| aposperittis | Date: Δευτέρα, 31-ΔΕΚ-2012, 4:23 PM | Message # 1 |
 Ο βασιλιάς των μελών
Group: Administrators
Messages: 4719
Status: Offline
| Ο Βιργίλιος (70- 19 π.Χ.) ήταν ένας πολύ μεγάλος και διάσημος Ρωμαίος επικός ποιητής. Έγραψε τρία έργα: τα βουκολικά (800 περίπου στίχοι, 80 για καθένα από τα 10 ειδύλλια). Τα γεωργικά (στίχοι 2200 περίπου σε 4 βιβλία).
Το ωραιότερο και τελειότερο δημιούργημα του είναι το μεγαλόπνοο έπος «Αινειάς» (12 βιβλία), το οποίον περιγράφει τις περιπέτειες του Αινεία. που ταξίδεψε μετά την πτώση της Τροίας και έφτασε, ύστερα από πολλές απρόβλεπτες περιπέτειες, στο Λάτιο, όπου βρήκε μια νέα πατρίδα. Εκεί ίδρυσε τη Ρώμη και έγινε έτσι ο πρόγονος όλων των Ρωμαίων.
Η Αινειάδα, από το οποίο συνάγεται η ιστορική και ηθική αποστολή της Ρώμης, έγινε το εθνικό έπος των Ρωμαίων που απετέλεσε από την αρχαιότητα μέχρι την εποχή του μπαρόκ σημείο αναφοράς για την ποίηση υψηλού επιπέδου.
Πέθανε κατά την επιστροφή του από το ταξίδι του στην Ελλάδα, πριν αποπερατώσει την «Αινειάδα» την οποίαν για το λόγο τούτο ήθελε να παραδώσει εις το πυρ! Στη διαθήκη του Βιργιλίου υπάρχει η εντολή να μη δημοσιευτεί ποτέ η «Αινειάδα», αλλά ο Αύγουστος Καίσαρ αναγνώρισε τη σημασία της και διέταξε τη δημοσίευσή της χωρίς καμιά αλλοίωση!
Μετά το θάνατο του Βιργίλιου η φήμη του μεγάλωσε καταπληκτικά, ενώ κατά τον Μεσαίωνα θεωρείτο το μεγαλύτερο πνεύμα της ποιήσεως!
Ο μεγάλος Δάντης εις την «Θείαν Κωμωδίαν» του τον αναγνωρίζει ως διδάσκαλό του και λέγει: «Συ είσαι ο Βιργίλιος, η πηγή εκείνη η οποία σκορπίζει χείμαρρους αρμονικής ποιήσεως; Ω σέμνυμα και λύχνε των άλλων ποιητών ας με συστήσουν εις σε η μακρά σπουδή και ο έρως ο μέγας, ο οποίος με παρότρυνε να μελετώ τους στίχους σου! Συ είσαι ο διδάσκαλος μου και το πρότυπο μου, από σένα πήρα το ευγενές εκείνο ύφος το οποίον τίμησε το όνομά μου»:
Εκείνο, όμως, που δεν πρέπει να λησμονηθεί είναι το γεγονός, ότι τα πρώιμα έργα του Βιργιλίου των ετών 42-39 είναι οι «Εκλογές» (Eclogae), μία συλλογή βουκολικών ποιημάτων, είναι σχεδόν εξ ολοκλήρου εμπνευσμένα από τα «Ειδύλλια» του Θεόκριτου!
Ακολουθεί μία σειρά γνωμικών και αποφθεγμάτων του Βιργίλιου και παράλληλα τι έχουν πει για το αντίστοιχο γνωμικό ή απόφθεγμα διάφοροι αρχαίοι Έλληνες συγγραφείς και φιλόσοφοι:
ΒΙΡΓΙΛΙΟΣ : Φοβού του Δανούς και δώρα φέροντας.
ΣΟΛΩΝ: Και το καλό και το κακό η μοίρα τα φέρνει στους ανθρώπους, γιατί είναι δώρα των αθάνατων θεών και κανένας δε μπορεί να τ' αποφύγει. «Μοίρα δε τοι θνητοίσι κακόν φέρει ηδέ και εσθλόν, δώρα δ' άφυκτα θεών γίγνεται αθανάτων. συμπαρίσταται ευθύς γενομένω, μυσταγωγός του βίου αγαθός» (Ανθ. Στοβ. θ, 25)
ΒΙΡΓΙΛΙΟΣ : Εκείνος που δεν αισθάνθηκε ποτέ τίποτα, τίποτα δεν μπορεί να μάθει.
ΘΕΟΦΡΑΣΤΟΣ: Η αναισθησία, με λίγα λόγια, είναιn νωθρότητα της ψυχής στα λόγια και στις πράξεις. «Η αναισθησία, ως όρω ειπείν, βραδύτης ψυχής εν λόγοις και πράξεσιν.» (Χαρακτήρες XIV, 1)
ΒΙΡΓΙΛΙΟΣ : Καταραμένη πείνα του χρυσαφιού, σε πόσα κακά δεν οδηγείς!
ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ: Ο άνθρωπος που είναι κατώτερος χρημάτων, δεν είναι δυνατό ποτέ να είναι δίκαιος. «Ο χρημάτων παντελώς ήσσων ουκ αν ποτέ είη δίκαιος» (Ντιλς. II, σ. 156)
ΒΙΡΓΙΛΙΟΣ: Ο νους κινεί την ύλη.
ΑΡΧΙΜΗΔΗΣ: Δώσεn μου μέρος να σταθώ και θα κινήσω τη γη. «Δος μοι, φησι, που στω, και κινώ την γην».(Archimedes, Fragmenta, Fragment 15, line 5)
ΠΛΑΤΩΝ: Ο Θεός αφούn παρέλαβε όλη την υπαρκτή ύλη, η οποία δεν παρέμεινε ήσυχη, αλλ' εκινείτο ακανόνιστα και άτακτα, την έφερε από την αταξία στην τάξη. [«(Ο Θεός) ούτω δη παν όσον ην ορατόν παραλαβών ουχ ησυχίαν άγον αλλά κινούμενον πλημμελώς και ατάκτως, εις τάξιν αυτό ήγαγεν εκ της αταξίας.» (Τίμαιος 30 Α)]
ΒΙΡΓΙΛΙΟΣ : Από την εργασία αποκτάται η υγεία, και από την υγεία η ευχαρίστηση.
ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ: Όσοι εργάζονται υγιείς γίνονται και η τέχνη λαμβάνει ανθρωπίνη μορφή. «πολλοί γαρ και των καμνόντων υγιείς γίγνονται η μεν ανθρωπίνη τέχνη» (Περί Ρητορικής 17, 22)
ΠΛΑΤΩΝ: Σε άθλιο σώμα δεν μπορεί να κατοικεί ψυχή υγιής. «όσω αθλιώτερον εστι μη υγιούς σώματος μη υγιεί ψυχήν συνοικείν» (Γοργίας 479d 7).
ΑΡΧΑΙΟ ΡΗΤΟ: «Νους υγιής εν σώματι υγιεί»
ΒΙΡΓΙΛΙΟΣ: Κάθε δυστυχία υποτάσσεται στην υπομονή.
ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ: Είναι χαρακτηριστικό μεγάλης ψυχής η υπομονή με πραότητα στο ατύχημα. «Μεγαλοψυχίη το φέρειν πρηέως πλημμέλειαν.» (Ανθ. Στοβ. ΡΗ, 69)
ΒΙΡΓΙΛΙΟΣ : Ο φόβος είναι δείγμα εκφυλισμένης διάνοιας.
ΘΕΟΦΡΑΣΤΟΣ: Η δειλία είναι κάποια υποχώρηση της ψυχής από φόβο. «Η δειλία είναι ύπειξίς τις ψυχής εκ φόβου.» (Χαρακτήρες XXVI, 1)
ΒΙΡΓΙΛΙΟΣ: Δεν μπορώ να υποφέρω τα μητρικά δάκρυα.
ΣΩΚΡΑΤΗΣ: Πρέπει ν' αφήνουμε την ψυχή μας ελεύθερη και να μη τη λυπούμε με δάκρυα και θρήνους. «Χρη ψυχήν λυπείν μήδ' ανιάζειν δακρύοις και θρήνοις» (Ανθ. Στοβ. Ρ1Η, 24)
ΒΙΡΓΙΛΙΟΣ: Η τύχη βοηθά τους τολμηρούς.
n ΜΕΝΑΝΔΡΟΣ: Τη δίκαιη τόλμη κι ο Θεός τη βοηθάει. «Τόλμη δικαία και θεός συλλαμβάνει» (Ανθ. Στοβ. Ζ, 4)
ΜΕΝΑΝΔΡΟΣ: Εφόδιο πιο μεγάλο από την τόλμη δεν υπάρχει στη ζωή. «Ουκ εστί τόλμης εφόδιον μείζον βίου» (Ανθ.Στοβ. ΝΑ, 20)
ΒΙΡΓΙΛΙΟΣ: Παιδιά κλείστε τ’ αυλάκια, τα περιβόλια ήπιαν πολύ.
ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ: Η επιθυμία για περισσότερα καταστρέφει τα υπάρχοντα. «Του πλέοντος επιθυμίη το παρεάν απόλλυσι.» (Ανθ. Στοβ. 1,69)
ΒΙΡΓΙΛΙΟΣ : Εύκολη η κατάβαση στον κόλαση.
ΣΩΚΡΑΤΗΣ: Το να περηφανεύεσαι για την ευτυχία σου είναι το ίδιο με το να κάνεις αγώνα δρόμου σε δρόμο που γλιστρά. «Ταυτόν έστιν επ' ευτυχία μέγα φρονείν και επί ολισθηρός οδού σταδιοδρομείν». (Ανθ. Στοβ. ΡΕ, 58)
ΒΙΡΓΙΛΙΟΣ : Η φήμη μεγαλώνει κατά την πορεία.
ΑΙΣΧΥΛΟΣ: Η φήμη που βγαίνει από το στόμα του λαού έχει μεγάλη δύναμη. «Φήμη (γε) μέντοι δημόθρους μέγα σθένει» (Αγαμέμνων 938)
ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ: Φήμη, φήμη άπειρους πια ανθρώπους, που δεν έχουν καμιά αξία, πολύ τη ζωή τους επαίνεσες. «Η δόξα δόξα, μυρίοισι δη βροτών ουδέν γεγώσι βίοτον ώγκωσας μέγαν». (Ανδρομάχη, 319 - 320)
ΒΙΡΓΙΛΙΟΣ : Ευτυχής αυτός που μπορεί να ξέρει τα αίτια των πραγμάτων.
ΜΕΤΩΠΟΣ: Αρχή, αιτία και κανόνας της ανθρώπινηςn ευδαιμονίας, είναι η γνώση των θείων και πολυτιμότατων. «Αρχά και αιτία και κανών έντι τας ανθρωπίνας ευδαιμοσύνας α των θείων και τιμιωτάτων επίγνωσις « (Ανθ. Στοβ. Α, 64)
ΑΡΧΑΙΟ ΡΗΤΟ: Αιτία, αρχή των πάντων.
ΒΙΡΓΙΛΙΟΣ : Στα εύκολα και στα απλά είναι η δυσκολία.
AΡΧΑΙΑ ΠΑΡΟΙΜΙΑ: Δύσκολα τα καλά. «Χαλεπά τα καλά». (Raroem. Gr.)
ΒΙΡΓΙΛΙΟΣ : Να συγχωρείς τους υποτακτικούς σου, και ν’ αντιστέκεσαι στους μεγαλαυχίες.
ΑΡΧΑΙΑ ΡΗΣΗ: Όταν οι άρχοντεςn είναι άδικοι, οι υποτακτικοί γίνονται χειρότεροι. (Χαρ. Μπάρακλη: «Αρχαία γνωμικά και λαϊκή σοφία», Βιβλιοπωλείον της «Εστίας», Αθήνα 1983, αρ. γν.1225)
ΒΙΡΓΙΛΙΟΣ : Στο ανοιχτό πέλαγος οι κολυμβητές είναι σπάνιοι.
ΑΝΤΙΣΘΕΝΗΣ: Τέτοια, είπε ο Αντισθένης, πρέπει να 'ναι τα εφόδια της ζωής, που κι' όταν κανείς ναυαγήσει, αυτά μαζί του θα κολυμπήσουν (δηλ. θα του είναι απαραίτητα σε κάθε εκδήλωση της ζωής). (Κατζ. Αποφθ. Απάνθ.)
ΒΙΡΓΙΛΙΟΣ : Καθένας ελπίζει στον εαυτό του.
ΜΕΝΑΝΔΡΟΣ: Ο άνθρωπος που ατυχεί σώζεται από την ελπίδα. (Ανθ. Στοβ. ΡΙ,4)
ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ: «Αρετής ελπίς ο θεός εστιν, ου δειλίας πρόφασις» (Ηθ. 169C) (μεταγενέστερος του Βιργίλιου)
ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ: Η ελπίδα είναι αγαπητή στους ανθρώπους και αχόρταγη στις συμφορές τους. (Ιφιγ. εν Ταυρ. 414-415)
ΠΙΝΔΑΡΟΣ: Πρέπει ο άνθρωπος να τρέφη καλές ελπίδες για το μέλλον του. («Χρη αγαθάν ελπίδα ανδρί μέλλειν», Ίσθμ. Α', 16)
ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ: Οι ελπίδες αυτών που σκέπτονται λογικά είναι πραγματοποιήσιμες, ενώ των ανόητων αδύνατες. (Ανθ. Στοβ. ΡΙ, 18)
ΣΟΦΟΚΛΗΣ : Θεωρώ ασήμαντο τον άνθρωπο που ζεσταίνεται με ψεύτικες ελπίδες'. (Αίας 477 - 478)
ΗΣΙΟΔΟΣ: Η ελπίδα μόνο απόμεινε στου πιθαριού τα χείλη πιασμένη και δεν πέταξε, γιατί με το καπάκι την σκέπασε, όπως πρόσταξε ο Δίας ο νεφοκράχτης. (Εργ. και Hμ. στ. 96) (σ.σ. Είναι το μέρος όπου ο ποιητής αναπτύσσει το μύθο για την Πανδώρα)
ΠΕΡΙΑΝΔΡΟΣ: Να ελπίζεις σαν θνητός, τις οικονομίες σου όμως να τις κάνης σαν να μη πρόκειται ποτέ να πεθάνεις. (Κατζ. Αποφθ. Απάνθ.)
ΒΙΑΣ Ο ΠΡΙΗΝΕΥΣ: Τι γλυκό πράγμα είναι στους ανθρώπους η ελπίδα. («Τι γλυκύ ανθρώποις ελπίς», Διογ. Λαέρτ. Α', 5.).
ΘΑΛΗΣ Ο ΜΙΛΗΣΙΟΣ: Τι είναι αυτό που είναι το πιο κοινό σε όλους; η ελπίδα• γιατί και σ' αυτούς ακόμη που τίποτε δεν τους απόμεινε, η ελπίδα τουλάχιστον εξακολουθεί να υπάρχει. («Τι καινότατον; η ελπίς' και γαρ, οις άλλο μηδέν, αύτη πάρεστι») (Πλουτ. Ηθ. 153d)
ΣΩΣΙΑΔΗΣ: Να δίδεις αξία (δηλ. σημασία) στην ελπίδα.(«Ελπίδα αίνει», Υποθ. 7 Σοφών).
ΘΕΟΓΝΙΣ Ο ΜΕΓΑΡΕΥΣ: Η ελπίδα μόνη καλή θεά έμεινε στους ανθρώπους, οι άλλοι Θεοί άφησαν τους ανθρώπους κι ανέβηκαν στον Όλυμπο. (Υποθ. Εις Κύρνον)
ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΣ: Εάν κανείς δεν ελπίζει σε πράγματα που ξεπερνούν κάθε ελπίδα, ποτέ δε θα πετύχει να (βρει κάτι, εφ’ όσον δε θα υπήρχε έρευνα και δρόμος που θα τον έφερε σ' αυτό. (Αποσπ. 18)
ΣΟΛΩΝ: Οι θνητοί . . . με μάταιες ελπίδες τρεφόμαστε. («Θνητοί... κούφαις ελπίσι τρεφόμεθα», Υποθ. Προς Αθην.)
ΠΙΝΔΑΡΟΣ: Τα μέλη μας είναι υπόδουλα στην αναιδή (έξω από κάθε μέτρο) ελπίδα, κι οι δρόμοι κάθε προγνωστικού φαίνονται καθαρά. («Δέδεται γαρ αναιδεί ελπίδι, γυία προμαθείας δ' απόκεινται ροαί». Νεμ. 11, 45)
ΠΙΝΔΑΡΟΣ: Η ελπίδα μάλιστα κυβερνάει τα λογικά τ' ανθρώπου τ’ άστατου. («. . .Ελπίς μάλιστα θνατών πολύστροφον γνώμαν κυβερνά.») (Πλατ. Πολ. 331α).
ΑΙΣΧΥΛΟΣ: Είναι γλυκό με θαρρετές ελπίδες της ζωής μου όλες τις μέρες να περνώ, και ν' ανασταίνω με χαρές καθάριες την ψυχή μου.(Προμ. Δεσμ. 552)
ΒΙΡΓΙΛΙΟΣ : Τα πράγματα που αγγίζει των θνητών ο νους προκαλούν δάκρυα.
ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ: Η γυναίκα είναι θηλυκό κατασκεύασμα και για όπλο της έχει τα δάκρυα. («Γυνή δε θήλυ καπί δακρύοις έφυ», Μηδ. 928)
ΑΝΩΝΥΜΟΣ: Άσχημο είναι να βλέπη κανείς να τρέχουν δάκρυα από άσχημα μάτια. «Ως αισχρόν εστι μη και καλών απ' ομμάτων κλάον πρόσωπον και δακρυρροούν οράν.» (Τραγ. Απόσπ. Αδεσπ. 447)
ΒΙΡΓΙΛΙΟΣ : Πονεί πολύ η πληγή κάτω απ’ το στήθος (καρδιά).
ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ: Μεγάλη υπόθεση είναι να γίνη η γυναίκα μητέρα και γεννάει τότε στην καρδιά της το μητρικό φίλτρο, που είναι κοινό σε όλα τα θηλυκά και τόσο μεγάλο, ώστε να θυσιάζουνται για τα παιδιά των. («Δεινόν το τίκτειν και φέρει φίλτρον μέγα πάσί τε κοινόν ώσθ' υπερκάμνειν τέκνων»)•
ΠΙΝΔΑΡΟΣ: Ο πόλεμος είναι γλυκός σ' αυτούς που δεν τον ξέρουν• όποιος όμως τον δοκίμασε, τρέμει η καρδιά του δυνατά εμπρός στον ερχομό του.(Ανθ. Στοβ. Ν. 3)
ΒΙΡΓΙΛΙΟΣ : Νικάει όποιος πολύ αγαπά την πατρίδα και απέραντα επιθυμεί τον έπαινο.
ΠΕΡΙΑΝΔΡΟΣ Ο ΚΟΡΙΝΘΙΟΣ Για την πατρίδα πρόθυμα το αίμα σου να δίνης.: («Θνήσκε υπέρ πατρίδος» (Orell. Op. Gr. 186)
Καλύτερα να ανάψεις ένα κερί παρά να καταριέσαι το σκοτάδι!
|
| |
| |
