| aposperittis | Date: Δευτέρα, 31-ΔΕΚ-2012, 4:24 PM | Message # 1 |
 Ο βασιλιάς των μελών
Group: Administrators
Messages: 4719
Status: Offline
| Και συ τέκνον, Ιούλιε Καίσαρα, σφετεριστής των αρχαίων Ελλήνων;
ΕΙΝΑΙ γνωστόν, ότι ο Καίσαρ, Γάιος Ιούλιος (100/2-44 π.Χ.) υπήρξε ένας Ρωμαίος στρατιωτικός και πολιτικός, αλλά και σημαντικός ιστορικός.
Γεννήθηκε και πέθανε στη Ρώμη. Καταγόταν από την Ιουλία γενιά, που για γενάρχη της λογάριαζε τον Ίουλο, γιο του Αινεία. Ως ανιψιός του Μάριου και αργότερα ως σύζυγος της Κορνηλίας, κόρης του Κίννα, συνδέθηκε με τους δημοκρατικούς, γι’ αυτό και υποχρεώθηκε από το δικτάτορα Σύλλα να φύγει στην Ασία (82 π.Χ.). Στη Ρώμη γύρισε μετά το θάνατο του Σύλλα (78 π.Χ.) και αμέσως επιδόθηκε στην πολιτική.
Ο Καίσαρ στην αρχή προσπάθησε να κερδίσει την εύνοια της δημοκρατικής μερίδας. Πήγε στη Ρόδο, όπου σπούδασε ρητορική κοντά στον Απολλώνιο το Μόλωνα. Μετά το Μιθριδατικό πόλεμο γύρισε στη Ρώμη, όπου ξόδεψε όλη την πατρική του περιουσία για να ενισχύσει τις φιλικές του σχέσεις με τους πληβείους και κατόρθωσε να πάρει γρήγορα διάφορα αξιώματα. Το 67 παντρεύτηκε την κόρη του Πομπήιου Ρούφου και το 65 έγινε αγορανόμος.
Κατά τη διάρκεια της υπηρεσίας του αυτής έγινε πολύ αγαπητός στο λαό επιδεικνύοντας τις δημοκρατικές του προθέσεις με την αποκατάσταση της μνήμης του Μάριου. Στα 63/2, όντας πραίτορας, θεωρήθηκε ύποπτος για συμμετοχή στη συνωμοσία του Κατιλίνα και αναγκάστηκε να φύγει στην Ισπανία ως προπραίτορας (61/60). Εκεί, με τις στρατιωτικές και οργανωτικές επιτυχίες του, απέκτησε τόση φήμη και πλούτο, ώστε όταν ξαναγύρισε στη Ρώμη, δημιούργησε μαζί με τον Κράσο και τον Πομπήιο την «Πρώτη Τριανδρία» (Ιούλιος του 60 π.Χ.), ενώ ένα χρόνο αργότερα εκλέχτηκε ύπατος.
Όπως λένε οι ιστορικοί, με τη λήξη της υπατείας του διορίστηκε ανθύπατος για πέντε χρόνια στην «Εντεύθεν και την πέραν των Άλπεων Γαλατία» (58 π.Χ.). Παίρνοντας αφορμή από μια εξέγερση ορισμένων γαλατικών φυλών, υπέταξε ολόκληρη τη χώρα. Το 57-56 νίκησε τους Βέλγους και το 55-54 επιχείρησε εισβολή στη Βρετανία. Οι Γαλάτες και ο αρχηγός του Βερκιγκετόριξ, μετά τις πρώτες τους επιτυχίες, αναγκάστηκαν να παραδοθούν στην Αλεσία (52 π.Χ.) μετά από πολιορκία. Έτσι ο Καίσαρας επέβαλε την ειρήνη, οργάνωσε τη Γαλατία και στρατολόγησε από αυτή λεγεώνες (51 π.Χ.).
Την ίδια χρονιά ο Πομπήιος εκλέχτηκε από τη σύγκλητο μοναδικός ύπατος, αφού ο Κράσος σκοτώθηκε κατά την εκστρατεία εναντίον των Πάρθων το 53 π.Χ. Αυτός έπεισε τη σύγκλητο να μη δεχτεί την αίτηση του Καίσαρα για την υπατεία του 48 π.Χ. και να διατάξει την επιστροφή των γαλατικών λεγεώνων στη Γαλατία.
Ο Καίσαρας δίχως να χάσει καιρό βάδισε κατά της Ρώμης (Δεκέμβριος του 50 π.Χ.), αφού πέρασε τον ποταμό Ρουβίκωνα, όπου έμεινε και η ιστορική φράση «διέβη τον Ρουβίκωνα».. Έτσι άρχισε ο εμφύλιος πόλεμος (49-45 π.Χ.). Ο Πομπήιος κατέφυγε τότε στην Ελλάδα, ενώ ο Καίσαρας κατέλαβε τη Ρώμη, νίκησε τα ισπανικά στρατεύματα και συνέτριψε τις δυνάμεις του αντιπάλου του στα Φάρσαλα της Θεσσαλίας (Αύγουστος του 48 π.Χ.). Αυτή τη φορά ο Πομπήιος κατέφυγε στην Αίγυπτο, όπου όμως δολοφονήθηκε με διαταγή του βασιλιά Πτολεμαίου Διόνυσου (51-47 π.Χ.).
Τότε ο Καίσαρας ήρθε στην Αίγυπτο, τιμώρησε τους δολοφόνους του Πομπήιου και ύστερα από τη νίκη του στον αλεξανδρινό πόλεμο (Νοέμβριος του 48 π.Χ.) ανέβασε στο θρόνο την Κλεοπάτρα, αδελφή του Πτολεμαίου. Από το δεσμό του με την Κλεοπάτρα ο Καίσαρας απέκτησε ένα γιο, τον Καισαρίωνα. Αμέσως μετά έφυγε για τη Μ. Ασία, όπου κοντά στην πόλη Ζήλα νίκησε το Φαρνάκη, βασιλιά του Κιμμέριου Βόσπορου (47 π.Χ.).
Να πούμε εδώ, ότι κοντά στη Μούνδα της Ισπανίας συνέτριψε και τους τελευταίους οπαδούς του Πομπήιου (45 π.Χ.).
Ο Καίσαρ, τον Οκτώβριο του ίδιου χρόνου, γύρισε ένδοξος στη Ρώμη, όπου αποθεώθηκε από το λαό στους μεγαλοπρεπείς θριάμβους και τις άλλες λαμπρές γιορτές που διοργανώθηκαν. Ήταν τώρα μόνος άρχοντας του απέραντου κράτους. Ως ισόβιος ύπατος και δικτάτορας από το Μάρτη του 44 π.Χ., κατείχε όλες τις εξουσίες, όντας μέγας ποντίφικας (αρχηγός της θρησκείας) από το 63 π.Χ. και praefectus των ηθών από το 46 π.Χ.
Λένε ότι ο Καίσαρ απέκτησε ακόμη το απαραβίαστο του προσώπου του απολαμβάνοντας τη «δημαρχιακή εξουσία» (tribunicia potestas), δίχως ο ίδιος να είναι δήμαρχος, και ανέλαβε την αρχηγία του στρατού ως imperator.
Το βέβαιο είναι ότι εξέδιδε συγκλητικά διατάγματα αντί της Συγκλήτου και είχε το δικαίωμα της ειρήνης και του πολέμου. Τότε διόρθωσε και το Ημερολόγιο, που γι’ αυτό προς τιμή του ονομάστηκε «Ιουλιανό», και στο οποίο ο 7ος μήνας έχει το όνομά του.
Ως προς την συμπεριφορά του Καίσαρα, λένε ότι έδειξε μετριοπάθεια για τους πολιτικούς του αντιπάλους χορηγώντας αμνηστία. Καταπολέμησε την ανεργία, αναγκάζοντας τους γαιοκτήμονες να παίρνουν εκτός από τους δούλους και ελεύθερους πολίτες ως εργάτες. Ίδρυσε εμπορικές και στρατιωτικές αποικίες και έστειλε φτωχούς Ρωμαίους πολίτες σε πλούσιες χώρες. Λιγόστεψε τα δημόσια έξοδα, αποκατέστησε τους παλαίμαχους και τα παιδιά των προγραμμένων.
Ωστόσο, όμως, όλα αυτά έδωσαν μια νέα κοινωνική διάσταση και ασφαλώς, μέσα από τις βαθιές πολιτικές και κοινωνικές ανακατατάξεις, γεννιόταν ένας καινούριος κόσμος.
Το Φεβρουάριο του 44 π.Χ., όταν προετοίμαζε την εκστρατεία κατά των Πάρθων, με τη βοήθεια του ανιψιού του Οκταβιανού, άρχισε να αυξάνεται η δυσαρέσκεια εκείνων που έβλεπαν στο πρόσωπό του τον άνθρωπο που, μόλο που ξεκίνησε από τη δημοκρατία, έβαζε τα θεμέλια ενός προσωποπαγούς καθεστώτος. Είχε αρνηθεί βέβαια το στέμμα που δημόσια του πρόσφερε ο Μάρκος Αντώνιος, αλλά μόνο γιατί ο λαός κράτησε μια εχθρική σιωπή. Εμφανιζόταν όμως με πορφύρα και δάφνινο στεφάνι και στη Σύγκλητο καθόταν πάνω σε χρυσό θρόνο. Η αξίωσή του να έχει τον τίτλο του βασιλιά έξω από τη Ρώμη οδήγησε στη συνωμοσία των δημοκρατικών με πρωτεργάτες τον Κάσσιο και το Βρούτο.
Έτσι, στις 15 Μαρτίου (Ειδοί του Μαρτίου) του 44 π.Χ. ο Καίσαρας δολοφονήθηκε κατά τη συνέλευση της Συγκλήτου μπροστά στον ανδριάντα του Πομπήιου. Τα πολεμικά του απομνημονεύματα έγραψε ο Καίσαρας στα δύο βιβλία του για το Γαλατικό και τον εμφύλιο πόλεμο, υποδείγματα για τη σαφήνεια και τη λιτότητα του ύφους τους.
Εκτός αυτών έγραψε και έργα που χάθηκαν, όπως τη γλωσσολογική πραγματεία «De Analogia», μια αστρονομική μελέτη, μια τραγωδία με θέμα τον Οιδίποδα κ.ά.
«Ο ΚΥΒΟΣ ΕΡΡΙΦΘΗ»
Ήρθε η ώρα, λοιπόν, να δούμε αν οι μεγάλες και ιστορικές φράσεις που έχουν αποδοθεί στον Καίσαρα ήσαν δικές του ή άλλων ιστορικών. Κι ας ξεκινήσουμε με τη γνωστή ρήση: «ο κύβος ερρίφθη», που την γνωρίζουμε ότι ειπώθηκε από αναφορά που κάνει ο Πλούταρχος.
Πράγματι. Ορισμένες φράσεις, που αποδίδονται στον Αύγουστο Ιούλιο Καίσαρα, τις αναφέρει ο Πλούταρχος (2ος αι. μ.Χ.) στο έργο του «Βασιλέων Αποφθέγματα και Στρατηγών», όπου, μεταξύ άλλων, λέξει για τον Καίσαρα τα εξής:
«Των δε τολμημάτων τα παράβολα και μεγάλα πράττειν έφη δειν, αλλά μη βουλεύεσθαι. Και διέβη τον Ρουβίκωνα ποταμόν εκ της Γαλατικής επαρχίας επί Πομπήιον ειπών «πας ανερρίφθω κύβος» (Regum et imperatorum apophthegmata : Stephanus page 206 section C line 2).
Κι όμως!.. Τον πέμπτο αιώνα προ Χριστού έζησε ο γνωστός κωμικός ποιητής Μένανδρος (γεννήθηκε το 342 ή το 341 π.Χ.), ο οποίος σε ένα σύγγραμμα που φέρει τον τίτλο: «Αρρηφόρος ή Αυλητρίς» κάνει συνέχεια τη χρήση της φράσεως «ανερρίφθω ο κύβος» που αποδίδεται στον Καίσαρα! Προς απόδειξη αυτών, που λέμε, διαβάστε σε ποια σημεία ακριβώς γίνονται αυτές οι αναφορές:
--«ανερρίφθω κύβος» (Αρρηφόρος ή Αυλητρίς, Fragmenta Longiora apud alios auktores servata : Fragment 59, Line 2)
--«ανερρίφθω κύβος»: Fragment 65, Line 4
--«ανερρίφθω κύβος»: Fragmenta Play Arr fragment 1 line 4
--«ανερρίφθω κύβος»: (Αρρηφόρος ή Αυλητρίς) Fragmenta, fragment 59 line ).
Για την ιστορία να αναφέρουμε ότι την ίδια φράση την χρησιμοποιούν και άλλοι μεταγενέστεροι ιστορικοί, όπως για παράδειγμα ο Αππιανός (95-165 μ.Χ.) στο έργο: «Bellum civile» (Book 2, chapter 5, section 35, line 19), ο Αθήναιος ο Ναυκρατίτης (τέλος 2ου με αρχές 3ου αι. μ.Χ.) στους «Δειπνοσοφιστές» (13, 8,32) κ.α.
«ΔΙΕΒΗ ΤΟΝ ΡΟΥΒΙΚΩΝΑ»
Όπως είπαμε παραπάνω, ο Πλούταρχος (2ος αι. μ. Χ.) είναι αυτός, που μας διασώζει τις φράσεις που αποδίδονται στον Καίσαρα.
Στο σημείο αυτό θα αποδείξουμε ότι όχι μόνον η φράση «ανερρίφθω κύβος», αλλά και η άλλη φράση «διέβη τον Ρουβίκωνα» είναι ιστορικές ρήσεις που έχουν γραφτεί αιώνες πριν από άλλους και μάλιστα αρχαίους Έλληνες συγγραφείς.
Μη λησμονήσουμε, όμως, εδώ να πούμε ότι ο Πλούταρχος τις ίδιες σχεδόν φράσεις τις αποδίδει και σε άλλους στρατηγούς. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο Σύλλας, όπως τουλάχιστον διαβάζουμε στο ομώνυμο έργο («Σύλλας»), όπου ο Πλούταρχος αναφέρει τις εξής χαρακτηριστικές φράσεις:
--«διέβη τον Άσσον» (Βίοι Φιλοσόφων, Σύλλας 17, 3,1)
--«διέβη περί Τάραντα» (Βίοι Φιλοσόφων, Σύλλας, 27,4,1) κ.α.
Προηγήθηκαν, λοιπόν, του Πλουτάρχου άλλοι Έλληνες αρχαίοι ιστορικοί, όπως για παράδειγμα ο Ηρόδοτος, ο Θουκυδίδης ή ο Μένανδρος ο κωμικός, οι οποίοι μνημόνευσαν τα ίδια λόγια για άλλους αρχαίους Έλληνες στρατηγούς και πολεμιστές!
Ο Ηρόδοτος (485 - 421/415 π.Χ.), για παράδειγμα, μέσα στην Ιστορία του, αναφέρεται σε ορισμένους επιφανείς άνδρες της αρχαιότητος με τις ίδιες φράσεις, που είναι εξίσου μεγαλειώδεις, στομφώδεις και πομπώδεις, όπως η φράση «διέβη τον Ρουβίκωνα», που γράφτηκε για τον Καίσαρα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα τα ακόλουθα χωρία:
--«διέβη τον Βόσπορον» (Ηρ. Ιστ. 4, 89, 12)
--«διέβη <ες> τήνδε την ήπειρον» (Ηρ. Ιστ. 4, 118, 21)
--«διέβη τήσι νηυσί εις την Ασίην» (Ηρ. Ιστ. 4, 143, 2)
--«διέβη εις την Ασίην» (για τον Δαρείο) (Ηρ. Ιστ. 5, 12, 6)
--«διέβη ες Μυτιλήνην» (Ηρ. Ιστ. 6, 5, 11)
--«διέβη εις Αίγιναν» (για τον Κλεομένη τον Αναξανδρίδη, βασιλέα των Σπαρτιατών) (Ηρ. Ιστ. 6, 50, 2)
--«διέβη επί Σκύθας» (Ηρ. Ιστ. 7, 10, 33)
--«διέβη εις την Ισταίην» (Ηρ. Ιστ. 8, 24, 7)
--«εξ Αιγίνης διέβη Αριστείδης ο Λυσιμάχου, ανήρ Αθηναίος» (Ηρ. Ιστ. 8,79,2)
--«εκ Βυζαντίου δε διέβη πλοίοισι» (Ηρ. Ιστ. 9, 90, 1) κ.α.
Αλλά και ο Θουκυδίδης (περίπου 460 -397 π.Χ.), ο άλλος αυτός μεγάλος αρχαίος Έλληνας ιστορικός, θα γράψει:
--«διέβη την γέφυραν» (για τον Βρασίδα) (Θουκ. Ιστ. Βιβλ. 4΄. Κεφ. 103, παρ.5, στ. 5)
--«διέβη ες Τορώνην» (για Αριστώνυμο και Αθήναιο) (Θουκ. Ιστ. Βιβλ. 4, Κεφ. 122, παρ. 2, στ. 1)
--«διέβη ες Αλύζιάν τε και Ανακτόριον» (για Δημοσθένη)(Θουκ. Ιστ. Βιβλ. 7, Κεφ. 31, παρ. 2., στ. 5)
«ΗΛΘΟΝ, ΕΙΔΟΝ, ΕΝΙΚΗΣΑ»!..
Την φράση που είπε ο Ιούλιος Καίσαρ «εγώ δε ήλθον, είδον, ενίκησα», που μνημονεύει μεταγενέστερα ο Αππιανός στην δική του Ιστορία (Bellum civile, Book 2, chapter 13, section 91, line 27), πολύ πιο γνωστή με τη λατινική της διατύπωση: “veni, vidi, vici”, μερικοί ισχυρίζονται ότι την είπε ο Δημόκριτος (460-370 πΧ.), ο αρχαίος αυτός Έλληνας προσωκρατικός φιλόσοφος, που έγραψε τη φράση: «Ο κόσμος σκηνή, ο βίος πάροδος, ήλθες, είδες, απήλθες» (Ο κόσμος είναι σκηνή, η ζωή πέρασμα, ήρθες, είδες, έφυγες.»
Μια φράση, που αναφέρεται πολλές φορές και μέσα στο διαδίκτυο, αλλά που την επιβεβαιώνει και ο κ. Γιώργης Γιατρομανωλάκης, καθηγητής της Κλασικής Φιλολογίας στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, σε άρθρο του στην εφημερίδα «Το Βήμα» της Κυριακής 3 Νοεμβρίου 2002.
«Η ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΤΕΛΕΙΩΣΕ»!..
Αλλά και η άλλη φράση, που αποδίδεται στον Καίσαρα είναι η ρήση: «Η παράσταση τελείωσε», που είπε λίγο πριν πεθάνει. Μία φράση, που είναι «ηλίου φαεινότερον» ότι την είπε επηρεασμένος από τις αρχαίες ελληνικές τραγωδίες, όπου κάθε παράσταση είχε την αρχή και το τέλος της και η ίδια η ζωή είναι μια σκηνή (κάτι που αργότερα είπε και ο Σαίξπηρ με τη φράση: «Μια σκηνή είναι η ζωή κι όλοι οι άνθρωποι ηθοποιοί») .
Θυμηθείτε τι είπε ο Δημόκριτος:
--«Ο κόσμος σκηνή, ο βίος πάροδος, ήλθες, είδες, απήλθες»
Καλύτερα να ανάψεις ένα κερί παρά να καταριέσαι το σκοτάδι!
|
| |
| |
