Παρασκευή, 17-ΜΑ-2024, 5:27 AM
Welcome Ξωτικό | RSS


[ New messages · Members · Forum rules · Search · RSS ]
  • Page 1 of 1
  • 1
Forum » Ελληνική Μυθολογία-Ιστορία » Η αρχαία Ελληνική φιλοσοφία επηρέασε τους μεταγενέστερους? » Οι θεοί απέναντι στους Έλληνες
Οι θεοί απέναντι στους Έλληνες
aposperittisDate: Σάββατο, 19-ΙΑΝ-2013, 11:21 AM | Message # 1
Ο βασιλιάς των μελών
Group: Administrators
Messages: 4719
Awards: 16
Reputation: 39
Status: Offline
Οι θεοί απέναντι στους Έλληνες!..

"Αξίζει να δούμε πώς φαντάζονταν οι Έλληνες τους θεούς των. Τους χαρίζουν όχι μόνο αθανασία και παντοδυναμία, αλλά και επιβλητικό μεγαλείο. Ακόμα, οι θεοί της Ελλάδας είναι πανέμορφοι — όχι τερατόμορφοι ή ζωόμορφοι, όπως σε πιο παλιές εποχές και σε άλλους λαούς — και κατοικούν ψηλά στον Όλυμπο, που τον λούζει ασυννέφιαστη φεγγοβολή- αυτό όχι μόνο δεν μας παραξενεύει, αλλά και το περιμέναμε από έναν λαό που λάτρεψε το φως και την ομορφιά, και τους θεούς του τους ήθελε να ενσαρκώνουν τον τέλειο άνθρωπο — γι’ αυτό άλλωστε μιλούμε για τον ανθρωπομορφισμό των θεών". Διαβάστε τι υποστηρίζει σε ένα εισαγωγικό του σχόλιο ο πανεπιστημιακός μας δάσκαλος Ι. Θ. Κακριδής!

'Ο,τι αναφέρε­ται στους θεούς των Ελλήνων, θα μπορούσε κα­νείς να πει ότι ανήκει κατά κύριο λόγο στην ιστο­ρία της θρησκείας τους. Εκεί υπάγονται όλα τα θέματα πίστης και λατρείας των αρχαίων Ελλήνων και εκεί εξετάζονται οι τρόποι που τιμούσαν και εξιλέωναν οι 'Ελληνες τους θεούς στους ναούς των, όπως και οι αντιλήψεις τους για την ψυχή, για το θάνατο και για τον Άδη, και άλλα σχετικά με τις θεότητες του Κάτω Κόσμου στοιχεία. Για όλα αυτά τα θέματα μπορεί κανείς να συμβου­λευτεί ένα εγχειρίδιο της ελληνικής θρησκείας και όχι της μυθολογίας.

ΣΤΟ μύθο ωστόσο, όπως ξέρουμε, οι ελληνικοί θεοί, όχι μόνο οι Ολύμπιοι αλλά και οι μικρότεροι, είναι τόσο δεμένοι με τη ζωή των ηρώων και βρί­σκονται τόσο συχνά κοντά τους πάνω στη γη — για να τους παρασταθούν ή και για να τους κυνη­γήσουν — ώστε η ιστορία της ζωής των Ελλήνων ηρώων θα καταντούσε ακατανόητη χωρίς να γνω­ρίζουμε τη δράση των θεών τους. Κάτι περισσό­τερο: Οι αρχαίοι θεοί ήταν ανθρωπόμορφοι, και άρεσε στους πιστούς των να ιστορούν και για τη δικιά τους τη ζωή: Πώς η Αθηνά γεννήθηκε από το κεφάλι του Δία, πώς η 'Ηρα παντρεύτηκε τον Δία ύστερα από ένα διάστημα παράνομης συμβί­ωσης, πώς ο Ερμής την πρώτη βραδιά που γεννή­θηκε έκλεψε τα βόδια του αδελφού του του Απόλλωνα, πώς η Αφροδίτη απάτησε τον άντρα της τον 'Ηφαιστο, πόσοι θεοί αγάπησαν θνητές και πόσες θεές θνητούς, πώς ταξιδεύτηκαν πάνω στη γη και πώς γλίτωσαν διάφορους κινδύνους: όλες αυτές οι ιστορίες, τις πιο πολλές φορές δεν έχουν σχέση με τη λατρεία και αποτελούν αντι­κείμενο της μυθολογίας.

Και για άλλες όμως αιτίες ο λόγος για τους θεούς δεν γίνεται να χωριστεί με αυστηρά τείχη από τη μυθολογία. 'Οταν π.χ. μελετούμε μύθους που εξηγούν διάφορα λατρευτικά έθιμα, βρισκό­μαστε στην περιοχή τόσο της θρησκειολογίας, όσο και της μυθολογίας- η πρώτη μελετά το έθι­μο, τη δεύτερη την ενδιαφέρει η λαϊκή του ερμη­νεία: γιατί π.χ. στην Ανάφη, την ώρα που θυσίαζαν στον Αιγλήτη Απόλλωνα οι άντρες και οι γυναί­κες, όσοι και όσες έπαιρναν μέρος στη θυσία, συνήθιζαν να αισχρολογούν και να πειράζονται μεταξύ τους; Γιατί οι Λοκροί ήταν υποχρεωμένοι για χίλια ολόκληρα χρόνια να στέλνουν δύο από τις αρχοντοπούλες τους να υπηρετήσουν επι-ζωής κλεισμένες στο ναό της Ιλιάδας Αθηνάς στην Τροία;

Τη δράση λοιπόν των θεών, όπως την έπλεξαν μέσα στους ηρωικούς μύθους οι αρχαίοι Έλλη­νες, αλλά και ιστορίες σχετικές με τη γέννηση των θεών, τους έρωτες τους ή τα πάθη τους, ή άλλες που έχουν σχέση με λατρευτικά έθιμα, εξετάζει σ’ αυτό τον τόμο η Μυθολογία μας.

Εξάλλου υπάρχουν και κεφάλαια που θα μπο­ρούσαν εξίσου να αποτελέσουν θέμα τόσο της μυθολογίας όσο και της θρησκειολογίας, όπως είναι οι μεγάλες κοσμογονικές και θεογονικές συνθέσεις των αρχαϊκών θεολόγων ποιητών που ζητούσαν να εξηγήσουν τη δημιουργία του κό­σμου από το Τίποτα και την τάξη που βασιλεύει τώρα στην Πλάση. Εδώ ανήκουν και οι περιγρα­φές του Άδη και άλλα σχετικά: Νησιά των Mακάρων, Ηλύσια Πεδία κ.ά. Tα κεφάλαια αυτά θεω­ρήσαμε ότι έπρεπε να περιληφθούν στον τόμο αυτό.

Ολόκληρος λοιπόν ο 2ος τόμος της «Ελληνι­κής Μυθολογίας» είναι αφιερωμένος στους θε­ούς. Στο πρώτο κεφάλαιο εξιστορείται η «Κο­σμογονία», πώς δηλαδή φαντάζονταν στα αρχαϊκά χρόνια ότι δημιουργήθηκε το Σύμπαν — ο Ουρα­νός, η Γη, ο Πόντος, οι πρώτοι θεοί και οι πρώτοι άνθρωποι. Το δεύτερο, και μεγαλύτερο, κεφά­λαιο εξετάζει σε έκταση το «Δωδεκάθεο», που είναι το πιο γνωστό σύνολο ελληνικών θεών και το πιο οικείο στον αναγνώστη. Κάθε θεός εξετά­ζεται χωριστά, ανεξάρτητα αν οι ιστορίες του συνδέονται και με τις ιστορίες άλλων θεών, έτσι ώστε οι πληροφορίες για κάθε θεό — τα χαρα­κτηριστικά του, οι σχέσεις του με άλλους θεούς και με τους ήρωες — να βρίσκονται στο κεφάλαιο που αφιερώνεται ειδικά στο θεό αυτό. Οι Δώδεκα θεοί είναι το κέντρο γύρω από το οποίο περιστρέ­φονται οι τόσοι άλλοι επώνυμοι και ανώνυμοι θε­οί του ελληνικού Πανθέου. Κάτω από τον γενικό τίτλο «Άλλοι θεοί» έχουν ταξινομηθεί οι θεοί του Κάτω Κόσμου, του Ουρανού, της Γης, οι θα­λάσσιοι δαίμονες, και άλλοι μικρότεροι που είναι προσωποποιήσεις αφηρημένων εννοιών, όπως η Νέμεση, η Ύβρις, η Πειθώ κ.ά. Άλλη ενότητα, με τίτλο «Ομαδικοί θεοί», έχουν αποτελέσει στη Μυθολογία μας πολλοί θεοί και δαίμονες που εμφανίζονται κατά ομάδες, από τις οποίες οι πε­ρισσότερες ακολουθούν έναν από τους μεγά­λους θεούς, όπως οι Σάτυροι και οι Μαινάδες τον Διόνυσο, οι Νύμφες την Άρτεμη, οι Μούσες τον Απόλλωνα κτλ. Σε ένα τελευταίο κεφάλαιο-παράρτημα, που ονομάστηκε «Μυθικοί λαοί και τό­ποι», εξετάζονται οι φανταστικοί τόποι, όπως τα Ηλύσια Πεδία και τα Νησιά των Μακάρων, όπου οι Έλληνες πίστευαν ότι ζούσαν μακάριοι οι θεοί μαζί με τους εκλεκτούς θνητούς, μετά το θάνα­το τους. Εδώ υπάγονται και οι λαοί που βρίσκον­ται στον μακρινό βορρά ή στην απόμακρη Ανα­τολή, που μόνο στη φαντασία των ανθρώπων υπάρχουν, και τους οποίους οι θεοί επισκέ­πτονται συχνά.

Στη συνέχεια της εισαγωγής αυτής, αξίζει να δούμε πώς φαντάζονταν οι Έλληνες τους θεούς των. Τους χαρίζουν όχι μόνο αθανασία και παντο­δυναμία, αλλά και επιβλητικό μεγαλείο. Ακόμα, οι θεοί της Ελλάδας είναι πανέμορφοι — όχι τερατό­μορφοι ή ζωόμορφοι, όπως σε πιο παλιές εποχές και σε άλλους λαούς — και κατοικούν ψηλά στον Όλυμπο, που τον λούζει ασυννέφιαστη φεγγο­βολή- αυτό όχι μόνο δεν μας παραξενεύει, αλλά και το περιμέναμε από έναν λαό που λάτρεψε το φως και την ομορφιά, και τους θεούς του τους ήθελε να ενσαρκώνουν τον τέλειο άνθρωπο — γι’ αυτό άλλωστε μιλούμε για τον ανθρωπομορφισμό των θεών.

Οι Έλληνες θέλουν τους θεούς των πέρα από το καλό και το κακό, να χαίρονται τη ζωή δίχως φραγμό κανένα, να τρώνε, να πίνουν, να χαροκοπούν, να ερωτεύονται και — κάτι πολύ χαρακτη­ριστικό — να ξεσπούν με την παραμικρή αφορμή στα γέλια: πώς αλλιώς θα φαινόταν καλύτερα η ανεμελιά τους; Είναι ο περίφημος «άσβεστος γέλως» των Ολυμπίων, όταν, ας πούμε, βλέπουν τον στραβοκάνη 'Ηφαιστο κουτσαίνοντας και λαχανιάζοντας να παίζει το ρόλο του πανέμορφου Γανυμήδη ή της χαριτωμένης Ήβης και να κερνά αυτός τους άλλους θεούς στο τραπέζι· ή όταν βλέπουν το παράνομο ζευγάρι, τον Άρη και την Αφροδίτη, ολόγυμνους πάνω στο κρεβάτι, μπλεγ­μένους στα αόρατα δίχτυα που τους είχε στήσει ο απατημένος σύζυγος, ο Ήφαιστος. Με την καρδιά του γελάει και ο Δίας όταν από την κορυ­φή ψηλά του Ολύμπου βλέπει κάτω στη γη τους άλλους θεούς έτοιμους να χτυπηθούν μεταξύ τους.

'Ενας θεός, όσο είναι πλάσμα του ανθρώπου, δεν μπορεί παρά να ενσαρκώνει ένα ιδανικό αν­θρώπινο, ανάλογο με τη φύση του θρησκευόμε­νου λαού. Έτσι, των Ελλήνων η ολυμπιακή θρη­σκεία αντί να προβάλλει θεούς ηθικά τέλειους, τους χαρίζει μιαν άλλη τελειότητα: μια ζωή απαλ­λαγμένη όχι μόνο από το θάνατο, αλλά και από κάθε άλλη υλική και ηθική δέσμευση, ό,τι ακρι­βώς οι άνθρωποι και τι δεν θα έδιναν για να τη χαρούν, δεν τους επιτρέπεται όμως να την ασκή­σουν, υποταγμένοι όπως βρίσκονται τόσο στον φυσικό, όσο και στον ανθρώπινο νόμο.

Οι ελληνικοί θεοί μπορούν να πληγώνονται και να πονούν σαν άνθρωποι, είναι όμως αθάνατοι — ούτε και χρειάζονται και πολλή ώρα για να για­τρευτούν. Όταν τους βολεύει, χαίρονται να πα­ρανομούν σαν άνθρωποι, χωρίς όμως να φοβούν­ται όπως εκείνοι πως θα έρθει κάποτε η ώρα να πληρώσουν. Αντίθετα με τους θνητούς, που η ζωή τους είναι γεμάτη βάσανα και ευθύνες, οι θεοί είναι «ρεϊα ζώοντες», δηλαδή ζουν μια ζωή εύκολη, και κρατιούνται γελαστοί, μακάριοι, και ανεύθυνοι. Το παράξενο είναι — παράξενο για τον σημερινό τουλάχιστον άνθρωπο — πως την ίδια ώρα οι θεοί αυτοί απαιτούν από τους θνη­τούς να τους σέβονται.
Ι. Θ. ΚΑΚΡΙΔΗΣ

ΠΗΓΗ κειμένου: Ελληνική Μυθολογία, Εκδοτική Αθηνών


Καλύτερα να ανάψεις ένα κερί παρά να καταριέσαι το σκοτάδι!
 
ΘνητοςDate: Σάββατο, 19-ΙΑΝ-2013, 8:34 PM | Message # 2
Ο βασιλιάς των μελών
Group: "Εσπερίτες"
Messages: 10708
Awards: 16
Reputation: 45
Status: Offline
Quote (aposperittis)
Όταν τους βολεύει, χαίρονται να πα­ρανομούν σαν άνθρωποι, χωρίς όμως να φοβούν­ται όπως εκείνοι πως θα έρθει κάποτε η ώρα να πληρώσουν.

Φοβονται τη Νεμεση !
:(


ΚΑΛΟΜΕΛΕΤΑ ΚΙ ΕΡΧΕΤΑΙ
 
ΑθηναίοςDate: Δευτέρα, 21-ΙΑΝ-2013, 1:20 AM | Message # 3
Ο βασιλιάς των μελών
Group: "Εσπερίτες"
Messages: 10386
Awards: 17
Reputation: 46
Status: Offline
Δεν είναι οι Θεοί Ελληνικοί Θεοί αλλά Θεοί όλου του κόσμου! Φροντίζουν κι άλλους λαούς. Άντε να λασκάρω λίγο από την πίεση που έχω τώρα και θα γράψω για τους Ολύμπιους Θεούς πράγματα που δεν τα έχετε φανταστεί!!!!

Γης παις ειμί και ουρανού αστερόεντος,
αυτάρ εμοί γένος ουράνιον.
 
Forum » Ελληνική Μυθολογία-Ιστορία » Η αρχαία Ελληνική φιλοσοφία επηρέασε τους μεταγενέστερους? » Οι θεοί απέναντι στους Έλληνες
  • Page 1 of 1
  • 1
Search: