|
ΣΠΑΡΤΗ
|
|
| Πανδαιμονιον | Date: Τετάρτη, 04-ΣΕΠ-2013, 11:11 PM | Message # 1 |
 Ο βασιλιάς των μελών
Group: "Εσπερίτες"
Messages: 1684
Status: Offline
| Η δομή του στρατού της αρχαίας Σπάρτης
Ο σπαρτιατικός στρατός δεν αποτελείτο μόνο από Σπαρτιάτες αλλά και από άλλους Λάκωνες. Η ραχοκοκαλιά του όμως ήταν οι Σπαρτιάτες όμοιοι, οι
οποίοι στρατεύονταν από το εικοστό μέχρι και το εξηκοστό έτος της
ηλικίας τους. Η δομή του σπαρτιατικού στρατού άρχισε να αλλάζει περίπου
στις αρχές του 8ου αιώνα, με την εμφάνιση της φάλαγγας. Η φάλαγγα ήταν
επιμήκης παράταξη η οποία είχε βάθος από τέσσερις έως δώδεκα άνδρες, οι
οποίοι χρησιμοποιούσαν την νέα και μεγάλη στρογγυλή ασπίδα που κάνει την
εμφάνιση της εκείνη την εποχή, και αντικαθιστά την οκτάσχημη δερμάτινη
ασπίδα. Η φάλαγγα συνήθως είχε βάθος οκτώ ανδρών, αν και μπορούσε να
αλλάξει ανάλογα με την περίσταση.
Στις εκστρατείες των Σπαρτιατών λάμβαναν μέρος και οι συμμαχικές προς
αυτούς πόλεις, οι οποίες βοηθούσαν τους Σπαρτιάτες ανάλογα με την
στρατιωτική τους δύναμη. Ο στρατός της Σπάρτης ποτέ δεν εκστράτευε
ολόκληρος, αλλά μόνο ένα τμήμα του (περίπου το 1/3), ενώ το υπόλοιπο
τμήμα του έμενε στην Σπάρτη για την περίπτωση εξέγερσης των ειλώτων.
Πόλεις κράτη συμμαχικά προς την Σπάρτη τα οποία καλούσαν τους Σπαρτιάτες
σε βοήθεια ήταν υποχρεωμένα να εκστρατεύουν με όλες τους τις δυνάμεις.
Ο σπαρτιατικός στρατός διαιρείτο σε έξι μόρες που αποτελούσαν και το
μεγαλύτερο στρατιωτικό τμήμα του. Πιο αναλυτικά ο Σπαρτιατικός στρατός
αποτελείτο από τα εξής στρατιωτικά τμήματα:
ΣΥΣΚΗΝΙΕΣ – ΕΝΩΜΟΤΙΕΣ
Το μικρότερο στρατιωτικό τμήμα του Σπαρτιατικού στρατού ήταν η συσκηνία.
Αποτελείτο από μια ομάδα δεκαέξι έως δεκαοκτώ ανδρών περίπου, οι οποίοι
ονομάζονταν σύσκηνοι. Οι άνδρες αυτοί από τα εφηβικά τους χρόνια ζούσαν
μαζί, κοιμόντουσαν στην ίδια σκηνή, έτρωγαν μαζί, εκπαιδευόντουσαν σαν
ομάδα στα στρατιωτικά γυμνάσια, και στις πολεμικές συρράξεις ήταν
συμμαχητές.
Αυτό είχε σαν συνέπεια να αναπτύσσουν μεταξύ τους στενούς φιλικούς
δεσμούς, πράγμα που τους έκανε ιδιαίτερα μαχητικούς και οργανωτικούς
κατά την διάρκεια της μάχης.
Αν κάποιος σύσκηνος χανόταν στην μάχη την θέση του έπαιρνε κάποιος
άλλος, κατόπιν εξετάσεως και ψηφοφορίας των υπολοίπων. Η ενωμοτία
αποτελείτο από δυο συσκηνίες, δηλαδή από περίπου τριάντα δυο έως τριάντα
έξι άνδρες.
ΜΟΡΕΣ
Το μεγαλύτερο στρατιωτικό τμήμα του Σπαρτιατικού στρατού είναι η Μόρα. Ο
χωρισμός του στρατού σε Μόρες λέγεται ότι έγινε από τον Λυκούργο, ο
οποίος χώρισε σε μόρες τόσο τους οπλίτες, όσο και τους ιππείς.
Κάθε μόρα οπλιτών χωρίζεται σε τέσσερις λόχους, κάθε λόχος σε δυο
πεντηκοστίες και κάθε πεντηκοστία σε δυο ενωμοτίες. Η κάθε μόρα έχει σαν
διοικητή τον πολέμαρχο, και σαν αξιωματικούς τέσσερις λοχαγούς, οκτώ
πεντηκόνταρχους, και δεκαέξι ενωμοτάρχες.
Ένα μεγάλο επίσης στρατιωτικό τμήμα, το οποίο συναντάται σε αρχαία
ελληνικά συγγράμματα είναι και η μοίρα, η οποία κατά τον Έφορο
αποτελείται από πεντακόσιους άνδρες, κατά τον Καλλισθένη από επτακόσιους
και κατά τον Πολύβιο από εννιακόσιους. Επειδή όμως οι πληροφορίες γι’
αυτό το στρατιωτικό τμήμα είναι περιορισμένες εικάζεται ότι πρόκειται
για την μόρα με άλλη ονομασία.
ΑΓΕΛΕΣ
Κάθε αγόρι που γεννιόταν στην Σπάρτη ήταν υποχρεωμένο να συμμετέχει στην
αγέλη. Μετά την συμπλήρωση του 7ο έτους της ηλικίας τους τα αγόρια
εγγράφονταν στις αγέλες, από τις οποίες ξεκινούσε η σπαρτιατική αγωγή.
Εκεί μάθαιναν χορό και μουσική, γραφή και ανάγνωση, και εκπαιδεύονταν
στην πειθαρχία, η οποία αποτελούσε τον θεμέλιο λίθο της Σπαρτιατικής
αγωγής. Εκεί επίσης μάθαιναν τα πρώτα πράγματα στην πολεμική τέχνη,
ασκούνταν με διάφορες φυσικές ασκήσεις και μάθαιναν τα πρώτα πολεμικά
τους παιχνίδια.
Η αγέλη εμφυσούσε στα Σπαρτιατόπουλα την έννοια της συλλογικότητας αφού
τα μάθαινε να συμβιώνουν αλλά και να πολεμούν μαζί, καθώς και την αγάπη
τους προς την Σπάρτη.
Για να συνηθίσουν τον λιτό τρόπο ζωής τα παιδιά κοιμόντουσαν πάνω σε
αχυρένια στρώματα που έφτιαχναν οι ίδιοι χρησιμοποιώντας καλάμια από τις
όχθες του Ευρώτα. Τον χειμώνα για να ζεσταίνονται έβαζαν κάτω από το
στρώμα τους ένα φυτό με θερμαντικές ικανότητες, το λυκοφάνους όπως μας
αναφέρει ο Ξενοφώντας.
Τον χειμώνα δεν ντύνονταν βαριά αλλά φορούσαν μόνο ένα ιμάτιο το οποίο
έπαιρναν και έπρεπε να το κρατήσουν για ένα χρόνο. Πλένονταν πάντα με
κρύο νερό από τις όχθες του Ευρώτα η από τα δημόσια λουτρά, χωρίς να
χρησιμοποιούν κανένα είδος αρωματικού φυτού η ελαίου.
ΒΟΥΕΣ – ΥΛΕΣ
Οι βούες ήταν μια ομάδα από αγέλες. Δεν υπάρχουν σαφείς πληροφορίες,
αλλά από συμπεράσματα που μπορούμε να βγάλουμε αν μελετήσουμε τον
Ξενοφώντα στο «Λακεδαιμονίων Πολιτεία» οι βούες θα πρέπει να
αποτελούνταν από έξι η δώδεκα αγέλες.
Ετσι λοιπόν οι νεαροί Σπαρτιάτες ανήκαν σε στις βούες σε μικρή ηλικία
και όταν μεγάλωναν από την ηλικία δηλαδή των 13 – 20 ετών άνηκαν στις
ίλες. Αρχηγός της ίλης ήταν ο είρην που ήταν και ο μεγαλύτερος σε
ηλικία. Οι βούες έδιναν περισσότερο στους νεαρούς Σπαρτιάτες πνευματικά
εφόδια, ενώ οι ίλες ήταν πλέον συγκροτημένες ομάδες οι οποίες
ακολουθούσαν στρατιωτική πειθαρχία και δίδασκαν τους νέους τα μυστικά
της πολεμικής τέχνης.
ΠΡΟΣΚΟΠΟΙ
Σε αντίθεση με την σημερινή έννοια της λέξεως, στην αρχαιότητα οι
πρόσκοποι ήταν στρατιωτικά τμήματα που αναλάμβαναν δύσκολες αποστολές,
κάτι σαν τις σημερινές ειδικές δυνάμεις. Στον στρατό των Λακεδαιμονίων
τον ρόλο των προσκόπων αναλάμβαναν οι Σκιρίτες, οι οποίοι κατάγονταν από
την Σκιρίτιδα την περιοχή δηλαδή που βρίσκεται στο βόρειο άκρο της
Λακωνίας προς την Αρκαδία, οι οποίοι προπορεύονταν του Σπαρτιατικού
στρατού και πολλές φορές μάλιστα πιο μπροστά και από τους έφιππους
ανιχνευτές.
Οι πρόσκοποι κατά την διάρκεια της μάχης, σαν επίλεκτο σώμα παρατασσόταν
δίπλα από τους τριακόσιους, την επίσημη δηλαδή φρουρά του βασιλιά.
Αποτελείτο από εξακόσιους περίπου άνδρες με μεγάλη σωματική δύναμη, και
ψυχικό σθένος, αναλαμβάνοντας τις δυσκολότερες αποστολές του
Σπαρτιατικού στρατού, όπως την συνοδεία όσων Σπαρτιατών εκτός
στρατοπέδου, την βραδινή φύλαξη του στρατοπέδου κ.τ.λ.
ΑΝΙΧΝΕΥΤΕΣ ΕΔΑΦΟΥΣ
Πρόκειται για ιππείς οι οποίοι προηγούνταν του κυρίως τμήματος του
ιππικού, και είχαν σαν σκοπό την ανίχνευση του εδάφους ώστε σε
περιπτώσεις εμποδίων η ενέδρας το κυρίως τμήμα που ακολουθούσε να μην
βρεθεί σε αδιέξοδο.
Σε τέτοιες περιπτώσεις εκτός από την ενημέρωση του κυρίως τμήματος
σχετικά με το είδος του εμποδίου η της ενέδρας, ήταν επιφορτισμένοι να
βρίσκουν εναλλακτικές λύσεις η άλλα ασφαλή δρομολόγια ώστε να
διασφαλίσουν την ασφαλή προσπέλαση του κυρίως τμήματος.
Στην περίπτωση στρατοπέδευσης των στρατιωτικών τμημάτων οι ανιχνευτές
εδάφους στρατοπέδευαν σε σημεία από τα οποία μπορούσαν να διακρίνουν από
μακριά τους εχθρούς και τις κινήσεις τους.
ΙΠΠΙΚΟ
Το ιππικό του Σπαρτιατικού στρατού δεν ήταν μεγάλο σε αριθμό σε σχέση με
τους οπλίτες, και διαιρείτο και αυτό σε έξι μόρες. Κάθε μόρα διαιρείτο
σε ουλαμούς και κάθε ουλαμός είχε περίπου πενήντα ιππείς. Κύριο καθήκον
του ιππικού ήταν η φύλαξη των νότων και των πτερύγων της φάλαγγάς.
Αρχηγός της κάθε ιππικής μόρας ήταν ο Ιππαρμοστής.
Σαν ιππείς στο Σπαρτιατικό ιππικό προτιμούνταν οι ελαφρότεροι σε
σωματικό βάρος οπλίτες, ώστε το λιγοστό βάρος να κάνει τα άλογα
περισσότερο ευκίνητα τόσο στην μάχη όσο και στις πορείες.
Από πληροφορίες του Ξενοφώντα συμπεραίνουμε ότι το Σπαρτιατικό ιππικό
ήταν πολύ πονηρό, και γι’ αυτό συνήθως προστάτευε το κυρίως στράτευμα
σαν σώμα προφυλακής το οποίο πορευόταν μπροστά και αποτελείτο συνήθως
από μια μόρα ιππέων.
Σε περίπτωση ενέδρας η άλλου κολλήματος οι ιππείς αυτοί ειδοποιούσαν το
κυρίως στράτευμα ώστε αυτό να λάβει τις κατάλληλες θέσεις και τους
κατάλληλους σχηματισμούς σε περίπτωση εμπλοκής.
Το Σπαρτιατικό ιππικό χρησιμοποιήθηκε και αρκετές φορές σε περιπτώσεις
πολέμου δολιοφθορών (ανταρτοπόλεμου), η σε περιπτώσεις αιφνιδιασμού, και
γενικά σε περιπτώσεις παρενοχλήσεων του αντιπάλου για την δημιουργία
κυρίως εντυπώσεων.
ΕΚΔΡΟΜΟΙ
Οι εκδρόμοι ήταν ακροβολιστές του Σπαρτιατικού στρατού οι οποίοι δρούσαν
ανεξάρτητα από την οπλιτική φάλαγγα, και σκοπός τους ήταν να
προκαλέσουν σύγχυση στις τάξεις του εχθρού. Ο οπλισμός του ήταν σχετικά
ελαφρότερος από αυτόν των υπολοίπων οπλιτών, πράγμα που τους έκανε πιο
ευάλωτους σε συγκρούσεις σώμα με σώμα. Στόχοι των εκδρόμων οι οποίοι
αποτελούσαν και ένα είδος καταδρομέων της εποχής, ήταν οι πελταστές,
αλλά και ορισμένες τάξεις βαρέως πεζικού αλλά και οι εκδρόμοι του
αντίπαλου στρατού.
Το σώμα των εκδρόμων δημιουργήθηκε για πρώτη φορά στην Αρχαία Σπάρτη για
να αντιμετωπίσει τους πελταστές του Ιφικράτη, και αργότερα επεκτάθηκε
και σε άλλες Ελληνικές πόλεις όπως στην Αθήνα
ΤΡΙΑΚΟΣΙΟΙ
Το σώμα των τριακοσίων αποτελούσε την σωματοφυλακή του βασιλιά το οποίο
παρατασσόταν δίπλα του στην μάχη. Οι οπλίτες που το αποτελούσαν
ονομάζονταν ιππείς αν και άνηκαν στο πεζικό, ονομασία η οποία παρέμεινε
από τα αρχαϊκά χρόνια (7ος – 6ος αιώνας), όταν αποτελείτο από ιππείς.
Στα κλασσικά χρόνια το όνομά τους ήταν απλώς τριακόσιοι.
Το σώμα των τριακοσίων διοικείτο από τους τρεις Ιππαγρέτες που ήταν κάτω
από τις διαταγές του βασιλιά. Οι τρεις αυτοί Ιππαγρέτες επιλέγονταν από
τους Εφόρους της Σπάρτης, ανάμεσα από τους ακμαιότερους και πιο
ρωμαλέους άνδρες της πόλης. Ο κάθε Ιππαγρέτης διάλεγε εκατό άτομα οι
οποίοι ήταν κάτω από τις διαταγές του, συμπληρώνοντας έτσι την φρουρά
των τριακοσίων.
Ο κάθε Ιππαγρέτης ήταν υποχρεωμένος να μετά την επιλογή των εκατό ανδρών
να δίνει εξηγήσεις στους εφόρους με πια κριτήρια επέλεξε τους εκατό
αυτούς άνδρες. Το σώμα των τριακοσίων ήταν το εκλεκτότερο του
Σπαρτιατικού στρατού, και η συμμετοχή κάποιου οπλίτη σε αυτό θεωρείτο
τιμητική.
Δεν έφτανε όμως η επιλογή κάποιου οπλίτη από τους τρεις Ιππαγρέτες ώστε
αυτός να μπορέσει να συμμετέχει στο σώμα των τριακοσίων, αλλά και η
επιτυχία του στις κατάλληλες εξετάσεις που γίνονταν για τον σκοπό αυτό.
Οι Ιππαγρέτες ήταν κριτές σε αυτές τις εξετάσεις, όπως και σε άλλες
αθλητικές εκδηλώσεις, και αν κάποιος δεν περνούσε επιτυχώς τις εξετάσεις
μπορούσε να προσπαθήσει σε επόμενες.
Οι οπλίτες που συμμετείχαν σε αυτό το σώμα έπρεπε επίσης να είναι σωστοί
απέναντι στον νόμο και τις επιταγές της πολιτείας διαφορετικά μπορούσαν
να χάσουν την τιμητική αυτή θέση, την οποία καταλάμβανε κάποιος άλλος
οπλίτης.
ΟΠΛΙΤΙΚΗ ΦΑΛΑΓΓΑ
Ο σχηματισμός της φάλαγγας αποτελείτο συνήθως από οκτώ μακριούς στοίχους
οπλιτών. Η οπλιτική φάλαγγα υπάκουγε πάντα στα παραγγέλματα του βασιλιά
και βάδιζε προς την μάχη στοιχισμένη και με ρυθμικό βήμα.
Στο δεξί χέρι κρατούσαν το δόρυ και στο αριστερό την ασπίδα,
παραταγμένοι κατά στοίχους ώστε να προφυλάσσονται μεταξύ τους κατά την
διάρκεια της μάχης. Στα άκρα της φάλαγγας και ιδιαίτερα στις γωνίες,
τοποθετούνταν οι πιο ρωμαλέοι οπλίτες, γιατί αυτά τα σημεία έμεναν
συνήθως ακάλυπτα.
Κατά την διάρκεια της συμπλοκής με τον εχθρό προσπαθούσαν να μην
διασπάσουν αυτή την διάταξη, και συμπλέκονταν μαζί του σώμα με σώμα
μέχρι να τον συντρίψουν η να τον τρέψουν σε φυγή.
Σε περίπτωση φυγής του εχθρού οι Σπαρτιάτες δεν τον καταδίωκαν, πρώτα
γιατί δεν ήθελαν να διασπαστεί η συνοχή της φάλαγγας, και έπειτα γιατί
θεωρούσαν υποτιμητικό να έχουν για εχθρό τους κάποιον που έφευγε
τρέχοντας από το πεδίο της μάχης, δηλαδή έναν δειλό.
Την φυγή οι Σπαρτιάτες την θεωρούσαν υποταγή, και σε αυτή την περίπτωση ο
εχθρός περισσότερο τον οίκτο τους κέρδιζε παρά την αντιπαλότητά τους.
Ο Σπαρτιατικός στρατός εκτελούσε με μεγάλη ευκολία και ακρίβεια
διάφορους ελιγμούς οι οποίοι σε άλλους στρατούς της εποχής θα
ισοδυναμούσαν με διάλυση της συνοχής των τμημάτων. Διάφορα τέτοια
παραδείγματα μας δίνει ο Ξενοφώντας στην Λακεδαιμονίων Πολιτεία,
αναφέροντας μας για παράδειγμα την επί κέρας πορεία.
Σε αυτή την διάταξη πορείας η φάλαγγα βαδίζει κατά ενωμοτίες και σε
περίπτωση εμφάνισης εχθρικής φάλαγγας ο ενωμοτάρχης διευθύνει την
ενωμοτία προς τα αριστερά σχηματίζοντας έτσι όλες οι ενωμοτίες την
φάλαγγα παραταγμένη κατά μέτωπο.
Αν τώρα εμφανιστεί εχθρική φάλαγγα στα νώτα τους ο κάθε στοίχος αραιώνει
και κάνοντας μεταβολή βρίσκεται αντιμέτωπος με το εχθρικό στράτευμα. Ο
κάθε στοίχος είναι έτσι συντεταγμένος ώστε σε τέτοια περίπτωση απέναντι
από το εχθρικό στράτευμα, στην πρώτη γραμμή δηλαδή, να βρίσκονται οι πιο
ανδρείοι πολεμιστές.
Σύμφωνα με την προηγούμενη διάταξη ο αρχηγός της φάλαγγας βρίσκεται στο
αριστερό κέρας, αν όμως για οποιονδήποτε λόγο θεωρηθεί ότι ο στρατηγός
πρέπει να βρεθεί στο δεξιό κέρας στρέφουν την φάλαγγα προς τα δεξιά η
αριστερά ώστε ο στρατηγός να βρεθεί στο δεξιό κέρας και η οπισθοφυλακή
να έρθει στο αριστερό.
Μελετώντας την Λακεδαιμονίων πολιτεία του Ξενοφώντα, μπορούμε να δούμε
αναλυτικά διάφορους ελιγμούς των στρατιωτικών τμημάτων στην επί κέρας
πορεία και να καταλάβουμε γιατί δίκαια ο στρατιωτικός μηχανισμός των
Λακεδαιμονίων θεωρείτο ίσως ο κορυφαίος της εποχής.
Ο σεβασμός προς τον Βασιλιά και αρχιστράτηγο του Σπαρτιατικού στρατού,
κατά τις πολεμικές επιχειρήσεις φαίνεται και από την διάταξη της
φάλαγγας, όταν αυτή βαδίζει προς την μάχη.
Όταν λοιπόν η φάλαγγα πορεύεται προς την μάχη κανείς εκτός των Σκιριτών
και των ανιχνευτών δεν επιτρέπεται να προπορεύεται του Βασιλιά. Σε
περίπτωση όμως που η φάλαγγα συναντηθεί με τον εχθρό, τότε ο βασιλιάς
παίρνει την πρώτη μόρα και την οδηγεί προς τα δεξιά της παράταξης, ενώ
οι υπόλοιπες μόρες αναπτύσσονται είτε προς τα αριστερά της πρώτης, είτε
έχοντας την πρώτη στο μέσον και αυτές τίθενται αριστερά και δεξιά της,
πάντα υπό την καθοδήγηση των πολεμάρχων.
ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΑ ΤΜΗΜΑΤΑ - ΤΑΚΤΙΚΟΙ ΕΛΙΓΜΟΙ
Η οργάνωση του σπαρτιατικού στρατού γινόταν πάντα σύμφωνα με τις ανάγκες
της πόλης. Οι συχνές πολεμικές επιχειρήσεις στις οποίες εμπλεκόταν ο
Σπαρτιατικός στρατός, δημιούργησε την ανάγκη για χωρισμό του
στρατεύματος σε αυτόνομα και αυτοδιοικούμενα τμήματα, τα οποία μπορούσαν
να δράσουν ανεξάρτητα και σε διαφορετικά μέτωπα όταν χρειαζόταν.
Τα μεγαλύτερα αυτοδιοικούμενα τμήματα του σπαρτιατικού στρατού ήταν οι μόρες, είτε αυτές ήταν οπλιτικές είτε του ιππικού.
Έτσι, αν για παράδειγμα η Σπάρτη χρειαζόταν να στείλει σε κάποια πόλη
Σπαρτιατική φρουρά για να έχει υπό τον έλεγχο της την διοίκηση της
πόλης, μπορούσε να στείλει για παράδειγμα μια μόρα η οποία θα αναλάμβανε
αυτή την αποστολή, αφήνοντας το υπόλοιπο στράτευμα στην διάθεση της
πολιτείας για άλλες αποστολές.
Η κάθε μόρα είχε δύναμη εξακοσίων περίπου οπλιτών μαζί με τους
αξιωματικούς. Όταν η μόρα παρατασσόταν σε μάχη υποβοηθούμενη από το
ιππικό, τότε η ιππική μόρα παρατασσόταν στα πλάγια της μόρας, ανάλογα
βέβαια με το είδος της μάχης, αλλά και την δομή των αντιπάλων
στρατευμάτων.
Σε περιπτώσεις περικύκλωσης της μόρας τότε τα δύο αυτά τμήματα μπορούσαν
να δράσουν ανεξάρτητα, ώστε το ιππικό να αποκρούσει επίθεση από τα νώτα
της μόρας η να διαλύσει τμήματα πελταστών.
Η ιππική μόρα διαιρείτο σε δυο ουλαμούς των πενήντα ανδρών, και ο κάθε
ουλαμός σε πέντε στοίχους των πέντε ανδρών οι οποίοι ονομάζονταν
πεμπάδες, και διοικούντο από τον πεμπάδαρχο.
Οι ιππικές μόρες αποτελούνταν από Σπαρτιάτες ιππείς αλλά και από
περίοικους και νεοδαμώδεις, και παρατάσσονταν σε τετράγωνο σχηματισμό.
Όταν δινόταν το παράγγελμα επιθέσεως ηχούσε η σάλπιγγα και οι οπλίτες
ξεκινούσαν να βαδίζουν προς το μέρος του εχθρού με τα δόρατα σε φύλαξη,
ρυθμίζοντας τον βηματισμό τους με τον ήχο των αυλών.
Όταν η φάλαγγα έφτανε σε μικρή απόσταση από τον εχθρό, οι σάλπιγγα
σήμαινε έφοδο και οι οπλίτες επιτίθονταν τρέχοντας προς το μέρος του
εχθρού, προσέχοντας όμως να μένουν πάντα στοιχισμένοι στους ζυγούς τους
κρατώντας τον σχηματισμό της χελώνης. Οι Σπαρτιάτες πραγματοποιούσαν τον
σχηματισμό αυτό τοποθετώντας τις ασπίδες τους πάνω από το κεφάλι τους
σχηματίζοντας ουσιαστικά μια σκεπή η οποία τους κάλυπτε από τα εχθρικά
βέλη των τοξοτών.
Ονομάστηκε έτσι γιατί από μακριά έδινε το σχήμα του καύκαλου μιας
χελώνας, και είχε την δυνατότητα να προστατεύει όλο τον σχηματισμό,
ιδιαίτερα σε περίπτωση υποχώρησης για αναζήτηση καλύτερου εδάφους για
συμπλοκή, η σε περιπτώσεις που ο σχηματισμός πλησίαζε τείχη
πολιορκούμενης πόλεως και δεχόταν βέλη από ψηλά.
Σε περίπτωση που η φάλαγγα δεχόταν επίθεση εχθρικού ιππικού, οι οπλίτες
κρατούσαν το δόρυ τους με την λόγχη προς τα εμπρός, ενώ το πίσω μέρος
του στερεωνόταν στο έδαφος. Ο οπλίτης γονάτιζε στο ένα πόδι, και
τοποθετούσε κάθετα την ασπίδα μπροστά του ώστε να τον προστατεύει.
Πηγή
http://anekshghta.blogspot.gr
Added (04-ΣΕΠ-2013, 2:30 AM)
---------------------------------------------
Έθιμα και παραδόσεις της Αρχαίας Σπάρτης
ΔΟΜΗ ΤΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣΗ Πολιτεία των Λακεδαιμονίων είχε αναδείξει ως φορείς εξουσίας δύο βασιλείς, τη γερουσία με 28 μέλη, καθώς και το σώμα των 5 εφόρων. Η
βασιλεία είχε κληρονομικό χαρακτήρα, σε αντίθεση προς τη γερουσία, η
οποία αναδεικνυόταν από τον λαό.Οι βασιλείς ή "αρχαγέται", προέρχονταν από τα δύο γένη των Αγιαδών και των Ευρυπωτιδών. Το σύστημα της διπλής βασιλείας, αναγόταν στο
απώτατο παρελθόν, ήταν δε αποτέλεσμα συμβιβασμού των Αχαιών και των
Δωριέων, διασφαλίζοντας τη συνύπαρξή τους. Χαρακτηριστικά αναφέρεται από
τον Ηρόδοτο (Ε' 72), ότι όταν ο Σπαρτιάτης βασιλιάς Κλεομένης ο Α'
ανήλθε στην Ακρόπολη, δήλωσε στην ιέρεια ότι έχει αχαϊκή και όχι δωρική
καταγωγή .Τα μέλη της γερουσίας επιλέγονταν με γνώμονα την ηθική τους αρετή. Η αρμοδιότητά τους συνίστατο στην επιλογή των θεμάτων εκείνων, τα οποία θα
συζητούσε η εκκλησία του δήμου, γνωστότερη ως Απέλλα. Η Απέλλα οφείλει
την ονομασία της στον Απέλλωνα Απόλλωνα. Τέλος υπήρχαν οι πέντε Έφοροι, χωρίς ιδιαίτερα προσόντα, οι οποίοι είχαν ένα ευρύ φάσμα αρμοδιοτήτων, και η θητεία τους διαρκούσε για ένα
έτος. Η διαφθορά των κρατικών λειτουργών ήταν σχεδόν άγνωστη, δεδομένου
ότι ο χρυσός δεν είχε αξία στη Σπάρτη, διότι ίσχυε ένα καθεστώς
ανταλλαγής προϊόντων, και δεν είχαν ιδιαίτερη επίδραση οι "αξίες της
αγοράς".
ΣΠΑΡΤΙΑΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΚΑΙ ΞΕΝΟΙ
Όπως γνωρίζουμε από τις διασωζόμενες μαρτυρίες, η φιλοξενία ξένων, αρχικά, ήταν γνώρισμα ολοκλήρου του Ελληνικού Κόσμου, ιδιαιτέρως δε των
Σπαρτιατών. Μάλιστα, όμνυαν και όρκο στον Ξένιο Δια. Όταν όμως οι Λακεδαιμόνιοι διαπίστωσαν ότι το μέτρο αυτό ενείχε κινδύνους αλλοιώσεως της φυσιογνωμίας, των ηθών και των εθίμων της
Σπαρτιατικής Πολιτείας, θέσπισαν την ξενηλασία, δηλαδή την απαγόρευση
φιλοξενίας ξένων στην πόλη τους. Το σκεπτικό υπό το οποίο επεβλήθη αυτό
το μέτρο, εξηγεί ο Ξενοφών (Λακεδ. Πολιτεία, 14.4), αναφέροντας ότι
υπαγορεύθηκε από την θέλησή τους να διαφυλαχθεί αμίαρος ο χαρακτήρας της
Σπάρτης, και ανεπηρέαστος από ξένες συνήθειες.Ο Ηρόδοτος, αναφέρει ότι καθ' όλον τον ιστορικό βίο της Σπάρτης, κατεγράφησαν δύο και μόνο πολιτογραφήσεις αλλοδαπών. Αντίστοιχα, η
έξοδος από την πόλη-κράτος ήταν εξαιρετικά δύσκολη για τους Σπαρτιάτες,
προκειμένου να μείνουν ανεπηρέαστοι από ξένα ήθη. Σε σπάνιες
περιπτώσεις, η Πολιτεία χορηγούσε ειδική άδεια αποδημίας.
ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΤΗΝ ΣΠΑΡΤΗ
Ο γυναικείος πληθυσμός της Σπάρτης αποκλειόταν από το στρατιωτικό λειτούργημα, διότι οι νόμοι της πόλεως προσδιόριζαν ως καθήκον τους την
γέννηση και ανατροφή υγιών τέκνων. Η αγωγή των γυναικών δεν άγγιζε, ούτε καν προσέγγιζε, τα όρια αυστηρότητας εκείνης των ανδρών, διότι ο προορισμός και η αποστολή τους
εντός της Πολιτείας ήταν διαφορετικής φύσεως. Αυτό βεβαίως δεν θα πρέπει
να ερμηνευθεί ως μία καταπίεση του γυναικείου φύλου, το αντίθετο
μάλιστα.Η γυναικεία ελευθερία σε καμία άλλη πόλη του αρχαίου Ελληνικού Κόσμου δεν εκδηλώθηκε τόσο έμπρακτα, όσο στην Λακωνική Πολιτεία. Στη Σπάρτη,
οι γυναίκες είχαν το αποκλειστικό προνόμιο, απ' όλες τις άλλες
ελληνίδες, να γυμνάζονται ισότιμα με τους άνδρες και να κυκλοφορούν άνευ
περιορισμών. Όπως γνωρίζουμε, ευγονικές μέθοδοι ίσχυαν και ως προς τις γυναίκες, οι οποίες άπτονταν του καθορισμού της υγείας των γυναικών και της
καταλληλότητας τους να φέρουν στον κόσμο υγιή παιδιά.Η ανατροφή των κοριτσιών εναπόκειτο στην κρίση και στη βούληση των γονέων τους, η μόνη δε υποχρέωσή τους ήταν να γυμνάζονται. Ουκ ολίγα
κορίτσια, διακρίνονταν στο ακόντιο, στη ρίψη του δίσκου, στην πάλη, στο
τρέξιμο και σε λοιπές αθλητικές δοκιμασίες, ενώ ενεργός ήταν η συμμετοχή
τους, σε θρησκευτικά και καλλιτεχνικά δρώμενα. Σε όλες αυτές τις
δραστηριότητες, τα κορίτσια συμμετείχαν και γυμνά, γεγονός πρωτόγνωρο
και ασύλληπτο για άλλη πόλη-κράτος.Ο γάμος ήταν θεσμός υποχρεωτικός, για όλο τον ελεύθερο και υγιή πληθυσμό. Οι νόμοι προέβλεπαν την τιμωρία όσων παντρεύονταν σε μεγάλη
ηλικία, καθώς και των γυναικών εκείνων, που παντρεύονταν σε μικρή
ηλικία. Ειδικές ποινές προβλέπονταν για τον "οψιγάμιον", καθώς και για
τον "κακογάμιον". Ο Πλούταρχος (Λύσανδρος, 2), αναφέρεται στην περίπτωση του βασιλιά Αρχιδάμου, τον οποίο τιμώρησαν οι 'Έφοροι, διότι νυμφεύθηκε γυναίκα πολύ
μικρής ηλικίας και συνεπεία τούτου του γεγονότος, δεν ήταν δυνατόν να
γεννηθούν άρτια τέκνα.
Οι άνδρες που έμεναν ανύπανδροι, αντιμετώπιζαν ποινές και επιτιμήσεις, ενώ παράλληλα αποκλείονταν από την παρακολούθηση των
"Γυμνοπαιδιών", τον δε Χειμώνα η Πολιτεία τους υποχρέωνε να βαδίζουν
εντός κύκλου επί της αγοράς.Εκεί τραγουδούσαν ένα, μειωτικού χαρακτήρα τραγούδι, το οποίο ανέφερε ότι δικαίως υφίστανται αυτή την αντιμετώπιση. Χαρακτηριστική των ηθών
και των αντιλήψεων που επικρατούσαν στην Σπάρτη περί των αγάμων, είναι η
περίπτωση του Στρατηγού Δερκυλίδα.Ο Δερκυλίδας, αν και διακεκριμένος στο πεδίο της μάχης, αντιμετωπιζόταν αρνητικά ως άγαμος, γεγονός το οποίο δικαιολογούσε την
επίδειξη μειωμένου σεβασμού προς το πρόσωπό του. Όταν λοιπόν ο στρατηγός Δερκυλίδας, θέλησε να καθίσει κάπου και τα καθίσματα ήταν κατειλημμένα από νέους, ο νέος στον οποίο απευθύνθηκε για
να σηκωθεί, δεν του παραχώρησε τη θέση του, λέγοντάς του επιγραμματικά
"Στρατηγέ δεν έχεις το γιο που θα δώσει το κάθισμά του σε εμένα".
Επειδή η αποστολή της οικογένειας στην Σπάρτη ήταν η γένεση υγιών παιδιών, ο άνδρας μπορούσε να συγκατατεθεί ώστε η γυναίκα του να
συνευρεθεί με έναν άλλο Σπαρτιάτη, προκειμένου να προκύψει από την ένωσή
τους ένα υγιές τέκνο, χωρίς αυτό να θεωρείται καθόλου επιλήψιμο. Χρέος
των νέων γενεών, ήταν να υπερβούν τους πρεσβυτέρους, σε γενναιότητα και
σε πολεμικά κατορθώματα, όσο και σε ειρηνικά έργα.Υπόμνηση αυτού του στόχου, αποτελούσε και η υπόσχεση "Αμες δε γεσόμεθα, πολλώ κάρρονες" (εμείς θα γίνουμε πολύ καλύτεροί σας), την οποία έδιδαν οι έφηβοι στις
μεγαλύτερες γενεές. Στα ειρηνικά έργα, εντάσσεται και η ανάπτυξη του
Πολιτισμού, περί του οποίου ελάχιστα έχουν γίνει γνωστά, καθώς η αρχαία
Σπάρτη κείται θαμμένη κάτω από τη σύγχρονη πόλη, όχι βέβαια τυχαία...
hellas-nowlithosfotos
http://www.apocalypsejohn.com
Added (04-ΣΕΠ-2013, 11:11 PM)
---------------------------------------------
Ατιμωτικές ποινές για τη λύση του δημογραφικού προβλήματος στην αρχαία Σπάρτη.
Η ολιγανθρωπία την οδήγησε στην καταστροφή
Του Τάσου Κ. Κοντογιαννίδη
akontogiannidis@yahoo.gr
Η Ελλάς, αντιμετωπίζει οξύτατο δημογραφικό πρόβλημα, τέτοιο που οι κυβερνώντες
αντί να το αναγάγουν σε μέγα εθνικό θέμα, σιωπούν, κωφεύουν και το
προσπερνούν. Η συνεχόμενη γήρανση του πληθυσμού, θα οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια
στην καταστροφή, όπως συνέβη με την ολιγανθρωπία στην Αρχαία Σπάρτη,
και τον τρόπο με τον οποίο αντιμετώπισαν το
μέγα αυτό πρόβλημα οι Λακεδαίμονες...
Απο την εποχή των Μηδικών πολέμων, ο πληθυσμός της Σπάρτης εμειούτο
σταδιακώς. Και τα μετέπειτα δεινά των Λακεδαιμονίων οφείλονται εν
πολλοίς στην ολιγανθρωπία, που οδήγησε στην καταστροφή της πόλεως. Το
δημογραφικό πρόβλημα παρουσιάζεται έντονα μετά τη Μάχη των Θερμοπυλών
όπου έπεσαν οι τριακόσιοι και ο Λεωνίδας. Τότε αριθμούσαν 8.000 ψυχές
ελεύθερων πολιτών και παρουσίαζαν έναν ζώντα οργανισμό, πειθαρχημένο και
ετοιμοπόλεμο. Μετά τους Μηδικούς πολέμους, το 371 π.Χ. έφθασαν να είναι
μόνο 1.500! Την εποχή του Αριστοτέλους, ο αριθμός τους μειώθηκε στους
χίλιους και επι ΄Αγιδος, περί το 245, μετρήθηκαν μόνο 700 Σπαρτιάτες που
ζούσαν στους πρόποδες του Ταϋγέτου.
Το μεγάλο αυτό πρόβλημα, ανάγκασε τους Σπαρτιάτες να νομοθετήσουν
αυστηρούς νόμους, να λάβουν σκληρά μέτρα, που απέβλεπαν στην
αντιμετώπιση του, όπως ήταν η καταδίωξη και τιμωρία όσων δεν
ενυμφεύοντο. Η αγαμία ήταν λοιπόν έγκλημα για το επίσημο κράτος, αφού
απο τον γάμο θα γεννιούνταν χρήσιμα και γενναία παιδιά που θα στήριζαν
την πόλη και θα συνέχιζαν την παράδοση, ενώ αποστολή της γυναίκας ήταν
να γεννήσει γερά και γυμνασμένα παιδιά.
Σύμφωνα με τον νόμο, οι νέοι έπρεπε να νυμφεύονται κατά την ακμή της ηλικίας
τους. Ο νομοθέτης όρισε οτι οι άνδρες θα πρέπει μέχρι τα 30 τους να
έχουν νυμφευθεί και οι κοπέλες μέχρι το 20ό έτος θα πρέπει να έχουν
παντρευθεί. Οι παραβάτες του νόμου ετιμωρούντο απο τους Εφόρους με την
λεγόμενη «γραφή αγαμίου». Δηλαδή, εστερούντο του δικαιώματος ψήφου και
δεν μπορούσαν ισοβίως να καταλάβουν δημόσια θέση. Πέραν τούτου, οι
παραβάτες περιφρονούντο και ελοιδωρούντο απο όλους, και κατά την
γεροντική ηλικία δεν ετύγχαναν του δέοντος σεβασμού.
Κάποτε ενας νεαρός Σπαρτιάτης δεν ηγέρθη προ του ενδόξου στρατηγού Δερκυλίδα,
που ήταν άγαμος και του εδήλωσε οτι δεν υποχρεούται να έχει σεβασμό
προς άνθρωπο, που δεν θα αποκτούσε τέκνα, ώστε αυτά κάποτε να απονείμουν
σ΄αυτόν, τον ανάλογο σεβασμό.
Οι Έφοροι δεν τιμωρούσαν μόνο την αγαμία αλλά και την κακογαμία. Ο
Σπαρτιατικός Νόμος θεωρούσε κακογαμία την σύναψη γάμου ανδρός μετά
γυναικός η οποία θα ήταν κατωτέρα του ανδρός ως προς την σωματική
διάπλαση και απο απόψεως γένους και φυλής. Η αυστηρότητα των Εφόρων δεν
περιοριζόταν μόνο στους πολίτες, έφτανε ακόμα και στους βασιλείς! Ο
Λεωνίδας Β΄, εξέπεσε της βασιλείας, επειδή συνήψε γάμο με ξένη, ενώ ο
Αρχίδαμος καταδικάσθηκε σε πρόστιμο επειδή η σύζυγός του βασίλισσα, ήταν
μικροκαμωμένη: “ Αρχίδαμον τον βασιλέα εζημίωσαν ( οι Εφοροι) χρήμασιν,
οτι μικράν το μέγεθος γυναίκα γάμω λαβείν υπέμεινεν επειπόντες ως ού
βασιλέας, αλλά βασιλίσκους παρασχείν αυτοίς διενοείτο”.
Οι Έφοροι τιμωρούσαν ακόμα με την λεγόμενη “γραφή οψιγαμίου” και τους
ανύπαντρους όπως προέβλεπε ο Νόμος. Ακόμα, ετιμωρούντο όσοι παντρεύονταν
δυό φορές, εκτός και αν η πρώτη γυναίκα ήταν στείρα καθώς και όσοι
χωρίς λόγο εγκατέλειπαν την σύζυγό τους. Σημειωτέον, οτι ο στρατηγός
Λύσανδρος τιμωρήθηκε γιατί εγκατέλειψε την γυναίκα του, για να
νυμφευθεί μίαν άλλη, ωραιότερη απο την πρώτη.
Ατιμωτικές ποινές σε αγάμους
Στην αρχαία Σπάρτη υπέβαλαν στους αγάμους και άλλες ατιμωτικές ποινές, όπως
την στέρηση του δικαιώματος να παρακολουθούν γυμνικούς αγώνες και άλλα
δημόσια θεάματα και επι πλέον υπόκειντο στην πομπή. Τι ήταν η πομπή; Εν
καιρώ χειμώνος, οι άγαμοι περιήρχοντο εντελώς γυμνοί την αγορά
περπατώντας κυκλικά και τραγουδώντας. Στο τραγούδι έλεγαν οτι δικαίως
υφίστανται την τιμωρία αυτή επειδή παραβίασαν τους νόμους της πατρίδος
των. Τέλος οι άγαμοι υφίσταντο άλλον έναν εξευτελισμόν. Σε κάποια
γιορτή, οι γυναίκες της Σπάρτης τους ράπιζαν και τους κακομεταχειρίζοντο
για να τους αναγκάσουν έτσι να νυμφευθούν !…
*το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Real News
Λεζαντa φωτογραφιas: 1) Έτοιμος ο σπαρτιάτης πολεμιστής αποχαιρετά γυναίκα και παιδιά για τον πόλεμο http://infognomonpolitics.blogspot.gr/2013....Kj-2V_4
Από το yiorgosthalassis
http://www.kalyterotera.gr
Elke gek zijn gebrek
Message edited by Πανδαιμονιον - Τετάρτη, 04-ΣΕΠ-2013, 11:12 PM |
| |
| |
| margarita | Date: Πέμπτη, 05-ΣΕΠ-2013, 8:19 PM | Message # 2 |
 Ο βασιλιάς των μελών
Group: "Εσπερίτες"
Messages: 12902
Status: Offline
| Quote (Πανδαιμονιον) Επειδή η αποστολή της οικογένειας στην Σπάρτη ήταν η γένεση υγιών παιδιών, ο άνδρας μπορούσε να συγκατατεθεί ώστε η γυναίκα του να συνευρεθεί με έναν άλλο Σπαρτιάτη, προκειμένου να προκύψει από την ένωσή
τους ένα υγιές τέκνο, χωρίς αυτό να θεωρείται καθόλου επιλήψιμο Quote (Πανδαιμονιον) “ Αρχίδαμον τον βασιλέα εζημίωσαν ( οι Εφοροι) χρήμασιν, οτι μικράν το μέγεθος γυναίκα γάμω λαβείν υπέμεινεν επειπόντες ως ού
βασιλέας, αλλά βασιλίσκους παρασχείν αυτοίς διενοείτο”. Added (05-ΣΕΠ-2013, 8:19 PM)
---------------------------------------------
πολύ ωραίο και ενημερωτικό αρθρο !!!!!
"Στο τέλος, αυτό για το οποίο μετανιώνουμε περισσότερο είναι οι προσπάθειες τις οποίες ποτέ δεν κάναμε"
|
| |
| |
| Πανδαιμονιον | Date: Δευτέρα, 09-ΣΕΠ-2013, 11:24 PM | Message # 3 |
|
Ο βασιλιάς των μελών
Group: "Εσπερίτες"
Messages: 1684
Status: Offline
| ΝΑΒΙΣ: Ο ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΩΝ ΣΠΑΡΤΙΑΤΩΝ
Το έτος 207, ο καταγόμενος από το βασιλικό γένος των Αγιαδών Νάβις
(γενική Νάβιδος ή Νάβιος), μία προσωπικότητα που έχει σαφώς αδικηθεί από
την επίσημη Ιστορία... η οποία αναμασά αβίαστα την εχθρότητα του
φιλορωμαίου Πολυβίου, παραμερίζει τον παράνομο νεαρόν βασιλέα Πέλοπα και
καταλαμβάνει επαναστατικώς την αρχή, στηριζόμενος από μισθοφορικές
στρατιωτικές μονάδες και έχων την υποστήριξη της ομοϊδεατίσσης συζύγου
του Αγαπήνας. Αμέσως μετά την πλήρη εδραίωση της αρχής του, ο “τύραννος”
Νάβις πραγματοποιεί με πρωτόγνωρη αποφασιστικότητα και δυναμισμό την
κοινωνική επανάσταση που είχαν οραματισθεί
οι μάρτυρες προκάτοχοί του Άγις και Κλεομένης: καταργεί την δωρική ολιγαρχία, δημεύοντας τις περιουσίες των πλουσίων
ολιγαρχικών και παραχωρώντας τες σε “νέους πολίτες”, δηλαδή στους
είλωτες που απελευθέρωσε και εστρατολόγησε δια νόμου, και πολλούς εκ των
“περιοίκων”.
Ο Νάβις προχωρεί και σε επιμελή οχύρωση της πόλεως της Σπάρτης,
δημιουργεί ισχυρό στόλο με τον οποίο πραγματοποιεί πειρατικές επιδρομές
μέχρι ακόμη και την Κρήτη και σπάζει την συμμαχία με την Ρώμη με αφορμή
το ότι οι εχθροί της Σπάρτης Αχαιοί έγιναν δεκτοί ως σύμμαχοι της Ρώμης
και το ότι, επίσης, οι Ρωμαίοι και οι Αχαιοί εστήριζαν συστηματικώς τα
ολιγαρχικά καθεστώτα.
Το έτος 200, ο Νάβις, εκμεταλλευθείς μία απουσία του Φιλοποίμενος στην
Κρήτη, εισβάλλει στην Μεγαλοπολίτιδα την οποία λεηλατεί και μοιράζει τα
λάφυρα στους πτωχούς κατοίκους της Λακωνικής Τριπολίτιδος στην άνω
κοιλάδα του Ευρώτα. Πολιορκεί δε ανεπιτυχώς αυτή την ίδια την
Μεγαλόπολι, ενώ δύο έτη αργότερα στέφεται επισήμως βασιλεύς των
Σπαρτιατών, όπως φαίνεται από νόμισμα της εποχής που φιλοξενείται στο
Μουσείο Σπάρτης και έχει την επιγραφή “ΒΑΙΛΕΟΣ ΝΑΒΟΙΟΣ”. Το επόμενο έτος
(197) συμμαχεί με τον βασιλέα της Μακεδονίας Φίλιππο τον Ε, που εκ
συστήματος εστήριζε τα δημοκρατικά καθεστώτα σε αντίθετη τακτική από
εκείνη των εχθρών του Ρωμαίων. Ως δώρα επισφραγίσεως της εμπιστοσύνης
μεταξύ των δύο συμμάχων, ο Φίλιππος, δια του εκπροσώπου του Φιλοκλέους,
διοικητού της Κορίνθου και του Άργους, υπόσχεται να δώσει μελλοντικά τις
ανήλικες θυγατέρες του ως συζύγους των επίσης ανηλίκων υιών του Νάβιδος
και χαρίζει στη Σπάρτη το Άργος και την πέριξ αυτού πεδιάδα. Ο Νάβις
δέχεται την συμμαχία, αλλά δηλώνει ότι αρνείται να παραλάβει το Άργος αν
οι ίδιοι οι Αργείοι δεν τον προσκαλέσουν στην πόλη τους με ψήφισμα του
δήμου (Λίβιος, 32.38). Στην συνέλευση που ακολουθεί, οι ολιγαρχικοί
Αργείοι κατορθώνουν ωστόσο να πυροδοτήσουν τον λαό με αντισπαρτιατικά
συνθήματα και αναθέματα κατά του «Λακεδαιμονίου τυράννου» και
απειλούνται με λυντσάρισμα όλοι οι Αργείοι που έχουν εκφρασθεί υπέρ της
κοινωνικής επαναστάσεως. Μετά από αυτή την απρόσμενη τροπή των
πραγμάτων, ο Νάβις απαντά στον Φιλοκλέα ότι είναι έτοιμος να παραλάβει
την πόλη όποτε ο τελευταίος επιθυμεί να την παραδώσει. Στο Άργος, ο
Νάβις εισέρχεται νύκτα, στήνει κανονικά τις φρουρές του και μετά κλείνει
τις θύρες των τειχών για να μην δραπετεύσει κανείς από τους
ολιγαρχικούς.
Αμέσως την επόμενη ημέρα, εφαρμόζει τα ίδια επαναστατικά μέτρα κατά της
εντοπίας ολιγαρχίας που προσέβαλε τόσο αυτόν όσο και την Λακεδαίμονα:
συγκαλεί υπό τα όπλα την συνέλευση του δήμου και παρουσία όλων των
πολιτών κηρύσσει κοινωνική επανάσταση, διαγράφει όλα τα χρέη των πτωχών,
παραγράφει όλα τα οικονομικά ή κατά της περιουσίας αδικήματα και
προχωρεί σε αναδασμό της γής, αφού προηγουμένως δημεύει την περιουσία
των επωνύμων ολιγαρχικών. Η ίδια μάλιστα η Αγαπήνα εποπτεύει την
παράδοση όλων των χρυσών και αργυρών κοσμημάτων των πλουσίων Αργείων
γυναικών (Πολύβιος, ΧΧΙΙ, 17) και την είσπραξη των «προστίμων» από τους
μη πολιτικώς ενεργούς ολιγαρχικούς που τουλάχιστον τους επιτρέπεται να
κρατήσουν την ακίνητη περιουσία τους.
Ανησυχήσαντες οι Ρωμαίοι και οι σύμμαχοί τους Αχαιοί και βασιλεύς
Άτταλος, από την επέκταση του επαναστατικού καθεστώτος και στο Άργος,
καλούν τον Νάβιδα σε διαπραγματεύσεις στις οποίες έρχεται ένοπλος και
τους δηλώνει ότι ο δήμος των Αργείων είναι πλέον με το μέρος του και δεν
προτίθεται να αποσυρθεί από την πόλη τους. Σε επισφράγιση ωστόσο μίας
τετραμήνου ανακωχής που συμφωνείται, ο Νάβις κάνει το λάθος να χαρίσει
στον επικεφαλής του ρωμαϊκού στρατού Quinctius ένα επίλεκτο συμμαχικό
του σώμα, αποτελούμενο από 600 Κρήτες, το οποίο χρησιμοποιεί ο
τελευταίος αμέσως μετά για να επιτεθεί κατά της Κορίνθου, δίδοντας την
εντύπωση στον φρούραρχό της Φιλοκλέα ότι ο Νάβις έχει σπάσει την
συμμαχία με τον Φίλιππο.
Όταν το ίδιο έτος, ο Φίλιππος ηττάται από τους Ρωμαίους στις Κυνός
Κεφαλές, ο Νάβις μένει δίχως συμμάχους. Η ρωμαϊκή Σύγκλητος κηρύσσει τον
πόλεμο κατά της Σπάρτης και επικηρύσσει το Νάβιδα και το αυτό πράττουν
οι λοιποί Έλληνες (πλην των Αιτωλών) σε ειδικό Συνέδριο στον Ισθμό.
Ρωμαίοι, Έλληνες και εκδιωχθέντες ολιγαρχικοί Σπαρτιάτες με επικεφαλής
τον έκπτωτο βασιλέα Αγησίπολιν, βαδίζουν κατά του Άργους, το οποίο
υπερασπίζεται με επιτυχία ο αδελφός της Αγαπήνας Πυθαγόρας. Η
αντισπαρτιατική στρατιά στρέφεται τότε, μέσω του Παρθενίου όρους, της
Τεγέας, των Καρυών και του Οινούντος, κατά της ιδίας της Σπάρτης, την
οποία όμως έχει τειχίσει μερικώς αλλά με μεγάλη επιτυχία ο Νάβις, ο
οποίος προβάλλει επιτυχώς αντίσταση επί μακρόν διάστημα στις από τρείς
διαφορετικές πλευρές επιθέσεις των Ρωμαίων και Αχαιών..
Το έτος 196, πενήντα χιλιάδες Ρωμαίοι, υπό τον Τίτο Κόϊντο Φλαμινίνο, ο
οποίος το ίδιο έτος έχει κηρύξει στον Ισθμό την αυτονομία όλων των
Ελληνικών πόλεων που απελευθερώνονται από τους Μακεδόνες, καταλαμβάνουν
όλες τις παράλιες πόλεις της Λακωνικής και αυτό ακόμη το Γύθειον και
υποχρεώνουν το Νάβιδα να έλθει σε διαπραγματεύσεις. Οι όροι που έθεσαν
οι Ρωμαίοι, απορρίπτονται ωστόσο από την εκκλησία του Σπαρτιατικού Δήμου
και η πολιορκία συνεχίζεται. Οι πολιορκημένοι ενισχύονται και από την,
υπό τον Πυθαγόρα, σπαρτιατική φρουρά του Άργους που εγκατέλειψε την πόλη
για να βοηθήσει την άμυνα της πατρίδος γής. Σε μία περίπτωση που οι
Ρωμαίοι κατορθώνουν να σκαρφαλώσουν στις επάλξεις, ο Πυθαγόρας πυρπολεί
όλα τα κτίρια που γειτονεύουν με τα τείχη της πόλεως. Το επόμενο έτος
(195), ο Φλαμινίνος υποχρεώνει τελικώς το Νάβιδα σε συνθηκολόγηση με
σκληρούς όρους. Περιορίζεται ο στόλος της Σπάρτης σε μόνον δύο άοπλα
πλοία, αποδίδονται οι περιουσίες των ολιγαρχικών, στερείται η πόλη του
δικαιώματος κηρύξεως πολέμων ή συνάψεως συμμαχιών, πράξεις οι οποίες στο
εξής θα θεωρούνται ανταρσίες, παραδίδονται στους Ρωμαίους όμηροι
(συμπεριλαμβανομένου και αυτού του υιού του Νάβιδος), καταβάλλεται
πολεμική αποζημίωση, αποδίδονται τα εδάφη των Μεσσηνίων και
περιορίζονται τα σύνορα της Σπάρτης εντεύθεν του Παμίσου, πάνω στον
Ταϋγετο, αποσπώνται δε όλες οι πόλεις της Λακεδαίμονος, εν συνόλω 24,
που είχαν συμπράξει με τους Ρωμαίους κατά του Νάβιδος, καθώς και το
Άργος.
Το έτος 192, με τους Ρωμαίους να έχουν αποτραβηχθεί από την Ελλάδα, ο
Νάβις συνάπτει εναντίον αυτών και των Αχαιών μυστική συμμαχία με τους
Αιτωλούς και επιχειρεί να ανακαταλάβει το Γύθειον, πράγμα που
επιτυγχάνει, πλην όμως η Λακωνική δέχεται αμέσως την άγρια επίθεση των
Αχαιών υπό τον Φιλοποίμενα.. Ο Νάβις σπεύδει προς συνάντησή τους και οι
δύο στρατοί συγκρούονται κοντά στο όρος Βαρβοθένη, παραφυάδα του
Πάρνωνος, όπου οι Σπαρτιάτες και οι λοιποί μισθοφόροι ηττώνται και
κατασφάζονται. Τα λείψανα του στρατού του Νάβιδος καταφεύγουν στη Σπάρτη
και οι Αχαιοί εγκαταλείπουν την Λακωνική. Μετά από μυστικές
συνεννοήσεις, χίλιοι Αιτωλοί υπό τον Καλυδώνιο στρατηγό Αλεξαμενόν
καταφθάνουν στην Σπάρτη για να οργανωθεί νέα επίθεση του Νάβιδος κατά
των Ρωμαίων και Αχαιών. Εκεί όμως ο Αιτωλοί, ακολουθήσαντες την πάγια
αρπακτική τους συνήθεια, επιθυμώντας να καταλάβουν την πόλη και το
θησαυροφυλάκιό της, περικυκλώνουν το Νάβιδα όταν αυτός εκγυμνάζει τον
στρατό του. Εκμεταλλευόμενος την εμπιστοσύνη του τελευταίου, ο
Αλεξαμενός τον πλησιάζει, τον αιφνιδιάζει και τον γκρεμίζει από τον ίππο
του σκοτώνοντάς τον, μαζί με τους Αιτωλούς, με πολλούς σπαθισμούς και
λογχισμούς. Στη συνέχεια οι Αιτωλοί αρχίζουν να λεηλατούν την Σπάρτη.
Μετά από τον πρώτο αιφνιδιασμό ωστόσο, οι Σπαρτιάτες, μάχιμοι και μη,
παίρνουν τα όπλα και επιτίθενται κατά των ληστών, σκοτώνοντας τον
επικεφαλής τους αλλά και τους περισσότερους από αυτούς (Λϊβιος, ΧΧΧV,
35-36).
Σε λίγο, ο Αχαιός στρατηγός Φιλοποίμην, ευρίσκει την ευκαιρία να εισβάλλει για μία ακόμη φορά στην Λακωνική και να υποχρεώσει την ακέφαλη
Σπάρτη να γίνει μέλος της Αχαϊκής Συμπολιτείας, καταλύοντας ουσιαστικώς
πλήρως την ανεξαρτησία της.
(Από το βιβλίο του Βλάση Γ. Ρασσιά «ΕΠΙΤΟΜΟΣ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΣΠΑΡΤΙΑΤΩΝ»).
koinos--nous.blogspot.grlithosfotos.blogspot.grΑπό το yiorgosthalassis
http://www.kalyterotera.grAdded (09-ΣΕΠ-2013, 11:24 PM)
---------------------------------------------
Η μάχη της Σφακτηρίας και η αιχμαλωσία Σπαρτιατών "Ομοίων" από τους Αθηναίους (425 π.Χ.)
Η μάχη της Σφακτηρίας (425 π.Χ.) αποτελεί το δεύτερο στάδιο της μάχης που
τελείωσε με την παράδοση μιας δύναμης Σπαρτιατών οπλιτών
(Πελοποννησιακός πόλεμος). Η αλυσίδα των γεγονότων που οδήγησαν σε αυτή
την σχεδόν πρωτοφανή καταστροφή ξεκίνησε όταν μια Αθηναϊκή δύναμη υπό
την αρχηγία του Δημοσθένη αποβιβάσθηκε στο βραχώδες ακρωτήριο της Πύλου,
νοτιοδυτικά της Πελοποννήσου και εγκατέστησε οχυρή θέση. Ο
Πελοποννησιακός στρατός υπό τον βασιλέα Άγι εγκατέλειψε την εισβολή στην
Αττική και επέστρεψε στην Πελοπόννησο, ενώ οι δυνάμεις που ήσαν ήδη
στην Σπάρτη κινήθηκαν δυτικά για να αντιμετωπίσουν τη νέα απειλή.
Επειδή ο Δημοσθένης αποτελούσε σοβαρό πρόβλημα οι Σπαρτιάτες συγκέντρωσαν τον
στόλο τους στην Πύλο και ο ίδιος βρέθηκε πολιορκούμενος από ξηρά και
θάλασσα. Η Αθηναϊκή θέση ήταν σε ακρωτήρι στο ένα άκρο του κόλπου της
Πύλου. Το νησί της Σφακτηρίας το οποίο ευρίσκετο έξω από το στόμιο του
κόλπου είχε καταλειφθεί από τους Σπαρτιάτες. Ο Σπαρτιατικός στόλος
μετακινήθηκε στο κόλπο, παγιδεύοντας τους Αθηναίους και εμποδίζοντας
οποιαδήποτε προσπάθεια προμήθειας και ανεφοδιασμού. Στην προκύπτουσα
μάχη της Πύλου οι Αθηναίοι κατάφεραν να αποκρούσουν διπλή επίθεση των
Σπαρτιατών, αλλά σώθηκαν στην κυριολεξία με την άφιξη του Αθηναϊκού
στόλου ο οποίος επέφερε βαριά ήττα στον αντίστοιχο Σπαρτιατικό στο
εσωτερικό του κόλπου, αίροντας τον αποκλεισμό της Πύλου.Μια δύναμη 420 Σπαρτιατών οπλιτών, υπό τις διαταγές του Επιτάδα υιού του
Μολοβρού, βρέθηκαν παγιδευμένοι στην Σφακτηρία. Οι Σπαρτιάτες αντέδρασαν
στέλνοντας ανώτερους αξιωματούχους στην Πύλο, προκειμένου να εξετάσουν
την κατάσταση. Όταν έγινε σαφές ότι δεν μπορούσαν να ελπίζουν σε
προμήθειες ή να σώσουν τους οπλίτες, ζήτησαν από τους Αθηναίους ανακωχή.
Η μεγαλύτερη αδυναμία στο Σπαρτιατικό σύστημα ήταν η έλλειψη «ομοίων» με αποτέλεσμα η απώλεια 420 Σπαρτιατών να αποτελεί δυσαναπλήρωτο κενό.
Αυτό αποτυπώθηκε και στους όρους που συμφώνησαν με τους Αθηναίους. Κάθε
πολεμικό πλοίο που είχε λάβει μέρος στις προηγούμενες μάχες και κάθε
πολεμικό πλοίο στη Λακωνία θα παρεδίδετο στους Αθηναίους κατά τη
διάρκεια της ανακωχής. Οι Σπαρτιάτες θα σταματούσαν όλες τις επιθέσεις
στην Πύλο, ενώ οι Αθηναίοι θα σταματούσαν τις επιθέσεις στην Σφακτηρία
και θα επέτρεπαν τη διάθεση τροφίμων στο νησί. Η ανακωχή θα παρέμενε σε
ισχύ, ενόσω οι Σπαρτιάτες εκπρόσωποι μετέβαιναν στην Αθήνα για να
διαπραγματευθούν τους όρους ειρήνης.Όμως οι ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις και οι όροι δεν ικανοποιούσαν τους
Αθηναίους. Απαίτησαν την επιστροφή των εδαφών που έχασαν στο τέλος του
πρώτου Πελοποννησιακού πολέμου και όταν οι διαπραγματεύσεις χάλασαν
αρνήθηκαν να τηρήσουν τους όρους της ανακωχής και δεν επέστρεψαν τα
πολεμικά πλοία. Η ανακωχή διήρκεσε είκοσι ημέρες. Μετά την αποτυχία των
διαπραγματεύσεων, οι μάχες επαναλήφθηκαν. Οι Σπαρτιάτες συνέχισαν τις
επιθέσεις τους στους Αθηναίους στην Πύλο, ενώ οι Αθηναίοι διατήρησαν τον
ναυτικό αποκλεισμό της Σφακτηρίας. Ενώ και οι δύο πλευρές ήσαν υπό
πολιορκία, οι Σπαρτιάτες κατέβαλαν προσπάθειες για να μεταφέρουν
προμήθειες στα στρατεύματά τους. Εθελοντές κλήθηκαν να προσπαθήσουν να
μεταφέρουν προμήθειες στο νησί, με ανταμοιβή μετρητά και την ελευθερία
ως ανταμοιβή για τους είλωτες. Ορισμένοι περίμεναν τις κατάλληλες
καιρικές συνθήκες και κατόπιν έπλευσαν προς το νησί με ταχύτητα,
καταστρέφοντας τα πλοία αλλά κερδίζοντας την ανταμοιβή. Άλλοι κολύμπησαν
κάτω από το νερό, μεταφέροντας είδη προστατευμένα από δέρματα. Καθώς η πολιορκία παρατείνονταν οι Αθηναίοι ανησυχούσαν ότι οι Σπαρτιάτες θα
διέφευγαν. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα ο Κλέων, ο οποίος είχε διαδραματίσει
σημαντικό ρόλο στην απόρριψη της προσφοράς ειρήνης εκ μέρους των
Σπαρτιατών να καταστεί δυσάρεστος. Σε μια προσπάθεια να αποκαταστήσει η
δημοτικότητά του προσπάθησε να κατηγορήσει το στρατηγό Νικία υιού του
Νικηράτου, για τις αποτυχίες του, υποστηρίζοντας ότι ένας πραγματικός
ηγέτης θα είχε ήδη καταλάβει το νησί. Αυτό είχε ως συνέπεια να
προκαλέσει τον προβληματισμό του δήμου ότι: «εφόσον ο στρατός δεν ήταν
ικανός να εκτελέσει κάτι τόσο απλό, γιατί ο Κλέων δεν ανελάμβανε ο ίδιος
την αρχηγία προκειμένου να επικρατήσει στην πολιορκία». Ο Νικίας
αντιλαμβανόμενος τον ελιγμό του έδωσε την άδεια να συγκεντρώσει τον
απαιτούμενο στρατό και να αναλάβει τη διοίκηση της πολιορκίας. Τελικά ο
Κλέων όντας δεσμευμένος, δεν είχε άλλη επιλογή από να πάει στη
Σφακτηρία. Αναλαμβάνει το διακύβευμα και αναγγέλλει ότι θα καταλάβει το
νησί σε είκοσι ημέρες, χωρίς να απαιτηθούν επιπλέον Αθηναϊκά
στρατεύματα.Ο Κλέων συγχρονίζει τέλεια χρονικά την άφιξή του στη Σφακτηρία. Ο
Δημοσθένης ήταν απρόθυμος να ρισκάρει μια αποβίβαση στο νησί, διότι ήταν
καλυμμένο με πυκνό δάσος και μονοπάτια και πίστευε ότι αυτό έδιδε στους
Σπαρτιάτες μεγάλο πλεονέκτημα. Λίγο πριν ο Κλέων φτάσει κάποιος
Σπαρτιάτης προκαλεί κατά λάθος πυρκαγιά στο δάσος και τα περισσότερα
δέντρα καίγονται. Η φωτιά αποκάλυψε μια σειρά από πιθανά σημεία
αποβίβασης, καθώς και ότι υπήρχαν περισσότεροι Σπαρτιάτες στο νησί από
ό, τι πιστευόταν.Οι δύο Αθηναίοι στρατηγοί στέλνουν αγγελιοφόρο στο νησί προκειμένου να
ρωτήσει τους Σπαρτιάτες αν επιθυμούν να παραδοθούν με γενναιόδωρους
όρους. Όταν η προσφορά απορρίπτεται, περιμένουν μια ημέρα και στη
συνέχεια ξεκινούν αιφνιδιαστική επίθεση στο νησί. Οι Σπαρτιάτες ήταν
χωρισμένοι σε τρία στρατόπεδα. Το κύριο στρατόπεδο, υπό τον Επιτάδα,
βρισκόταν στο κέντρο του νησιού, ήταν σε επίπεδη τοποθεσία και το
καλύτερα υδροδοτούμενο λόγω της ύπαρξης πηγής (σημαντικός παράγοντας
επιβίωσης). Επιπλέον υπήρχε μια φρουρά τριάντα οπλιτών στο άκρο του
νησιού, στην οποία οι Αθηναίοι επέλεξαν να επιτεθούν (πιθανώς το νότιο
άκρο) και ένα άλλο μικρό απόσπασμα τοποθετημένο στο αντίθετο άκρο,
απέναντι από το ακρωτήριο της Πύλου. Αυτό ήταν το πλέον βραχώδες άκρο
του νησιού στο οποίο υπήρχε ένα παλιό φρούριο που οι Σπαρτιάτες σκόπευαν
να χρησιμοποιήσουν ως καταφύγιο. Η επίθεση έγινε την εβδομηκοστή
δεύτερη ημέρα από την ναυμαχία, λόγω της οποίας είχαν παγιδευτεί οι
Σπαρτιάτες.Οι Αθηναίοι επιβιβάζουν στα πλοία 800 οπλίτες ενώ είναι ακόμα σκοτάδι. Τα
πλοία στη συνέχεια πλέουν στη θάλασσα, σαν να επρόκειτο να εκτελέσουν
τις συνήθεις καθημερινές περιπολίες, αλλά τελικά εκτελούν απόβαση στο
νησί. Οι Σπαρτιάτες αιφνιδιάζονται. Αυτό επιτρέπει στον Δημοσθένη να
φέρει και τον υπόλοιπο στρατό, ήτοι τις συμμαχικές δυνάμεις και τα
πληρώματα των εβδομήντα Αθηναϊκών πολεμικών πλοίων (800 τοξότες και
τουλάχιστον 800 πελταστές). Αυτός ο στρατός διαιρείται στη συνέχεια σε
ομάδες των 200 περίπου ατόμων και αυτές αναπτύσσονται σε υψηλά σημεία
γύρω από την κύρια θέση των Σπαρτιατών. Οι Σπαρτιάτες βρίσκονται
παγιδευμένοι. Εάν προσπαθήσουν να επιτεθούν σε οποιοδήποτε τμήμα της
Αθηναϊκής δύναμης, θα εκτεθούν οι ίδιοι σε επιθέσεις από τα μετόπισθεν,
ενώ οι ελαφρότερα οπλισμένοι Αθηναίοι θα είναι σε θέση να υποχωρήσουν. Όταν ο Επιτάδας συνειδητοποίησε ότι οι Αθηναίοι είχαν αποβιβασθεί στο νησί,
παρατάσσει τους άνδρες του και κινείται για να επιτεθεί στους Αθηναίους
οπλίτες, αναμένοντας μια τυπική σύγκρουση οπλιτών. Τελικά οι Σπαρτιάτες
βρέθηκαν να πλαγιοκοπούνται……….από τοξότες, πελταστές και σφενδονιστές.
Οι Αθηναίοι οπλίτες εν τω μεταξύ δεν προωθούνται, με αποτέλεσμα οι
Σπαρτιάτες μη δυνάμενοι να προσεγγίσουν τον στόχο τους….υποχώρησαν και
οχυρώθηκαν στο φρούριο. Οι Αθηναίοι τους ακολούθησαν και εξαπέλυσαν
κατευθείαν επίθεση, αλλά αυτή τη φορά το πλεονέκτημα ήταν με τους
Σπαρτιάτες και έτσι απέτυχαν να τους απωθήσουν από το οχυρό.Την διέξοδο στο πρόβλημα έδωσε ο διοικητής του Μεσσηνιακού στρατιωτικού
τμήματος. Αφού ζήτησε από τον Κλέωνα και τον Δημοσθένη να του δώσουν
κάποιους τοξότες και ελαφριά στρατεύματα πήρε το δρόμο γύρω από τη
βραχώδη ακτή του νησιού, έως ότου φτάσει σε κάποιο ύψωμα πίσω από το
φρούριο. Όταν τα στρατεύματα εμφανίστηκαν πίσω τους οι Σπαρτιάτες
εγκατέλειψαν τις εξωτερικές γραμμές τους και συμπτύχθηκαν προς τα πίσω.Σε αυτό το σημείο ο Κλέων και ο Δημοσθένης ζήτησαν να σταματήσει η μάχη
και έστειλαν άλλη μια φορά κήρυκα, για να προσφέρει όρους παράδοσης. Οι
Σπαρτιάτες εν τω μεταξύ είχαν χάσει τον Επιτάδα, που είχε σκοτωθεί, ενώ ο
δεύτερος στην ιεραρχία, Ιππαγρέτας ήταν άσχημα πληγωμένος. Αυτά τα
γεγονότα καθιστούσαν τον τρίτο στην ιεραρχία, Στύφωνα αρχηγό. Σύμφωνα με
τον Θουκυδίδη οι περισσότεροι από τους Σπαρτιάτες όταν άκουσαν τους
κήρυκες, κατέβασαν τις ασπίδες τους και κατέστησαν σαφές ότι ήθελαν να
παραδοθούν, ώστε ο Στύφων δεν είχε άλλη επιλογή από το να αρχίσει
διαπραγματεύσεις παράδοσης. Μετά από διαβούλευση με τους Σπαρτιάτες
αξιωματούχους στην ηπειρωτική χώρα (οι οποίοι του είπαν «η απόφαση είναι
δική σας, εφ’ όσον δεν κάνετε κάτι ατιμωτικό») ο Στύφων αποφάσισε να
παραδοθούν.Οι Αθηναίοι είχαν κατακτήσει ένα πολύτιμο βραβείο. Από τους 440 οπλίτες
που είχαν παγιδευτεί στο νησί, 292 συνελήφθησαν και μεταφέρθηκαν στο
Αθήνα. Από αυτούς οι 120 ήσαν «όμοιοι», ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό για μια τόσο μικρή ομάδα. Η παράδοση των
Σπαρτιατών προκάλεσε σοκ σε όλο τον Ελληνικό κόσμο, καθότι δεν
αναμενόταν να παραδοθούν, αλλά να πολεμήσουν μέχρι θανάτου, ανεξάρτητα
από τις πιθανότητες νίκης ή ήττας. Η παράδοση επίσης, προκάλεσε μεγάλη
απογοήτευση στη Σπάρτη και πυροδότησε μια σειρά από «προσφορές ειρήνης».
Οι φυλακισμένοι απετέλεσαν σημαντικό παράγοντα όταν τέσσερα χρόνια
αργότερα, η «Νικίειος» ειρήνη (421 π.Χ.) σταμάτησε τον πόλεμο για ένα
σύντομο χρονικό διάστημα, καθότι μία από τις ρήτρες της συνθήκης ειρήνης
προέβλεπε να οδηγηθούν όλοι οι Σπαρτιάτες σε φυλακή στην Αθήνα ή σε
οποιαδήποτε Αθηναϊκή επικράτεια.
Πηγή
http://chilonas.wordpress.com
http://www.istorikathemata.com
Elke gek zijn gebrek
Message edited by Πανδαιμονιον - Σάββατο, 07-ΣΕΠ-2013, 9:49 PM |
| |
| |
| margarita | Date: Παρασκευή, 20-ΣΕΠ-2013, 6:07 PM | Message # 4 |
|
Ο βασιλιάς των μελών
Group: "Εσπερίτες"
Messages: 12902
Status: Offline
| Quote (Πανδαιμονιον) ΝΑΒΙΣ: Ο ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΩΝ ΣΠΑΡΤΙΑΤΩΝ Added (20-ΣΕΠ-2013, 6:07 PM)
---------------------------------------------
Quote (Πανδαιμονιον) Η μάχη της Σφακτηρίας (425 π.Χ.)
"Στο τέλος, αυτό για το οποίο μετανιώνουμε περισσότερο είναι οι προσπάθειες τις οποίες ποτέ δεν κάναμε"
|
| |
| |
| Πανδαιμονιον | Date: Πέμπτη, 06-ΦΕΒ-2014, 7:32 PM | Message # 5 |
|
Ο βασιλιάς των μελών
Group: "Εσπερίτες"
Messages: 1684
Status: Offline
| ΚΑΡΝΕΙΑ Η ΤΑ ΚΑΡΝΕΑ ( ΜΕΓΑΛΗ ΕΟΡΤΗ ΤΩΝ ΣΠΑΡΤΙΑΤΩΝ )
Μεγάλη γιορτή των Δωριέων της Πελοποννήσου και ιδιαίτερα των Λακεδαιμονίων. Κάρνεια γίνονταν στη Σπάρτη, στο Άργος, στη Θήρα, στην Κω, στην Κυρήνη, στις Συρακούσες και αλλού. Τα Κάρνεια ήταν προδωρική γιορτή αφιερωμένη στον τοπικό θεό Κάρνειο ή
Κάρνο Οικέτα. Είχε ονομαστεί Οικέτας επειδή το κέντρο της λατρείας του
ήταν το σπίτι του μάντη Κριού και δε λατρευόταν σε κάποιο ναό. Όταν οι
Δωριείς κυρίευσαν τη Σπάρτη με τη βοήθεια του Κάρνειου και του Κριού,
ταύτισαν τον Κάρνειο με τον Απόλλωνα. Η γιορτή στη Σπάρτη γινόταν προς τιμή του Κάρνειου Aπόλλωνα με την
πανσέληνο του Κάρνειου μήνα (τέλος Αυγούστου με αρχές Σεπτεμβρίου) κάθε
τέσσερα χρόνια και διαρκούσε εννιά ημέρες. O Δημήτριος ο Σκήψιος στο πρώτο βιβλίο του Tρωικού διακόσμου μας
πληροφορεί ότι η γιορτή των Καρνείων από τους Λακεδαιμόνιους ήταν μίμηση
της στρατιωτικής εκπαίδευσης. Τις ημέρες της γιορτής οι Σπαρτιάτες
έστηναν ένα πρόχειρο "στρατόπεδο" με εννιά σκηνές (σκιάδες) που σε κάθε
μία δειπνούσαν εννέα άνθρωποι, τρεις από κάθε φρατρία (ομάδα συγγενών).
Ζούσαν σαν σε στρατόπεδο και τα πάντα εκεί εκτελούνταν υποχρεωτικά με το
πρόσταγμα της σάλπιγγας. Κατά τη διάρκεια των Καρνείων απαγορεύονταν οι εχθροπραξίες και για το λόγο
αυτό οι Σπαρτιάτες δε συμμετείχαν στη Μάχη του Μαραθώνα. Όταν τελείωσαν τα Κάρνεια, έστειλαν στρατεύματα για βοήθεια, αλλά τότε η μάχη είχε τελειώσει. Κάθε τέταρτο χρόνο από τους άγαμους άνδρες εκλέγονταν πέντε από κάθε φυλή,
οι οποίοι ονομάζονταν Καρνεάτες και είχαν την όλη επιμέλεια της γιορτής.
Την επιμέλεια των θυσιών είχε ο ιερέας, ο οποίος ονομαζόταν αγητής. Η
ημέρα των θυσιών ονομαζόταν Αγητόρια. Iδιαίτερο χαρακτηριστικό των σπαρτιατικών Καρνείων ήταν ο αγώνας των
σταφυλοδρόμων. Στον αγώνα αυτόν ένας από τους Καρνεάτες με μια ταινία
στα μαλλιά έτρεχε ευχόμενος αγαθά για την πόλη. Οι υπόλοιποι τον
καταδίωκαν κρατώντας μεγάλα τσαμπιά σταφύλια για να δυσκολεύονται στο
τρέξιμο. Τη σύλληψη του νέου τη θεωρούσαν καλό οιωνό για την πόλη ενώ
αντίθετα τη μη σύλληψή του τη θεωρούσαν κακό οιωνό. Οι δούλοι συνήθιζαν να θυσιάζουν προς τιμή του Απόλλωνα στη γιορτή των
Καρνείων ένα κριάρι, το οποίο έτρεφαν ειδικά γι' αυτόν το σκοπό. Στα Κάρνεια γίνονταν και μουσικοί αγώνες, στους οποίους είχε νικήσει και ο Λέσβιος ποιητής Τέρπανδρος.
http://nikoschilaris.blogspot.nl
Added (20-ΝΟΕ-2013, 2:36 AM)
---------------------------------------------
Κάρνεια: Η μεγάλη γιορτή των Λακεδαιμονίων
 Μεγάλη γιορτή των Δωριέων της Πελοποννήσου και ιδιαίτερα των Λακεδαιμονίων.Κάρνεια γίνονταν στη Σπάρτη, στο Άργος, στη Θήρα, στην Κω, στην Κυρήνη, στις Συρακούσες και αλλού.Εορτάζονταν με
ιδιαίτερη λαμπρότητα στο Γύθειο, στο Οίτυλο και στα Λεύκτρα της
Λακωνίας, στη Καρδαμύλη και στις Φαρές Μεσσηνίας, ....Τάραντα, στην Σικυώνα της Κορινθίας, στο Άργος της Αργολίδος, αλλά και προπάντων στο Ιερό Άλσος με τα κυπαρίσσια,
το λεγόμενο Καρνάσιον ή Καρνειάσιον άλσος ή Καρνάσιον πεδίον στη
μεσσηνιακή ΟιχαλίαΤο Άλσος αυτό βρισκόταν δίπλα στην όχθη του ποταμού Χάραδρου και το κοσμούσαν τα περικαλλή αγάλματα του Κριοφόρου Ερμού, της Αγνής (τοπική
ονομασία της Περσεφόνης) και του Καρνείου Απόλλωνα. Από εκεί ξεκινούσε η
ιερά πομπή προς το όρος Ιθώμη... Οι εορταστές μεταμφιέζονταν όλοι και συμμετείχαν σε μυστήρια παρόμοια με εκείνα της Ελευσίνας, τα οποία κατά την μυθολογική παράδοση ίδρυσε ο
Ελευσίνιος Καύκων, ο γιος του Κελαίνου, ενώ κατά το πέρας της γιορτής
γινόντουσαν πάνδημα συμπόσια και «πανηγυρισμοί»!Ήταν η δεύτερη μεγάλη λακωνική εορτή που διαρκούσε στη Σπάρτη εννέα ημέρες του τοπικού μηνός Καρνείου Αυγούστου και ίσως κάποτε
κατά τις πρώτες ημέρες του Σεπτεμβρίου, ανάλογα με την Πανσέληνο.Τα Κάρνεια ήταν προδωρική γιορτή αφιερωμένη στον τοπικό θεό Κάρνειο ή Κάρνο Οικέτα. Είχε ονομαστεί Οικέτας επειδή το κέντρο της λατρείας του
ήταν το σπίτι του μάντη Κριού και δε λατρευόταν σε κάποιο ναό. Όταν οι
Δωριείς κυρίευσαν τη Σπάρτη με τη βοήθεια του Κάρνειου και του Κριού,
ταύτισαν τον Κάρνειο με τον Απόλλωνα. Η λέξη αυτή σημαίνει «κεφάλι» και
σύγχρονη επιβίωσή της είναι βεβαίως η «κάρα». Εάν τώρα προσθέσουμε και
το ευφωνικό «ν» στην ομηρική λέξη «καρ», φτάνουμε κιόλας στη λέξη
«κάρνος».Η Ελληνική Μυθολογία μας πληροφορεί ότι ο Κάρνος ήταν κάποιος μάντης του Θεού Απόλλωνα από την Ακαρνανία, τον
οποίο σκότωσε ο Ηρακλείδης Ιππότης, ο γιος του Φύλαντος. Οι συγγενείς
του Ιππότου μάλιστα αναγκάστηκαν στη συνέχεια να προσφέρουν πλούσιες
θυσίες στον Απόλλωνα προκειμένου να εξευμενίσουν την οργή του για τον
φόνο του Κάρνου.Ο περιηγητής Παυσανίας αναφέρει τον Κάρνο και ως Κριό (Λακωνικά 13, 4) γεγονός που δεν αφήνει καμιά αμφιβολία ότι η λέξη «κάρνος» σημαίνει «κριός».Η Παράδοση που διατηρήθηκε ως το τέλος της αρχαιότητας λέγει ότι
στα προδωρικά χρόνια υπήρχε ξόανο του θεού “Καρνείου οικέτα” που
φυλασσόταν όχι σε ναό, αλλά στο σπίτι ενός μάντεως κριού, όπου
προσερχόταν ο κόσμος για τη λατρεία.0 μάντις κριός είχε την εύνοια των
Δωριέων γιατί τους διευκόλυνε να καταλάβουν τη Σπάρτη.
Την ίδια εύνοια έδειξαν οι Δωριείς και για τον θεό Κάρνειο που τον ταύτισαν με τον Απόλλωνα που ήτο, όπως και ο Απόλλων, ποιμενικός Θεός.
Ιερόν του Καρνείου Απόλλωνος υπήρχε κοντά στο λεγόμενο Δρόμο μετά το
Ιερόν της Ειλειθυίας, και τέμενος έξω της Σπάρτης επί της οδού προς
Αρκαδίαν.Κάρνος ονομαζόταν επίσης κι ένας αρχαιότατος ποιμενικός, κριόμορφος και ιθιφαλλικός Θεός των Πελοποννησίων, προστάτης της γονιμότητας, τόσο
των Λακώνων όσο και των Μεσσηνίων, πριν από την επικράτηση των Δωριεών
στη νότια Πελοπόννησο, ενταγμένος στην χορεία των ζωόμορφων θεοτήτων οι
οποίες, σύμφωνα με την ιστορία των θρησκειών, προηγήθηκαν των
ανθρωπόμορφων.Από το ουσιαστικοποιημένο επίθετο «Κάρνειος» παράγεται στον πληθυντικό η ονομασία της εορτής «τα Κάρνεια» Η γιορτή των Καρνείων από τους Λακεδαιμόνιους ήταν μίμηση της στρατιωτικής εκπαίδευσης. Σε εννέα διαφορετικές θέσεις
της πόλεως, που τις έλεγαν «σκιάδες» γιατί σε κάθε μία υπήρχε μία σκηνή,
δειπνούσαν ανά εννέα άνδρες, που αντιπροσώπευαν τρεις φατρείς, δηλαδή
τρεις ομάδες συγγενών.Ζούσαν σαν σε στρατόπεδο και τα πάντα εκεί
εκτελούνταν υποχρεωτικά με το πρόσταγμα της σάλπιγγας..Κατά τη διάρκεια των Καρνείων απαγορεύονταν οι εχθροπραξίες και για το λόγο αυτό οι Σπαρτιάτες δε συμμετείχαν στη Μάχη του Μαραθώνα. Όταν
τελείωσαν τα Κάρνεια, έστειλαν στρατεύματα για βοήθεια, αλλά τότε η μάχη
είχε τελειώσει.Κάθε τέταρτο χρόνο από τους άγαμους άνδρες εκλέγονταν πέντε από κάθε φυλή, οι οποίοι ονομάζονταν Καρνεάτες και είχαν την όλη επιμέλεια της
γιορτής. Μερικοί από αυτούς που ονομάζονταν “σταφυλοδρόμοι” μετείχαν σε
μία εορτή που σημείωνε το τέλος του τρυγητού.Την επιμέλεια των θυσιών
είχε ο ιερέας, ο οποίος ονομαζόταν αγητής. Οι δούλοι συνήθιζαν να
θυσιάζουν προς τιμή του Απόλλωνα στη γιορτή των Καρνείων ένα κριάρι, το
οποίο έτρεφαν ειδικά γι' αυτόν το σκοπό.Η ημέρα των θυσιών ονομαζόταν
Αγητόρια.Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό των σπαρτιατικών Καρνείων ήταν ο αγώνας των σταφυλοδρόμων. Στον αγώνα αυτόν ένας από τους Καρνεάτες με μια ταινία
στα μαλλιά έτρεχε ευχόμενος αγαθά για την πόλη. Οι υπόλοιποι τον
καταδίωκαν κρατώντας μεγάλα τσαμπιά σταφύλια για να δυσκολεύονται στο
τρέξιμο. Τη σύλληψη του νέου τη θεωρούσαν καλό οιωνό για την πόλη ενώ
αντίθετα τη μη σύλληψή του τη θεωρούσαν κακό οιωνό.Στα Κάρνεια ετελούντο στο τέρμα κάθε τετραετίας και γίνονταν και αγώνες (εκτός των μουσικών), κρατούσαν μάλιστα και καταλόγους των
“καρνεοτικών”, που εχρησιμοποιούντο για την χρονολόγηση όπως οι
κατάλογοι των Ολυμπιονικών. Ο λυρικός Λέσβιος ποιητής και μουσικός
Τέρπανδρος, νίκησε σε μουσικό αγώνα των Καρνείων στη Σπάρτη το 676 π.Χ. Επίσης σε μουσικό αγώνα των Καρνείων στη Σπάρτη νίκησε και ο μουσικός και ποιητής Αρίων από την Μήθυμνα της Λέσβου, όχι όμως ο σπουδαίος
μουσικός του 5ου αι. π.Χ. Φρύνις, ο Λέσβιος δεξιοτέχνης της κιθάρας
(είχε προσθέσει δύο χορδές στην επτάχορδη κιθάρα του Τέρπανδρου), αφού ο
Έφορος Εμπρεπής έκοψε με σκεπάρνι τις δύο των εννέα χορδών ειπών “μη
κακούργει την Μουσικήν”.conspiracyfeedshttp://www.apocalypsejohn.com
Added (21-ΔΕΚ-2013, 3:00 AM)
---------------------------------------------
Αμβούλιοι θεοί: Η ιαματική αγία τριάδα των αρχαίων Λακώνων
 Οι αµβούλιοι θεοί ήταν ένα προσωνύµιο που χρησιµοποιούσαν οι αρχαίοι Λάκωνες για ένα σύστηµα ιερής τριάδος, η οποία απαρτιζόταν από
τον ∆ία, την Αθηνά και τους ∆ιοσκούρους (Κάστορα και Πολυδεύκη).Οι τελευταίοι, κατά τη λακωνική πίστη, είχαν την ικανότητα να παρατείνουν την ανθρώπινη ζωή! Αλλωστε οι Κάστωρ και Πολυδεύκης
γεννήθηκαν στην πόλη Θεράπνη της Λακωνίας, πλάι στον Ευρώτα, µια πόλη
σχετιζόµενη µε την πνευµατική θεραπεία. Οι βωµοί του Αµβουλίου ∆ιός,
της Αµβουλίας Αθηνάς και των Αµβουλίων Τυνδαριδών ∆ιοσκούρων δεν απείχαν
πολύ απ’ αυτόν του Καρνείου (Απόλλωνος) και του ∆ιονύσου Κολωνάτα
(Κολωνάτη), ο οποίος έκειτο στην Κολώνα και στον οποίο έθυον οι
Σπαρτιάτες οπαδοί του, οι λεγόµενοι ∆ιονυσιάτες. (Παυσανίας, 3.13.6). Πρόκειται, λοιπόν, για µια ιαµατική ιερή τριάδα, η λατρεία της οποίας εξαπλώθηκε από τη Λακωνία στην Ιταλία και από εκεί στη λοιπή Ευρώπη.Η
«περίεργη» ρίζα αµβ- συνδέεται άλλοτε µε πνευµατικά κατορθώµατα και
άλλοτε µε φθοροποιά (αµβλόω, άµβλωσις).Το µυστικό της αντιγήρανσηςΟι ιερείς των αµβουλίων θεών γνώριζαν, προφανώς, τον τρόπο και τη µέθοδο µε την οποία µπορεί να παραταθεί η ζωή, να πάρει αναβολή η φθορά,
δηλαδή ο θάνατος.Η εξήγηση και η λύση του µυστηρίου αυτού δεν έρχεται
µέσα από την επιστήµη της Αρχαιολογίας, αλλά µέσα από τη σοφή ελληνική
τέχνη και παράδοση της ετυµολογίας.Οι αµβούλιοι θεοί, λοιπόν, µπορούσαν και έδιναν µία αναβολή (< αµβολά (δωρ.)/αµβολή (ιων.)/αµβολίη - Απολλ. Ρόδ.) του
θανάτου. Με ποιον τρόπο; Αµβολάδην/αναβολάδην, ένα ιωνικό και ποιητικό
επίρρηµα, που σηµαίνει «µε αναβολή, µε παράταση του καιρού εξ υποβολής»
(Ηρόδ.). Βλέπουµε, λοιπόν, εδώ και το στοιχείο της πίστεως (υποβολής).Οι σοφοί µας συγγραφείς µας εξηγούν µε ποιους τρεις τρόπους η αρχαία αγία τριάδα
των Λακώνων πετύχαινε αυτήν την αναβολή του θανάτου, που ήταν η µυστική
διδασκαλία-συµβουλή των αµβουλίων: Με κάχλασµα (χόχλασµα) του νερού,
όταν αυτό βράζον αναπηδά (Οµηρος, «Ιλιάδα»). Σε συνδυασµό µε έντονη φωνή, µε επανάληψη και διαδοχή του µέλους, για τους ψάλλοντες (Οµηρος, Πίνδαρος). Αλλωστε η ρίζα αµ- πολλάκις
αντικαθιστά την πρόθεση «ανά», η οποία δηλώνει επανάληψη. Και σε
συνδυασµό µε συγκεκριµένη κίνηση και στάση του σώµατος:
Αµβολαδίς/αναβολαδίς, που σηµαίνει µε υψωµένα τα χέρια προς τα πάνω και
κάνοντας οκνηρές-αργοπορητικές κινήσεις (αµβολιεργός = οκνός, αµελής
> αµβολιεργώς) – Ησίοδος, Op. 413, Πλούταρχος, Καλλίµαχος.Σκεφτόµενος κλασικά ιατρικά το συνδυασµό αυτών των θεραπειών, οδηγούµαστε στο συµπέρασµα πως η αγία ιαµατική τριάδα των Λακώνων ήταν
ένα κέντρο φυσικής αποκατάστασης, αφού περιελάµβανε θεραπεία για
πνευµονικές και ψυχικές παθήσεις, σε συνδυασµό µε φυσιοθεραπεία.Ισως
επρόκειτο για ένα «στρατιωτικό νοσοκοµείο», θα λέγαµε σήµερα, για τους
πολλούς τραυµατίες που είχαν οι Σπαρτιάτες. Αλλά επειδή αναφέρεται πως µε αυτούς τους τρεις «απλούς» τρόπους πετύχαιναν οι ιερείς της αµβουλίας τριάδος την παράταση της ζωής, θα
καταφύγουµε και πάλι στη γλώσσα: Κάνοντας άµβλυνση, δηλαδή αφαιρώντας
την οξύτητα/τοξικότητα, δηλαδή τα δηλητήρια απ’ τον οργανισµό των
ανθρώπων. Παρακάτω θα προσπαθησουμε να αναλύσουμε/αποκωδικοποιήσουμε πώς
γινόταν αυτή η αρχαία αποτοξίνωση:Θεραπεία µε ήπια άσκηση και υπνοθεραπείαΠαράλληλα στο ιαµατικό σύστηµα των αµβουλίων θεών, ο ασθενής ασκείτο και απευθυνόταν µε ανάταση προς το θείο. Παραδίδεται µια συγκεκριµένη
στάση σώµατος -που απαντάται συχνάκις και στα ειδώλια των µινωικών ιερών
κορυφής, κατ’ εξοχήν κέντρα πνευµατικής θεραπείας- και είναι η συνήθης
ελληνική στάση δεήσεως ή σχέσεως επικοινωνίας πιστού µε τον θεό του.
(Αργότερα, µε την επιβολή του Χριστιανισµού, ο Ελλην έχασε αυτήν την
ορθή στάση του απέναντι στο θεό του και κατέληξε προσκυνητής, σκυφτός,
καµπουριασµένος και δούλος απέναντί του. Αυτό άλλαξε άρδην την ψυχολογία του).Ο ασθενής, λοιπόν, έκανε και ελαφρές, χαλαρές/χαλαρωτικές κινήσεις και περιπάτους. Είναι γνωστό πως
όσο πιο κατεβασµέ-νους ρυθµούς έχει κανείς, όσο πιο αργές κινήσεις
κάνει, τόσο παρατείνει τη ζωή του - κάτι που µπορεί να παρατηρηθεί
εύκολα και στη φύση, αφού τα βραδυποριακά ζώα (χελώνες κ.ά.) ζουν
περισσότερο από τα ωκύποδα. Εκ της διαδόσεως της αµβουλίας ιατρικής επέρασε στα λατινικά η λέξις ambulaveritis να σηµαίνει περίπατος (> αγγλ. amble / ambulate >
ambulatory = περιπατητικός κ.λπ.). Επειδή αµβροσιακά (θεϊκά) αναφέρονται
από τον Οµηρο και η νύχτα («αµβροσίη νυξ») και ο ύπνος. Θεωρουμε πως
µέσα στην ήπια θεραπεία διά χαλαρώσεως των αµβουλίων εµπερικλείεται και η
σήµερα γνωστή ως υπνοθεραπείαΘεραπεία µε νερόΤο κυριότερο «φάρµακο» που συνι-στούσε η αµβούλια ιατρική ήταν υγρό, µε βασικό συστατικό το νερό. Ενα νερό όµως… «πειραγµένο».Η θεραπεία
γινόταν σε ένα υγρό περιβάλλον, αποστειρωµένο, στο οποίο έβραζαν άµβωνες
(λεκάνες) µε νερό. Το βράσιµο του νερού δεν είναι απαραίτητο να γινόταν
µε εστίες και καζάνια. Μπορεί να γινόταν µε την ηχοβόληση χάλκινων αγγείων, σε µια συγκεκριµένη συχνότητα. Ο ασθενής, λοιπόν, προφανώς οδηγείτο σε έναν
τέτοιο χώρο, στον οποίο επιδρούσε µια συγκεκριµένη συχνότητα, η οποία
δεν ήταν στο ακουστικό του φάσµα µεν, έκανε το νερό των δοχείων να
βράζει δε (αµβολάδην εσήµαινε και αναζέων). Εδώ φαίνεται να επενεργεί ο Αµβούλιος Ζευς για να ζέει το νερό.Ενας άλλος τρόπος µε τον οποίο µπορούσαν να βράζουν τα νερά ήταν η ενέργεια
εκ του ηλέκτρου, ο... ηλεκτρισµός (> λατ. electro, κεχριµπάρι). Γιατί
το ζωικό ήλεκτρο καλείται άµβρα. Και η ρητίνη αυτή amber (ιταλ. ambra,
γαλλ. amber, κλπ.)...Σε τόπο όπου βράζουν νερά, ακόµη και σήµερα,
θεραπεύονται το άσθµα και η δύσπνοια. Γι’ αυτό εκ των αµβουλίων ιταλιστί καλείται η δύσπνοια και το άσθµα ambascia. Η δε γνωστή µαγική επωδός abracadabra, που κατά την
Ιατροφιλοσο-φική του Κόιντου Σερένιου Σαµµωνικού (3ος αι. µ.Χ.) σηµαίνει
«ο κόσµος πρέπει να πίνει νερό», έχει σχέση µε τα όσα ιατρο-µαγικά
συνέβαιναν εδώ! Βέβαια η υδρο-θεραπεία, η ποσιθεραπεία κ.λπ. έχουν
πολλάκις αναφερθεί από την αρχαιότητα έως σήµερα. Ακόµα και η θρησκεία
της αφρο-Καραϊβικής, η vodoun (γνωστότερη ως βουντού), σηµαίνει «αντλώ
νερό».Για όλα αυτά χρειαζόταν ένα ορισµένο περιβάλλον. Με τη µετοίκηση των Ελλήνων ιατρών εκτός Ελλάδος, µετοί-κησαν και οι λέξεις µας. Ετσι,
ambiente ιταλιστί σηµαίνει περιβάλλον (> γαλλ. ambient > αγγλικά
ambient, ο περικλείων, ο περιβάλλων κ.λπ.). Οπως οι ιατροί του Μαλεάτα
Απόλλωνος της Επιδαύρου (> malato), οι ιερείς της φαρµακεύτρας
Μήδειας (> medici > Μεδίκοι) και οι αµβούλιοι ιατροί θα πρέπει να
τιµήθηκαν δεόντως στην Ιταλία (> αmbasciatore, πρέσβεις)...Θεραπεία µε ήχο-µουσικήΣτην αµβούλια ιατρική, ο ασθενής τραγουδούσε. Ηταν γνωστές οι ευεργετικές ιδιότητες του επαναλαµβανόµενου ήχου-µέλους, η
επαναλαµβανόµενη αρµονία, µελωδία, στον ίδιο τον ψάλλοντα
και µετά, κατ’ επέκτασιν, στον ακροατή. Το µουσικό αυτό φαινόµενο λέγεται «κύκλος». Είναι κάτι που συνέβαινε στη Στοά της Ερµιόνης (όπου ο ήχος/ηχώ επαναλαµβανόταν τρις) και στην Επτάηχο Στοά της Ολυµπίας, όπου ο
ήχος/ηχώ επαναλαµβανόταν επτά φορές,Εάν ψάξουµε καλά µέσα στις λέξεις θα
βρούµε ότι ο ασθενής τραγουδούσε ιάµβους και διθυράµβους! Αµφότεροι
έχουν θρακική καταγωγή και σχέση. Εδώ φαίνεται να επενεργεί η Αµβουλία
Αθηνά για να (εµ)πνεύσει τους ποιητάς και τους µουσικούς.Ο ίαµβος είναι
ένα µέτρο που εφηύρε η Ιάµβη, θυγατέρα του Πανός και της νύµφης Ηχούς,
γεννηθείσα στη Θράκη. Αυτή έγινε η θεράπαινα της Μετανείρας, συζύγου του Ιπποθόωντος – ή του Κελεού, µεγάλως λατρευοµένη στην Ελευσίνα. Οταν η ∆ήµητρα,
αναζητώντας την απαχθείσα κόρη της, έφθασε στην Ελευσίνα, η σεβαστή
Μετάνειρα, χωρίς να γνωρίζει ποια είναι, την εκάλεσε στην οικία της και
της ανέθεσε την ανατροφή του υιού της, ∆ηµοφώντος. Η Θράσσα Ιάµβη είδε την ξένη θλιµµένη, την κάθισε σε ένα σκαµνί και της τραγούδησε αστεϊσµούς. Ετσι της προξένησε χαρά! Οταν µαθεύτηκε η
θεϊκή φύση της φιλοξενουµένης, η είδηση διαδόθηκε αστραπιαία. Το
τραγούδι της, αφού προξένησε θεϊκή ευφορία, αντιγράφηκε. Και προς τιµήν
της το µέτρο ονοµάσθηκε ιαµβικό! Ετσι, το ιαµβικό µέτρο έµεινε χαρακτηριστικό αναγκαίο για κάθε χαρούµενο τραγούδι. Το ιαµβικό άσµα, λοιπόν, έγινε βασικό «συστατικό»
των ελευσινίων µυστηρίων, συνοδευόταν από αυλό (ιαµβαυλέω σηµαίνει
συνοδεύω δι’ αυλού ιαµβικούς στίχους), ενώ και η ιαµβύκη (ίσως και η
µεταγενέστερη σαµβύκη) ήταν ένα ειδικό τρίγωνο µουσικό όργανο, που
θεωρούσαν το καταλληλότερο για τους χαρούµενους στίχους του ιάµβου.Η προέλευση του διθυράµβουΟ (ακόµη πιο αινιγµατικός) διθύραµβος ήταν και επίθετο του ∆ιονύσου, άρα ένα άσµα απευθυνόµενο σε αυτόν και σχετιζόµενο µε αυτόν. Αλλωστε ο
διθύραµβος γράφηκε για να υμνήσει τον αγαπημένο
θεό, που ετράφη σε ένα «δίθυρο» σπήλαιο (στη Νύσσα). Η παραβολή αυτή μιλά για τις δύο θύρες
από τις οποίες εισήλθε ο (Διθυραμβογενής) Διόνυσος (Ανθολ.) στη ζωή: α.
Το γυναικείο αιδοίο (ελέγετο και άμβων), τη μήτρα (σπήλαιο), της
Σεμέλης και β. το μηρό του Διός (μήτρα και μηρός έχουν την ίδια ρίζα). Ο Διόνυσος, λοιπόν, γεννήθηκε δις («δις θύραζε βεβηκώς»). Οταν δε ελύθη το ράμμα στο μηρό του Διός, ίνα γεννηθεί ο Διόνυσος, ο Ζευς φώναζε
«λύθι ράμμα, λύθι ράμμα!». Αυτή η λυθίραμμος βοή του Διός έγινε
διθύραμβος, ένα μυστικό άσμα που τραγουδούσε το μυστικιστικό τρόπο με
τον οποίο δισήλθε ο Διόνυσος στη ζωή! Αρα ήταν ένα τραγούδι που υμνούσε
τη ζωή και το μαγικό τρόπο με τον οποίο αυτή συλλαμβάνεται και
ενσαρκώνεται. Αυτό ήθελε έναν ιδιαίτερο προστάτη, μια μούσα με
συγκεκριμένη αποστολή, κι αυτή ήταν η Διθυραμβοχώνη Μούσα, αυτή που
έχυνε διθυράμβους. Ο διθύραμβος ήταν μια ωδή «εξημμένης, ταραχώδους και μεγαλοστόμου εμπνεύσεως» με «υψηλό ενθουσιασμό και υπερβολικές λέξεις σε ένα ίδιον
μέλος» και είχε λέξεις στομφώδεις («ουκ έστι διθύραμβος, οίχ’ ύδωρ
πίνης» Επίχ.).Η μελωδία του βασιζόταν στη φρυγία αρμονία. Ο πρώτος που έγραψε διθυράμβους ήταν ο σπουδαίος Αρίων, από τη Μέθυμνα. Αυτός που επέ-φερε
τις περισσότερες καινοτομίες στο διθύραμβο ήταν ο Μελανιππίδης από τη
Μήλο. Φαίνεται πως οι διθύραμβοι ήσαν μακροσκελείς ωδές, γι’ αυτό
υπήρχαν και οι αμβολές/διαναβολές/αναβολές τους, που ήταν περιλήψεις
αυτών (συνήθως η αρχή και το προοίμιον), για πιο πρακτι-κούς και
χρηστικούς λόγους. Οι ποιητές των διθυράμβων ελέγοντο και
κυκλιο-διδάσκαλοι ή ασματοκάμπτες. Οι διθύραμβοι χορεύονταν κιόλας και μάλιστα κυκλικά (ήσαν κύκλιοι χοροί) γύρω από τους βωμούς. Αυτοί απετέλεσαν την αρχή του δράματος. Και
όλα αυτά συνδέονται με το φαινόμενο της επαναλήψεως του ήχου (και της
εικόνος), του κύκλου, για το οποίο μιλήσαμε προηγουμένως. Πρώτοι που
έβαλαν χρώμα (χρωματική) στους διθυράμβους ήταν ο Δημόκρητος από τη Χίο
και ο Θεοξενίδης από τη Σίφνο.Έτσι, λοιπόν, ίαμβος και διθύραμβος ήταν τραγούδια που υμνούσαν τη ζωή, το χορό, το γλέντι, το κέφι. Ζωηροί και δυνατοί διονυσιακοί ρυθμοί,
με ένταση, που έφερναν πανικό (εκ του Πανός). Τα θρακιώτικα παραδοσιακά
τραγούδια και οι χοροί αποτελούν σύγχρονες επιβιώσεις τους.Ο ρόλος του Διονύσου Αμφότερα υμνούσαν το θρίαμβο της ζωής! Ο θρίαμβος ήταν εορτή των πόλεων, που ετελείτο όταν ανθούσαν οι συκιές. Κατά την ελληνική
παράδοση, τη συκιά την είχε βρει πρώτος ο Διόνυσος, ευλόγησε τους
καρπούς της και τους προσέφερε στους ανθρώπους. (Γι’ αυτό αργότερα το
δώρο του Διονύσου κατα-συκοφαντήθηκε τόσο από τους μισούντες τη χαρά
χριστιανούς. Τόσο, που λένε πως ο Χριστός καταράστηκε το δένδρο της συκιάς!). Στην αρχαία εορτή του Θριάµβου, λοιπόν, παιδιά περιέτρεχαν µε σύκα και
έπαιζαν µε τα φύλλα συκής, τις θρίες, προσφέροντας τετράµετρα ιαµβεία
(δηλαδή τραγούδια γραµµένα σε ιαµβικό µέτρο – γιορτή ανάλογη µε τα
σηµερινά κάλαντα). Και αυτή η γιορτή ήταν υπέρ του ∆ιονύσου, ο οποίος
ελέγετο γι’ αυτό και Θρίαµβος ∆ιόνυσος, γιατί κάποτε ο θεός εποίησε ένα
στέφανο συκής και «όντως εθριάµβευσε»: Πέρασε από µέσα απ’ αυτόν! Αλλοτε πάλι, ο ίδιος θεός «βγήκε» για θήρα λεόντων και γύρισε έχοντας ζεύξει στο άρµα του λέοντες! Τον είπαν τότε και θηρίαµβο!
Εµεινε, λοιπόν, παροιµιωδώς κάθε σπουδαία νίκη, αλλά και η επίδειξη
νίκης και η ποµπή της, να καλείται θρίαµβος (> λατ. triumphus κ.λπ.)!Αυτά τα θαύµατα (θα τα έλεγαν οι χριστιανοί), οι νίκες του ∆ιονύσου, κατά των κινδύνων, κατά του θανάτου, υπέρ της ζωής, δηµοσιοποιήθηκαν
γρήγορα στις πόλεις και τραγουδήθηκαν, υµνήθηκαν, χορεύτηκαν,
γιορτάστηκαν. Γι’ αυτό και το ρήµα θριαµβεύω σήµαινε και δηµοσιεύω. Ο κόσµος αγάπησε και θαύµασε τον ∆ιόνυσο. Ετσι, από το θρίαµβο του ∆ιονύσου δηµιουργήθηκε το θάµβος, η έκπληξη (< θήπω = εκπλήσ-σοµαι).
Θαυµάζω σηµαίνει µένω έκθαµβος, από τη θέα θάµβους, θαµπώνοµαι... Και
για να θαυµάσω, να δηµιουργήσω θάµβο, θαµπάδα, θα πρέπει να αµβλύνω τα
µάτια (> mat) µου, να απελευθερωθώ από την πλάνη που µου δηµιουργούν
το αισθητήριο όργανο της οράσεως, ο οφθαλµός, συνεργεία του εγκεφάλου...
Η αµβούλια ιατρική πρακτική δεν είχε µόνο στόχο την παράταση της ζωής,
αλλά και τη θεραπεία από κάποια νοσήµατα, αφού αµβρίζω σηµαίνει θεραπεύω
στα ιερά. Οι ιερογραµµατείς, δε, των αρχαίων θεραπευτικών κέντρων κρατούσαν την αµβρή, που ήταν ένα βιβλίο διά του οποίου έκριναν εάν µέλλει να ζήσει ή
να πεθάνει ο ασθενής. Προφανώς, λοιπόν, η αµβρής ήταν ένα βιβλίο στο
οποίο ήταν καταγεγραµµένα όλα τα ιστορικά ιατρικά περιστατικά και
συµβάντα και βάσει αυτού -και µελετώντας τα συµπτώµατα και την κλινική
εικόνα του ασθενούς- έκριναν το µέλλον του.Θεραπεία µε διατροφήΣε όλη αυτήν τη διαδικασία έπαιζε σπουδαίο ρόλο η τροφή/διατροφή του ασθενούς. Γι’ αυτό το πιο σπουδαίο µυστι-κό αυτής της δίαιτας το
αµβροτέει (κρύ-πτει) η παράδοση, όπως όλα τα µυστικά και τα µυστήρια.
Και εκλήθη «αµβρόσιος τροφή» και πιο απλά αµβροσία, δηλαδή αθανασία. Αυτή ήταν η τροφή των θεών («των θεών το βρώµα»), που ήταν «εν-νέα φορές πιο γλυκειά από το µέλι», σε συνδυασµό µε το πιοτό τους, που ήταν
το νέκταρ. Η αµβροσία ελέγετο και αβροσία, διότι δεν ήταν βρώση (δεν
περιείχε σίτο) και, καθώς την ελάµβαναν, δεν έπιναν «αίθοπα οίνο». Οι θνητοί, οι βροτοί (αυτοί που ζουν χάριν του αίµατος), δεν µετείχαν αυτής, εκτός εάν απολάµβαναν της ευνοίας των θεών. Οι βροτοί δεν
γνώριζαν τη γεύση της αµβροσίας. Ηταν το επτασφράγιστο µυστικό των θεών!Χάρη σε αυτήν οι θεοί είχαν το προνόµιο να είναι αθά-νατοι, άφθαρτοι και να ανανεώνεται το αίµα στις φλέβες τους. Τις ιδιότητες της αµβροσίας
διατηρούσε το αιθέριο έλαιο (ρευστό) του ιχώρος (Οµηρος, «Ιλιάδα», Ε,
341, Σαπφώ). Είναι, δε, χαρακτηριστικό πως σε όλες τις ελληνογενείς
γλώσσες η λέξις αµβροσία παραµένει αµετάφραστος (λατ. ambrosia κλπ.)!Η
θεά της νεότητος και της ζωντάνιας Ηβη ήταν επιφορτισµένη να προµηθεύει
νέκταρ και αµβροσία στους θεούς. Αλλοτε πάλι την παρασκεύαζε η ∆ήµητρα. Η τροφή αυτή δινόταν επιλεκτικά και σε υιούς θεών, δευτερεύουσες θεότητες (νύµφες κ.λπ.), αλλά και στους ίππους των θεών, οι οποίοι γι’
αυτόν ακριβώς το λόγο ονοµάζονταν αµβροτόπωλοι και αποκτούσαν αθάνατη
ισχύ (Ευριπίδης). Επίσης, η θεά της αυγής Ηώς έτρεφε τον εραστή της,
Τιθωνό, µε αµβροσία για να τον κρατήσει αθάνατο.Οι Χάριτες τραγουδούσαν και έθρεφαν µε αµβροσία το µικρό Αρισταίο, ο οποί-ος εξαιτίας της τροφής αυτής µεγάλωσε ταχύτατα και κατέστη κι αυτός
αθάνατος. Αυτός είναι που δίδαξε τη µελισσοκοµία στους ανθρώπους. Οι
Ευµενίδες νύµφες ελέγοντο και Αµβροσίες. Είχαν το άντρον τους στην
Πύρνα, όπου συλλατρεύονταν ∆ήµητρα, Κόρη και ∆ιόνυσος.Κάποτε ο ανοριοθέτητος Τάνταλος πήρε την αµβροσία και το νέκταρ και τα έδωσε στους θνητούς. Και απαίτησε αθανασία από τον πατέρα του, ∆ία.
Αντ’ αυτής, τιµωρήθηκε σε αιώνια πείνα και δίψα (πρόκειται για το
περίφηµο «µαρτύριον Ταντάλου»)...Aναφέρεται πως η τροφή αµβροσία έρρεε
από µια πηγή στον Κήπο των Εσπερίδων, τον οποίο φυλούσαν οι Ατλαντίδες
Νύµφες. Οταν εγεννήθη ο Ζευς στο ∆ικταίον Αντρον της Κρήτης, ολόλευκα άγρια περιστέρια (οι Πλειάδες Νύµφες), συνοδεία αετού, επάγαιναν έως τον Κήπο
των Εσπερίδων και του έφερναν αµ-βροσία και νέκταρ, πετώντας πάνω από
τις Πλαγκτές ΠέτρεςΗ γιορτή της αµβροσίαςΓια χάρη αυτής της θεϊκής τροφής, πολλές (κυρίως ιωνικές) πόλεις στην αρχαιότητα εόρταζαν τα Αµβρόσια, στα οποία κύριος τιµώµενος θεός ήταν ο
∆ιόνυσος-Βάκχος. Σε αυτά παρετίθεντο πολυτελή δείπνα. Όσον αφορά το τυπικό της εορτής, ήταν παρόµοιο µε τα Λήναια (εορτή του τρύγου, που εορταζόταν περί τον νυν µήνα Σεπτέµ-βριο). Τα Αµβρόσια
εορτάζονταν κατά το µήνα Λήναιο.Τέλος, παραπάνω είδαµε και το κόχλασµα
των νερών. Ο συνδυασµός αµβροσίας και φωτιάς δεν παρατηρείται µόνον εδώ.
Θυµίζουμε πως η θεά ∆ήµητρα έτρεφε τον ∆ηµοφώντα µε αµβροσία και κάθε νύχτα τον έκαιγε πάνω από τη φωτιά για να τον καταστήσει αθάνατο!Οι
θεοί αλείφονταν µε ένα µύρο, που το αποκαλούσαν µε το ίδιο όνοµα:
Αµβροσία. Και ευωδίαζαν αµβροσία, µια θαυµάσια οσµή, γίνονταν δηλαδή
αµβροσίοδµοι (αµβροσίοσµοι)/αµβροσιώδεις. Εκτός από τη βρώση, και η
επάλειψη µε αµβροσία, σε συνδυασµό µε φωτιά, προσέδιδε αθανασία. Ετσι
απέκτησαν αθανασία ο Αχιλλεύς, ο ∆ηµοφών κ.ά.Με τη µεταλαµπάδευση της αρχαίας ελληνικής αµβουλίας ιατρικής εκτός Ελλάδος, ανατολικά και δυτικά, µεταλα-µπαδεύθηκαν και οι λέξεις: στα
αγγλικά ambergris σηµαίνει άµπαρον, δηλαδή
αρωµατική ουσία, και στα τουρκικά amber σηµαίνει άµπαρη, άµπρα (άρωµα).Συµπεραίνουµε, λοιπόν, πως
η τροφή αυτή περιείχε, ανάµεσα σε άλλα, µέλι και ελαιόλαδο, τα οποία
και τρώγονται και πίνονται και αλείφονται, µε εξίσου ευεργετικά
αποτελέσµατα! Ο Οµηρος στην Ιλιάδα του προδίδει ως συστατικό της αµβροσίας (που ήταν, λέει, ένα µίγµα ελαίου, ύδατος, ανθέων και καρπών) το λάδι -αφού
το αναφέρει ως ένα των συστατικών της-, µε την οποία έπλεναν (καθάριζαν)
στους ναούς, τα ιερά σκεύη... Ο αµβούλιος θνητός ισόθεος Κάστωρ και το
καστορέλαιο ίσως να µην είναι και τόσο άσχετα µε το παραπάνω έλαιο. Ετσι, η αµβροσία χάριζε αθανασία, θεία δύναµη και σοφία στους θεούς. Τους έκανε άµβροτους, δηλαδή αθάνατους, άφθαρτους, θείους, µε θεία φύση,
θαυµάσιους, υψηλούς, γλυκείς, ανθηρούς, ευώδεις, ωραίους, λαµπρούς,
µεγάλους, χαριτωµένους. Η Ηρα έπλενε το δέρµα της µε αµβροσία για να
φαίνεται νέο και ωραίο. Αυτή είναι η εικόνα των θεών των Ελλήνων! Καµία
σχέση µε την κακοµοίρικη και ισχνή εικόνα των αγίων που επεκράτησε
αργότερα. Επίσης, οι θεοί άλειφαν µε αµβροσία ακόµη και τους νεκρούς
τους.Η θεραπεία των Αµβουλίων Θεών ενεργοποι-ούσε και τις 5 αισθήσεις (όπως και στα Ασκληπιεία): Το αισθητήριο της οράσεως (διά του θάµβου),
της ακοής (διά των µελωδιών, στίχων), της αφής (διά των κινήσεων), της
γεύσεως (διά της αµβροσίας και του νέκταρος), αλλά και της οσφρήσεως
(διά του αµβροσίου µύρου Ο Ελλην τιµωρεί ακόµη και το θεό του, εάν αυτός
παραβεί τους όρκους του! ∆εν τον έχει στο απυρόβλητο. Η τιµωρία του επίορκου θεού στα ύδατα της Στυγός ήταν δέκα χρόνια χωρίς αµβροσία και νέκταρ! Και σαν να µην έφθανε αυτό, τον αποµόνωναν
«ξέπνοο και άναυδο στο στρωµένο κλινάρι» (Ησίοδος, «Θεογονία»).
Ασύλληπτα θέµατα και πράγµατα για άλλες θεολογίες... Αλλά στα µετέπειτα
χρόνια, όποιος µιλούσε γι’ αυτά... αµβροτούσε (αµβροτείν = αµαρτείν,
άµβροτον
= ήµαρτον)...Η τροφή συνδεόταν πάντα άµεσα µε τη θεραπευτική ιατρική. Ετσι κι εδώ. Αµβροσία αναφέρεται και ένα ιατρικό αντιφθισικό φάρµακο (Γαληνός) και ένα αντίδοτο κατά των δηλητηρίων. Ο Π. Αιγινήτης αναφέρει
µε αυτό το όνοµα (αµβροσία) και ένα αντιπυρετικό έµπλαστρο! Με την
πάροδο των χιλιετιών, µε την ελληνική µυθική λέξη «αµβροσία» κάθε άνθρωπος πάνω στον πλανήτη Γη -και πρωτίστως ο Ελλην- εννοεί κάθε θεσπέσια τροφή...Η αµβούλια ιατρική εκτός ΕλλάδοςΟι Λατίνοι και οι Ιταλοί πήραν την ιατρική τέχνη και ορολογία από τους Ελληνες. Συγκεκριµένα από το Ασκληπιείον της Επιδαύρου και από το
Αµβουλείον της Λακωνίας. Η ιαµατική των Αµβουλίων Θεών διά των αποικιών
των Λακεδαιµονίων µετώκησε και στην Ιταλία. Γι’ αυτό οι Ιταλοί αποκαλούν το ιατρείο, ambulatorio, το φορείο ιαµατικών χυµών (ορών, υγρών), το ασθενοφόρο ambulanza (> αγγλ.
ambulance) κ.λπ. Επίσης, το γνωστό ιατρικό σκεύασµα «αµπούλα» έλκει την
ονοµασία του εκ των ιαµατικών Αµβουλίων Θεών της αρχαίας Ελλάδος,
καθότι, όπως είπα, το κυρίως παρεχόµενο «φάρµακο» ήταν υγρό. Και αφού η αµβουλή έχει σχέση (και) µε τη βολή, η λέξις εμβολή/εμβόλιο δεν είναι εντελώς άσχετη... Ανακεφαλαιώνοντας: Η θεραπεία
των Αμβουλίων Θεών ενεργοποιούσε και τις 5 αισθήσεις (όπως και στα
Ασκληπι-εία): Το αισθητήριο της οράσεως (διά του θάμβου), της ακοής (διά
των μελωδιών, στίχων), της αφής (διά των κινήσεων), της γεύσεως (διά
της αμβροσίας και του νέκταρος), αλλά και της οσφρήσεως (διά του
αμβροσίου μύρου).Οι Ιταλοί αποκαλούν το ιατρείο ambulatorio, το φορείο ιαματικών χυμών (ορών, υγρών), το ασθενοφόρο ambulanza (> αγγλ.ambulance) κ.λπ.
Επίσης, το γνωστό ιατρικό σκεύασμα «αμπούλα» έλκει την ονομασία του εκ
των ιαματικών Αμβουλίων Θεών της αρχαίας Ελλάδος. Και αφού η αμβουλή
έχει σχέση (και) με τη βολή, η λέξις εμβολή / εμβόλιο δεν είναι εντελώς
άσχετη...Αμβροσία και αμβροσία στη ΜυθολογίαΣτο μυθολογικό υπόβαθρο όλης αυτής της ιστορίας, η Αμβροσία είχε πατέρα τον Ατλαντα και μητέρα την Πλωόνη/Πλειόνη/Πληιόνη ή την Αίθρα. Ή
εναλλακτικά τον Υαντα και τη Βοιωτία. Ετσι λογιζόταν μία των Υάδων (=
βροχών), των τροφών του Διονύσου, αυτών που τον ανέθρεψαν με μέλι. (Γι’
αυτό και βασικό συστατικό της αμβροσίας τροφής θεωρείται το μέλι). Κάποτε ο βασιλεύς των Ηδωνών Θρακών, Λυκούργος, κυνήγησε τον Διόνυσο και τις παραμάνες του. Η Αμβροσία, για να γλιτώσει, μεταμορφώθηκε σε
κλήμα αμπελιού. Με το κοτσάνι της ακινητοποίησε τον Λυκούργο, που έπεσε
έρμαιο των Βακχισσών, οι οποίες τον μαστίγωσαν. Αυτός όμως αρνήθηκε να
παραδοθεί. Επενέβη η Ηρα και τον ελευθέρωσε, αλλά ο Ζευς τον τιμώρησε με απώλεια της οράσεως – ό,τι μπορεί να συμβεί σε όποιον πιει πρωτορράκι!
(«Αμβλούνται γαρ οι οφθαλμοί της πρωτοτόμου αμπέλου» - Θεόφραστος) Είτα η
Αμβροσία έγινε αστέρι (ένας ακόμη καταστερισμός).Η θεά της νεότητος και της ζωντάνιας Ηβη ήταν επιφορτισµένη να προµηθεύει νέκταρ και αµβροσία στους θεούς. Αλλοτε πάλι την παρασκεύαζε η
∆ήµητρα. Η τροφή αυτή δινόταν επιλεκτικά και σε υιούς θεών,
δευτερεύουσες θεότητες (Νύµφες κ.λπ.), αλλά και στους ίππους των θεών,
οι οποίοι γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο ονοµάζονταν αµβροτόπωλοι και
αποκτούσαν αθάνατη ισχύ.Αναφέρεται ακόμη πως η τροφή αμβροσία έρρεε από
μια πηγή στον Κήπο των Εσπερίδων, τον οποίο φυλούσαν οι Ατλαντίδες
Νύµφες.Οταν εγεννήθη ο Ζευς στο ∆ικταίον Αντρον της Κρήτης, ολόλευκα άγρια περιστέρια (οι Πλειάδες Νύµφες), συνοδεία αετού, επάγαιναν έως τον Κήπο
των Εσπερίδων και του έφερναν αµβροσία και νέκταρ, πετώντας πάνω από τις
Πλαγκτές Πέτρες. Συµπληρωµατικά, οι Μέλισσες Νύµφες, Αδράστεια και Ιδη, τον διέτρεφαν µε βασιλικό πολτό, µέλι και κατσικίσιο γάλα από την επιστρατευµένη γι’
αυτό αίγα Αµάλθεια! Οι θνητοί πολλές φορές µπήκαν σε πειρασµό να
ληστέψουν αυτές τις θεϊκές τροφές. Κάποτε τέσσερις Κρητικοί βοσκοί (Λάιος, Κέρβερος, Αιγωλιός και Κελεός) εισέβαλαν στο ∆ικταίον Αντρον, στο οποίο απαγορευόταν η είσοδος
σε θνητούς, αλλά και θεούς, για να κλέψουν αυτό το µέλι των ιερών
µελισσών, µε το οποίο ανετράφη ο Ζευς. Παρόλο που το άντρον φυλούσε ένας χρυσός σκύλος, τα κατάφεραν και εισέ-βαλαν. Για το φόβο τιµωρίας είχαν ντυθεί µε χάλκινες αρµατωσιές.Στο
νυµφώνα βρήκαν και τα µατωµένα µε το αίµα της Ρέας σπάργανα του ∆ιός
και τα πήραν κι αυτά. Και τότε αµέσως οι χάλκινες πανοπλίες τους...
έλιωσαν! (Οµηρος, «Οδύσσεια» Η, 62).Το πιοτό των ΑµβουλίωνΜαζί µε την αµβροσία τροφή θα ήταν απαραίτητο και ένα ανάλογο ποτό. Αυτό δεν µαρτυράται επώνυµα, αλλά διά µέσου του... µέσου µε το οποίο
παρασκευζόταν: Πρόκειται για τον άµβυξ/άµβιξ. Αυτό ήταν ένα ποτήρι,
ξυλοπινάκιο, ιδιαίτερα χύτρα µε γυριστή περιφέρεια ή σκέπασµα (το έλεγαν
και άµβη ή/και άµβωνα, επειδή αµβλύνει = αφαιρεί την οξύτητα), ένα
αγγείο «διά του οποίου εξέρχονται τα πνεύµατα» (και µε την προσθήκη του
υγρού «λ» ελέγετο και λαµβίκος – νυν λαµπίκος). Κι εδώ επεµβαίνει και ο... τέταρτος της Αγίας Τριάδος των Λακώνων: ∆εν είναι τυχαίο πως ένας των Αµβουλίων Θεών ήταν ο αθάνατος Πολυδεύκης,
ο φέρων, ο έχων πολύ δεύκος/γλεύκος (= οίνος γλυκύς και αγλαυκής,
µούστος). Εκ τούτου συνάγεται πως η ιστορία αυτή συµβαίνει, αφού το αµπέλι και η οινοποίηση ήταν γνωστά στους Ελληνες, δηλαδή περίπου 6.000-8.000 χρόνια
πριν από σήµερα, µε τα σηµερινά δεδοµένα... Στη Θεράπνη, δε, υπήρχε και
πηγή µε το όνοµά του, προφανώς ιαµατική, η Πολυδεύκειος. Οι υιοί του Πολυδεύκους (µε µητέρα τη Φοίβη), Μνασίνος και Μνησίλεως,σχετίζονται µε την καλή µνήµη... Αυτό σηµαίνει πως ο
«πολυδεύκης» είναι ισχυρό αντιγηραντικό και βελτιωτικό της µνήµης... Ενώ από τους άµβυκες–αποστακτήρες (έκτοτε έως και σήµερα) όλοι οι Έλληνες παράγουν τσίπουρα, τσικουδιές, ρακές και ρακόµελα...Με την
πάροδο των χιλιετιών, µε την ελληνική µυθική λέξη «νέκταρ», κάθε άνθρωπος πάνω στον πλανήτη Γη -όπως τον εδίδαξε ο Ελλην- εννοεί κάθε ασύγκριτα υπέροχο ποτό...
Γιώργος Λεκάκηςtheseus-aegean
http://www.apocalypsejohn.com
Elke gek zijn gebrek
Message edited by Πανδαιμονιον - Πέμπτη, 06-ΦΕΒ-2014, 8:00 PM |
| |
| |
| margarita | Date: Πέμπτη, 06-ΦΕΒ-2014, 8:05 PM | Message # 6 |
|
Ο βασιλιάς των μελών
Group: "Εσπερίτες"
Messages: 12902
Status: Offline
| !
"Στο τέλος, αυτό για το οποίο μετανιώνουμε περισσότερο είναι οι προσπάθειες τις οποίες ποτέ δεν κάναμε"
|
| |
| |
| Πανδαιμονιον | Date: Πέμπτη, 06-ΦΕΒ-2014, 8:09 PM | Message # 7 |
|
Ο βασιλιάς των μελών
Group: "Εσπερίτες"
Messages: 1684
Status: Offline
| Τα βασικά πολιτικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά της Αρχαίας Σπάρτης την εποχή των Ελληνοπερσικών πολέμων
 Η Σπάρτη ήταν σίγουρα μια ιδιάζουσα περίπτωση Ελληνικής πόλης.Βασικό χαρακτηριστικό της η πλήρης υποταγή του ατόμου στο σύνολο και βασικό ιδανικό της ο σεβασμός των θεσμών και η δημιουργία άριστων
πολεμιστών. Για την επίτευξη του σκοπού αυτού υπήρχε ένα καλά
διαμορφωμένο πολιτειακό πλαίσιο που διασφάλιζε τον ομαλό εσωτερικό βίο ,
αλλά και τον προστάτευε από ``επικίνδυνους`` νεωτερισμούς και αλλαγές.Σε αντίθεση με άλλες πόλεις όπου τα δικαιώματα του πολίτη ήταν ανάλογα της οικονομικής και κοινωνικής του θέσης , στην Σπάρτη η θέση
του πολίτη στην κοινωνία βρισκόταν σε συνάρτηση με το μέγεθος εκπλήρωσης
των καθηκόντων δράσης και αυτοθυσίας προς την Πατρίδα.
Η βασική αιτία δημιουργίας μιας τέτοιας μορφής καθεστώτος ήταν το ολιγάριθμο των Δωριέων που τον 12ο π.χ. αιώνα ήρθαν και κατέλαβαν αυτή την περιοχή και που αργότερα πήραν την ονομασία Σπαρτιάτες από την ομώνυμη πόλη που ίδρυσαν.(Ουσιαστικά συν-οικισμός 5 κωμών, Λίμναι, Κυνόσουρα, Μεσόα, Πιτάνη, Αμύκλαι). Οι Σπαρτιάτες γρήγορα αντιλήφθηκαν ότι όχι μόνο οι κάτοικοι
τους οποίους είχαν ήδη υποτάξει αλλά και όλοι οι γείτονες , διάκεινται
εχθρικά απέναντι τους . Για να επιβιώσουν θα έπρεπε να είναι πολύ καλοί πολεμιστές αλλά και επιτήδειοι διπλωμάτες που παράλληλα δεν θα έπρεπε να διστάζουν να
γίνονται πολύ σκληροί.Έτσι ξεκίνησαν μια έντονη πολεμική δραστηριότητα , αποτέλεσμα της οποίας ήταν η υποταγή της Μεσσηνίας τον 8ο αιώνα , αλλά και η επέκταση του κράτους σε βάρος των γειτονικών
περιοχών. Με βάση τη νέα πραγματικότητα δημιουργήθηκε η Λακεδαίμονα ,
μοναδική ( επί της ουσίας ) πόλη της οποίας ήταν η Σπάρτη.
Η Σπαρτιατική κοινωνία ανέκαθεν ήταν κλειστή , όμως τα κύρια χαρακτηριστικά που θα την χαρακτηρίζουν τους επόμενους αιώνες
διαμορφώθηκαν οριστικά περί τα τέλη του 7ου αιώνα . Την περίοδο εκείνη και σε αντίθεση με την πλειοψηφία των άλλων πόλεων που
άρχισαν να παραχωρούν περισσότερα δικαιώματα στις εκτός αριστοκρατών
τάξεις , εκείνοι αποφάσισαν να κλειστούν ακόμη περισσότερο στον εαυτό
τους , διατηρώντας με μεγάλη αυστηρότητα τους ήδη υπάρχοντες θεσμούς.
Την εποχή εκείνη είναι που θα αρχίσει η απαγόρευση εισόδου ξένων στη
χώρα αλλά και η επαφή Σπαρτιατών με αυτούς.
 Οι άνθρωποι χωρίστηκαν σε τρεις κατηγορίες. Τους Σπαρτιάτες που ήταν απόγονοι της κυρίαρχης Δωρικής φυλής με πλήρη πολιτικά δικαιώματα
που ονομάζονταν Όμοιοι , τους Περιοίκους και τους Είλωτες.
Οι Είλωτες ήταν οι κατακτηθέντες άνθρωποι που δούλευαν στα χωράφια των Ομοίων και θεωρούνταν κρατική περιουσία. Σύμφωνα με τον
Παυσανία (Μεσσηνιακά Α-20, Σελ.247) , η ονομασία προέκυψε από την πόλη
που προέβαλλε την μεγαλύτερη αντίσταση , το Έλος που είχε ιδρυθεί από
τον Έλιο , τον μικρότερο από τους υιούς του Περσέα. Σύμφωνα όμως με την
Εκδοτική Αθηνών (Τόμος Β’ Σελ.262) το πιθανότερο είναι το όνομα τους να
παράγεται από τη ρίζα, ελ - `` κυριεύω- κατακτώ ``.
Οι Είλωτες είχαν το δικαίωμα να κρατήσουν ένα συγκεκριμένο μέρος της παραγωγής αλλά δεν είχαν κανένα πολιτικό δικαίωμα . Νόμοι απαγόρευαν
την εναντίον τους χειροδικία ή ακόμη περισσότερο δολοφονία , όμως οι
συνθήκες εργασίας τους ήταν αρκετά σκληρές και βρίσκονταν συνεχώς κάτω
από το άγρυπνο βλέμμα των Ομοίων.
Πάντως σε εξαιρετικές περιπτώσεις μπορούσαν κάποιοι Είλωτες να απελευθερωθούν και σύμφωνα με τον Θουκυδίδη (Σελ.488) , αυτοί
ονομάζονταν Νεοδαμώδεις. Πολιτικά δικαιώματα δεν είχαν και οι Περίοικοι ,
που ήταν είτε εκτοπισμένοι Δωριείς ( που όπως λέει και η λέξη ζούσαν
πέριξ της Σπάρτης ) , είτε απόγονοι των κατακτηθέντων Αχαιών που όμως
δεν είχαν προβάλει αντίσταση.
Οι περιοχές τους ήταν αυτοδιοικούμενες , ενώ οι ίδιοι εκτός της καλλιέργειας των κτημάτων μπορούσαν να ασχοληθούν και με άλλους τομείς
ζωτικής σημασίας για την σπαρτιατική οικονομία, όπως την μεταλλουργία,
την γλυπτική και την βιοτεχνία. Οι σχετικά καλές συνθήκες διαβίωσης τους
, είχε ως αποτέλεσμα οι ίδιοι να αισθάνονται ότι βρίσκονται ποιο κοντά
στους Ομοίους παρά στους Είλωτες.
Για το λόγο αυτό επιτρεπόταν η στράτευση τους , ενώ όσοι διακρίνονταν στις μάχες μπορούσαν να αναδειχτούν είτε ως αξιωματικοί
στρατού , ή ακόμη και ως Ναύαρχοι.  Εκτός των τάξεων αυτών , υπήρχαν ακόμη οι Υπομείονες ,αλλά και οι Μόθακες. Οι Υπομείονες ήταν Σπαρτιάτες που όμως δεν είχαν πλήρη
πολιτικά δικαιώματα. Συνήθως την ονομασία αυτή έπαιρναν οι νεώτεροι
αδερφοί πολυμελών Σπαρτιατικών οικογενειών , όσοι δεν κατάφερναν να
γίνουν μέλη μιας ομάδας (φρατρίας) κλπ., ενώ μπορούσε να επιβληθεί και
ως ποινή για όσους Όμοιους δεν τηρούσαν τους πατροπαράδοτους νόμους της
πόλης ή επιδείκνυαν δειλία κατά τους πολέμους.
Οι Μόθακες ήταν κατά βάση παιδιά Ομοίων Σπαρτιατών και Ειλωτίδων , μπορούσαν όμως να είναι και παιδιά απελεύθερων . Αν και δεν
λογιζόντουσαν ως Λακεδαιμόνιοι , θεωρούνταν ελεύθεροι και εν δυνάμει
στήριγμα του καθεστώτος.
Για το λόγο αυτό μετείχαν της σπαρτιατικής αγωγής , αλλά και συντρέφονταν με τα παιδιά των Ομοίων. Από τους Μόθακες προέρχονταν
επιφανείς άντρες, όπως οι Καλλικρατίδας , Λύσσανδρος και Γύλιππος. Στην
Σπάρτη ο πυρήνας που καθόριζε τα πάντα ήταν οι προφορικοί νόμοι του
Λυκούργου για τον οποίο υπάρχουν αντιφατικές γνώμες που ξεκινούν από το
πότε έζησε μέχρι του αν πράγματι ήταν υπαρκτό πρόσωπο .
Το σίγουρο πάντως είναι ότι οι νόμοι του για να αποκτήσουν περισσότερη βαρύτητα είχαν και τον μανδύα του Θεόπνευστου , μέσω χρησμού
από το μαντείο των Δελφών που προέτρεπε τον κόσμο να τους εφαρμόσει ,
όπως αναφέρουν με μικροδιαφορές οι περισσότεροι αρχαίοι συγγραφείς.
Έτσι οι νόμοι του Λυκούργου που καθόριζαν τα πάντα , μοίρασαν τη γη σε 9.000 ίσους κλήρους , τους οποίους κληρονομούσε ο πρωτότοκος υιός
κάθε Ομοίου Σπαρτιάτη πολίτη. Οι κλήροι δεν μπορούσαν να μοιραστούν ή να
μεταβιβαστούν. Καλλιεργούνταν από τους Είλωτες που μπορούσαν να
παράγουν ορισμένη ποσότητα το χρόνο για κάθε προϊόν , η οποία θα ήταν
αρκετή να θρέψει τους ίδιους και τις οικογένειες τους καθώς και αυτές
των Ομοίων.
Κάτι ανάλογο συνέβαινε και με τους Περιοίκους , στους οποίους είχαν μοιραστεί άλλοι 30.000 κλήροι. Η εργασία στους Ομοίους ήταν
απαγορευμένη , ώστε να αφοσιώνονται στην στρατιωτική τους εξάσκηση , ενώ
για την αποφυγή δημιουργίας εγχρήματης κοινωνίας , (αλλά και γενικότερα
κάθε οικονομικής και εμπορικής δραστηριότητας με σκοπό το κέρδος )
είχαν καθιερωθεί να υπάρχουν βαριά σιδερένια νομίσματα.
 Η πολιτειακή οργάνωση της Σπάρτης είχε ως βάση την Απέλλα , δηλαδή ένα είδος Εκκλησίας του δήμου , στην οποία δικαίωμα συμμετοχής
είχαν όλοι οι άνω των 30 ετών Όμοιοι Σπαρτιάτες πολίτες. Αν και στην
Απέλλα δικαίωμα λόγου είχαν μόνο οι Βασιλείς, οι Έφοροι και οι
Γερουσιαστές , εντούτοις θεωρείτο ο ανώτατος πολιτειακός θεσμός, αφού
όλες οι αποφάσεις έπρεπε να εγκριθούν (δια βοής) από αυτή.
Από την Απέλλα εκλεγόντουσαν ισόβια 28 πολίτες άνω των 60 ετών που μαζί με τους δύο Βασιλείς συναποτελούσαν το νομοθετικό σώμα της
Γερουσίας. Στο σώμα αυτό κάθε Γερουσιαστής αντιπροσώπευε το γένος του ,
αφού η Σπάρτη ήταν διαιρεμένη σε 30 ωβές (φατρίες – γένη). (Σαράντου
Καργάκου ``
Η ιστορία της αρχαίας Σπάρτης `` Τόμος Α’ Σελ. 180). Η Γερουσία ήταν το ανώτατο δικαστικό σώμα αρμόδιο για υποθέσεις των οποίων η ποινή
ήταν θάνατος , εξορία ή στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων , ενώ εξέταζε τα
προς συζήτηση θέματα στην Απέλλα (προβουλευτικό σώμα).
Σύμφωνα με τον Πλούταρχο η εκλογή ενός νέου γερουσιαστή ακολουθούσε την εξής διαδικασία : << Όταν κάποιο μέλος της Γερουσίας απεβίωνε , τότε ο λαός που
συγκεντρωνόταν σε συνέλευση , προέβαινε σε εκλογή ορισμένων εκλεκτόρων
που κλεινόντουσαν σε ένα κοντινό οίκημα , χωρίς να βλέπουν ή να τους
βλέπει κανένας , αλλά μόνο να ακούνε τις φωνές του κόσμου. Κάθε υποψήφιος Γερουσιαστής χωρίς να μιλά , περνούσε από το χώρο που ήταν συγκεντρωμένος ο λαός , ο οποίος φωνάζοντας εξέφραζε την
επιδοκιμασία του προς αυτόν. Εκείνος που αποσπούσε τις περισσότερες
φωνές ανακηρυσσόταν από τους εκλέκτορες (που δεν ήξεραν με ποιά σειρά οι
υποψήφιοι περνούσαν μπροστά από τον κόσμο ), νέο μέλος της Γερουσίας
στη θέση του εκλιπόντος >> . (Πλουτάρχου `` Λυκούργος, Βίοι παράλληλοι `` Σελ. 124). Από την Απέλλα έβγαιναν πέντε μέλη με ετήσια διάρκεια που ονομάζονταν Έφοροι και που στην πραγματικότητα ήταν η ουσιαστική εξουσία
της Σπάρτης και όχι οι δύο Βασιλείς που αν και απολάμβαναν σεβασμού ,
υφίσταντο αρκετούς περιορισμούς και η εξουσία τους γινόταν πράξη κυρίως
στην στρατιωτική διοίκηση και τους πολέμους.
Οι Βασιλείς προερχόντουσαν από τα γένη των Ευρυπωντιδών και των Αγιαδών. Αν και για το θέμα της δυαρχίας έχουν ειπωθεί αρκετά , το
πιθανότερο είναι η καθιέρωση του θεσμού να σχετίζεται με την διατήρηση
ισορροπιών μεταξύ ισχυρών αντίζηλων οίκων, αλλά και την καλύτερη
λειτουργία του πολιτεύματος μέσα από τον συνεχή έλεγχο εκατέρου προς
έτερον.
Σύμφωνα με τον Καργάκο για να αποφευχθεί μία πιθανή ώσμωση μεταξύ των δύο γενών, απαγορευόταν η σύναψη γάμου μεταξύ μελών των δύο
βασιλικών οίκων. Σε περιπτώσεις ανηλικιότητας ή αδυναμίας των Βασιλέων ,
οριζόταν επίτροπος (ο πλησιέστερος εξ αρρενογονίας συγγενής) που
ονομαζόταν Πρόδικος.
(Κλασική περίπτωση επιτρόπου ήταν ο Παυσανίας , που οδήγησε το Σπαρτιατικό στράτευμα στις Πλαταιές , αφού ο Πλείσταρχος , υιός του
θανόντα Βασιλιά Λεωνίδα ήταν ακόμη ανήλικος, Ηρόδοτος , Ιστορία Θ’,
Καλλιόπη). Πάντως οι Βασιλείς τιμόντουσαν και ως ιερά πρόσωπα αφού
θεωρείτο ότι οι οικογένειες τους κατάγονταν από τους Ηρακλείδες υιούς
του Ηρακλή , υιού του Διός.
Να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τον Πλούταρχο η Απέλλα δημιουργήθηκε εκατόν τριάντα χρόνια μετά τον Λυκούργο, ώστε να τιθασευτεί η δύναμη της
Ολιγαρχίας (Γερουσίας) που είχε παραμείνει αναλλοίωτη και αλαζονική.
(Πλουτάρχου `` Λυκούργος, Βίοι Παράλληλοι `` Σελ. 101). Μεταξύ
Βασιλιάδων και Εφόρων δίνονταν κάθε μήνα όρκοι μεταξύ τους , οι μεν
Βασιλιάδες ότι θα τηρούν τους υπάρχοντες νόμους , οι δε Έφοροι ότι δεν
θα τους παύσουν , εφόσον τηρούν τους όρκους τους.
Στην Σπάρτη πρωταρχική σημασία είχε η τεκνοποιία , όμως όλα τα νεογέννητα παρουσιάζονταν υποχρεωτικά σε επιτροπή , η οποία τα εξέταζε
με προσοχή.
 Αν το παιδί κρινόταν δύσμορφο ή ελαττωματικό , τότε ο πατέρας υποχρεούταν να το στείλει στους Αποθέτας , ένα ειδικό μέρος στο
οποίο έπρεπε να το αποθέσει (αφήσει). (Πλουτάρχου `` Λυκούργος, Βίοι παράλληλοι `` Σελ. 113). Επομένως στον Καιάδα στα βάραθρα του Ταΰγετου δεν έριχναν τα
ελαττωματικά βρέφη , αλλά όσους ανθρώπους (νεκρούς ή ζωντανούς)
κρίνονταν ένοχοι για προδοσία ή άλλα βαριάς μορφής παραπτώματα. (Θουκυδίδης , Βιβλίο Α’ Σελ.95 αλλά και Παυσανίας , Μεσσηνιακά Α-18,
Σελ.300). Ο Ιωάννης Βολωνάκης αναφέρει επιπροσθέτως ότι στον Καιάδα
έπεφταν με δική τους θέληση και ηλικιωμένοι που δεν άντεχαν άλλο να ζουν
(πχ. λόγω σοβαρής ασθένειας ) ένα έθιμο που φαίνεται ότι υπήρχε και
αλλού (π.χ. Θράκη και Σκυθία). ( `` Πολιτική και στρατιωτική ιστορία της
Αρχαίας Ελλάδας `` Σελ. 253). Τα υγιή παιδιά και μέχρι την ηλικία των 7 ετών παρέμεναν στο σπίτι τους , υπό συνθήκες αυστηρής ανατροφής. Από την ηλικία των 7 ετών
και μέχρι τα 20, διαρκούσε η σκληρή και επίπονη εκπαίδευση που
διαμόρφωνε τους οπλίτες , η φήμη των οποίων έμεινε αιώνια. Να σημειωθεί
ότι εκπαίδευση, (χωρίς ορισμένα σκληρά χαρακτηριστικά που υπήρχαν σε
αυτή των αγοριών ) υπήρχε και για τα κορίτσια …Τα παιδιά εντάσσονταν
παράλληλα σε βούες (τα συνομήλικα ) και σε ίλες (μαζί με μεγαλύτερα σε
ηλικία παιδιά) , επικεφαλής των οποίων ήταν ο βουαγός και ο πρωτείρας
αντίστοιχα.
Την επίβλεψη των παιδιών αλλά και την σωστή εφαρμογή της εκπαίδευσης είχε ο παιδονόμος που ήταν επιφορτισμένος με ευρύτατες
εξουσίες και ο οποίος είχε για βοηθούς του εφήβους μαστιγοφόρους…
(Ξενοφώντας `` Λακεδαιμονίων Πολιτεία `` Σελ. 87). Για την Σπάρτη η
εκπαίδευση ήταν ένας πολύ σημαντικός πυλώνας για την διατήρηση των
χαρακτηριστικών του κράτους , αφού το πλέον σίγουρο υπόβαθρο για την
στήριξη και συντήρηση ενός πολιτειακού συστήματος , είναι η δια βίου
εκπαίδευση του ανθρώπου, γεγονός που οι Σπαρτιάτες είχαν καταλάβει
απόλυτα…
Σε τι αποσκοπούσε όμως η εκπαίδευση; Επιδίωξη της δεν ήταν μόνο η εξάσκηση και το δυνάμωμα του σώματος αλλά και αυτό του νου , ώστε το
σώμα να μπορεί να συνεχίζει να μάχεται με την θέληση , όταν θα έχει
καταπονηθεί από την κούραση και τον πόνο των πληγών.
Παράλληλα αποσκοπούσαν να πετύχουν το τέλειο δέσιμο των πολεμιστών μεταξύ τους , ώστε η μονάδα όταν επιτίθεται να είναι ένα σώμα
και μία καρδιά.Για να επιτευχθεί καλύτερα αυτό δίδασκαν στους νέους την
αρετή , βασικό χαρακτηριστικό της οποίας ήταν η εμφύτευση περηφάνιας
για την πόλη , με την θυσία για εκείνη να θεωρείται η υπέρτατη τιμή και
την λιποταξία ή την δειλία η υπέρτατη ατιμία και όποιος χαρακτηριζόταν
δειλός δεν μπορούσε να σταθεί στην πόλη. Καταρχάς έπαυε να είναι μέλος
της ομάδας του, γεγονός που αυτομάτως σήμαινε ότι έχανε τα πλήρη
πολιτικά του δικαιώματα.
Από εκεί και πέρα ήταν υποχρεωμένος να υφίσταται μια σειρά περιορισμών και εξευτελισμών που τον ανάγκαζαν να προτιμά τον θάνατο από
μια άτιμη και ντροπιασμένη ζωή . (Ξενοφώντας `` Λακεδαιμονίων Πολιτεία
`` Σελ. 107).  Βασικό στοιχείο της εκπαίδευσης ήταν η πλήρης υποταγή του ατόμου στο σύνολο. Η ζωή των εφήβων ήταν εξαιρετικά σκληρή , όλα τα παιδιά ήταν
κοντοκουρεμένα , ανυπόδητα, αναγκασμένα να φοράνε ένα απλό ιμάτιο
(σύμφωνα με τον Πλούταρχο μέχρι τα 12 φορούσαν χιτώνα) και με τον ύπνο
να γίνεται σε καλάμια , ενώ αποθαρρύνονταν να χρησιμοποιούν συχνά λουτρά
και αλοιφές …
Η καθημερινή εξάσκηση περιελάμβανε συνεχείς ασκήσεις με ή χωρίς όπλα , κυνήγι, ατέλειωτες πορείες κλπ. Οι ασκήσεις ήταν σκληρές και
μεταξύ άλλων περιελάμβαναν , ασιτία , έκθεση στο κρύο και απομόνωση στο
δάσος . Ενώ ο πλέον συνηθισμένος τρόπος επιβολής τιμωρίας ήταν το
μαστίγωμα, όμως η κάθε τιμωρία έπρεπε να δικαιολογείται ...
Στο διάστημα αυτό ο κάθε νέος ανάλογα με την ηλικία και την πρόοδο του περνούσε από βαθμίδες. Ένα σημαντικό σημείο της εκπαίδευσης
ήταν η `` παιδεραστία ``. Για κάθε έφηβο από 12 έως 18 ετών υπήρχε
υποχρεωτικά ένας ενήλικας που αναλάμβανε χρέη `` εραστή `` . Πρέπει όμως να σημειωθεί ότι η λέξη δεν είχε το νόημα που της αποδίδεται
σήμερα και ο `` εραστής `` αναλάμβανε την μετάδοση διαφόρων γνώσεων ,
την διδαχή ήθους , ιστορία , διαλεκτικές συζητήσεις κλπ που αποσκοπούσαν
και στην πνευματική ολοκλήρωση του νέου (ερώμενου) . Έτσι δημιουργείτο
ένα δέσιμο μεταξύ των δύο και ο `` εραστής `` θεωρείτο και ο κύριος
υπεύθυνος για την μελλοντική επιτυχία ή αποτυχία του εφήβου. Σημαντική
μαρτυρία που αποκλείει κάθε πονηρή υπόνοια καταθέτει και ο Αιλιανός: << Εάν ποτέ κάποιος έφηβος επεχείρησε να ασελγήση εις βάρος άλλου, δεν συνέφερε σε κανένα από τους δύο να καταντροπιάσουν την
Σπάρτη. Σε τέτοια περίπτωσι , ή εξωρίσθηκαν ή και κάτι χειρότερο ,
έχασαν την ζωή τους >>. (Άδωνης Γεωργιάδης `` Η ομοφυλοφιλία στην Αρχαία Ελλάδα `` Σελ. 40). Τέλος κάθε νέος έφηβος ήταν υποχρεωμένος να κυκλοφορεί σιωπηλός με τα δύο του χέρια στο ιμάτιο και με τα μάτια στραμμένα προς τα κάτω.
Τα μέτρα αυτά αποσκοπούσαν στη διαμόρφωση ανθρώπων λιγομίλητων και με
απόλυτη πειθαρχία. Για την συμπεριφορά των νέων ο Ξενοφώντας
(Λακεδαιμονίων Πολιτεία , Σελ. 93) ανέφερε χαρακτηριστικά ότι : << Την φωνή τους θα άκουγες λιγότερο παρά των λίθινων αγαλμάτων, πολύ
λιγότερο θα μετέστρεφες το δικό τους βλέμμα , παρά των χάλκινων
αδριάντων και θα τους θεωρούσες ποιο ντροπαλούς ακόμη και από τις
παρθένες στα νυφικά δωμάτια. Όταν μάλιστα φτάνουν στο συσσίτιο
ευχαριστημένος να είσαι και την απάντηση τους στις ερωτήσεις να ακούσεις
>>.  Με την συμπλήρωση των 20 ετών ολοκληρωνόταν η εκπαίδευση και οι νέοι θεωρούνταν πλέον έτοιμοι στρατιώτες προς υπεράσπιση της πατρίδας.
Παρόλα αυτά για να θεωρηθούν και Όμοιοι πολίτες έπρεπε αναγκαστικά να
ενταχθούν και σε μια ομάδα (φατρία) . Οι ομάδες αυτές αποτελούνταν από
περίπου 15 άτομα και κάθε μία είχε συνήθως και τον δικό της χώρο.
Η ένταξη σε μια ομάδα δεν ήταν δεδομένη. Για να ενταχθεί κάποιος σε αυτή, θα έπρεπε να γίνει αποδεκτός από όλα τα ήδη υπάρχοντα μέλη της.
Η αποδοχή ή όχι του προς ένταξη νέου γινόταν με μυστική ψηφοφορία και
αν υπήρχε έστω και μία αρνητική ψήφος ο νέος απορριπτόταν. Η ένταξη σε
μια ομάδα ήταν υποχρεωτική , ειδάλλως δεν μπορούσε κάποιος να έχει πλήρη
πολιτικά δικαιώματα και υποβιβαζόταν στην τάξη των Υπομειόνων.(Εκδοτική
Αθηνών , Τόμος Β’ , Σελ. 264).
Επικεφαλής του στρατού ήταν οι δύο βασιλείς, ενώ αμέσως μετά στην ιεραρχία ερχόντουσαν οι Πολέμαρχοι επικεφαλής μιας μόρας και στη
συνέχεια οι Λοχαγοί , οι Πεντηκόνταρχοι και τέλος οι Ενωμοτάρχες.
Επιπλέον σύμφωνα με τον Θουκυδίδη (Σελ. 387 & 390) υπήρχαν ο
Σκιρίτης Λόχος και η Βασιλική φρουρά.
Ο Σκιρίτης λόχος ήταν σώμα ειδικών αποστολών που αρχικά αποτελείτο από οπλίτες που προέρχονταν από την Αρκαδική πόλη Σκίριν ,
στην συνέχεια όμως άρχισαν να εντάσσονται σε αυτή και άνδρες από άλλες
περιοχές , διατηρήθηκε όμως το όνομα ως τιμητικός τίτλος. (Σαράντου
Καργάκου `` Η ιστορία της αρχαίας Σπάρτης `` Τόμος Α` Σελ. 484).
Η Βασιλική φρουρά ή Ιππείς , αποτελείτο από τριακόσιους εκλεκτούς Ομοίους και ήταν η προσωπική φρουρά του Βασιλιά. (Αυτοί ήταν και οι
στρατιώτες που συνόδεψαν τον Λεωνίδα στις Θερμοπύλες). Στο Σπαρτιατικό
στρατό κάθε στρατιώτης είχε συγκεκριμένη θέση και γνώριζε εκ των
προτέρων που έπρεπε να παρουσιαστεί αλλά και ποιοι θα ήταν οι διοικητές
του. Παράλληλα με το στρατό υπήρχε και το ολιγάριθμο πάντως ιππικό
επικεφαλής του οποίου ήταν ο Ιππαρμοστής που διοικούσε 6 τάγματα με
ισάριθμους διοικητές.
Επίσης υπήρχε ο Ναύαρχος επικεφαλής του ναυτικού , η θητεία του οποίου ήταν ετήσια χωρίς όμως δικαίωμα επανεκλογής. Τον Ναύαρχο
υποδείκνυε ο Βασιλιάς αλλά η έγκριση διορισμού του γινόταν από τους
εφόρους. Τα πλοία επανδρωνόντουσαν από Περίοικους ή Είλωτες και μόνο οι
στρατιώτες πάνω στα πλοία ήταν Όμοιοι Σπαρτιάτες.
Η ζωή για τον Σπαρτιάτη πολίτη συνέχιζε να δίνει προτεραιότητα στη στρατιωτική εκπαίδευση , τον αθλητισμό και το κυνήγι . Οι κατοικίες
τους ήταν απλές και ομοιόμορφες , ενώ εντός της πόλης υπήρχαν αρκετοί
τάφοι, ώστε να υπάρχει εξοικείωση με το φαινόμενο του θανάτου. Το φαγητό για τα μέλη μιας φρατρίας ήταν κοινό , με το κάθε μέλος να είναι
υποχρεωμένο να φέρνει κάθε μήνα μια ορισμένη ποσότητα από αλεύρι, τυρί,
σύκα , κρασί κλπ . Το βασικότερο όμως φαγητό ήταν ο περίφημος `` Μέλας
Ζωμός `` που σύμφωνα με τον Καργάκο αποτελείτο από χοιρινό κρέας που
είχε βραστεί μέσα σε αίμα σφαγιασθέντος χοίρου και είχε αρτυσθεί με
μπόλικο αλάτι και ξύδι.
(Σαράντου Καργάκου `` Η ιστορία της αρχαίας Σπάρτης `` Τόμος Α’ Σελ. 510). Η συνεισφορά σε τρόφιμα και κρασί ήταν υποχρεωτική και αν
κάποιος δεν ανταποκρινόταν σε αυτή την υποχρέωση έπαυε να είναι μέλος
της ομάδας και κατ’ επέκταση να θεωρείται Όμοιος Σπαρτιάτης.
Η στρατιωτική θητεία διαρκούσε βέβαια επίσημα μέχρι την ηλικία των 30 ετών , (μόνο ύστερα από αυτή ο κάθε Σπαρτιάτης μπορούσε να
κοιμάται σπίτι του) όμως ανεπίσημα και ουσιαστικά συνεχιζόταν μέχρι τα
γεράματα, και όλοι ήταν υποχρεωμένοι να βρίσκονται σε πολεμική
ετοιμότητα…
 Με βάση όλα αυτά τα χαρακτηριστικά θα περίμενε κανείς και η ζωή των ενηλίκων Σπαρτιατών να είναι απόλυτα καθορισμένη και αυστηρή , όμως
τα πράγματα δεν ήταν ακριβώς έτσι.
Η κοινωνία τους ήταν γεμάτη από γιορτές , χορούς και συμπόσια στα οποία συμμετείχαν και οι γυναίκες αλλά και γυμνικούς αγώνες
(οι οποίοι περιελάμβαναν όχι μόνο ανδρικούς , όπως οι γυμνοπαιδιές για
τα αγόρια αλλά και αντίστοιχους εφηβικούς γυναικείους , όπως τα παρθένια
) . Ένα ακόμη χαρακτηριστικό της Σπαρτιατικής κοινωνίας ήταν η ελεύθερη ζωή και τα δικαιώματα των γυναικών, που σε αντίθεση με
άλλες πόλεις μπορούσαν να κυκλοφορούν παντού , να συμμετέχουν ενεργά στα
θρησκευτικά ή πολιτισμικά δρώμενα , ενώ η γνώμη τους λαμβανόταν υπόψη. Η ίδια η εμφάνιση των ενηλίκων Σπαρτιατών ενθάρρυνε το μακρύ μαλλί ,
αλλά όχι και τον έντονο καλλωπισμό ή ειδικά για τις γυναίκες τα
κοσμήματα και το έντονο ντύσιμο , ενώ μέσα στο γενικότερα ελευθέριο
περιβάλλον των λεσχών μπορούσαν να συζητηθούν τα πάντα. Στην Σπάρτη δεν θα ενθαρρυνθεί η ίδρυση θεάτρων και φιλοσοφικών σχολών αλλά υπήρχε σε μεγάλη υπόληψη η ποίηση και κυρίως η μουσική . Τα
τραγούδια ήταν τέτοια ώστε να κεντρίζουν και να διεγείρουν την ψυχή τους
αλλά και να τους εμπνέουν ενθουσιασμό και όρεξη για δράση.
Δημοφιλή ήταν και τα εμβατήρια τα οποία τραγουδούσαν με συνοδεία αυλού , ώστε να συνδέεται η ανδρεία με την μουσική. Εξυπακούεται ότι η
στρατιωτική ζωή των Σπαρτιατών θα τους καταστήσει πρωταγωνιστές στους
Ολυμπιακούς αγώνες και η πόλη τους θα έχει διαχρονικά τους περισσότερους
Ολυμπιονίκες .
Να σημειωθεί ότι από ενδείξεις (όπως ο εορτασμός των Παρθενίων) και αναφορές αρχαίων (Παυσανίας , Ηλειακά Α’ 16,4) θεωρείται πιθανό ότι
είτε πριν είτε μετά τους αντρικούς Ολυμπιακούς αγώνες διεξάγονταν προς
τιμή της Ήρας και αντίστοιχοι μονοήμεροι εφηβικοί γυναικείοι αγώνες τα
Ηραία .
Μάλιστα σχετικά με τους Ολυμπιακούς αγώνες ο Θουκυδίδης (Βιβλίο Α’ Σελ.11) αναφέρει ότι οι Σπαρτιάτες ήταν που εισήγαγαν και επέβαλλαν
σε αυτούς , τους γυμνικούς αγώνες αλλά και την επάλειψη των αθλητών με
λάδι , ενώ μέχρι τότε οι αθλητές αγωνίζονταν φορώντας ζώνη γύρω από τα
γεννητικά τους όργανα.
Το εκπαιδευτικό σύστημα αλλά και γενικότερα ο τρόπος ζωής και το πολίτευμα των Σπαρτιατών , θα γίνει αντικείμενο διαφωνιών μεταξύ των
εκτός Σπάρτης ανθρώπων , αφού άλλοι (π.χ. Ισοκράτης , Παναθηναϊκός
Λόγος) το θεωρούσαν απάνθρωπο και στερούμενο κάθε έννοιας παιδείας και
άλλοι (π.χ. Ξενοφώντας, Λακεδαιμονίων Πολιτεία) πρότυπο αγωγής που
δημιουργούσε ανθρώπους με υψηλό αίσθημα αρετής .
Σύμφωνα με τον Αριστοτέλη (Πολιτικά , Τόμος Δ’) το Σπαρτιατικό πολίτευμα παρά τις ατέλειες του ήταν ένας πετυχημένος
συνδυασμός δημοκρατίας και ολιγαρχίας. Ήταν δημοκρατικό αφού η ανατροφή
των παιδιών και η ζωή τους (κατοικίες , συσσίτια , ρούχα κλπ ) ήταν
πανομοιότυπη. Επιπλέον ο λαός είχε τον πρώτο λόγο στα κοινά , αφού εξέλεγε την μία από τις δύο αρχές (Γερουσία) , και συμμετείχε στην άλλη (Έφοροι).
Από την άλλη όμως υπήρχαν και αρκετές ολιγαρχικές διατάξεις , όπως η
ανάθεση των αξιωμάτων με ψηφοφορία αντί κλήρωσης , η απονομή δικαιοσύνης
που ήταν στα χέρια των λίγων κλπ. Σύμφωνα με τον Σαράντο Καργάκο το
πολίτευμα της Σπάρτης συνδύαζε όλους τους τύπους πολιτευμάτων.
Ήταν μια μορφή δημοκρατίας που η εκτελεστική της έκφραση ήταν ολιγαρχική και η πληθυσμιακή της σύνθεση αριστοκρατική. Το σίγουρο
πάντως είναι ότι χάρις το πολίτευμα αυτό οι Σπαρτιάτες αποδείχτηκαν
σημαντικός ανασχετικός παράγοντας της Περσικής προσπάθειας για κατάληψη
της Ελλάδας. Κωνσταντίνος Λινάρδοςistorikathemata
http://www.apocalypsejohn.com
Elke gek zijn gebrek
|
| |
| |
| Θνητος | Date: Πέμπτη, 06-ΦΕΒ-2014, 9:35 PM | Message # 8 |
 Ο βασιλιάς των μελών
Group: "Εσπερίτες"
Messages: 10708
Status: Offline
| 
ΚΑΛΟΜΕΛΕΤΑ ΚΙ ΕΡΧΕΤΑΙ
|
| |
| |
| margarita | Date: Κυριακή, 09-ΦΕΒ-2014, 8:30 PM | Message # 9 |
|
Ο βασιλιάς των μελών
Group: "Εσπερίτες"
Messages: 12902
Status: Offline
| Πως εξαφανίστηκε η Αρχαία Σπάρτη;17/10/13 - 22:13
67
 Θησαυροί της αρχαίας ελληνικής τέχνης καταστραφήκαν και λεηλατηθήκαν, όπως είναι
γνωστό, από ρωμαίους, φράγκους σταυροφόρους, από τον ενετό στρατηγό
Μοροζινι και από τον Άγγλο (Σκωτο για την ακρίβεια) Έλγιν.
Εξίσου μεγάλη καταστροφή επήλθε από περιηγητές και απεσταλμένους μουσείων, πανεπιστημίων και βασιλιάδων της Ευρώπης, που ηλθαν στην
Ελλάδα στους χρόνους της τουρκοκρατίας, για να αποθησαυρίσουν νομίσματα,
χειρόγραφα, επιγραφές και έργα τέχνης.
Όλους αυτούς υπέρβαλε σε απληστία και σε καταστροφές που προκάλεσε στους προγονικούς θησαυρούς της Ελλάδας ο αββας Michel
Fourmont (1690/1746), απεσταλμένος του βασιλιά της Γαλλίας Λουδοβίκου
IE'. Ο αββάς Fourmont ξεπερνάει και τον Έλγιν όσο αφορά στο βάναυσο
τρόπο της καταστροφής των μνημείων, που κυριολεκτικά αφάνισε, αλλά και
στον απίστευτο αριθμό των αρχαιοτήτων που κατάστρεψε.
Στην προσπάθειά του να φανεί αρεστός στο βασιλιά του και να εξασφαλίσει αποκλειστικά για εκείνον μονό το δικαίωμα της μελέτης και
της ερευνάς επιγραφών και μνημείων, μετά την καταγραφή τους επιδιδόταν
με, παρανοϊκή στην κυριολεξία, μανία στην καταστροφή τους επιχαίροντας
μάλιστα γι' αυτήν. Ο Fourmont αναζήτησε επιγραφές στην Αθηνά, στη
Σαλαμίνα, στα Μέγαρα και στην Πελοπόννησο, οπού διείσδυσε ακόμη και στα
αγριότερα μέρη της Μάνης.
Ο ίδιος ομολογεί σε χειρόγραφο του, που σώζεται μαζί με το ημερολόγιο του, ότι συγκέντρωσε πάνω από 1.500 επιγραφές στην περιήγηση
του το 1729 στην Ελλάδα. Σε επιστολή του προς τον κόμη Maurepas, o
Fourmont καυχιέται ότι κατέστρεψε(!) τις επιγραφές, για να μην
αντιγραφούν από μελλοντικό περιηγητή!!! (...)(...)
Όσα γραφεί ο fourmont για την καταστροφή που έκανε στη Σπαρτή εξηγούν και τη σπανιότητα των αρχαιοτήτων σήμερα στη φημισμένη πόλη.
Σημειώνει λοιπόν ο αββας τα εξής απίστευτα: "επί 30 μέρες και πλέον 30, 40 και 60 εργάτες εκθεμελιώνουν, καταστρέφουν, εξαφανίζουν
την πόλη της Σπάρτης. Μου υπολείπονται 4 μονό πύργοι να καταστρέψω...
Προς το παρόν ασχολούμαι με την καταστροφή των τελευταίων αρχαιοτήτων
της Σπάρτης. Καταλαβαίνετε (αποτείνεται στο Maurepas) τι χαρά
δοκιμάζω(!).
Αλλά να η Μαντινεία, η Στυμφαλία, η Τεγέα και ιδιαίτερα η Νεμέα και η Ολυμπία αξίζουν την εκ βάθους εκθεμελίωση. (!!!!!!!!!)Έκανα
πολλές πορείες αναζητώντας αρχαίες πόλεις αυτής της χωράς και έχω
καταστρέψει μερικές. Ανάμεσα τους την Τροιζηνα, την Ερμιόνη, την Τύρινθα
(tyrins στο χειρόγραφο αντί tiryns), τη μισή ακρόπολη του Άργους, τη
Φλιασιά, το φενέο...
Εισέδυσα στη Μάνη.Εδώ και έξι εβδομάδες ασχολούμαι με την ολοκληρωτική καταστροφή της Σπάρτης! Γκρεμίζοντας τα τείχη, τους ναούς
της, μην αφήνοντας πέτρα στην πέτρα θα κάνω και την τοποθεσία της
άγνωστη στο μέλλον, για να την ξανακάνω εγώ γνωστή. Έτσι θα δοξάσω το
ταξίδι μου. Δεν είναι αυτό κάτι;".
Και πιο κάτω: "η Σπάρτη είναι η πέμπτη πόλη που κάτεσκαψα. Ασχολούμαι τώρα με την καταστροφή των βαθύτερων θεμελίων του ναού του
Αμυκλαίου Απόλλωνα. Θα κατέστρεφα και άλλους αρχαίους τόπους το ίδιο
εύκολα, αν με άφηναν. Τον πύργο τον γκρέμισα ολοκληρωτικά."
Για την Τροιζήνα αναφέρει: "γκρέμισα ότι απέμεινε από τα οχυρά και τους ναούς της.". Και με απίστευτη αφέλεια ομολογεί: "από τους
περιηγητές που προηγήθηκαν δεν θυμάμαι να τόλμησε κανείς να κατεδαφίσει
πύργους και άλλα μεγάλα κτίρια!".
Παρανοϊκός; ημιμαθής; φανατικός εχθρός του αρχαίου πνεύματος; δεν ξέρει κανείς την ακριβή απάντηση. Ίσως λίγο από όλα.Το βέβαιο ωστόσο
είναι πως η καταστροφή που προκάλεσε είναι κολοσσιαία και σ' αυτήν
οφείλεται η εξαφάνιση της αρχαίας Σπάρτης, της Τροιζήνας και της
Ερμιόνης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, που ο ίδιος δίνει, μόνο στη Σπάρτη πλήρωσε 1.200 ημερομίσθια για το γκρέμισμα των μνημείων και των κτιρίων
που σώζονταν ακόμη. Ανατριχιάζει κανείς με τη σκέψη ότι θα μπορούσε ο
Fourmont να μεταφέρει το βαρβαρικό μένος στην Ολυμπία, που την επίσκεψη
της μάλιστα είχε προγραμματίσει. Αλλά ανακλήθηκε, ευτυχώς, στη Γαλλία
λίγο αργότερα. (...)
περιοδικο "αρχαιολογια", τευχος 9, αυγουστος 1983, σελιδες 93-94.
afriksos.blogspot
Τμήμα ειδήσεων defencenet.gr
"Στο τέλος, αυτό για το οποίο μετανιώνουμε περισσότερο είναι οι προσπάθειες τις οποίες ποτέ δεν κάναμε"
|
| |
| |
| Πανδαιμονιον | Date: Κυριακή, 09-ΦΕΒ-2014, 9:30 PM | Message # 10 |
|
Ο βασιλιάς των μελών
Group: "Εσπερίτες"
Messages: 1684
Status: Offline
| Καλο αρθρο, και δυστυχως αυτα δεν ειναι γνωστα το ευρυ κοινο...
Elke gek zijn gebrek
|
| |
| |
| Θνητος | Date: Κυριακή, 09-ΦΕΒ-2014, 10:29 PM | Message # 11 |
|
Ο βασιλιάς των μελών
Group: "Εσπερίτες"
Messages: 10708
Status: Offline
| Quote Πανδαιμονιον (  ) αι δυστυχως αυτα δεν ειναι γνωστα το ευρυ κοινο... Quote Πανδαιμονιον ( ) αι δυστυχως αυτα δεν ειναι γνωστα το ευρυ κοινο...
ΚΑΛΟΜΕΛΕΤΑ ΚΙ ΕΡΧΕΤΑΙ
|
| |
| |
| xrysanthi | Date: Δευτέρα, 10-ΦΕΒ-2014, 1:30 AM | Message # 12 |
 Ο βασιλιάς των μελών
Group: "Εσπερίτες"
Messages: 2422
Status: Offline
| πολυ καλο αρθρο
Η διαδρομη που ξεκινησες, μακρινη και μοναχική....
Λένε ομως οτι εκει που πας εχουν παει και αλλοι οποτε θα βρεις γνωστους.....
Καλό ταξίδι.
|
| |
| |
| Αθηναίος | Date: Δευτέρα, 10-ΦΕΒ-2014, 2:06 AM | Message # 13 |
 Ο βασιλιάς των μελών
Group: "Εσπερίτες"
Messages: 10386
Status: Offline
| Quote Πανδαιμονιον ( ) δυστυχως αυτα δεν ειναι γνωστα το ευρυ κοινο...
Να ήταν μόνο αυτά που δεν είναι γνωστά!!!
Γης παις ειμί και ουρανού αστερόεντος,
αυτάρ εμοί γένος ουράνιον.
|
| |
| |
| Θνητος | Date: Δευτέρα, 10-ΦΕΒ-2014, 2:23 AM | Message # 14 |
|
Ο βασιλιάς των μελών
Group: "Εσπερίτες"
Messages: 10708
Status: Offline
| Quote Αθηναίος ( ) Να ήταν μόνο αυτά που δεν είναι γνωστά!!!
ΚΑΛΟΜΕΛΕΤΑ ΚΙ ΕΡΧΕΤΑΙ
|
| |
| |
| Πανδαιμονιον | Date: Παρασκευή, 27-ΙΟΥ-2014, 1:13 PM | Message # 15 |
|
Ο βασιλιάς των μελών
Group: "Εσπερίτες"
Messages: 1684
Status: Offline
| Υπάρχουν στιγμές στην ιστορία που εμφανίζονται κάποιοι άνθρωποι όπως ο Ξάνθιππος ο Λακεδαιμόνιος
του Παντελή Καρύκα
Υπάρχουν στιγμές στην ιστορία που εμφανίζονται κάποιοι άνθρωποι, ίδιοι
διάττοντες αστέρες, ενεργούν, αφήνοντας έντονο το σημάδι τους σε αυτή
και κατόπιν χάνονται στη λήθη της, σαν να μην υπήρξαν ποτέ.
Μια τέτοια ιστορία είναι και αυτή του Ξάνθιππου του Λακεδαιμόνιου, ο
οποίος από ταπεινός μισθοφόρος, διωγμένος από την πατρίδα από την
στέρηση και την αδικία, βρέθηκε σε μια μόνο στιγμή, αρχιστράτηγος του
στρατού της άλλης μεγάλης υπερδύναμης του καιρού του, της Καρχηδόνας, να
μάχεται με τον καλύτερο
στρατό του αρχαίου κόσμου, τον Ρωμαϊκό.
Το 256 π.Χ. μαινόταν ο Α’ Καρχηδονιακός Πόλεμος. Οι Καρχηδόνιοι είχαν
όμως υποστεί μια σειρά από ήττες σε θάλασσα και στεριά και οι Ρωμαίοι
αποφάσισαν να μεταφέρουν τον πόλεμο στην Αφρική. Οι Καρχηδόνιοι,
θεωρώντας ότι οι Ρωμαίοι θα επιτίθονταν απευθείας κατά της Καρχηδόνας,
κράτησαν τις δυνάμεις τους στην πόλη τους και δεν αποτόλμησαν να
συγκρουστούν με τους Ρωμαίους.
Έτσι οι Ρωμαίοι, υπό τον ύπατο Μάρκο Αττίλιο Ρέγκουλο, κατέλαβαν την,
παρακείμενη, πόλη Ασπίδα και λεηλάτησαν όλη τη χώρα, αποκομίζοντας
20.000 αιχμαλώτους και πλούσια λάφυρα, ανενόχλητοι Ο Ρωμαίος στρατηγός
παρέμεινε στην τυνησιακή ακτή με 15.000 πεζούς, 500 ιππείς και 40 πλοία.
Ενώπιον των εξελίξεων αυτών, οι Καρχηδόνιοι αρχηγοί υποχρεώθηκαν και από
την πίεση της κοινής γνώμης να αναλάβουν δράση, αλλά ηττήθηκαν κατά
κράτος, αν και υπερείχαν αριθμητικά των αντιπάλων τους. Η κατάσταση ήταν
πλέον κρίσιμη για τους Καρχηδονίους, οι οποίοι είχαν χάσει και τον
στρατό τους και την ικανότητα να υπερασπιστούν την ίδια τους την πόλη.
Έτσι κατέφυγαν στην αθρόα στρατολογία μισθοφόρων από την Ελλάδα, τους
οποίους θεωρούσαν ως τους πλέον αξιόμαχους. Το καλοκαίρι του 255 π.Χ.
έφτασαν στην Καρχηδόνα οι Έλληνες μισθοφόροι, με τους οποίους ενώθηκαν
και οι καρχηδονιακές δυνάμεις, συγκροτώντας μια στρατιά 12.000 πεζών και
4.000 ιππέων.
Όμως οι Καρχηδόνιοι φοβούνταν να πολεμήσουν και πάλι με τους Ρωμαίους,
γιατί αν ηττούνταν η Καρχηδόνα θα έμενε εντελώς ανυπεράσπιστη. Τότε
εμφανίστηκε ένας απλός στρατιώτης από τους Έλληνες μισθοφόρους, ο
Λακεδαιμόνιος Ξάνθιππος, ο οποίος εμφανίστηκε ενώπιον των αρχόντων της
πόλης και ζήτησε να του αναθέσουν την αρχιστρατηγία και να του
επιτρέψουν να πολεμήσει τους Ρωμαίους.
Μέσα στην απελπισία τους οι Καρχηδόνιοι άρχοντες δέχτηκαν, παρά την
δυσφορία των στρατηγών τους, οι οποίο έπρεπε να ταχθούν υπό τις διαταγές
του πρώην στρατιώτη τους !
Ο Ξάνθιππος επιδίωκε να συγκρουστεί με τους Ρωμαίους σε αναπτεταμένο
πεδίο, όπου η υπεροχή του στο ιππικό και τους ελέφαντες θα του
εξασφάλιζαν τη νίκη.
Το ρωμαϊκό πεζικό, το καλύτερο δηλαδή κομμάτι του εχθρικού στρατού θα το
νικούσε, σε δεύτερο χρόνο, αφού πρώτα το ιππικό του θα ξεκαθάριζε τους
λογαριασμούς του με το αντίστοιχο ρωμαϊκό. Αριθμητικά οι δύο αντίπαλες
στρατιές ήταν σχεδόν ισοδύναμες, με 16.300 Καρχηδόνιους να
αντιμετωπίζουν 15.500 Ρωμαίους.
Ο Ρωμαίος στρατηγός, για να αντιμετωπίσει το πλεονέκτημα του αντιπάλου
του σε ιππικό και ελέφαντες έταξε το πεζικό του σε πυκνή διάταξη και το
λιγοστό ιππικό του στις πτέρυγες. Στόχος του Ρέγκουλου ήταν να
εξουδετερώσει τους ελέφαντες με το επίλεκτο πεζικό του. Ο Ξάνθιππος είχε
όμως αντίθετη άποψη.
Και ναι μεν έταξε τους ελέφαντές του στο κέντρο, με σκοπό να διασπάσει
με αυτούς, ή έστω να προκαλέσει σοβαρή αιμορραγία στο ρωμαϊκό πεζικό,
αλλά έταξε το πεζικό του αρκετά πιο πίσω, ώστε σε περίπτωση ατυχήματος
οι ελέφαντες να μην διαλύσουν τη φίλια φάλαγγα.
Επίσης έταξε το ιππικό του εκατέρωθεν των ελεφάντων, με αποστολή να
διαλύσουν το ρωμαϊκό ιππικό και στη συνέχεια να ασχοληθούν με τα πλευρά
της πυκνής ρωμαϊκής μάζας πεζικού.
Το σχέδιο του Ξάνθιππου απέδωσε και ολόκληρος, σχεδόν, ο Ρωμαϊκός
Στρατός εξοντώθηκε, εκτός από τον Ρέγκουλο και 500 άνδρες που
αιχμαλωτίστηκαν, στη μάχη αυτή που έμεινε γνωστή ως μάχη της Τύνιδος (ή
ως η πρώτη μάχη του Μπαγραδά).
Στη μάχη έπεσαν 13.000 Ρωμαίοι, έναντι μόλις 800 του Καρχηδονιακού
Στρατού. Ο Ξάνθιππος είχε θριαμβεύσει εφαρμόζοντας έναν ελιγμό που
αργότερα «δανείστηκε» ο Αννίβας στη μάχη των Καννών (212 π.Χ.).
Ο νικητής στρατηγός εισήλθε στην πόλη όπου έγινε δεκτός με παραλήρημα ενθουσιασμού.
Παρόλα αυτά ο έξυπνος Σπαρτιάτης κατάλαβε ότι η δόξα είναι εφήμερη και ο
φθόνος προϊόν της. Αφού λοιπόν έλαβε μεγάλη αμοιβή από τους
Καρχηδονίους, τους άφησε μυστικά και πήγε στην Αίγυπτο, κατατασσόμενος
στην υπηρεσία των Ελλήνων Πτολεμαίων !
HellasForce
Από το olympia
http://www.kalyterotera.gr
Elke gek zijn gebrek
Message edited by Πανδαιμονιον - Παρασκευή, 27-ΙΟΥ-2014, 1:13 PM |
| |
| |
