|
Τροφώνιο Αντρο – Μαντείο Διός
|
|
| aposperittis | Date: Σάββατο, 29-ΔΕΚ-2012, 7:11 PM | Message # 1 |
 Ο βασιλιάς των μελών
Group: Administrators
Messages: 4719
Status: Offline
| Η Λιβαδειά είναι η αρχαία πρωτεύουσα της Βοιωτίας, και δεν ονομάζεται έτσι επειδή υπάρχουν εκεί λιβάδια. Στην βαθιά αρχαιότητα, όπως γράφει ο Παυσανίας υπήρχε εκεί μία πόλη με την ονομασία Μήδεια και ήταν χτισμένη στον «πράσινο λόφο». Αργότερα, σύμφωνα με την μυθολογική παράδοση, ο Αθηναίος Λέβαδος ίδρυσε μία πόλη στην πεδιάδα, η οποία πήρε το όνομα της από τον κτήτορα της και ονομάστηκε Λιβαδεία και πολύ αργότερα το τοπωνύμιο παραφράστηκε και έγινε «Λιβαδειά».
Στους ιστορικούς χρόνους η πόλη έγινε ευρύτερα γνωστή στον Ελλαδικό χώρο λόγω του μυστηριακού μαντείου του Τροφωνίου. Στο αρχαίο Τροφώνιο Άντρο ταξίδευαν από παντού και ζητούσαν μελλοντολογικούς χρησμούς πάρα πολλοί άνθρωποι και εκεί είχαν προσφύγει ζητώντας βοήθεια πολύ σπουδαίοι άντρες (ο Ηρόδοτος αναφέρει ότι εκεί ζήτησε χρησμό ο πάμπλουτος βασιλιάς Κροίσος, ο αρχηγός του περσικού στρατού Μαρδόνιος, ο Ρωμαίος στρατηγός Αιμίλιος-Παύλος, κ.α.).
Κατά την αρχαιότητα ή πόλη λεηλατήθηκε και καταστράφηκε δύο φορές (395π.κ.ε.- 86π.κ.ε.) αλλά τον 2ο αι. μ.κ.ε. η πόλη γνώρισε μεγάλη ακμή και στο Τροφώνιο Άντρο κατέφτασαν για χρησμό άνθρωποι από τις τέσσερις γωνίες της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, (ανάμεσα τους και ο Παυσανίας, που στις Περιηγήσεις του περιγράφει με όλες τις λεπτομέρειες τα παράξενα που συνέβαιναν εκεί). Στο ιερό άλσος, το μαντείο του Τροφώνιου λειτουργούσε μέχρι την πλήρη εγκαθίδρυση του Χριστιανισμού και την απαγόρευση δια νόμου, από τον Θεοδόσιο ‘Α, των τελετουργιών, των αρχαίων θρησκειών και μυστηρίων.
Το όνομα Λιβαδειά έγινε ταυτόσημο με τη παγανιστική χθόνια μαγεία και την μυστηριακή μαγεία. Συχνά το μέρος αναφερόταν ως Λεβάδις, από το Λέβις(αρχ. Λέβητας, καζάνι) και Άδης, δηλαδή η Λιβαδειά θεωρούταν πλέον «το καζάνι του Άδη» δηλαδή η είσοδος προς τα καζάνια της κόλασης, τα λεγόμενα κεκολαστήρια, επειδή εκεί οι άνθρωποι έμπαιναν σε πειρασμό να αμαρτήσουν αναβιώνοντας τα αρχαία παγανιστικά μυστήρια λόγω της ύπαρξης του Τροφωνίου Άντρου στην περιοχή.
Επιστρέφοντας από τον κάτω κόσμο ο Λουκιανός οδηγήθηκε και εκείνος στην Λιβαδειά. Είχε καταλήξει να επισκεφθεί τον Άδη για να ζητήσει μία απάντηση στην ερώτηση: «Ποια είναι καλύτερη ζωή που πρέπει κάθε μυαλωμένος άνθρωπος να εκλέγει»; Αυτή ήταν πάντα ή αγωνία που επιζητούσε χρησμό από τους Θεούς και σε συμβουλή από τους σοφούς. Αυτή ήταν και η ερώτηση που βασάνιζε το Λουκιανό στις σελίδες του εξαίσιου έργου του Μένιππος η Νεκυομαντεία.
Διηγείται στους φίλους του ότι κανένας φιλόσοφος δεν μπόρεσε να του προτείνει τον τρόπο για μια καλύτερη ζωή, όσους και αν επισκέφτηκε, και έτσι αποφάσισε να φτάσει για να μάθει τα πάντα για το μυστήριο της ζωής: «Δεν επιτρέπεται όμως να ανακοινώνονται σε όλους αυτά και ούτε να λέγονται τα όσα είναι μυστικά γιατί υπάρχει φόβος να με καταγγείλει κανείς για ασέβεια στο Ραδάμανθυ…» «Μην φοβάσαι Μένιππε, για το Θεό, δεν υπάρχει τέτοιος φόβος από μένα. Σε παρακαλώ λοιπόν, μην το κρύβεις από τους φίλους σου. Θα μιλήσεις σε άνθρωπο που ξέρει να κρατά τα μυστικά και σε μεμυημένο…»
«…Κάποια νύχτα δεν με έπαιρνε ο ύπνος κάνοντας αυτές τις σκέψεις, πήρα την απόφαση να πάω στη Βαβυλώνα και να παρακαλέσω κάποιον από τους μάγους εκείνους, που είναι μαθητές και διάδοχοι του Ζωροάστρη, για τους οποίους είχα ακούσει ότι με κάποιες τελετές μπορούσαν να ανοίξουν και τις κρυφές πόρτες του Άδη και να κατεβάσουν σ’ αυτόν στα σίγουρα όποιον θέλουν και να τον ανεβάσουν πάλι επάνω, να με βοηθήσουν αυτοί να βρω την αλήθεια.
Νόμιζα, λοιπόν, πως το καλύτερο που είχα να κάνω με την βοήθεια από αυτούς τους μάγους, να κατεβώ στον Άδη και να πάω να βρω τον Τειρεσία τον Βοιωτό για να μάθω από αυτόν, που ήταν μάντης και σοφός, ποια είναι η καλύτερη ζωή που πρέπει ο κάθε μυαλωμένος άνθρωπος να εκλέγει. Πετάχτηκα λοιπόν αμέσως από το κρεβάτι μου και πήγα στη Βαβυλώνα. Όταν έφτασα εκεί, βρήκα ένα Χαλδαίο, που ήταν σοφός και θαυμάσιος στην δουλειά του, με κάτασπρα μαλλιά και σεβάσμια γενειάδα, που τον έλεγα Μυθροβαρζάνη και ύστερα από χίλιες ικεσίες και όρκους, τον κατάφερα να μου δείξει τον δρόμο για τον Άδη… …
Τότε ο Χαλδαίος με πήρε κοντά του και πρώτα άρχισε να με λούζει 29 μέρες κατά σειρά κάνοντας αρχή από το νέο φεγγάρι. Με κατέβαζε κάθε πρωί ξημερώματα στον Ευφράτη και όταν έβγαινε ο ήλιος απάγγελνε σ’ αυτόν μια μεγάλη προσευχή, που απ’ αυτήν ούτε λέξη δεν καταλάβαινα, φαινόταν ωστόσο πως επικαλούσε κάποιους θεούς. Ύστερα από την μαγική του προσευχή και αφού με έφτυνε 3 φορές στο πρόσωπο, γυρίζαμε πίσω στο σπίτι του, χωρίς όμως να βλέπω κανέναν από τους ανθρώπους που έβρισκα στο δρόμο.
Ή τροφή μας ήταν τα ακροβλάσταρα, ποτό μας το γάλα και το υδρόμελι, καθώς και το νερό του Χοάσπου και κρεβάτι μας ή ύπαιθρος, πάνω στα χορτάρια. Όταν έγινε ή προετοιμασία που έπρεπε με έφερε κατά τα μεσάνυχτα στον Τίγρητα ποταμό, όπου με έπλενε, με σπόγγιζε, με εξάγνιζε με δαδιά και σκοινιά και με άλλα τέτοια πολλά μουρμουρίζοντας και την μαγική του προσευχή, και ύστερα αφού έκανε μάγια σε όλο του το σώμα και έκανε διάφορους κύκλους ολόγυρά μου για να μην πάθω κανένα κακό από τα πνεύματα με ξανάφερε πάλι στο σπίτι μου έτσι όπως ήμουν, βαδίζοντας όμως πισώπατα.
Ως το πρωί ετοιμαζόμασταν για το ταξίδι και μου έδινε οδηγίες… Μου έφερε τούτο το καπέλο την προβιά του λιονταριού, και μου ‘δωσε να κρατώ τη λύρα, και με πρόσταξε, αν με ρωτήσει κανείς στο δρόμο για το όνομα μου, να μην πω ότι με λένε Μένιππο, αλλά Ηρακλή η Οδυσσέα, η Ορφέα……αφού περάσαμε και την λίμνη, φτάσαμε σε ένα μέρος έρημο, που ήταν γεμάτο από δέντρα, που δεν το έβλεπε ο ήλιος… στο τέλος, ο Μυθροβαρζάνης, κρατώντας δαυλό αναμμένο και με δυνατή φωνή, επικαλούνταν φωνάζοντας όλα τα δαιμόνια μαζί, και τις Τιμωρίες και τις Ερινύες, και τη μαύρη Εκάτη και τη φοβερή Περσεφόνη ανακατεύοντας μαζί με τα ονόματα αυτά και μερικές άλλες βαρβαρικές, άγνωστες μου, θεότητες που τα ονόματα τους ήταν δύσλεξα και μακρόλεξα.
Αμέσως τότε, όλος ο τόπος τραντάχτηκε, και όταν ειπώθηκε η μαγική προσευχή η γη σχίστηκε και ακούστηκε από μακριά η κραυγή του Κέρβερου και με κατάκλυσε φόβος και τρόμος. «…και ο βασιλιάς τον νεκρών κάτω από την γη φοβήθη». Γιατί φαίνονταν τα πιο πολλά ,μέρη του Άδη, και λίμνη και ο πυριφλεγέθων ποταμός και του Πλούτωνα τα ανάκτορα…»
Έπειτα από πολλές παράξενες περιηγήσεις στον κάτω κόσμο και συναντήσεις με πνεύματα στο βασίλειο των σκιών, ο Μένιππος διηγείται το τέλος της περιπέτειας του: «Ήταν πια αργά, και τότε εγώ είπα στον Μυθροβαρζάνη εμπρός, γιατί αργοπορούμε και δεν γυρίζουμε στην επάνω ζωή;»
Αυτός μου απάντησε: «Μην ανησυχείς Μένιππε θα σου δείξω ένα μονοπάτι που θα σε βγάλει γρήγορα και εύκολα…» «Και αμέσως με έφερε σε ένα μέρος πιο σκοτεινό από τον άλλο Άδη που ήταν ημιφωτισμένος, και μου έδειξε από μακριά ένα φωτάκι που μόλις ζάριζε και φαινόταν σαν να έβγαινε από κλειδαρότρυπα. Εκεί, μου είπε είναι το ιερό του Τροφώνιου, και από εκεί κατεβαίνουν εδώ όσοι έρχονται από την Βοιωτία. Πάρε λοιπόν αυτό το μονοπάτι και σε λίγο θα είσαι στην Ελλάδα. Τα λόγια του αυτά με γέμισαν χαρά, και αφού χαιρέτησα τον μάγο, σερνάμενος και με πολύ κόπο βρέθηκα χωρίς να καταλάβω πως στην Λιβαδειά…»
Ακολουθώ αντίστροφα την Ερκύνα(τον αρχαίο ποταμό Έρκυνα) το μικρό ποτάμι που διασχίζει την πόλη της Λιβαδειάς. Κάτω από τα πλατάνια, οδηγούμαι στις αρχαίες πηγές της Κρύας, της Λήθης και της Μνημοσύνης, κοιτώ ψηλά το μεσαιωνικό κάστρο στο λόφο, στους πρόποδες του οποίου βρίσκονται τα ερείπια για τα οποία πιστεύεται ότι αποτελούν, ό,τι απέμεινε από το Τροφώνιο Άντρο, στο ιερό άλσος της αριστερής όχθης του ποταμού, προς τον προφήτη Ηλία (το κάστρο το έχτισαν εκεί οι Φράγκοι και οι Καταλανοί και κρύβει ερείπια από το ιερό του Διός Βασιλέως).
Κοιτώ γύρω μου: τα παιδάκια ταΐζουν τις πάπιες, οι παρέες γελούν και διασκεδάζουν στις καφετέριες και στα αναψυκτήρια που περικυκλώνουν τον χώρο, παντού ακούγεται χορευτική μουσική, βρίσκομαι στο κέντρο αναψυχής της Λιβαδειάς, κανείς απ’ όλους αυτούς δεν ξέρει ότι εδώ βρισκόταν ένα από τα πιο μυστηριώδη μέρη της αρχαιότητας, κανείς τους δεν ξέρει πόσο παράξενα ήταν αυτά τα νερά, σχεδόν κανείς του δεν προσέχει ούτε κανείς τις αρχαίες αναθηματικές κόγχες και τις εισόδους από τις σπηλαιώδεις στοές στην απέναντι όχθη, που παλιά χανόντουσαν στα βάθη της γης ενώ τώρα μετά τα είκοσι μέτρα σταματούν, έχουν στραγγιστεί και λένε ότι το έκανε ο δήμος γιατί εκεί μέσα χάθηκε ένα ζευγάρι νέων που δεν βρέθηκε ποτέ, πριν από αρκετά χρόνια.
Πίσω στον χρόνο, όλοι αυτοί οι χώροι ολόγυρα μου ήταν αφιερωμένοι στη λατρεία του Αγαθού Δαίμονα, της Αγαθής Τύχης, του Ερμή, του Διόνυσου, της Άρτεμης και της Ειλυθείας, και άλλων πολύ παράξενων θεοτήτων, που σήμερα-για κάποιον ανεξήγητο λόγο-θεωρούμε κλασικές και οικείες και εκεί, πέρα, στο Τροφώνιο, υπήρχε ένα μέρος μυστηρίου, τρόμου, δέους, ψυχεδέλειας…
Ο Τροφώνιος ήταν ένας μυθολογικός ήρωας για τον οποίο πιστευόταν ότι έχτισε το μαντείο και το ναό του Απόλλωνα στους Δελφούς. Ο μύθος λέει ότι όταν τελείωσε την κατασκευή, συμβουλεύτηκε ο ίδιος το μαντείο των Δελφών, και όταν ρωτήθηκε τι θα ήθελε ως ανταμοιβή για την υπηρεσία του στο Θεό, εκείνος απάντησε: «Θέλω αυτό που είναι καλύτερο για τον άνθρωπο…» (χωρίς να ξέρει ότι μια παρόμοια επιθυμία θα οδηγούσε αιώνες αργότερα τον Λουκιανό στον Άδη και έπειτα στη Λιβαδειά).
Το μαντείο απάντησε ότι την Τρίτη μέρα ή επιθυμία του θα πραγματοποιούνταν και θα είχε αυτό που ήταν καλύτερο για τον άνθρωπο. Και έπειτα από τρεις ημέρες, την αυγή, ο Τροφώνιος βρέθηκε νεκρός. Το καλύτερο, λοιπόν, για τον άνθρωπο είναι να πεθάνει ή αν δεν θέλουμε να πιστέψουμε ότι ο χρησμός ήταν πέραν του δέοντος κυνικός, το καλύτερο βρίσκεται στα πεδία πέρα από το θάνατο η στον Άδη… ένας άλλος θρύλος λέει ότι τον Τροφώνιο τον «τον κατάπιε η γη στην Λιβαδειά».
Όπως και να ‘χει το μαντείο των Δελφών έπειτα πρόσταξε να εγκαθιδρυθεί ή λατρεία του Τροφώνιου στη Λιβαδειά και να χτιστεί εκεί ένα μαντείο αφιερωμένο σε αυτόν και ήταν ένα υπόγειο μαντείο (αντίστοιχο ίσως με τα νεκρομαντεία που ήταν διάσπαρτα σε όλο τον αρχαίο κόσμο). Ο Τροφώνιος ξεκίνησε να ιστορείται ως ήρωας(οι λεπτομέρειες της ιστορίας του δεν έφτασαν μέχρι εμάς), έπειτα να λατρεύεται ως ημίθεος και έπειτα ως θεός (πολλοί ειδικοί πιστεύουν ότι αντικατέστησε την λατρεία του Ερμή και κατά κάποιον τρόπο ταυτιζόταν με τον «υπόγειο Ερμή»).
Πάλι ο Λουκιανός, στους Νεκρικούς διαλόγους του(10:338-40), διηγείται τον διάλογο του νεκρού Τροφώνιου μαζί με ένα άλλο φάντασμα στον Άδη. Ο συνομιλητής του τον ρωτά γιατί, ενώ ο ίδιος δεν είναι παρά ακόμη ένα φάντασμα, πιστεύει ότι είναι άξιος για ένα δικό του ναό και για λατρεία. Ο Τροφώνιος απαντά: «Είμαι Ήρωας, και είμαι και προφήτης για κάποιον που θα έλθει εδώ κάτω για μένα. Αλλά, δεν νομίζω ότι έχεις επισκεφτεί τη Λιβαδειά, αλλιώς δεν θα ήσουν τόσο σκεπτικιστής…».
Το άλλο φάντασμα απαντά: «Τι λες; Πρέπει άραγε να πάω στη Λιβαδειά, να φορέσω λινά ρούχα και να κρατώ μια μελόπιτα στα χέρια, και να συρθώ μέσα στη σπηλιά σου μέσα από εκείνο το πέρασμα που είναι τόσο στενό, για να μπορώ να πω ότι είσαι νεκρός σαν κι εμάς, κι ότι μας ξεπερνάς μόνο στα ψέματα που λες; Αλλά, στο όνομα της προφητείας, τι είναι ένας ήρωας; Εγώ δεν το γνωρίζω…» κι ο Τροφώνιος απαντά: «Ένας συνδυασμός θεού και ανθρώπου, μισός άνθρωπος και μισός θεός…» Το άλλο φάντασμα γελά και τον ρωτά: «Και, πού είναι αυτή τη στιγμή το θεϊκό άλλο σου μισό;…» κι ο Τροφώνιος απαντά ότι είναι πίσω στη Λιβαδειά και προφητεύει…
Όμως, τι ακριβώς συνέβαινε στο μυστηριώδες Τροφώνιο Άνδρο; Ο Παυσανίας-που συμβουλεύτηκε και ο ίδιος το μαντείο- μας διηγείται τα πάντα γι αυτό, ή, τέλος πάντων, όσα δεν ήταν απαγορευμένα να συζητηθούν: «Στο μαντείο γίνονται τα εξής: όταν κάποιος αποφασίσει να κατεβεί στον Τροφώνιο, πρώτα ζει καθορισμένες ημέρες σε οίκημα, το οποίο είναι αφιερωμένο στον αγαθό Δαίμονα και στην αγαθή Τύχη. Όσο ζει εκεί, και κατά τα άλλα μένει καθαρός και απέχει από θερμά λουτρά, λούζεται στον ποταμό Έρκυνα. Κρέατα έχει άφθονα από τις θυσίες, γιατί όποιος κατεβαίνει θυσιάζει και στον ίδιο τον Τροφώνιο, στα παιδιά του, καθώς και στον Απόλλωνα, στον Κρόνο, στον επονομαζόμενο Βασιλιά Δία, στην Ηνίοχη Ήρα και στη Δήμητρα, που την ονομάζουν Ευρώπη και λένε πως ήταν η τροφός του Τροφωνίου. Σε κάθε θυσία παρευρίσκεται μάντης, που εξετάζει τα σπλάχνα του σφαγίου και προλέγει σ’ εκείνον που πρόκειται να κατέβει, αν ο Τροφώνιος θα τον δεχθεί με ευμένεια και καλοσύνη…
Τη νύχτα που πρόκειται να κατέβει κανείς, θυσιάζουν σε βόθρο επικαλούμενοι τον Αγαμήδη. Αν όλα τα σφάγια είναι ευνοϊκά και δείξουν όλα το ίδιο, τότε καθένας κατεβαίνει με καλές ελπίδες. Κάποιος, κατεβαίνει ως εξής: Τον οδηγούν πρώτα τη νύχτα στον ποταμό Έρκυνα, τόν αλείφουν με λάδι και τον λούζουν δύο παιδιά των πολιτών, δεκατριών περίπου χρονών, που επονομάζονται Ερμές. Αυτά πλένουν όποιον θα κατέβει και τον βοηθούν σε ό,τι χρειάζεται. Κατόπιν οδηγείται τους ιερείς όχι αμέσως στο μαντείο, αλλά σε πηγές νερού που είναι πολύ κοντά η μία στην άλλη.
Εδώ αυτός πρέπει να πιει το λεγόμενο Νερό της Λήθης, για να λησμονήσει όλα όσα σκεφτόταν προηγουμένως, έπειτα να πιει και το άλλο Νερό της Μνημοσύνης για να θυμάται όσο θα δει όταν κατέβει. Βλέπει το άγαλμα, πού λένε ότι είναι έργο του Δαιδάλου, που οι ιερείς δεν το παρουσιάζουν παρά μόνο σ’ όσους πρόκειται να πάνε στον Τροφώνιο. Αφού δει το άγαλμα αυτό και το λατρεύσει και προσευχηθεί, έρχεται προς το μαντείο φορώντας λινό χιτώνα, ζωσμένο με ταινίες και φορώντας ντόπια υποδήματα.Το μαντείο είναι στο βουνό, πάνω από το άλσος.
Περιβάλλεται από κυκλικό κρηπίδωμα από λευκό μάρμαρο, η περιφέρεια του είναι όσο ένα μικρό αλώνι και το ύψος του λιγότερο από δύο πήχεις. Πάνω στο κρηπίδωμα είναι στημένοι πάσσαλοι, χάλκινοι και αυτοί και οι ζώνες που τους συνδέουν, και διαμέσου αυτών υπάρχει πόρτα. Μέσα στον περίβολο υπάρχει άνοιγμα γης, όχι φυσικό, αλλά χτισμένο με μεγάλη τέχνη και αρμονία. Το οικοδόμημα αυτό έχει σχήμα φούρνου… Για να κατέβει κανείς στο βάθος δεν έχει χτιστή σκάλα, αλλά όταν κανείς έρχεται στον Τροφώνιο του φέρνουν μια σκάλα στενή κι ελαφριά.
Στο βάθος υπάρχει τρύπα ανάμεσα στο δάπεδο και στο οικοδόμημα… «Αυτός λοιπόν που κατεβαίνει, ξαπλώνει ανάσκελα στο έδαφος κρατώντας γλυκά ζυμωμένα με μέλι (μελόπιτες) και βάζει πρώτα μέσα στην τρύπα τα πόδια του για να μπει μετά και ο ίδιος. Αν τα γόνατα του βρεθούν μέσα στην τρύπα, το υπόλοιπο σώμα τραβιέται αμέσως ακολουθώντας τα γόνατα, όπως ο μεγαλύτερος και γρηγορότερος ποταμός μπορεί να ρουφήξει τον άνθρωπο που τον άρπαξε με τη δίνη του. (!!) Έπειτα, για όσους βρεθούν στο άδυτο, δεν υπάρχει ένας μόνο τρόπος για να μάθουν το μέλλον, αλλά άλλος βλέπει και άλλος ακούει.
Όσοι κατεβαίνουν γυρίζουν πίσω από το ίδιο στόμιο, και βγάζοντας πρώτα τα πόδια, ξεβράζονται έξω.Λένε πως κανένας απ’ όσους κατέβηκαν δεν πέθανε, εκτός από κάποιον δορυφόρο του Δημητρίου. Αυτός δεν έκανε όσα προβλέπουν οι κανονισμοί του ιερού, ούτε κατέβηκε για μαντεία, αλλά πήγε με την ελπίδα να πάρει ασήμι και χρυσάφι από το άδυτο. Λέγεται ότι το πτώμα του φάνηκε σε άλλο μέρος και δεν βγήκε από το ιερό στόμιο. Λένε κι άλλα για τον άνθρωπο αυτόν, αλλά ανέφερα τα πιο αξιόλογα.
Όποιον ανεβαίνει από τον Τροφώνιο τον παίρνουν πάλι οι ιερείς και τον καθίζουν στον λεγόμενο θρόνο της Μνημοσύνης, που βρίσκεται κοντά στο άδυτο. Αφού καθίσει τον ρωτούν για όσα είδε και έμαθε, και αφού τα πληροφορηθούν τον παραδίδουν στους δικούς του, που τον παίρνουν και τον μεταφέρουν στο οίκημα όπου έμενε προηγουμένως, κοντά στην αγαθή Τύχη και στον αγαθό Δαίμονα, ενώ αυτός έχει χάσει το γέλιο του και κατέχεται ακόμη από μεγάλο φόβο και δεν γνωρίζει ούτε τον εαυτό του ούτε τους γύρω του. Αργότερα όμως, ανακτά και άλλα και τη φρόνηση στον βάθρο που την είχε και πριν, και επανέρχεται το γέλιο του.
Γράφω αυτά, όχι επειδή τα άκουσα, αλλά και άλλους είδα και εγώ ο ίδιος έκανα χρήση του Τροφωνίου. Όσοι κατεβαίνουν στο Τροφώνιο είναι ανάγκη να αφιερώσουν, γραμμένα σε πινακίδα, όσα άκουσε ή είδε ο καθένας…»
Φαντάζομαι μια ολόκληρη βιβλιοθήκη από πινακίδες, στις οποίες είναι καταγεγραμμένες ατελείωτες ιστορίες παράξενων εμπειριών και αποκαλύψεων για το μέλλον, μια βιβλιοθήκη που -φυσικά- αγνοείται η τύχη της, ούτε την έχει αναζητήσει ποτέ κανείς. Ο Φιλόστρατος, επίσης, μας διηγείται πολλά για το Τροφώνιο Άνδρο, και μεταξύ άλλων μας λέει ότι η υπόγεια εμπειρία του επισκέπτη συμπεριλάμβανε και επαφές με «ερπετά»: «Το σπήλαιο στη Λιβαδειά είναι αφιερωμένο στον Τροφώνιο, τον γιο του Απόλλωνα, και εκεί μπορούν να εισέλθουν μόνο όσοι μείνουν εκεί για να πάρουν χρησμό, και το μαντείο δεν είναι ορατό από τον ναό, αλλά στέκει λίγο πιο πάνω απ’ αυτόν, στον λόφο, και είναι κλεισμένο από σιδερένια κάγκελα που το περικυκλώνουν. Για να κατέβεις σε αυτό, πρέπει να καθίσει κάτω και να τραβηχτείς απότομα εκεί μέσα. Εκείνοι που εισέρχονται εκεί, είναι ντυμένοι με λευκά ρούχα και κρατούν μελόπιτες στα χέρια τους, για να εξευμενίσουν τα ερπετά που συναντούν κατά την κάθοδο τους…».
Η αληθινή μαντική σπηλιά του Τροφώνιου στη Λιβαδειά, δεν έχει ανακαλυφθεί, παρόλο που οι ιερές πηγές αποτελούν τουριστικό αξιοθέατο και τα ερείπια ενός ναού στέκουν λίγο πιο πέρα. Οι ερευνητές και οι αρχαιολόγοι δεν φαίνονται να γνωρίζουν την αναφορά του Φιλόστρατου που δηλώνει με ακρίβεια ότι «το μαντείο δεν είναι ορατό από τον ναό, αλλά στέκει στον λόφο», ούτε την αντίστοιχη αναφορά του Παυσανία που συμφωνεί με αυτήν του Φιλόστρατου:«Το μαντείο είναι στο βουνό, πάνω από το άλσος…» (Ανεβαίνοντας προς τη Ζωοδόχο Πηγή, στον δρόμο μπορείς να ακούσεις νερό να τρέχει μέσα από τους βράχους, υπάρχει ακόμη ένα υπόγειο σύστημα από σπήλαια μέσα στο βουνό).
Ο Φιλόστρατος, επίσης, αναφέρει την ύπαρξη ενός μεγάλου συστήματος σπηλαίων στη Λιβαδειά, και λέει για εκείνους που το επισκέπτονται ότι «η γη τους φέρνει και πάλι στην επιφάνεια, σε μερικές περιπτώσεις εκεί κοντά, αλλά σε άλλες περιπτώσεις πολύ μακριά από εκεί…» (εννοώντας ότι υπάρχουν στοές και ανοίγματα όχι μόνο στην περιοχή αλλά και άλλα που σε βγάζουν πολύ μακριά από εκεί), ένα δίκτυο συνδεόμενων σπηλαίων και μυστικών εσόδων και εξόδων, στοές μεγάλης απόστασης. Μάλιστα, οι αρχαίοι θρύλοι υποστήριζαν ότι όχι μόνο υπήρχαν τέτοιας έκτασης σπηλαιώδεις διάδρομοι, αλλά και ότι οδηγούσαν μέχρι τους Δελφούς, κι αυτή ήταν η μυστική «συγγένεια» των δύο μαντείων.
Ο Δικαίαρχος, ένας από τους αγαπημένους μαθητές του Αριστοτέλη, ένας πολύ φημισμένος ιστορικός κατά την εποχή του, ασχολήθηκε με το ζήτημα. Τα έργα του δεν «διασώθηκαν» μέχρι τις μέρες μας, αλλά υπήρχαν ακόμη και την εποχή του Κικέρωνα (50 π.κ.ε.), ο οποίος αναφέρει σε μία επιστολή προς τον φίλο του Αττικό: «Στηρίζομαι στους χάρτες του Δικαίαρχου, ενός συγγραφέα μεγάλου κύρους… Στην περιγραφή του για το σπήλαιο του Τροφώνιου, την οποία βάζει στο στόμα του Χάρωνα, κατηγορεί τους Έλληνες για το γεγονός ότι έμειναν προσκολλημένοι στις σκιές της θάλασσας…»
Έτσι, πληροφορούμαστε έμμεσα από τον Κικέρωνα ότι αυτός ο μεγάλος λόγιος του Λυκείου του Αριστοτέλη είχε συγγράψει μία περιγραφή για το «σπήλαιο του Τροφώνιου», την οποία δεν νομίζω ότι θα έμπαινε στον κόπο να συγγράψει αν δεν υπήρχε κάποιο αξιόλογο σπήλαιο εκεί.
Υπάρχουν πολλοί που θεωρούν ότι η παράξενη τρύπα της γης που «σε ρουφάει σαν ηλεκτρική σκούπα» (όπως θα περιέγραφε κανείς τις διηγήσεις των αρχαίων για την είσοδο εκεί κάτω, όπου κανείς δεν ξέρει τι συνέβαινε) κι έπειτα σε ξεβράζει πίσω (έπειτα από πολλές ώρες ή και μέρες), δηλαδή το υπόγειο μαντείο του Τροφώνιου, βρίσκεται επάνω στον Προφήτη Ηλία, στον απόκρημνο λόφο. Άλλοι μελετητές (με τους οποίους μάλλον συμφωνώ) υποστηρίζουν ότι ο λάκκος όπου κατέβαινε ο επισκέπτης πριν εισχωρήσει στην παράξενη τρύπα, μετατράπηκε σε υπόγειο χριστιανικό ναό της Αγίας Βαρβάρας, και πάνω του χτίστηκε και δεύτερος υπέργειος ναός της Αγίας Σοφίας.
Εκεί που σήμερα βρίσκεται αυτός ο παράξενος διπλός διώροφος ναός, κατά τη γνώμη μου και όχι μόνο, ήταν ο «λάκκος του Αγαμήδη» (π.χ. βλέπε στον Παυσανία: «θυσιάζουν σε βόθρο επικαλούμενοι τον Αγαμήδη»), κι αυτό σημαίνει ότι κάπου εκεί ήταν και η παράξενη τρύπα, η είσοδος του υπόγειου μαντείου. Στον υπόγειο ναό της Αγίας Βαρβάρας, το ιερό που έχει χτιστεί έτσι ώστε να φράζει ακριβώς τη δίοδο που οδηγούσε στην τρομακτική τρύπα, (φαινόμενο που επαναλαμβάνεται σε εκατοντάδες ναούς της Ελληνικής υπαίθρου, που το ιερό σφραγίζει στοές ή εισόδους σπηλαίων… Για περισσότερα περί αυτών, βλέπε στο βιβλίο μου Κούφια Γη).
Ο Αριστοφάνης αναφέρεται στο Τροφώνιο και στον Σωκράτη (για το ένθερμο ενδιαφέρον του Σωκράτη για το Τροφώνιο, θα μιλήσουμε παρακάτω) στο σατιρικό έργο του Νεφέλες (423 π.κ.ε.}, σε έναν χαρακτηριστικό διάλογο: «Στρεψιάδης: Α! Συμφορά μου! θα γίνω μισοπεθαμένος. Σωκράτης: Άσε τα λόγια κι ακολούθησε με και κούνα τα πόδια σου. Στρεψιάδης: Δώσε μου πρώτα να βαστάω μια μελόπιτα, γιατί τρομάζω σαν να κατεβαίνω στο Τροφώνιο Άνδρο. Σωκράτης: Εμπρός! Τι στέκεσαι στην πόρτα και σκύβεις και κοιτάς; Προχώρα!…»
Αυτή η παράξενη είσοδος που βρισκόταν στο έδαφος, μια στενή σκοτεινή τρύπα μπροστά στην οποία καθόσουν στο έδαφος, έβαζες τα πόδια σου μέχρι τα γόνατα μέσα σου, κι εκείνη σε τραβούσε απότομα μέσα, στην λεγόμενη «απαγωγός οπή» {ένας αγωγός που έκανε απαγωγή). Χανόσουν από την επιφάνεια της γης, κανείς δεν ήξερε πού πηγαίνεις, εσύ ταξίδευες μέσα στο μαντείο (!), ήταν σαν να πήγαινες σε έναν άλλον κόσμο, έβλεπες οράματα, συναντούσες ερπετά και φαντάσματα, σκιές και οπτασίες, άκουγες φωνές και ιστορίες, διδασκαλίες και Χρησμούς, έλειπες για ένα απροσδιόριστο χρονικό διάστημα πολλών ωρών και ακόμη και ημερών, ώσπου να σε ξεβράσει έξω η ίδια τρύπα, να σε πετάξει έξω και να εμφανιστεί πρώτα με τα πόδια κι έπειτα με το υπόλοιπο σώμα, ακριβώς όπως σε ρούφηξε, αντίστροφα αυτή τη φορά.
Έβγαινες συγκλονισμένος, δεν θυμόσουν ούτε καν πώς σε λένε, ήσουν σαν χαμένος, ακόμη «έχανες το χαμόγελο και το γέλιο σου», κι έπρεπε να σε περιλάβουν οι ιερείς, να σε πάνε σε έναν ειδικό χώρο για να σε συνεφέρουν. Μόλις ανακτούσες την ομιλία σου και την πρόσφατη μνήμη σου, σε ανέκριναν για να τους διηγηθείς τα πάντα που είδες ή άκουσες εκεί κάτω, όλα αυτά που σου συνέβησαν. Κατέγραφαν την εμπειρία σου στο ιερό αρχείο τους, κι έπειτα σε παρέδιδαν στους δικούς σου ανθρώπους, τελικά έβρισκες τον εαυτό σου, κι έπειτα από λίγο καιρό «επανερχόταν το γέλιο σου», πράγμα που σημαίνει ότι τότε βρισκόσουν σε κατάθλιψη ή μελαγχολία. Είχες πάρει τον χρησμό που ζητούσες, αλλά απαγορευόταν αυστηρά να μιλήσεις σε οποιονδήποτε άλλον γι’ αυτόν, ούτε έπρεπε να διηγηθείς ποτέ σε κανέναν αυτά που σου συνέβησαν στο υπόγειο ταξίδι σου μέσα από εκείνη την τρύπα-ρουφήχτρα.
Όποιος παρέβαινε αυτόν τον άγραφο νόμο, πέθαινε με ανεξήγητο τρόπο. Όλα αυτά τα τρομακτικά πράγματα, πάνω-κάτω, τα ήξεραν οι άνθρωποι που επισκέπτονταν το Τροφώνιο, κι όμως χιλιάδες απ’ αυτούς πήγαιναν εκεί ανά τους αιώνες -τουλάχιστον από το 500 π.κ.ε. ως την απαγόρευση λειτουργίας από τον Θεοδόσιο Α’ -για να ζητήσουν χρησμό, κι αυτό το γεγονός δείχνει πόσο σημαντική θεωρούνταν η περιπέτεια αυτή και πόσο έγκυρο: ήταν οι μελλοντολογικοί χρησμοί που δίνονταν εκεί).
Τις ιδιότητες αυτής της ιερής τρύπας στο Τροφώνιο, φαίνεται ότι είχαν και άλλες τρύπες και σχισμές σε άλλα μέρη της αρχαιότητας. Για παράδειγμα, όπως ανακαλύπτω στα γραπτά του Φιλόστρατου, μια τέτοια σχισμή υπάρχει στον πρόδομο του Παρθενώνα, πάνω στον βράχο της Ακρόπολης των Αθηνών, «μια σχισμή η οποία τραβά μέσα της όλα τα πουλιά που πετούν από πάνω της».
(Με αυτό σχετίζεται η λεγόμενη «άορνος πέτρα» – ο βράχος που δεν πετούν τα όρνια από πάνω του. Την πληροφορία γι’ αυτή τη σχισμή στην Ακρόπολη που ρουφάει τα πουλιά -που είναι και η αιτία για την παλιά δοξασία που λέει ότι ποτέ δεν θα δεις πουλιά να πετούν ακριβώς πάνω από την Ακρόπολη -κάποιοι μελετητές την παραφράσανε και την παρουσίασαν ως πληροφορία για κάποιο υποτιθέμενο ηλεκτρομαγνητικό πεδίο της Ακρόπολης που απωθεί τα πουλιά, που εξαιτίας του αποπροσανατολίζονται και δεν πετούν πάνω από τον βράχο).
Ο τρόπος εισόδου και εξόδου στο μαντείο, καθώς και το υπόγειο ταξίδι του τολμηρού επισκέπτη του Τροφώνιου, «μου υποδεικνύουν ένα είδος ιερατικής Πνευματικής Συγκοινωνίας της αρχαιότητας. {Ο όρος «Πνευματική» -αλλά και το πνεύμα- προέρχεται από τη λέξη πνοή, πνέω, κλπ, δηλαδή φύσημα, φυσώ ή εμφυσώ, και υπονοεί τη ροή του αέρα που χρησιμοποιείται ως προωθητική δύναμη για τη συγκοινωνία αυτή).
Η επινόηση της Πνευματικής Συγκοινωνίας, δηλαδή της μεταφοράς ανθρώπων ή αντικειμένων με το μέσον του πεπιεσμένου σέρα μέσα σε ένα δίκτυο σωληνώσεων, ή «Pneumatics» ή «Pneumatic Transit», στη νεότερη Ιστορία παρουσιάστηκε γ:α πρώτη φορά στο Λονδίνο από τον George Medhurst, γύρω στο 1810. Ο Medhurst και οι συνεργάτες του προσπαθούσαν να στήσουν ένα υπόγειο δίκτυο από Pneumatics σε όλο το Λονδίνο, για να μεταφέρει με τον πεπιεσμένο αέρα του επιστολές και δέματα, για λογαριασμό της ταχυδρομικής υπηρεσίας, με σωλήνες μικρής διαμέτρου.
Ένα ολόκληρο Institute of Pneumatic Research είχε δημιουργηθεί για να ερευνηθούν οι προδιαγραφές και οι δυνατότητες που θα οδηγούσαν στην επίτευξη αυτού του παράξενου σχεδίου. Τελικά, κατασκευάστηκε ένα τμήμα πειραματικού δικτύου το οποίο όμως έπεσε σε αχρηστία εξαιτίας κάποιων τεχνικών προβλημάτων, κυρίως… διότι εκείνη την εποχή ο Medhurst δεν μπορούσε να κατασκευάσει μία αεραντλία αρκετά ισχυρή ώστε να παράγει την απαιτούμενη πίεση αέρα για το δίκτυο.
Καλύτερα να ανάψεις ένα κερί παρά να καταριέσαι το σκοτάδι!
|
| |
| |
| aposperittis | Date: Σάββατο, 29-ΔΕΚ-2012, 7:11 PM | Message # 2 |
|
Ο βασιλιάς των μελών
Group: Administrators
Messages: 4719
Status: Offline
| Παρ’ όλα αυτά, το ζήτημα έγινε έμμονη ιδέα για πολλούς εφευρέτες και μηχανικούς, που συνέχισαν να πειραματίζονται με σκοπό την εγκαθίδρυση ενός τέτοιου ταχυδρομικού δικτύου.Ο Αμερικανός εφευρέτης και επιχειρηματίας Alfred Ely Beach (1826-1896), μεταξύ άλλων αρθρογράφος και ιδρυτής, εκδότης, ιδιοκτήτης του γνωστού επιστημονικού περιοδικού Scientific American, ενημερώθηκε –στη Νέα Υόρκη της δεκαετίας του 1860- για παλαιότερες προσπάθειες των Άγγλων εφευρετών, και του ήρθε μία φαεινή ιδέα: να κατασκευάσει ένα τεράστιο υπόγειο σύστημα με Pneumatics κάτω από τη Νέα Υόρκη, το οποίο θα μεταφέρει ανθρώπους, λύνοντας έτσι το αυξανόμενο κυκλοφοριακό πρόβλημα της μεγαλούπολης. Στην αρχή ήθελε να εκτοξεύει με τη ροή του αέρα ανθρώπους μέσα σε σωλήνες κάτω από την πόλη!
Ο Beach οραματίστηκε τελικά ένα κλειστό βαγονέτο με επιβάτες, σαν κάψουλα, που θα κινείται μέσα σε ένα σωλήνα (γι’ αυτό και λέγεται «tube-way»), με την ισχυρή ροή του αέρα που δημιουργεί ένας τεράστιος ανεμιστήρας, σε ένα υπόγειο δίκτυο στο υπέδαφος της Νέας Υόρκης. Τελικά, έπειτα από χρόνια αγώνων, ο Beach κατάφερε να πραγματοποιήσει το σχέδιο του για το Pneumatics. Το Φεβρουάριο του 1870 παρουσίασε στο κοινό της Νέας Υόρκης το πρώτο Πνευματικό Τούνελ: ξεκινούσε από τη Warren Street κάτω από το Broadway και το διέσχιζε προς το νότο, μέχρι τη Murray Street.
Ηταν καθαρό, χωρίς ρύπους, λαμπρά φωτισμένο, αθόρυβο και χωρίς δονήσεις, προσφέροντας ένα πολύ άνετο και πολύ γρήγορο ταξίδι. Ο υπόγειος σταθμός ήταν φωτισμένος από τεράστιους πολυέλαιους, υπήρχε ένα πιάνο με ουρά που έπαιζε μουσική, και ένα σιντριβάνι γεμάτο χρυσόψαρα. Τον πρώτο χρόνο της λειτουργίας του, τετρακόσιες χιλιάδες επιβάτες το επισκέφτηκαν, πληρώνοντας είκοσι πέντε σεντς για να κάνουν τη βόλια.
Ο Beach αγωνιζόταν πλέον για την έγκριση της διεύθυνσης του Πνευματικού δικτύου σε όλο το υπέδαφος της Νέας Υόρκης. Τελικά, για άγνωστους λόγους, το Πνευματικό Τούνελ έκλεισε, και στο τέλος σφραγίστηκε… Μέσα σε λίγα χρόνια είχε ξεχαστεί τελείως. Η Πνευματική Συγκοινωνία του Beach αποτέλεσε το πρώτο «μετρό». Η ιδέα των Pneumatics υποτίθεται ότι δεν καρποφόρησε διότι σύντομα αντικαταστάθηκε από την ιδέα των ηλεκτροκίνητων υπόγειων τραίνων.
Το παράξενο σύστημα των Pneumatics, τελικά, χρησιμοποιήθηκε με μικρά δίκτυα σωληνώσεων μέσα σε γραφειακά κτίρια, στα οποία μέσω πεπιεσμένου αέρα γινόταν η ταχύτατη μεταφορά επιστολών και γραφειοκρατικών χαρτιών μέσα σε κάψουλες, από γραφείο σε γραφείο και από όροφο σε όροφο, η Πνευματική Συγκοινωνία του Beach σε μικροσκοπική κλίμακα.
Η Πνευματική Συγκοινωνία και το Πνευματικό Τούνελ είχε ξεχαστεί από τους περισσότερους κατοίκους της Νέας Υόρκης, όταν το 1912, δεκάξι χρόνια μετά το θάνατο του Alfred Ely Beach, οι εργάτες της BMT Subway που έκαναν εκσκαφές για ένα νέο παρακλάδι της υπόγειας γραμμής Μπρούκλιν-Μανχάταν, έπεσαν επάνω σε ένα χτισμένο και ερμητικά σφραγισμένο τούνελ, το οποίο φιλοξενούσε σχεδόν ανέπαφο ένα παράξενο βαγόνι. Ήταν το Πνευματικό Τούνελ.
Βρήκαν ακόμη και τον σταθμό, με το πιάνο του και το σιντριβάνι του. Πήραν την εντολή καταστρέψουν τα πάντα… (Για περισσότερα περί Πνευματικής Συγκοινωνίας και για παράξενες ιστορίες σε σχέση με όλα αυτά, βλέπε στο κεφάλαιο Όταν Ήμουν Αόρατος του βιβλίου μου Megapolisomancy: Τα Μυστήρια των Πόλεων). Άραγε, υπήρχε, λοιπόν, ένα είδος ιερατικής Πνευματικής Συγκοινωνίας της αρχαιότητας, σε ενέργεια στο Τροφώνιο Άντρο και αλλού;
Ίσως να χρησιμοποιούσε φυσικά ρεύματα ισχυρού σέρα που διέτρεχε τις υπόγειες στοές, αλλά ίσως και να ήταν ένα τεχνητό δίκτυο(η αρχαία τεχνολογία που ξέρουμε πως είχαν στη διάθεση τους οι αρχαίοι Έλληνες, αρκούσε για να κατασκευαστεί κάτι ανάλογο). Το θεωρώ πολύ πιθανό, αν και είναι μια τολμηρή, σκέψη, φυσικά. (Να μία ακόμη πιο τολμηρή σκέψη: Μήπως οι ιερείς είχαν κατασκευάσει εκεί κάτω μία υπόγεια ιερατική «Disneyland; Σου έδιναν να πιεις ψυχοτροπικές ουσίες μαζί με τα νερά της Λήθης και της Μνημοσύνης, σε ρουφούσε η τρύπα, κι έπειτα ταξίδευες με τρόπο πνευματικό και παρακολουθούσες έντρομος το Grotesque υπόγειο ιερό σώου που είχαν στημένο εκεί κάτω…)
Όπως είπα, αυτά που είδαν, άκουσαν και έμαθαν μέσα στο Τροφώνιο οι επισκέπτες, δεν επιτρεπόταν να τα διηγηθούν σε τρίτους. (Ούτε ο Παυσανίας μάς διηγείται τι συνέβη εκεί μέσα στον ίδιο). Απ’ όσο ξέρουμε, στον ιερό νόμο που απαγόρευε να διηγηθεί κανείς την εμπειρία του στους άλλους, υπήρξε τουλάχιστον μία εξαίρεση: ένας Αθηναίος, ο Τίμαρχος, συγκλονισμένος απ’ αυτά που του συνέβησαν μέσα στο Τροφώνιο, τα διηγήθηκε όλα λεπτομερώς στους φίλους του, με αποτέλεσμα να πεθάνει ανεξήγητα λίγο αργότερα.
Οι φίλοι του αυτοί, μετέφεραν τη διήγηση του Τίμαρχου στον Σωκράτη, κι εκείνος οργίστηκε και τους μάλωσε, λέγοντας τους ότι έπρεπε να είχαν φέρει αμέσως τον Τίμαρχο σ’ αυτόν, για να ακούσει από τον ίδιο τη διήγηση των συμβάντων. (Σημειώστε ότι ο Σωκράτης ήταν εξαιρετικά σκεπτικιστής και κυνικός απέναντι στα θρησκευτικά δρώμενα, κι όμως ενδιαφερόταν πολύ για το τι συνέβαινε στο Τροφώνιο). Τόσο σπουδαία τα θεώρησε όλα αυτά ο Σωκράτης, ώστε οργίστηκε που μπόρεσε να μιλήσει με τον ίδιο τον Τίμαρχο εξαιτίας αυτής της απερισκεψίας των φίλων του, αλλά μόνο άκουσε τη διήγηση από δεύτερο ή τρίτο χέρι (κι έτσι γνώριζε πως κάποιες ίσως σημαντικές λεπτομέρειες είχαν αλλοιωθεί).
Ο Πλούταρχος παραθέτει με πολλές λεπτομέρειες τη διήγηση του Τίμαρχου για την επίσκεψη του στο Τροφώνιο, και, ως αρχιερέας του γειτονικού Μαντείου των Δελφών, μπορούμε να υποθέσουμε ότι κατείχε πολλές ειδικές γνώσεις πάνω στο ζήτημα. Η αναφορά του Πλουτάρχου είναι αρκετά σκοτεινή και δυσνόητη, πολύ μεγάλη για να την παραθέσω εδώ, αλλά τα αποσπάσματα που τελικά θα παραθέσω είναι ιδιαιτέρως διαφωτιστικά:
«Κατήλθε στην κρύπτη του Τροφώνιου, αφού πρώτα τέλεσε όλες τις τελετουργίες που συνηθίζοντας στο μαντείο. Έμεινε κάτω από το έδαφος για δύο νύχτες και μία μέρα, οι περισσότεροι είχαν ήδη αφήσει κάθε ελπίδα να τον ξαναδούν, και η οικογένεια του τον θρηνούσε για νεκρό, όταν το πρωί εκείνος βγήκε έξω με λαμπερό παρουσιαστικό. Λάτρευσε τον θεό, και, αμέσως μόλις ξεγλίστρησε από το πλήθος, άρχισε να μας διηγείται τα πολλά θαύματα που είδε και άκουσε εκεί μέσα…»
Το υπόγειο σύστημα πρέπει να ήταν τόσο μεγάλο σε έκταση για να δικαιολογεί την περιπλάνηση κάποιου εκεί μέσα για μέρες ολόκληρες, κι αυτό υποδεικνύει έναν λαβύρινθο από στοές (ίσως και κάποια μέσα για να του δοθεί φαγητό και νερό, ίσως ακόμη και αίθουσες όπου μπορούσε να φιλοξενηθεί). Ο σοφός Απολλώνιος Τυανέας, λέγεται ότι έμεινε εκεί μέσα για δύο ολόκληρες εβδομάδες (σίγουρα σπάζοντας κάποιο ρεκόρ), όπως αναφέρει ο Φιλόστρατος… Ο Πλούταρχος συνεχίζει τη διήγηση του: «Ο Τίμαρχος είπε ότι, στην κάθοδο του στη μαντική κρύπτη, η πρώτη του εμπειρία ήταν αυτή της πτήσης σε απόλυτο σκοτάδι, κι έπειτα από μια προσευχή, έμεινε να κείτεται για πολύ ώρα χωρίς να έχει συνείδηση για το αν ήταν ξυπνητός ή αν ονειρευόταν. Παρ’ όλα αυτά, την ίδια ώρα τού φάνηκε ότι άκουσε έναν κρότο και ότι χτύπησε στο κεφάλι, και ότι χτύπησε στο κεφάλι, και ότι οι ραφές του κρανίου του χωρίστηκαν και απελευθέρωσαν την ψυχή του…».
Έπειτα είχε μια πολύ μεγάλη και πολύπλοκη μυστικιστική εμπειρία, βλέπονται οράματα που χρειάζονται πολλές σελίδες για να περιγραφούν, και όταν έπειτα από απροσδιόριστο χρονικό διάστημα αναδύθηκε από τα οράματα, άκουσε μια φωνή στο σκοτάδι (ένας ιερέας; κάποια οντότητα;) να του μιλά:«Τίμαρχε, τι θέλεις να σου εξηγήσω;» «Τα πάντα», απάντησε εκείνος, «γιατί, τι υπάρχει εδώ κάτω που να μην είναι θαυμαστό;» «Όχι», είπε η φωνή, «στα υψηλότερα πεδία εμείς οι άλλοι λαμβάνουμε ελάχιστο μέρος, διότι ανήκουν στους θεούς.
Αλλά, μπορείς αν θέλεις να ρωτήσεις για το πεδίο της Περσεφόνης, που διοικείται από εμάς, είναι μια από τις τέσσερις χώρες, και σημαδεύεται από την πορεία της Στυγός…» «Τι είναι η Στύγα;» ρώτησε εκείνος. «Είναι το μονοπάτι που οδηγεί στον Κάτω Κόσμο, στον Άδη», ήρθε η απάντηση, «περνά δίπλα σου απ’ εδώ… εκτείνεται προς τα πάνω, όπως βλέπεις, ερχόμενη από τον Άδη από κάτω μας. Καθώς η Στύγα πλησιάζει, οι ψυχές φωνάζουν από τρόμο, γιατί πολλοί είναι εκείνοι που γλιστρούν και μεταφέρονται μακριά από τον Άδη…» «Μα, δεν βλέπω τίποτε», είπε ο Τίμαρχος, «μονάχα βλέπω πολλά άστρα να τρεμοφέγγουν πάνω από την Άβυσσο, άλλα να βυθίζονται μέσα σ’ αυτήν, και άλλα να εξακοντίζονται από εκεί κάτω προς τα πάνω…» «Τότε», αποκρίθηκε η φωνή, «χωρίς να το συνειδητοποιείς βλέπεις τους δαίμονες…»
«Όταν ο Τίμαρχος θέλησε να αντικρίσει τον ομιλούντα, (η φωνή ακουγόταν από πίσω του), δεν μπορούσε να γυρίσει το κεφάλι του (είχε πάθει κάτι σαν αγκύλωση). Έπειτα ένιωσε πάλι έναν οξύ πόνο στο κεφάλι, σαν να το πίεζε μια δύναμη μεγάλη για να το συμπιέσει, κι έχασε κάθε συνείδηση και αίσθηση του τι συνέβαινε. Όταν αργότερα συνήλθε, βρήκε τον εαυτό του στην είσοδο του μαντείου, εκείνη που τον είχε τραβήξει κάτω εκεί… Όταν αργότερα ήρθε στην Αθήνα, και πέθανε στον τρίτο μήνα, όπως το είχε προφητέψει το μαντείο, θαυμάσαμε και είπαμε στον Σωκράτη όλη την ιστορία…»
Ο Πλούταρχος, λοιπόν, στο έργο του Περί του Σωκράτους Δαιμονίου (590Β) καταγράφει ένα μέρος της διδασκαλίας που εκπέμπεται από τη θεία φωνή προς τον Τίμαρχο (ίσως αντίστοιχη με εκείνη τη φωνή που άκουγε ο Ιωάννης στο Σπήλαιο της Αποκάλυψης να του υπαγορεύει τι να γράψει). Να ένα απόσπασμα του διδακτικού χρησμού που δίδεται στον Τίμαρχο:«Η ανθρώπινη Ψυχή προήλθε από τον θείο Νου. Ένα μέρος της, καθώς αναμιγνύεται με τα πάθη της ύλης, αλλοιώνεται, αλλά ένα άλλο θαυμάσιο μέρος της μας κρατάει ψηλά το κεφάλι, ώστε να αναπνέουμε τον ελεύθερο αέρα, σαν αεραγωγός επικοινωνών με το σκάφανδρο ανθρώπου που έχει καταδυθεί στον βυθό.
Το μέρος εκείνο που βρίσκεται στο υποβρύχιο σώμα ονομάζεται Ψυχή. Ενώ, γι’ αυτό που δεν αλλοιώνεται, οι πολλοί, βλέποντάς το ως ανταύγεια επί εσόπτρου, πιστεύουν ότι βρίσκεται μέσα τους. Όσοι όμως διαισθάνονται σωστά, γνωρίζουν ότι αυτό βρίσκεται έξω από αυτούς, και το αποκαλούν Δαίμονα…».
Μελετώντας διάφορα βιβλία, ανακάλυψα ένα αξιόλογο σχόλιο για την παραπάνω παράγραφο. Σχολιάζοντας αυτό το απόσπασμα, ο Δημ. Δημόπουλος, στο εξαιρετικό έργο του περί των ελληνικών μαντείων, γράφει:«Εδώ γίνεται για πρώτη φορά η διάκριση της Ψυχής σε δύο τμήματα, αυτά που αργότερα η φιλοσοφία δια του Πλάτωνος θα ονόμαζε Επιθυμητικόν και Θυμοειδές, και, επί το φιλοσοφικότερον, Μεριστή και Αμέριστη Ουσία.
Η Ψυχή-Νέκυς, διακρίνεται από την ψυχή-θυμόν: αυτή η δεύτερη είναι η θεία αιτία της ζωής, είναι αυτή που μπορεί να διασυνδέει τον άνθρωπο, σαν αεραγωγός με σκάφανδρο δύτου, προς τον θείον Δαίμονα, προς την Αμέριστη Ουσία του Κόσμου. Τι είναι όμως άραγε αυτός ο Δαίμων, που ευρίσκεται επάνω από τον άνθρωπο και τον οποίο αυτός είναι σε ψυχική συνάρτηση;
Οι Δαίμονες, γράφει ο Πλούταρχος, είναι ‘ψυχές αποχωρισθείσες του σώματος ή ουδέποτε ενσωματωθείσες, οι οποίες, κατά τον θείον Ησίοδο, είναι αγνοί επιχθόνιοι φύλακες θνητών ανθρώπων…’ Ο Κέλσος ονομάζει «ήρωες» και «αγγέλους» αυτά τα δύο είδη δαιμόνων.Οι Δαίμονες είναι γενικώς ανώτερες υπάρξεις, πνευματικές, οι οποίες συμπαρίστανται αθέατες στους ενάρετους ανθρώπους. Για τον πολύν κόσμο, που δεν είχε τη δυνατότητα να απευθυνθεί σε ένθεο Μαντείο (σ’ αυτά προηγούνταν οι εκπρόσωποι των πόλεων), λειτουργούσαν τα Νεκρομαντεία και τα Ηρωομαντεία.
Εκεί ερχόταν κανείς σε επαφή με ψυχές νεκρών ή με σχετικώς κατώτερα πνεύματα, με ψυχές δηλαδή αποχωρισθείσες του σώματος. Αυτά τα Μαντεία μπορεί να μην είχαν τις δυνατότητες των μεγάλων ένθεων Μαντείων, αλλά προσέφεραν σοβαρές υπηρεσίες στους απλούς ανθρώπους, και γι’ αυτό μέχρι και τη βίαιη καταστροφή τους δεν έπαψαν να λειτουργούν.Η ύπαρξη βεβαίως ανωτέρων και κατωτέρων δαιμόνων, δεν σημαίνει ότι υπάρχουν και «πονηροί δαίμονες» είτε (πολλώ μάλλον) και δαίμονες «του Κακού». Απαξιούμε δε τελείως να σχολιάσουμε τη βλάσφημη διαφθορά που έχει γίνει στη λέξη «δαίμων».
Λέγοντας όμως «δαίμονα» ο χρησμός του Τροφωνίου εννοούσε τις ‘ψυχές τις ουδέποτε ενσωματωθείσες’: το Θείον! Με αυτό ευρίσκεται η ανθρώπινη ψυχή σε πλήρη εξάρτηση, είτε το έχει συνειδητοποιήσει είτε όχι. Όταν όμως εκείνη το συνειδητοποιεί αυτό, τότε της ανοίγονται τεράστιοι ορίζοντες γνώσεως και χάριτος…» (Δημ. Δημόπουλος, Στο Άδυτο των Ελληνικών Μαντείων, εκδ. Ελεύθερη Σκέψις).
«Οι πολλοί, βλέποντας το ως ανταύγεια επί εσόπτρου, πιστεύουν ότι βρίσκεται μέσα τους. Όσοι όμως διαισθάνονται σωστά, γνωρίζουν ότι αυτό βρίσκεται έξω από αυτούς, και το αποκαλούν Δαίμονα…» Αυτό το σημείο της διήγησης του Πλούταρχου, δεν μπορεί παρά να μου φέρει στον νου ένα θρυλικό αινιγματικό εδάφιο από τις επιστολές του Αποστόλου Παύλου (Προ3 Κορινθίους Α ‘, ιγ’: 12): «Βλέπομεν γαρ άρτι δι εσόπτρου εν αινίγματι, τότε δε πρόσωπον προς πρόσωπον, άρτι γιγνώσκω εκ μέρους, τότε δε επιγνώσομαι καθώς και επεγνώσθην…»
(Τώρα βλέπουμε μέσα σ’ έναν εσωτερικό καθρέφτη, αινιγματικά, σκοτεινά, τότε όμως θα δούμε πρόσωπο με πρόσωπο. Αυτό που τώρα γνωρίζω μόνο εν μέρει, τότε θα το γνωρίσω όπως γνωρίζομαι…» (Αναφέρεται είτε στη θέαση της θεότητας, είτε στον τρόπο που θεώμεθα τα πάντα).
Ο Leon Bloy (Le mendiant Ingrant, 1894), σχολιάζει εξίσου αινιγματικά: «Η φράση του Αποστόλου Παύλου: Videmus nunc per speculum in aenigmate , ίσως να είναι ο φωταγωγός, απ’ όπου μπορούμε να καταδυθούμε στην αληθινή Άβυσσο: την ψυχή του ανθρώπου. Η τρομακτική απεραντοσύνη των αβύσσων του στερεώματος είναι μια ψευδαίσθηση, ένα εξωτερικό είδωλο των δικών μας αβύσσων που «καθρεφτίζονται». Πρέπει να στρέψουμε τα μάτια, να αφιερωθούμε σε μια ανυπέρβλητη αστρονομία προς το άπειρο της καρδιάς μας, για την οποία θυσιάστηκε ο θεός… Αν βλέπουμε τον Γαλαξία, είναι γιατί υπάρχει αληθινά μέσα στην ψυχή μας…».
Κρυφακούγοντας τα λόγια της φωνής μέσα στο σκοτάδι, που λέει: «ένα άλλο θαυμαστό μέρος της μας κρατάει ψηλά το κεφάλι, ώστε να αναπνέουμε τον ελεύθερο αέρα, σαν αεραγωγός επικοινωνών με το σκάφανδρο ανθρώπου που έχει καταδυθεί στον βυθό…..», σκέφτομαι ότι η κατάδυση στο εσωτερικό της γης είναι ταυτόχρονα και μία κατάδυση στο εσωτερικό της ψυχής, και είναι ξεκάθαρο ότι αυτό υπονοούνταν στις εμπειρίες των «καταδύσεων» στο Τροφώνιο Άνδρο.
Μια υπόγεια ονειροπόληση. Αυτό προϋποθέτει μία «ψυχαγωγία» και μία «φωταγωγία». (Για τις δύο αυτές μυστικές καταστάσεις, βλέπε υπό έκδοση βιβλίο μου Ονειροπόλος, στο κεφαλαίο Καβάλα στον Άνεμο, απ’ όπου και προέρχονται οι παρακάτω παράγραφοι}: Ναι, μέσα μας έχουμε ένα ψιχίο του Σύμπαντος, ένα ψιχίο από το Όλον, ένα ψίχουλο. Αυτό είναι η ψυχή: ένα κομμάτι του σύμπαντος, όχι του υλικού σύμπαντος αλλά του πνευματικού, ένα ψίχουλο από την ψίχα (που είναι το εσωτερικό μέρος του ψωμιού, κρυμμένο μέσα από την κόρα του. Κι αυτό είναι ένα σπάνιο ψωμί του οποίου ο φούρναρης μας είναι άγνωστος).
Αυτή είναι μία σπίθα, μιας φλόγας, που προέρχεται από τη μεγάλη φωτιά, που στέλνει το φως της παντού, διαφωτίζοντας τα πιο βαθιά σκοτάδια, κανόνισε μία φωτεινή διάνοιξη στο σκότος, ένα φως που μπαίνει μέσα στο σκοτεινό υπόγειο από τον φωταγωγό: μία φωταγωγία.
Λοιπόν, πλέον δεν υπάρχει λόγος να το κρατάμε μυστικό (αρκετά κρατήθηκε τόσο ζηλότυπα μέσα στους καιρούς}: η ονειροπόληση είναι ψυχαγωγία. Αυτό το διαφωτιστικό γεγονός μας αποκρύπτεται εξαιτίας του πέπλου που σκεπάζει την καθημερινή μας αντίληψη, και επιπλέον υπάρχουν άνθρωποι που νομίζουν ότι ψυχαγωγία σημαίνει απλά διασκέδαση, και άλλοι που με στόμφο λένε ότι σημαίνει την αγωγή της ψυχής (έχοντας κατά νου την αμφιλεγόμενη διαγωγή μας).
Ψυχαγωγός είναι ο αγωγός μέσα στο μεταλλείο, στο υπόγειο και σκοτεινό εκείνο μέρος όπου εργάζονται οι μεταλλωρύχοι, ο αγωγός από τον οποίο εισχωρεί ο αέρας και φέρνει δροσιά και οξυγόνο για τους ανθρώπους εκεί κάτω. Ο αγωγός του ψύχους. Υπάρχουν μέρη και άνθρωποι εκεί κάτω, στο βαθύτερο σκοτάδι, που έχουν ψυχαγωγία.Ψυχαγωγός είναι ο κρυφός αγωγός μέσα στη σπηλιά στην οποία είμαστε κλεισμένοι, φυλακισμένοι και ξεχασμένοι, από τον οποίο εισχωρεί ο άνεμος στη φυλακή μας και ανεμίζει την ψυχή μας.
Καθόμαστε εκεί, μέσα στο σκοτάδι, στη δυσωδία, στη δύσπνοια και στην αφόρητη ζέστη, και ξαφνικά εισχωρεί από τον ψυχαγωγό ένας άνεμος από έξω, ένας άνεμος από αλλού, που φέρνει -μέσα από ένα άνοιγμα, άνοιξη- ευωδιές λουλουδιών, ανοιξιάτικη αύρα, δρόσο, αναπνοή, έμπνευση, ελπίδα ελευθερίας. Και από την ίδια δίοδο εισχωρεί το φως: η φωταγωγία.
Αν περιπλανιέσαι μέσα στο σκοτάδι και αναζητάς το φως, να θυμάσαι ότι η φωταγωγία δεν φαίνεται από μακριά στη σκοτεινιά, σε αντίθεση με αυτό που σου είπαν, πως αν υπάρχει φως στο βάθος του τούνελ θα το δεις. Πρέπει να ψυχανεμιστείς τον τόπο, να περιπλανηθείς μέχρι να νιώσεις ένα ρίγος, να αισθανθείς τη δροσιά, να ακολουθήσει το αιθέριο ίχνος της, κι έπειτα να βρεθείς εκεί που φυσάει ο άνεμος.
Εκεί, αν αφήσεις την ψυχή σου να παρασυρθεί από τον άνεμο και περιέλθει σε κατάσταση ψυχαγωγίας, θα δεις τη φωταγωγία… Ο άνεμος είναι καλός αγωγός της ψυχής, αφού η ψυχή είναι η ανάσα μας και ο άνεμος είναι η ανάσα του κόσμου…Ο Παυσανίας διηγείται τον τρόπο με τον οποίο ανακαλύφθηκε η τρύπα του Τροφώνιου Μαντείου. Ένα μεγάλο σμήνος από άγριες μέλισσες εμφανίστηκε στη Λιβαδειά, κάποιοι το ακολούθησαν ως την τεράστια κυψέλη του κάτω από τη γη, κι αυτό τους οδήγησε στην ανακάλυψη του Μαντείου (που σημαίνει ότι κάτι «έπαθαν» εκεί).
Γι’ αυτόν τον λόγο ο Τροφώνιος συχνά απεικονίζεται να κρατά μία κυψέλη μελισσών. Αυτή η διήγηση της ανακάλυψης μοιάζει αλληγορική, ο Παυσανίας μιλάει σε κώδικα το ίδιο και όλοι οι άλλοι που το διηγούνται αυτό ως δοξασία, αφού η «κυψέλη κάτω από τη γη» υπονοεί το υπόγειο δίκτυο στοών που κρύβεται στο Τροφώνιο. Οι μέλισσες, επίσης, ως σύμβολο συνδεόταν με τους Δελφούς, και το σμήνος που ακολουθείται ως το Μαντείο του Τροφώνιου υπονοεί την εντολή του Μαντείου των Δελφών για να ιδρυθεί ένας τόπος λατρείας του Τροφώνιου στη Λιβαδειά…
Ένας από τους πιο αινιγματικούς μυστικιστές του 13ου αιώνα, ο Michael Scott, έγραφε ότι το μέλι πλανάται στον αέρα και πέφτει από τον ουρανό στα λουλούδια, απ’ όπου και το συλλέγουν οι μέλισσες. Μπορεί σε κάποιους η ιδέα αυτή να ακούγεται παράδοξη, μονάχα όμως επειδή δεν καταλαβαίνουν ότι είναι η δήλωση ενός ανθρώπου που έχει εντρυφήσει στις μυστικιστικές τέχνες. Ο Scott ήξερε ότι η μέλισσα είναι ένα αρχαιότατο σύμβολο για την ανθρώπινη ψυχή, ενώ το μέλι συμβόλιζε την ουσία εκείνη που είναι η τροφή της ψυχής. Κανόνισε αυτή τη δήλωση στα αινιγματικά γραπτά του, ο Scott έγραφε στη μυστικιστική γλώσσα των πουλιών.
Οι ουρανοί δίνουν μυστικά τη γνώση σε αυτούς που την αναζητούν, «Ubi mel ibi apes» (Όπου υπάρχει μέλι, εκεί υπάρχουν και μέλισσες). Οι μέλισσες παίρνουν το μέλι από τα ρόδα και το συγκεντρώνουν στην κυψέλη, κι ή κυψέλη (από το κυώ /κύηση και ψάλλω) είναι το σύμβολο για το ανθρώπινο σώμα, στο οποίο ενοικεί η μέλισσα, η ψυχή. Το ρόδο είναι το σύμβολο του Μυστικού. Η λέξη Μυστικό σημαίνει την απόκρυφη πνευματική γνώση που προέρχεται από τους Μύστες.
“Dat rosa mel apibus” (Το Ρόδο δίνει στις μέλισσες το μέλι), μια παλιά ροδοσταυρική ρήση που στη μυστική γλώσσα σημαίνει: «Η πνευματική γνώση χαρίζει παρηγοριά στις ψυχές». (Αυτό το ροδοσταυρικό σύμβολο χρησιμοποιήθηκε πρώτα στο αλχημιστικό έργο Summum Bonum-Υπέρτατο Αγαθό- του Joachim Frizious, και ύστερα υιοθετήθηκε από τον Robert Fludd, γι’ αυτό είναι γνωστό και ως το «Κλειδί του Fludd»). Η μέλισσα και το μέλι της, επίσης, χρησιμοποιούνται και ως κωδικές λέξεις για το μέλλον.
Κατά τη γνώμη μου, είναι φανερό ότι το Τροφώνιο Άνδρο ήταν μία κρύπτη Ψυχεδέλειας (η λέξη σημαίνει φανέρωση της ψυχής), κι εκείνοι που κατέβαιναν εκεί (δια της απαγωγής) έκαναν μία εξομοίωση της κατάβασης στον Άδη, περνούσαν από μυητικό θάνατο της προσωπικότητάς τους (την οποία δεν θυμόντουσαν όταν ανέρχονταν), ταξίδευαν στο εσωτερικό της γης ταξιδεύοντας στο εσωτερικό της ψυχής τους και βλέποντας «δι’ εσόπτρου εν αινίγματι» την ψυχή τους να φανερώνεται θριαμβικά σε αυτούς με οράματα και διοράματα, στη φαντασμαγορία του γκροτέσκου περιβάλλοντος, συνομιλούσαν με τους Δαίμονες (με την αρχαία ελληνική σημασία του όρου), έπαιρναν χρησμούς, μιλούσαν με το μέλλον (έπαιρναν το μέλι από την κυψέλη του Τροφώνιου), εξιστορούσαν την περιπέτεια τους στους επόπτες ιερείς, εκείνοι κατέγραφαν τη διήγηση, είχαν λεπτομερές αρχείο με τις ψυχές όλων των επισκεπτών, μία υπόγεια ψυχολογία, έκαναν ένα είδος μυστικής ψυχανάλυσης.
Τα μυστικά γνωστικά αντικείμενα των αρχαίων ελληνικών τόπων, όπως αυτά που βρισκόντουσαν στο Τροφώνιο στη Λιβαδειά, χάθηκαν όχι επειδή ξεχάστηκαν ή καταστράφηκαν, αλλά επειδή τα μελέτησαν και τα έκλεψαν -ή έστω τα διέσωσαν μυστικά- ξένοι περιηγητές οι οποίοι ήταν μυημένοι σε μυστικές αδελφότητες της Ευρώπης, οι οποίοι ερχόντουσαν στην Ελλάδα για να ανακαλύψουν τις ρίζες των πραγμάτων που διδάσκονταν στις αδελφότητες τους.
Στη Λιβαδειά υπάρχει ακόμη το ρολόι που δώρισε ο Βρετανός διαβόητος αρχαιοκάπηλος λόρδος Έλγιν. Το δώρο αυτό δόθηκε στην πόλη για να καλοπιάσει τους Τούρκους αγάδες για της ανασκαφές που έκανε το 1803 στον χώρο του Τροφωνίου (και, όπως καταλαβαίνετε, έφυγε με πολύ περισσότερα πράγματα από τα «Ελγίνεια» του Παρθενώνα, αφού στο Τροφώνιο έκανε τόσες μελέτες και έρευνες όσες δεν έκανε πουθενά αλλού. Αλλά κανείς δεν συζητάει για όλα αυτά, κι ακόμη κι εγώ το αναφέρω εδώ εκ παραδρομής…)
Ή αρχετυπική εντύπωση ότι μια κατάβαση μέσα στη Γη είναι μια βουτιά στον κόσμο των ονείρων, αλλά και η ανησυχητική αίσθηση και ο αποπροσανατολισμός που οι περισσότεροι από εμάς νιώθουν στα σκοτεινά κλειστά μέρη, έχει εμπνεύσει πολλές δραματικές χρήσεις σπηλαίων και υπόγειων θαλάμων για πολλές χιλιάδες χρόνια. Όταν χρησιμοποιούνταν για θρησκευτικές τελετές και για συναντήσει μυστικών αδελφοτήτων, οι υπόγειοι ναοί και στοές υπενθύμιζαν στους μυημένους την ανάγκη για μυστικότητα.
Επίσης, μετέφεραν ένα ισχυρό συναίσθημα της στενής σύνδεσης μεταξύ θανάτου και γέννησης, (Η παλιά πεποίθηση πολλών αιρετικών ότι τίποτε απ’ όσα μπορούν να γίνουν σε υπόγεια μέρη δεν ήταν αμαρτία και ότι κάτω από τη γη κανένας νόμος δεν ισχύει, οδήγησε πολλές μυστικές αδελφότητες σε οργιαστικές δραστηριότητες σε υπόγεια μυστηριακά μέρη που ήταν, γνωστά από την αρχαιότητα και λίγοι γνώριζαν που βρίσκονταν.
Για παράδειγμα, ο χρονικογράφος Καισάριος αναφέρει «για αιρετικούς στη Βερόνα, γύρω στα 1175, οι οποίοι συγκεντρώνονταν σε μια τεράστια υποχθόνια αίθουσα, παρακολουθούσαν μια βλάσφημη τελετή, έσβηναν όλα τα κεριά και έκαναν όργια σε απόλυτο σκοτάδι, χωρίς να βλέπουν ποιον έχουν κοντά τους. Έλεγαν ότι έτσι γνώριζαν τον αληθινό τους εαυτό, ενώ κανείς άλλος δεν μπορούσε να τους δει…».
Αλλά τα πιο δραματικά τελετουργικά ταξίδια στον αρχετυπικό κόσμο της γέννησης και του θανάτου, πολύ μακριά από τον επιφανειακό κόσμο του συνειδητού και της λογικής, γίνονταν από τα μυστικά θρησκευτικά τάγματα πολλών πολιτισμών, με τις τελετές μύησής τους, η του «μικρού θανάτου», η της «δεύτερης γέννησης». Αυτές οι τελετές ήταν πολύ εντυπωσιακές, τρομαχτικές, συχνά βίαιες, σαν ένα «shock treatment», όπως λέει ο Joseph Cambell για τις παλαιολιθικές τελετές του 30.000-10.000 π.Χ.
Αυτές οι τελετουργίες «μεταμόρφωναν μωρά σε άντρες, ικανούς κυνηγούς, γενναίους υπερασπιστές της φυλής…» Εκεί, μόνο όταν ο έφηβος περνούσε με επιτυχία από δύσκολες τελετουργικές δοκιμασίες, μπορούσε να γίνει άντρας, και να του εμπιστευθούν τα μεγαλύτερα μυστικά της φυλής. Για να γίνει ενήλικος το παιδί έπρεπε να ξαναγεννηθεί, και σε πολλές κοινωνίες αυτή ή μυητική αναγέννηση η σε υπόγεια Άνδρα, σε στενά σκοτεινά μέρη που θύμιζαν ταυτόχρονα τον τάφο και τη μήτρα. (Μυστικιστικά, ο αμύητος συμβολίζεται με το «μωρό», ο μυούμενος με το «παιδί», ο νεόφυτος με τον «νεαρό» και ο μυημένος με τον «ενήλικο»).
Ο Joseph Cambell περιγράφει τις παλαιολιθικές και νεολιθικές τελετουργικές σπηλιές και στοές της νότιας Γαλλίας και της βόρειας Ισπανίας, σαν μέρη αληθινά τρομερά και πλημμυρισμένα από το δέος του Άγνώστου:«Μια τρομακτική αίσθηση κλειστοφοβίας, αλλά ταυτόχρονα και μια αίσθηση λύτρωσης από κάθε στοιχείο του επάνω κόσμου, επιτίθεται στο μυαλό που ήταν έγκλειστο σ’ αυτές τις κατασκότεινες αβύσσους, όπου το σκοτάδι δεν είναι απλώς μία απουσία φωτός, αλλά μία χθόνια δύναμη που μπορείς να τη βιώσεις βαθιά μέσα σου. Έπειτα ερχόταν το αναπάντεχο φως. Κατά τη διάρκεια των τελετών, όλα γινόντουσαν για να εμπνεύσουν στο νεαρό μια πνευματική αναγέννηση, τον σκότωναν συμβολικά με το ενεργοποιούν το φόβο της παιδικής ηλικίας για το σκοτάδι.
Το σκοτάδι που επιφέρει την τυφλότητα που είναι το σύμβολο της άγνοιας, είναι το πεδίο του Αγνώστου, και το φως στο σκοτάδι είναι ή γνώση που έρχεται να φωτίσει το Άγνωστο…» Τα μυστηριακά υπόγεια μέρη λειτουργούσαν ως αναπαραστάσεις του Άδη(όπως συνέβαινε στο τρομερό υπόγειο δίκτυο στοών και σπηλαίων στο νεκρομαντείο της Βιαία στην Ιταλία, όπου οι ιερείς είχαν στήσει μία ολόκληρη γεωγραφική αναπαράσταση του Άδη), το ταξίδι της μύησης σε αυτά, νοούνταν ως ένα ταξίδι πέρα από τον θάνατο.
Ή γνώση του μέλλοντος είτε δινόταν από ιερείς που έπαιζαν τον ρόλο των θείων δαιμόνων, των πνευματικών μεσολαβητών ανάμεσα στους ανθρώπους και τους Θεούς, είτε δινόταν από αληθινούς δαίμονες που έμοιαζαν σαν άστρα μέσα σε μια υπόγεια νύχτα, στον ουρανό της Αβύσσου, όπως διηγείται και ο Τίμαρχος… Εξέρχομαι τώρα από αυτό το σκοτεινό και μυστηριώδες άρθρο, διαβάζοντας την τελευταία στροφή της «Κόλασης» στη «Θεία Κωμωδία» του Δάντη (Dante):
«Ο οδηγός μου και εγώ, στον κρύφιο τούτο δρόμο μπήκαμε για να βρούμε του φωτός τον κόσμο,
και δίχως να ζητούμε ανάπαυση καμιά, ανεβήκαμε πρώτος αυτός και εγώ ξωπίσω του,
μέχρι που είδα εγώ τα πράγματα τα ωραία που’ χει ο ουρανός, από ένα στρόγγυλο φωταγωγό,
κι εβγήκαμε απ’ αυτόν να ξαναδούμε τ’ άστρα…!».
Πηγή © Περιοδικό Strange (τεύχος 62) Από Παντελής Γιαννουλακης
Καλύτερα να ανάψεις ένα κερί παρά να καταριέσαι το σκοτάδι!
|
| |
| |
| margarita | Date: Κυριακή, 17-ΜΑΡ-2013, 7:49 PM | Message # 3 |
 Ο βασιλιάς των μελών
Group: "Εσπερίτες"
Messages: 12902
Status: Offline
| ΜΑΝΤΕΙΟΝ ΤΡΟΦ
ΝΙΟΥ
Η Μύηση
Γιώτα Βαλλά
Θρησκειολόγος
Μέλος της Ε.Β.Μ.
Στα ΑΝΑΛΕΚΤΑ της Ετ.Βοιωτ. Μελετών, υπάρχει ήδη ανειλημμένη υπόσχεση της
παράθεσης λόγου, σχετικού με την μυητική Κατάβαση, στο γνωστό ως μαντείο του
Τροφωνίου στην Λιβαδειά.
'ύο είναι κυρίως οι λόγοι που προτρέπουν στην επανάκαμψη αυτής της υπόσχεσης.
Ο πρώτος είναι ότι η περίφημη κατά την αρχαιότητα μύηση, έπαψε να αποτελεί είδος
tabu, και αιτία πιθανής προκλήσεως δεινών, μιάς και κοινοποιήθηκε πριν από αρκετό
καιρό, από τον ανασκαφέα του αδύτου του Τροφωνίου, κ. Ευστάθιο Βαλλά.
Σε μιά πρόσφατη σχετικώς μελέτη,1 ο ερευνητής χρησιμοποιώντας, αυστηρώς
αρχαίες μαρτυρίες, και ανασκαφικά δεδομένα του ευρύτερου Ιερού Χώρου, στον
οποίο λειτουργούσε το μαντείο, περιγράφει με μοναδική πιστότητα, και την ακριβή
θέση του χάσματος,2 αλλά πάνω απ’ όλα τον πλησιέστερα και πληρέστερα
τεκμαιρόμενο τρόπο λειτουργίας του περιβόητου μνημείου.
Ο δεύτερος λόγος υποβάλλεται από την ανάγκη αποκατάστασης, της
απροσδιοριστίας και της σύγχυσης, που έχει επικαθίσει αιώνες τώρα, και αφορά, την
εξακρίβωση της Θέσης όπου βρισκόταν και λειτουργούσε το αρχαίο μαντείο3.
Επιχειρείται από την διάθεση ενός είδους συμπληρώσεως του εξακριβωμένου κενού
απότοκου της αδυναμίας κατανόησης απλών Ελληνικών κειμένων.
Από την άλλη, η αξιοπιστία των εκτιθεμένων, θα έμοιαζε επισφαλής, αφού η ακριβής
λειτουργία του δρώμενου, αποδεικνύεται ότι είναι η συνισταμένη όλων των
ιδιοτήτων, του ευρύτερου Χώρου, της Θέσης, όπου βρισκόταν το επώνυμο μνημείο.
Του κάθε επώνυμου μνημείου, με ρώμενο στον Ελληνικό Χώρο.
Αυτό είναι ένα σημείο που πρέπει να προσεχθεί ιδιαίτερα. Μ’ αυτή την προϋπόθεση ο
Χώρος και ο Χρόνος της Κατάβασης στο άδυτο του Τροφώνιου, έχουν και
αυτοτέλεια, και εντελέχεια.
1 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ
Το άντρον του Τροφωνίου Εκδόσεις ΕΥΑΝ'ΡΟΣ Αθήνα 2006
2 Σημειώθηκε ήδη, στα ΑΝΑΛΕΚΤΑ τ. (17) ότι ο όρος χάσμα, μεταξύ άλλων, ήταν και μία από τις δέκα
καταγεγραμμένες, γνωστές ονομασίες του μαντείου.
«..ο δε Τροφώνιος έχων την κεφαλήν του αδερφού αυτού Αγαμήδους, και
διωκόμενος υπό του Αιγαίου, ευξάμενος ές χάσμα ενέπεσεν,
ου δή και μαντείον έστίν..» Μ.Απ.Παρ.82,5 / Λεξ.ΣΟΥ
Α κ.α
3 Ο επιφανής γραμματέας της Αρχαιολογικής Εταιρείας Αλέξανδρος Ραγκαβής,
χαρακτήρισε τις έρευνες για το μαντείο του Τοφώνιου :
‘’το μέγα των αιώνων πρόβλημα.’’
Εφημ. « Η Ταχύπτερος Φήμη » 27 Μαϊου 1843
2
Η Λιβαδειά είχε την τύχη να είναι κληρονόμος ενός μοναδικού στην αρχαιότητα
μνημείου, και κατά συνέπειαν σήμερα μιας ακραιφνούς στην πολυτιμία της
θρησκευτικής κληρονομιάς, αλλά συγχρόνως είχε και την ατυχία να δέχεται παθητικά
τις συνέπειες από ένα συνεχώς επαναλαμβανόμενο στρεβλό Φαινόμενο.
Ένα λάθος Φαινόμενο, που ακόμη επιδρά σαν αληθινή τροχοπέδη στην ανάδειξη και
ανάπτυξή της, τουλάχιστον στο σύγχρονο αρχαιολογικό γίγνεσθαι.
Όλοι όσοι ασχολήθηκαν με αυτό το θρυλικό μνημείο, παρατηρήθηκε και τελικά
αποδείχτηκε, ότι δίνουν έμφαση στις προφορικές παραδόσεις, και το απατηλό
προφανές, και πολύ λιγότερο στην βέβαιη βαρύτητα των αρχαίων κειμένων.
Παρασύρονται και εκθειάζουν το εντυπωσιακό πράγματι φαράγγι των πηγών, που
προεκτείνεται του τοπικού ποταμού Έρκυνα, και παρακάμπτουν τα γραπτά
παραδοσιακά κείμενα, που σαφώς αναφέρουν ότι το ξακουστό μαντείο βρισκόταν
πάνω σε κάποιον λόφο, πάνω σε όρος.4
‘’Περί τής είς Τροφωνίου Καταβάσεως’’
Η ορθή λοιπόν κατά το δυνατόν ανάλυση του σχετικού κειμένου που κληροδότησε
στους επιγενόμενους ο Παυσανίας, παρέχει Γνώση πραγματικά εκπληκτική.
Είναι η μοναδική φορά σε όλη την Περιήγηση, που με λεπτομέρεια αναφέρει ένα
πλήρες Τυπικό κάποιου μαντείου, ξεχωρίζοντας την ιδιαίτερη σημασία του, απ’ όλα
τ’ άλλα μαντεία της αρχαιότητος.
Μάλιστα αυτή η γνώση αποκτάει αληθινά θαυμαστές διαστάσεις, όταν μερικά
στοιχεία της Μύησης στο Τροφώνειο, τα οποία σκόπιμα αποσιωπούνται,
παραλείπονται, ή παραμένουν ασαφή από τον Περιηγητή, λόγω της επικρατούσης την
εποχή του, Ιερής Σιωπής, βελτιώνονται και εμπλουτίζονται από παρεμφερή και
συμπληρωματικά παρόμοια γραπτά Κείμενα.
Ένα καθοριστικό κείμενο είναι και η Πραγματεία του Λουκιανού,
ΜΕΝΙΠΠΟΣ Η ΝΕΚΥΟΜΑΝΤΕΙΑ
Είναι μάλιστα τόσο στενά συνυφασμένη με την Κατάβαση στο μαντείο του
Τροφώνιου, όπου κάποιος επισκέπτης, περιγράφεται σκωπτικά μέσα σ’ ένα
αντιθρησκευτικό παραλήρημα, ότι κατέβηκε στην Χώρα των νεκρών, σε κάποια
λίμνη κοντά στον Ευφράτη της Περσίας, και ανέβηκε στον επάνω Κόσμο από το
μαντείο του Τροφώνιου, στην Λιβαδειά.
4 «..Ἔστι δέ τό μαντεῖον
Ὑπέρ τό ἄλσος ἐπί τοῦ ὅρους..»
Παύσ .ΙΧ,39,4
«..ὀρᾶται δ’ οὐκ ἕν τῷ ἱερῷ
Μικρόν δ’ ἄνω τοῦ ἱεροῦ
Ἐν γήλοφο..»
Φιλοστρ. Εἴκ.8,19Added (17-ΜΑΡ-2013, 7:43 PM)
---------------------------------------------
Είναι απόλυτα λογικός ο συσχετισμός των δύο Στομίων, αφού μιά ίδια «εισαγωγική»
Πράξη, φέρεται να επιτελείται εκεί. Και στις δύο περιπτώσεις, τόσο στον Ευφράτη,
όσο και στην Λιβαδειά, η Κατάβαση, αρχίζει με την απαραίτητη Θυσία.
Απαραίτητη, γιατί χωρίς Θυσία, αιματηρή παλαιότερα, αλλά και αναίμακτη σήμερα,
δεν προκύπτει αποτέλεσμα.
Στο προκείμενο μιά θυσία κριού γίνεται τόσο σ’ ένα Βόθρο παρά τον Ευφράτη, όσο
και στον αντίστοιχο Βόθρο,5 του ‘’περί την Λεβάδειαν ιερού.’’6
Ο Παυσανίας περιγράφει την θυσία του κριού, να γίνεται στον λεγόμενο Βόθρο του
Αγαμήδη, που απλά ήταν μια άλλη ονομασία του ίδιου του μαντείου.
Άλλωστε, όλες οι θυσίες γίνονταν απαραίτητα μέσα σε κάποιον Βόθρο, ή Εσχάρα.
Από τον Περιηγητή δικαιολογείται ωστόσο, ως θυσία σπλαχνοσκοπίας, παρά το ότι
κατά την σφαγή του ιερείου, ο θύτης επικαλείται τον Αγαμήδη.7
5 «..βόθρον τέ ὠρυξάμεθα καί τά
μῆλα κατεσφάξαμεν καί τό αἷμα περί
αὐτόν ἐσπείσαμεν..»
Λουκια. Μ.Νεκ.35,9,13
«..Εἷς Τροφωνίου κριόν θύουσιν ἔς βόθρον..»
Παυσαν. ΙΧ,39,7
6 Αρκετά αρχαία κείμενα περιγράφουν τον χώρο του μαντείου να εκτείνεται ‘’περί την Λεβάδειαν.’’
«..ἀλλαχόθι νῦν ἤ περί Λεβάδειαν ἤ Βοιωτία παρέχει τοίς
χρήζουσιν ἀρύσασθαι μαντικῆς..»
Πλούτ.Π.εκλ.χρηστ.411 F
επίσης : Ευσέβιος 5,16,4
«..Τῷ ἐτέρῳ φεύγοντι διέσχεν ἤ γῆ καί ἐδέξατο περί Λεβάδειαν, ὕστερον
δέ Βοιωτοίς λιμώττουσιν ἔχρησεν ὁ θεός Τροφώνιον τιμᾶν..»
Σχ.Αριστφν.Νεφ.508 Α
«..ὁ δέ Τροφώνιος περί Λεβάδειαν
τῆς Βοιωτίας εἷς ὄρυγμα γῆς καταδύεται
κακεῖ τελευτᾶ..»
Σχ.Αριστφν. Νεφ.506 έτερα
«..ἐν τή Κρήτη τούς Ἰδαίους Jακτύλους, ἐν τέ Φρυγία
τούς Κορύβαντας γενέσθαι καί τούς περί Βοιωτίαν
ἐν Οὐδώρᾳ Τροφωνιάδας..»
Πλούτ. Π.τ.π.Σελ.994D
Παράλληλα η περιγραφή του Περιηγητή Παυσανία,
«..διείργει δ’ ἀπ’ αὐτῆς (τῆς πόλεως) τό ἄλσος
Τοῦ Τροφωνίου ὁ ποταμός Ἔρκυνα..»
πιστοποιεί ασφαλέστατα την μεγάλη έκταση του Ιερού του Τροφωνίου, η οποία έκταση, ήταν όση και εκείνη της
Πόλης της Λιβαδειάς. Το διαπιστούμενο θα έπρεπε να λειτουργεί ως τροχοπέδη σε κάθε προσπάθεια συρρίκνωσης
του «μαντείου» στον ελάχιστο χώρο των πηγών του ποταμού, όπως δυστυχώς μερικοί ακόμη διατείνονται. Είναι
μια πρόωρη ευκαιρία να τονιστεί, ότι μ’ αυτήν την προϋπόθεση, το μαντείο του Τροφωνίου απαγορεύεται να
αναζητείται στον πετρόλοφο, όπου το Κάστρο. 'εν υπάρχει ποτάμι ανάμεσα στο Κάστρο και την αρχαία Πόλη.
7 «..ἐν δέ νυκτί ἤ κάτεισιν ἕκαστος,
ἕν ταύτη κριόν θύουσιν ἔς βόθρον,
ἐπικαλούμενοι τόν Ἀγαμήδην..»
(την νύχτα λοιπόν, κατά την οποία πρόκειται να κατέβει κάποιος,
εκείνη, θυσιάζουν ένα κριάρι σε βόθρο, αναζητώντας τον Αγαμήδη)
Βόθρος, είναι ένα άλλο από τα σωζόμενα ονόματα με τα οποία αποκαλούσαν το μαντείο.
Αυτό προκύπτει από μια δεύτερη Παράδοση, την οποία διασώζει ο Παυσανίας.
«..καί Τροφώνιον μέν ἐνταύθα ἐδέξατο ἡ γῆ διατάσα,
ἔνθα ἐστίν ἕν τῷ ἄλσει τῷ ἕν Λεβαδεία βόθρος τέ
Ἀγαμήδους καλούμενος καί πρός αὐτῶ στήλη..»
(Και το Τροφώνιο εδώ άνοιξε η Γή και τον κατάπιε, εκεί στο άλσος της Λιβαδειάς, όπου υπάρχει ένας
επονομαζόμενος βόθρος του Αγαμήδη, και πάνω σ’ αυτόν μια Στήλη.)
Αληθινή « αποκρυπτογράφηση » την οποία πρώτος σημείωσε ο καθηγητής Ν.Κοντολέων στην Πραγματεία :
ΤΟ ΕΡΕΧΘΕΙΟΝ 8Σ ΟΙΚΟ'ΟΜΗΜΑ ΧΘΟΝΙΑΣ ΛΑΤΡΕΙΑΣ, σ, 8,σημ.1
4
Με αξιοπρόσεκτη λεπτομέρεια περιγράφηκαν από τον Περιηγητή, τόσο το
αρχιτεκτονικό σχήμα, όσο και τα μετρικά μεγέθη του αδύτου. Ένας μικρός θολωτός
τάφος,8 με διαστάσεις 4Χ8 πήχεων, λαξευμένος (κατά εικασίαν απ’ ευθείας μέσα στο
πέτρωμα της κορυφής του μικρού βουνού) με τέχνη και αρμονία.
Οι ανασκαφές και η έρευνα πιστοποίησαν ότι το συγκεκριμμένο αυτό πέτρωμα, είναι
ένας κοκκινωπός Πυρίτης.9
Στο σημείο αυτό θεωρείται διαφωτιστικό, να τονιστεί το εξής :
Κάποια ιδιότητα του πυρίτιου, παρουσιάζει ζωηρό ενδιαφέρον, μια και όλα δείχνουν
ότι, αυτή η ξεχωριστή ιδιότητα, όχι μόνον ήταν γνωστή, αλλά και ότι η εκδήλωσή της
αποτελούσε εξεζητημένη επιδίωξη κατά τον χρόνο της Κατάβασης.
Τονίστηκε προηγουμένως, ότι το κάθε δρώμενο ήταν συνισταμένη των ιδιοτήτων του
ευρύτερου Χώρου, μέσα στον οποίο είχε ιδρυθεί το κάθε επώνυμο Ιερό.
Μελέτες λοιπόν που έγιναν μετά το 2000, απεκάλυψαν ότι οι κρύσταλλοι του
Πυρίτιου, κάτω από ορισμένες συνθήκες είναι δυνατόν να υποχρεωθούν σε παραγωγή
φωτός.
Μάλιστα οι λεγόμενοι νανοκρύσταλλοι παράγουν φως έγχρωμο.
Η σημασία της λεπτομέρειας θα καταδειχτεί, κατά την διαδικασία της Κατάβασης.
Γίνεται ευνόητο ότι, το οποιοδήποτε αποτέλεσμα « ραντίσματος,» αλλά ειδικότερα
μιας κατά-σπείσεως με αίμα των πυριτολιθικών τοιχωμάτων του αδύτου, θα έχει ως
αποτέλεσμα μια βέβαιη παραγωγή και εκδήλωση φωτός.
Νανοκρύσταλλοι πυρίτιου υπάρχουν μόνον στην κορυφή του όρους
‘’Προφήτης Ηλίας.’’ Το ευλόγως προτεινόμενο, επιβεβαιώνεται από
κείμενο της εποχής!
Σύμφωνα με μαρτυρία του Πλούταρχου, σ’ όλη την διάρκεια της μύησης, μέσα στο
άδυτο επικρατούσε έγχρωμη φωταύγεια!! ( Πλούτ.575 Α – 598 F )
8 Σχετικά με το μαντείο ως τάφο του Τροφώνιου:
«..οἱ δέ περί τόν Τροφώνιον καί Ἐμπεδότιμον καί Ἀρισταῖον
Ὑπῆρχον μέν ἐκ τῆς Βοιωτίας, πόλεως Λεβαδίας, μάντεις δέ τᾶς
τέχνας. καί οὖτοι δέ βουλόμενοι κενοδοξῆσαι καί δεῖξαι ὅτι ἀναλήφθησαν,
ἑαυτούς ἕν τίσιν ὑποβρυχίοις σπηλαίοις. ἔβαλον ἐπί τῷ τεθνάναι καί μή
εὐρεθῆναι αὐτῶν τά λείψανα. Οὗτοι δ’ τεθνήκασιν ἐγνώσθησαν δ’ ὅτι ἐκεῖσε
ἀπέθανον διά τό μαντεῖον φανῆναι περί τόν τόπον..»
Ψευδ.Νόννος Σχ.Μυθ.4,1,10
«..βοιωτοίς λιμώττουσιν ἔχρησεν ὁ θεός Τροφώνιον τιμᾶν,
οἵ δ’ ἀγνοοῦντες ὀπή εἴη τό μνῆμα σμήνει μελισσῶν περίτυχον..»
Σχ.Αριστφν.Νεφ.508 Α
«..Τροφώνιος καί Ἀμφίλοχος ἥρωες ὄντες ἐμεντεύοντολεγουσι δέ,
ὅτι οἵ τόποι, ἐν οἴς ἐτάφησαν, ἐπέμειναν μαντευόμενοι..»
Σχόλια Λουκ. (5029)77,10,1
( Ο λαμπρός Καναδός καθηγητής, Pierre Bonnechere, διευθυντής Κλασσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου
Μόντρεαλ Καναδά, δημοσίευσε σχετικό άρθρο για το μαντείο του Τροφώνιου, όπου διετύπωσε την
(αυτοκαταστροφική) άποψη :
‘’Η Λιβαδειά δεν μπορεί να υπερηφανευθεί για κάποιον τάφο του Τροφώνιου.’’!!!
Ὁ Τάφος συνεπάγεται αἱρετὸ μάντευμα, καὶ τὸ μάντευμα προϋποθέτει Τάφο.
Κανένας χρησμός δεν δόθηκε μακρυά από τάφο.’’
Αποσπάσμα από αδημοσίευτα Σχόλια του κ. Ε.Βαλλά, σχετικά με την Εισήγηση :
(ΠΡΟΣΦΑΤΗ ΕΡΕΥΝΑ ΤΟΥ ΝΑΟΥ ΤΟΥ 'ΙΟΣ ΒΑΣΙΛΕ8Σ.)
9 Ένα άλλο στοιχείο με σύμμετρο ενδιαφέρον είναι ότι η περίφημη σαρκοφάγος του Τουταγχαμών ήταν από
πυριτόλιθο, όπως επίσης από κονίαμα πυρίτιου μεταφερμένου επίμοχθα από την μακρυνή Βραζιλία, ήταν
επιχρισμένη στο εσωτερικό της η Μεγάλη Πυραμίδα στο κέντρο του Μεξικού.
(Ο πυριτόλιθος αποτελεί το 29 0/0, της γήινης επιφάνειας.
Είναι ο κύριος αποδέκτης τόσο του κοσμικού ιονισμού,
όσο και του φυσικού στην συνέχεια μεταβολισμού της ύλης.)
5
Ο προειρημένος τάφος – μαντείο « σκεπαζόταν » από ένα συμπαγές πέτρινο αλώνι
ύψους δύο πήχεων. H λειτουργία του πέτρινου αλωνιού, θεράπευε τις διαχρονικές
προϋποθέσεις που κοσμούν την μέγιστη αναγκαιότητα κάθε Τάφου. Εξασφάλιζε την
απαραίτητη υγρασία, παρέχοντας μιάν έως σήμερα διαχρονικά επικαλούμενη στο
θρησκευτικό Τυπικό, ποθεινήν ανάψυξιν.10
Πάνω σ’ αυτήν την κρηπίδα βρίσκονταν στερρεωμένοι χάλκινοι, ή σιδερένιοι
οβελίσκοι11.
Στο μαντείο του Τροφώνιου οι χάλκινοι οβελίσκοι και οι χάλκινες ζώνες με τους
οποίους αποτελούσαν μιάν απροσπέλαστη12 προστατευτική περίφραξη, αποτελούσαν
συγχρόνως έναν τέλειο αντί-ηλεκτρομαγνητικό Κλωβό, εξασφαλίζοντας στο
εσωτερικό την νηνεμία μιας Ουδέτερης κατάστασης.13
Μιάς τέλειας δηλαδή αρμονικής κατάστασης, για την παρουσία και δράση του θεού.
Ο Θεός από την Φύση του, είναι Ουδέτερος. 'εν είναι ούτε έτερος, ούτε εκάτερος.
Προσυπάρχει οπουδήποτε με τον χαρακτήρα του Ουδέτερου.
10 «..Τροφώνιος καί Ἀγαμήδης ἀδελφοί δυό γεγόνασι, μάντεις τήν τέχνη.
Τούτων ὁ Τροφώνιος ὑπό κενοδοξίας ἐαυτόν ὑποβρύχιον κατέχωσε ἴνα
δόξας ἀφανής εἶναι νομισθείη ἀναρπασθῆναι εἷς θεούς. Ὑποβρύχιος δέ γεγονῶς
ἕν σπήλαιω τίνι ἀπέψυξεν. εἴτα οἱ θεοί ἐλεήσαντες, φησίν, αὐτόν, τόν τόπον ἔν
ὤ ἀπέψυξεν ἐποιῆσαν μαντεύεσθαι, καί κατήεσαν εἷς τό σπήλαιον καί τίνας
τελετᾶς ποιοῦντες ἀνήεσαν ὡς χρησμωδηθέντες, λέγεται δέ ὅτι πᾶς κατελθῶν
εἷς τό σπήλαιον ἐκεῖνο ἐκ τοῦ λοιποῦ ἀγέλαστος ἥν..»
Pseudo-Nonnus (3127) Σχ.Μυθ.2,39,11
Με παρεμφερές ενδιαφέρον το μικρό ταφικό δωμάτιο στον θολωτό τάφο του Ορχομενού.
Παρά το ότι εκ κατασκευής ήταν επιχωματωμένο σε βάθος, στο εσωτερικό της οροφής,
φέρει συμβολικό διάκοσμο υγρασίας, από φυτά υδρόφιλα και υδροχαρή.
11 «..ἐφεστήκασι δ’ ἐπί τή κρηπίδι ὀβελοί
καί αὐτοί χαλκοί καί αἵ συνέχουσαι σφᾶς ζῶναι, διά
δ’ αὐτῶν θύραι πεποίηνται, τοῦ περιβόλου δ’ ἐντός
χάσμα γῆς ἔστιν οὐκ αὐτόματον ἀλλά σύν τέχνη
καί ἁρμονία πρός τό ἀκριβέστατον ὠκοδομημένον..»
Παυσ.ΙΧ,39,9
«..τό ἔν Λεβαδεία στόμιον ἀνάκειται μέν Τροφωνίω τῷ
Ἀπόλλωνος ἐσβατόν μόνον τοίς ὑπέρ χρησμῶν φοιτώσιν,
ὀρᾶται δ’ οὐκ ἕν τῷ ἱερῷ, μικρόν δ’ ἄνω τοῦ ἱεροῦ ἔν γηλόφω
ξυγκλείουσιν δ’ αὐτό σιδήρεοι ὀβελίσκοι κύκλω περιβάλλοντες..»
Φ. Φιλόστρ.1,8,19
12 Τόσο απροσπέλαστη, που ο περίφημος Απολλώνιος ο Τυανεύς, χρειάστηκε να ξεπαραστιάσει τέσσερις
οβελίσκους, ώστε να επιτύχει μιάν διάρρηξη του κιγκλιδώματος, και εν συνεχεία μιάν αυθαίρετη Κατάβαση.
«..καί τέτταρας τῶν ὀβελίσκων ἀνασπάσας, οἵ ξυνέχουσιν τᾶς τῆς παρόδου κλείδας,
Ἐχώρει ὑποχθόνιος αὐτῶ τρίβωνι, καθάπερ ἔς διάλεξιν ἐαυτόν στείλας..»
Φ. Φιλόστρ.1,8,19
13 Ένα απλώς ενδεικτικό απόσπασμα από την πρόσφατη μελέτη του κ. Σ.Βαλλά για το άντρον του Τροφωνίου :
‘’Η κυκλική διάταξη του χάλκινου περιφράγματος – κλωβού, προστάτευε τον χώρο του γήινου, καλυμμένου από
λευκόπετρα ύψους δυο πήχεων, τάφου από όποιαδήποτε επί-δραση ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας. Είτε απ’
ευθείας από τον Ήλιο, είτε έμμεσα από την ανάκλαση των ιονισμένων και υπεριονισμένων ακτίνων, που έφταναν
εκεί, μέσω της Πανσελήνου. (οι αρχαιότερες ονομασίες του Ήλιου ήτα Υπερίων, και Υπεριονίδης, που σαφώς
επιμαρτυρούν την πρώιμη παρατήρηση και διαπίστωση των αρχαιοελλήνων Φυσικών Επιστημόνων, σχετικά με τον
υπερ-ιονισμό του άστρου).
εν θα πρέπει να διαφεύγει ότι η Κατάβαση στο Τροφώνειο, ήταν μια τελετουργία
νυκτέλιος, αλλά σε μερικές περιπτώσεις επεκτεινόταν σε ολόκληρα ημερονύκτια.(Τίμαρχος – Απολλώνιος)
Η επηρρεαστική έκθεση του τάφου κατά συνέπειαν, ήταν υπαρκτή ημέρα και νύχτα. Μ’ αυτήν την προϋπόθεση, μέσα
στον τάφ Added (17-ΜΑΡ-2013, 7:43 PM)
---------------------------------------------
τάφο εξασφαλιζόταν ένα απολύτως α ν ε π η ρ ρ έ α σ τ ο κ ε ν ό. ( ο.α. σελ.304)’’ Added (17-ΜΑΡ-2013, 7:45 PM)
---------------------------------------------
'εν επιλέγει. Επιλέγεται.
Καλείται, προσκαλείται, παρακαλείται, αλλά πάντα σε Προστακτική Έγκλιση.14
Κάποιο άλλο σημείο με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, που συνδυάζεται άμεσα με το είδος της
συγκεκριμμένης Θυσίας, και μάλιστα σ’ ένα πέτρωμα με άγνωστες εν πολλοίς
ιδιότητές, όπως ο πυριτόλιθος, χρειάζεται επαναπροσδιορισμό και υπενθύμιση.
Η θυσία του κριού, εναρμονιζόταν με κάποιες σταθερές προϋποθέσεις.
Ο κριός - ιερείον, αφού επρόκειτο για θυσία που απευθυνόταν σε χθόνια θεότητα,
έπρεπε απαραιτήτως να είναι μαύρο.15
Απαγορευόταν να φαγωθεί, και καιγόταν ολόκληρο. Ανήκε στα Ολοκαυτώματα.
Έφερναν το ζώο πάνω από το Θυσιαστήριο, ή Βόθρο, ή Εσχάρα, με τον λαιμό του
στραμμένο προς τα κάτω. Προς το έρρεβος. Έτσι το αίμα περιέβρεχε τα τοιχώματα
του τάφου. Αυτή η εικόνα παρουσιάζεται από τις διηγήσεις και του Όμηρου και του
Λουκιανού, αλλά και από ζωγραφιές θυσίας προς χθόνιους ή ουράνιους θεούς, έτσι
όπως παραστατικά μεταφέρεται πάνω σε παραστάσεις αγγείων.
Η διαφορά της Ουράνιας θυσίας, εντοπίζεται στην θέση του ιερείου κατά την σφαγή.
Το κρατάνε με τον λαιμό προς τον Βωμό, με το αίμα του οποίου και τον
περιβρέχουν.16
Στο μαντείο του Τροφώνιου, ο κριός σφαζόταν πάνω από το άδυτο με το λαιμό
στραμμένο προς την επίγεια οπή που βρισκόταν στο γάπεδο – δάπεδο του τάφου..
Πάνω στην Θήκη.
Πάνω στην αρχική Οστεο-Θήκη.
Σ’ αυτό που περιγράφεται ως: δύο σπιθαμών (πλάτος),
14 «..λαμπρόν ἄγων φάος ἁγνόν, ἀφ’ οὗ σεΦάνητα κικλήσκω
‘ηδ’ Πρίηπον ἄνακτα καί Ἀνταύγην ἐλίκωπον.
Ἀλλά μάκαρ, πολύμητι, πολύσπορα, βαῖνε γεγηθῶς..»
Ορφ.Υμν.6,10
«..καί πάλιν, Εἰληθυια, Λυκαινίδος ἔλθε καλεύσης
εὔλοχος ὠδίνων ὧδε σύν εὐτοκίη..»
Anth.Gr. 3,6,146
«..δεῦρο Μούσ’ ἔλθε φλεγυρά πυρός ἔχουσα μένος
Αριστοφάνης Αχαρναί
«..καί σύ μέν οὕτω χαῖρε πολυστάφυλ’ ὤ Jιόνυσε,
δός ἠμᾶς χαίροντας ἔς ὥρας αὔτις ἰκέσθαι,
ἐκ δ’ αὔθ ὤραων εἷς τους πολλούς ἐνιαυτούς..»
Ομ.Υμν
ιον.1,11
«..ἔλθε καί φάνηθι μοί, θέ θεῶν, Ὤρε Ἀρποκράτα,
Ἀλκιβ. Εἴσελθε, φάνηθι μοί, ὅτι ἐπικαλοῦμαι..»
Pap.Mag.2,4,999
κ.α. πολλά, έως τα σύγχρονα: σώσον, ελέησον δός, άφες, παράσχου…..
15 Σ’ έναν βόθρο με διαστάσεις μόλις ενός πήχεως, ο Οδυσσέας στην Ομηρική νέκυα
θυσιάζει μαύρα πρόβατα, επιτυγχάνοντας μια Ψυχαγωγία.
Μιά ανάκληση δηλαδή ψυχών από τον Άδη.
«..παμμέλανα μῆλα λαβών ἀπερειροτόμησα
εἰς βόθρον, ρέε δ’ αἷμα κελαινεφές αἵ δ’ ἀγέροντο
ψυχαί ὕπο Ἐρέβους νεκύων κατατεθνηώτων..»
Για πληρέστερες πληροφορίες περί θυσιών, Π.Λεκατσάς : Η ΨΥΧΗ σελ.325 κ.ε.
16 Το αίμα πάντα έχει ως συνέπεια και αποτέλεσμα είτε στον Βωμό, είτε στον Βόθρο, είτε στην Εσχάρα,
μια παραγωγή Φωτός. Πρόσθετη πιστοποίηση από περιγραφή Βωμού Ουράνιων Θεοτήτων :
Αδέσποτον
..βωμός δ’ ἀργύφεος λείψανα φωτός ἔχει..
Anth.Gr.2,626
7
και μιάς κατά το ύψος. (βάθος)
..σπιθαμῶν τό εὖρος δυό, τό δέ ὕψος ἐφαίνετο εἶναι σπιθαμῆς..
Έτσι οι όποιες, - φανταστικές άλλωστε και στερρούμενες οποιασδήποτε φιλολογικής
αναφοράς –υποθέσεις, για υπόγειες διαδρομές και περιπλανήσεις των Κατερχομένων
στο άδυτο θα πρέπει τουλάχιστον να επαναπροσδιοριστούν.
Στο μαντείο δεν υπήρχαν υπόγειοι χώροι.
Κανενός είδους. Κάτι τέτοιο θα είχε επισημανθεί είτε ως γραπτή μαρτυρία,17 είτε ως
αποτέλεσμα των σύγχρονων ανασκαφών.
Κρυφοί χώροι και ‘’υπόγεια χάσματα,’’ θα σήμαιναν μια βέβαιη απάτη.
Οι πολέμιοι μάλιστα της αρχαίας Ελληνικής Θρησκείας θα έχαιραν επίχαρτα.
Αντιθέτως ο σεβασμός του Κλήμη, προς το Τροφώνειο, προκαλεί έκπληξη.
Ένα ακόμη και ασφαλώς το σημαντικότερο στοιχείο του ζοφερού εγχειρήματος,
που επίσης χρειάζεται διασάφηση είναι ο Χρόνος της Θυσίας. Η ώρα της Θυσίας.
Ο Παυσανίας, αποφεύγει μιά αναφορά του αριθμού των ημερών, που ήταν
επιβεβλημένες, ως διαμονή στο Ιερό του Τροφώνιου.
Αόριστα κάνει λόγο για τεταγμένες ημέρες.18
8στόσο στο σύμμετρο χλευαστικό Κείμενο του Λουκιανού, που δεν περιορίζεται από
φραγμούς Σιωπής οι ημέρες αναφέρονται με σαφήνεια.
Ήταν ένας πλήρης Σεληνιακός κύκλος.19
Ακολουθώντας τον ελάχιστο Κοσμικό Κύκλο, των 29 ημερονυκτίων, με ενδιαίτηση
σε επώνυμο ιερό οίκημα, ο δόκιμος μύστης, ενσωματωνόταν, μέσω του κλίματος και
της εμπειρίας των παντοειδών Καθαρμών, και Θυσιών, σε μιάν αποκομμένη από την
καθημερινότητα, Ιερή Κοσμική Αρμονία.
Η Καθόλου Κατάβαση εναρμονιζόταν στην ροή και την καθεστηκυία κατάστασιν του
Ιερού Χρόνου, και του Ιερού Χώρου.
Η ενδιαίτηση, η διαβίωση του μυούμενου, εναρμονιζόταν μέσα σ’ έναν Ιερό Χρόνο
και Τόπο.
17 Μία τέτοια παραπλήσια με του Τροφώνιου «κατασκευή» με γνωστό και περιγραφόμενο απατηλό
αρχιτεκτονικό χαρακτήρα, ήταν ήδη γνωστή στους ύστερους χρόνους :
«..τό δέ γόητι τούτω Ἰαννή ἀδελφός ἥν σαρκικός, ὄνομα τῷ
ἀνδρί Ἀρσάβηρ, τήν τύχην πατρίκιος. Τούτω προάστειον ἥν
κατά τό εὐώνυμον μέρος τοῦ Στενοῦ, ἔγγιστα τῆς μονῆς τοῦ ἁγίου
Φωκά, οἰκοδομᾶς ἔχον πολυτελεῖς, στοᾶς τέ καί βαλανεῖα καί
διατριβᾶς ἄλλας ἐπιτερπεῖς. Ἐκεῖσε δέ ὁ γόης συχνᾶς ποιῶν τᾶς
καταγωγᾶς, ὑπόγαιον τί κατασκευάσας ἐνδιαίτημα καί τῷ Τροφωνίου
παρόμοιον, ὄπισθεν δέ πυλίδας δημιουργήσας εἴσω τούς θέλοντας
παραπέμπειν, τούς βουλομένους ἐδέχετο ἕν ἐκείνω τῷ πονηρῷ
ἐργαστηρίω, καί νῦν μέν ἐταμιεύοντο θαλαμηπολούμεναι μονάζουσαί
τέ καί ἄλλως γυναῖκες τῷ κάλλλει διαπρεπεῖς, αἴς συνεφθείρετο νῦν δέ
ἠπατοσκοπίαι καί λεκανομαντεῖαι καί γοητεία καί νεκυομαντεῖαι
ἐνηργοῦντο, δί’ ὧν πολλάκις συνεργεῖα δαιμόνων τινά τῶν μελλόντων
προέλεγεν. Ἀλλά τοῦτο τό κτῆμα ἔλθον ὕστερον εἴς τόν παρακοιμώμενον
εἷς ἔδαφος καταστρέφεται, καί εἴς μονήν κατεσκευάσθη ἐπ’ ὀνὀματι
Φωκά τοῦ μεγαλομάρτυρος
Geor.Cedr.Chronogr.(3018) 1,2,146
18 «..κατά δέ τό μαντεῖον τοιάδε γίνεται. Ἐπείδαν ἀνδρί
ἔς τοῦ Τροφωνίου κατιέναι δόξη, πρῶτα μέν τεταγμένων
ἡμερῶν δίαιταν ἔν οἰκήματι ἔχει, τό δέ οἴκημα
Jαίμονος τέ ἀγαθοῦ καί Τύχης ἱερόν ἔστι ἀγαθῆς..»
Παυσ. ΙΧ,39,5
19 «..παραλαβῶν δέ μέ ὁ ἀνήρ πρῶτα μέν
ἡμέρας ἐννέα καί εἴκοσιν ἅμα τή
Σελήνη ἀρξάμενος ἔλουσε κατάγων ἔωθεν ἐπί
Τόν Εὔφρατην πρός ἀνίσχοντα τόν ἥλιον..»
Λουκιαν.Μεν.Νεκ. 7,1-4
8
Έτσι λογικά θα πρέπει να υποτεθεί ότι ο αναφερόμενος ως τεταγμένος χρόνος της
μύησης άρχιζε την επαύριο της νύχτας που είχε Πανσέληνο. Μια καθοριστική
Κατάβαση στο άδυτο του Τροφώνιου, γινόταν μόνον κατά την Πανσέληνο.
Και μάλιστα κατά την Πανσέληνο, που σήμερα αντιστοιχεί στο διάστημα, μεταξύ
Αυγούστου και Σεπτεμβρίου. Με δεδομένη την επίκληση του Αγαμήδη κατά την
Κατάβαση, είναι εύκολο αμφίδρομα, να γίνει αντιληπτός και ο ερωτικός χαρακτήρας
του θυσιαζόμενου κριού, αλλά και η φαλλική υπόσταση της Στήλης του Αγαμήδη.
Αγαμήδης, δείχνει λογικό να προέρχεται από το: άγαν μήδεα.
Μήδεα: τό αἰδοῖον καί τά βουλεύματα (Ἤσ.)
Η συγκεκριμένη χρονική περίοδος, έχει καταστεί παροιμιώδης για την ερωτική
διάθεση του κριού. Όντας μια υπόσταση του Αγαμήδη, ο εσφυδωμένος κριός, είχε
μια τέλεια αρμονία με την μνημονευόμενη συνώνυμη Στήλη, που ασφαλώς
βρισκόταν πάνω στον Θόλο του τάφου, και που ασφαλώς είχε φαλλικό χαρακτήρα.
Το προτεινόμενο τεκμαίρεται και από παράλληλη ζωγραφιά, που σώζεται σε
Αθηναϊκό αγγείο. Άλλωστε το διώνυμο: Στήλη στην κορυφή, και Οπή στο δάπεδο,
επι-μαρτυρούσαν μιαν αντίληψη, συνεχώς διαιωνιζόμενη.
Ο κάθε Τάφος, είναι είναι ένας mortis et vitae locus. Ένας τόπος Ζωής και Θανάτου.
Η μαρτυρία του Πλούταρχου, κατά την αναφορά στο 'ελφικό μαντείο, κάνει
αποδεκτή την υπόθεση πως και στην περίπτωση του Τροφώνιου επικρατούσαν ίδιες
πρακτικές.
Στο αρχικό στάδιο οι καταβάσεις γίνονταν μια φορά τον χρόνο, ενώ όταν στην
συνέχεια η ανάγκη επέβαλε περισσότερες επισκέψεις, πάλι το διάστημα περιορίστηκε
σε ελάχιστους μήνες.20
Στο Κείμενο του Λουκιανού, επίσης με ακρίβεια αναφέρεται το ακριβέστερο χρονικό
σημείο, ο ειδικός χρόνος που η επιχειρούμενη Κάθοδος γινόταν με απόλυτη επιτυχία.
Η στιγμή της Κατάβασης και σφαγής του κριού, για την τέλεια επιτυχία, έπρεπε να
επιτευχθεί μέσα σε στενά χρονικά όρια.
Η καταλληλότερη λοιπόν στιγμή ήταν κατά την διάρκεια του Όρθρου.
Επρόκειτο όχι εικονική και συμβολική Επανάληψη, αλλά με κάποιο τρόπο για μια
αληθινή Κατάβαση στον Άδη.
Για ένα περιγραφόμενο από τον Πίνδαρο, Αληθινό Πάθος.
Ο Όρθρος είναι ένα εξαιρετικό διάστημα του εικοσιτετραώρου.21
20 «..ὄψε γάρ ἀνείθησαν αἵ κατά μήνα μαντεῖαι τοίς
δεομένεις, πρότερον δ’ ἅπαξ ἐθεμίστευσεν ἤ Πυθία τοῦ
ἐνιαυτοῦ κατά ταύτην τήν ἡμέρα, ὡς Καλλισθένης
καί Ἀναξανδρίδης ἰστορήκασι..»
Πλουτ. Αίτ.292 F
Σύμφωνα με την μαρτυρία του Πλουτάρχου, σχετικά με το 'ελφικό μαντείο, η έβδομη ημέρα του μηνός
εθεωρείτο γενέθλιος του θεού, και τότε μόνον ο θεός βρισκόταν μέσα στο άδυτο.
Έτσι η μαρτυρία, ότι στο Τροφώνειο: ‘’ άλλος είδε, και άλλος άκουσε,’’
δείχνει ότι το φαινόμενο διαμορφωνόταν από τον διαφορετικό χρόνο της εκάστοτε Κατάβασης.
Ο θεός ήταν ορατός μόνον μια φορά τον μήνα.
..χρηστίριον ἐγίγνετο καί ἑβδόμην ταύτην νομίζουσί του
θεοῦ γενέσθλιον, καί πολύφθοον ὀνομάζουσιν..
ὁ.α.292Ε
Για ζωντανούς ήρωες – θεούς, κάνει λόγο και ο Κέλσος.
..Ὁ Κέλσος εἷς Τροφωνίου καί εἴς Ἀμφιάρεω καί
εἷς Μόψου, ἔνθα φήσιν ἀνθρωποειδεῖς θεωρεῖσθαι θεούς καί,
ὡς λέγει ὁ Κέλσος, οὗ ψευδομένους ἀλλά καί ἐναργεῖς..
Κέλσ.Αλ.Λογ. 7,35
21 Έχει παρατηρηθεί ότι, εκείνη την ώρα συμβαίνουν οι περισσότερες γεννήσεις και οι περισσότεροι θάνατοι σε
όλον τον έμβιο Κόσμο. Ειδικώτερα στον άνθρωπο τα εγκεφαλικά επεισόδια βρίσκονται σε έξαρση. Πάνω απ’ όλα
όμως ο ανθρώπινος οργανισμός εκείνη την ώρα βρίσκεται σε έξαψη και ερωτική υπερδιέγερση. Αυτό το τελευταίο
Φαινόμενο της υπερδιέγερσης, θεραπεύει η Λειτουργία του ομώνυμου εκκλησιαστικού Όρθρου που, ανελλιπώς
9
Η απόδειξη στην εξής πολύτιμη φράση: Ἤδη δ’ οὔν ὑπέφαινεν ἡμέρα,
ήδη άρχιζε να φωτίζει η ημέρα, πληροφορεί το γνωστικό του δρώμενου Κείμενο του
Λουκιανού. Στην διάρκεια του εξαιρετικού αυτού χρόνου έχει επισημανθεί ήδη από
τον Παρμενίδη ότι οι Πύλες του Ουρανού είναι ανοιχτές.22
Το τελικό δρώμενο
Ένα πρωτόγνωρο, όσο και συναρπαστικό ενδιαφέρον προκύπτει από την πλησιέστερη
Γνώση των τελευταίων Σταδίων, της θρυλικής Κατάβασης. Απορίας άξιο είναι το
γιατί το κείμενο του Παυσανία, παρά την αξιοπρόσεκτη λεπτομέρεια, και την
έκφραση ευγλωττίας, σε πολλούς φτάνει και αφομοιώνεται, με ένδεια κατανόησης.
Οι συχνές αναγνώσεις, γίνονται απαραίτητες :
«..κάτεισι δ’ οὕτω, πρῶτα μέν ἔν τή νυκτί
αὐτόν ἄγουσιν…
Θεασάμενος δ’ ἄγαλμα ὁ ποιῆσαι Jαίδαλον
φάσιν ὑπό δέ τῶν ἱερῶν οὐκ ἐπιδείκνυται
πλήν ὅσοι παρά τόν Τροφώνιον μέλλουσιν ἔρχεσθαι
τοῦτο τό ἄγαλμα ἰδών καί θεραπεύσας τέ καί εὐξάμενος
ἔρχεται πρός τό μαντεῖον, χιτώνα ἐνδεδυκῶς
λινοῦν καί ταινίαις τόν χιτώνα ἐπιζωσθεῖς καί
ὑποσησάμενος ἐπιχωρίας κρηπίδας..»
Κατεβαίνει δε κατά τον εξής τρόπον. Την νύκτα τον οδηγούν πρώτα……. έπειτα θα ιδή
ένα άγαλμα το οποίον λέγεται ότι το έκαμεν ο
αίδαλος, και οι ιερείς δεν το δεικνύουν
παρά μόνον εις όσους σκοπεύουν να υπάγουν προς τον Τροφώνιο. Αφού λοιπόν ιδή
τούτο το άγαλμα, και το λατρεύσει και προσευχηθεί, πηγαίνει προς το μαντείον,
ενδεδυμένος λινήν υποκαμίσαν ζωσμένη με ταινίας, και φορών εντόπια υποδήματα.
Παρά το ότι με πλήρη δικαιολογητικά επιστημονικού συγκρητισμού, προτείνεται23
ότι, αυτή η θεραπεία του ξόανου, και η επακόλουθη ευχή επισυμβαίνει κάτω από το
Ιερό 'έντρο, το οποίο διασώζεται αείζωο έως σήμερα, εδώ ακριβώς το
συγκεκριμμένο προτεινόμενο παραβλέπεται ως αυθαίρετο, και το μέγιστο ενδιαφέρον
συγκεντρώνεται στην συνέχεια :
..ἔρχεται πρός τό μαντεῖον, χιτώνα ἐνδεδυκῶς
λινοῦν καί ταινίαις τόν χιτώνα ἐπιζωσθεῖς καί
ὑποδησάμενος ἐπιχωρίας κρηπίδας..
τελείται κατ’ εκείνη την ώρα, σε όλα τα σημερινά Μοναστήρια. Ο χαρακτήρας της Λειτουργίας, πρώτιστα, αν όχι
αποκλειστικά, έχει κατευναστικά και κατασταλτικά αποτελέσματα και επιδιώξεις…. Οι ευσεβείς αναχωρητές την
ώρα του Όρθρου, αποφεύγουν και εμπράκτως τον όποιονδήποτε πειρασμό….
22 ` Ἠλιάδες κοῦραι, προλιποῦσαι δώματα Νυκτός,
εἷς φάος, ὠσάμεναι κράτων ἀπό χερσί καλύπτρας,
ἔνθα πύλαι Νυκτός τέ καί Ἡματός εἴσι κελεύθων,
καί σφᾶς ὑπέρθυρον ἀμφίς ἔχει καί λάινος οὐδός
Πάρμ.Fr.1.32-5
23 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ Το άντρον του Τροφωνίου
Εκδόσεις ΕΥΑΝ'ΡΟΣ Αθήνα 2006. σελ.154 κ.ε Added (17-ΜΑΡ-2013, 7:46 PM)
---------------------------------------------
Ο Περιηγητής, ως αυτόπτης μάρτυς, δεν έχει περιθώρια παρεξηγήσεων.
Αναμφίβολα διηγείται με θαυμαστή ακρίβεια την όλη Ακολουθία, της τελευταίας
νύχτας.
Μετά από το λουτρόν στον ποταμό Έρκυνα, ανεβαίνει σε «κάποιο» όρος,
«…ἔστι δέ τό μαντεῖον ὑπέρ τό ἄλσος ἐπί τοῦ ὅρους..»
πάνω στο οποίο βρισκόταν το μαντείο.
Μια ταπεινή λεπτομέρεια οδηγεί σε δίκαιη, και εύλογη απορία.
Αφού όλη αυτή την επίπονη νυκτερινή διαδρομή, την Πορεία από το ποτάμι, έως το
Όρος, την πραγματοποιεί με συμβατική αμφίεση24 και υπόδηση, λίγο πριν την
Κατάβαση, τονίζεται ότι φοράει μια ειδική στολή, και ειδικά υποδήματα.
Το κυρίως ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα υποδήματα.
Ὑποδησάμενος ἐπιχωρίας κρηπίδας
Με τη σειρά του ο όρος κρηπίς, εκτός των άλλων, διευκρινίζεται ότι :
«..κρηπίς δέ εἶδος ὑποδήματος ἀνδρικοῦ, ὑψηλά ἔχοντας τά καττύματα..».25
«..καττύματα δέ ἔστι δέρματα τίνα ἰσχυρά καί σκληρά, ἅπερ τοῖς σανδαλῖοις καί
τοίς ἄλλοις ὑποδήμασιν ὑποβάλλεται. Ταῦτα ἐποίουν οἱ βυρσοπῶλαι, τοίς ἕν ἀγροίς
οἰκούσἴ..». 26
Όπως άκοπα γίνεται αντιληπτό, ο επισκέπτης του μαντείου, ο μέλλων να υποστεί την
οδυνηρή μύηση στο άντρο, λίγο πριν από την Κατάβαση, φορούσε ειδικά υποδήματα
με πολύ ψηλές σόλες.
Αυτό κι αν αποτελεί έκπληξη!! Η απόσταση του αδύτου, από τον Βωμό όπου το
ξόανο και το Ιερό 'έντρο, – αν προστεθεί η αυθαίρετη πρόταση του κ. Σ.Βαλλά, -
απέχει κάτι λιγότερο από εκατό βήματα. Αυτά λοιπόν τα τελείως ακατάλληλα
υποδήματα τι χρειάζονταν ; Σε τι αποσκοπούσαν ;
'εν φοράει κάποιος τέτοιου είδους υποδήματα, ειδικά όταν πρόκειται να κατεβεί μια
στενή και ελαφρά σκάλα, όπως στην συνέχεια πληροφορεί το λεπτομερειακό
κείμενο.
ἐπειδᾶν δ’ ἀνήρ ἔρχηται παρά τόν Τροφώνιον,
κλίμακα αὐτῶ κομίζουσι στηνῆ καί ἐλαφράν
Η σχετική ερμηνεία την οποία παραθέτει ο ερευνητής, γίνεται πράγματι
διαφωτιστική.
« Η κλίμαξ, σκάλα, στο Τροφώνειο, εκτός από χρηστική, είχε και συμβολική παρουσία
Ήταν το Σύμβολο της Ένωσης των Επιπέδων : του υπόγαιου, του γήινου και του
ουράνιου. Σε όλες τις θρησκείες του Κόσμου υπάρχει μια σκάλα που οδηγεί από την Γη,
στον Ουρανό…… Η περιγραφή της κλίμακας στο Τροφώνειο, ως στενής και ελαφράς,
οδηγεί στο συμπέρασμα ότι ήταν μεταλλική. Σύμφωνα με τις πληροφορίες από τον
<ριγένη, αυτές οι Σκάλες των Καταβάσεων και Αναβάσεων, είχαν εφτά σκαλοπάτια.
Το πρώτο ήταν από μολύβι και αντιστοιχούσε στον «ουρανό» του πλανήτη Κρόνου, το
δεύτερο από κασσίτερο στην Αφροδίτη, το τρίτο από ορείχαλκο στον
ία, το τέταρτο
24 Σε άλλο κείμενο διευκρινίζεται ότι ο λινός χιτώνας ήταν μια λευκή οθόνη.
«..τί φής; Εἰ μή εἷς Λεβάδειαν γάρ παρέλθω καί
ἐσταλμένος ταίς ὀθόναις γελοίως μάζαν ἔν ταίν χεροίν
ἔχων εἴσερπ’ὑσω διά τοῦ στομίου ταπεινοῦ ὄντος ἔς
τό σπήλαιον..»
Λουκιανού
ιάλογοι 10,2,2
25 Lexica Segueriana (4289) 273,19
26 Σχόλια στον Αριστοφάνη (5014) 300 a 5
και (5014) 317 a 2
11
από σίδηρο στον Ερμή, το πέμπτο από κράμμα μετάλλων στον Άρη, το έκτο από ασήμι
στην Σελήνη, το έβδομο από χρυσάφι στον Ήλιο. »27
Όπωσδήποτε λοιπόν, μιας τέτοιας σημασίας κλίμακα, δεν την κατέρχεται κάποιος, με
υπόδηση όμοια τοίς ἕν ἀγροίς οἰκούσι.
Η συνέχεια, και την απορία θα διασκεδάσει, και την αιτία θα αποκαλύψει.
Λίγο πριν την Κατάβαση θυσίαζαν τον μνημονευόμενο από τον Παυσανία, κριό.
Ἕν δέ νυκτί ἤ κάτεισιν ἕκαστος,
κριόν θύουσιν ἔς βόθρον, ἐπικαλούμενοι τόν Ἀγαμήδην
Όπως λοιπόν στην περίπτωση Ψυχαγωγίας της Ομηρικής Νέκυας με ήρωα τον
Οδυσσέα, έτσι και στην προκείμενη μυητική Κατάβαση στο άδυτο του Τροφώνιου,
ο μυούμενος ακολουθούσε το αίμα. Για την ακρίβεια, οι μετά την κάθοδο της
κλίμακας κινήσεις του, ήταν σε απόλυτη εξάρτυση και υπαγόρευση, από το αίμα που
έρρεε πάνω του, και μέσα στον Βόθρο. Υπάρχει τεκμήριο.
Ο Πλούταρχος (βλ.κατωτέρω) κληροδότησε την εξής εικόνα. Εκείνος που κατέβηκε :
ήκουσε να περιφέρεται υπεράνω της κεφαλής κάποιος υπόκωφος θόρυβος όστις άφηνε
γλυκειάν φωνήν.( Βαξεβανάκις, Εκδόσεις Πάπυρος)
κατακούειν ἀμαυρῶς ροίζου τίνος ὑπέρ καφαλής
περιελαυνομένου φωνήνἠδείαν ἰέντος
Ο όρος ροίζος, έχει αρκετές ερμηνείες.28
Σε μερικές αναγνωρίζεται ως μια μεσολάβηση υπόκωφης
κίνησης υγρού, ως ενός περιγραφόμενου ρόχθου.
Ακριβώς όπως θα έκανε το αίμα που αναβλύζει και χύνεται από τον λαιμό του
σφαγμένου κριού.
Κάποιο άλλο κείμενο επιβεβαιώνει την πληροφορία της εμπειρίας, μ’ έναν
παραπλήσιο όρο.
Βούς εἶδος πλακοῦντος διδομένου τοίς εἷς Τροφωνίου
καταβαίνουσιν, εἴρηται δέ, ὅτι οἵ καταβαίνοντας
εἷς τό ἄδυτον μυκηθμῶν αἰσθάνονται
Ετυμολογικό genuinum (4097) και Ετυμολογικό magnum (4099)
Ο αναφερόμενος εδώ Μυκηθμός, πλησιάζει πολύ τα αληθινά δεδομένα του
δρώμενου.29
Πρόσθετη απόδειξη που συμφωνεί με αυτήν την άποψη, είναι και η λεπτομέρεια του
Σχολιαστή.
Ο κατερχόμενος κρατούσε και στα δύο χέρια μελόπιττες, για να μην τον αδικήσουν
τα φίδια.30
Η μνημονευόμενη εδώ αδικία, πρέπει να αναγνωσθεί με σκεπτικισμό. Γιατί αδικία ;
27 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ
Το άντρον του Τροφωνίου Εκδόσεις ΕΥΑΝ'ΡΟΣ Αθήνα 2006,σελ.247-8
28 Από τις υποστηρικτικές εδώ, ήχος, κρότος, ο συριγμός του ριπτόμενου βέλους, Ομ.Ιλ.Π.361, ο συριγμός όφεως,
Αριστλ Ρ 4,138,1543, ροή του ανέμου, Πλούτ.Ηθ.18 C. Η μετά βοής, μετά ρόχθου κίνησις ρεύματος, ρύακος.
Π.'.Ιεζ.47,5.ροίζος χειμάρρου, όν ού διαβήσονται Αιλ.Ζ.Ι.17,17. Ο ρόχθος των θαλασσίων κυμάτων
Υμν.Ισ.150.επί ύδατος : ρέω μετά φλοίσβου. Π.'.Ασμ 4,15.
29 Η φωνή των βοοειδών.Ομ.Ιλ.Σ.575. επί του βελάσματος των προβάτων, Αισχ.απ.158.
30«..ἕν Λεβαδία χρηστήριοn ἥν, ὁ Καταβάσιον ἐκάλουν, στόμιον
γάρ τί ἥν, ὡς τά ἄκρα δύνασθαι μόνον τῶν ποδῶν χωρῆσαι, οἱ
οὔν τῷ θεῷ χρώμενοι, ἀγνεύσαντες πρώτον ὠρισμένως καί
κοσμήσαντες ἑαυτούς ἱερῶ τινι σχήματι, ἀμφοτέραις ταίς χερσί
μελιττούτας λαβόντες, οὕτως ἐκάθιζον ἐπί τό στόμιον,
καί αἰφνίδιον ἠρπάζοντο, καί κατέδον ἐπί τῆς γῆς, τᾶς δ’ μελιττούτας,
ὁ ἔστι μάζας, ἐλάμβανον ὑπέρ τοῦ μή ἀδικηθῆναι ὑπό τῶν
συναντώντων ὄφεων..» Μ.Αp.Par.(9009)17,
12
Γιατί άραγε όχι τσίμπημα δάγκωμα και γενικότερα βλάβη, από τα ερπετά ;
Το συμπέρασμα που συνάγεται από την διευκρίνιση, είναι ότι πράγματι ο κατελθών
ήταν κι αυτός έμπλεος από την κατάσπειση, από το ράντισμα του τάφου με το
θυσιαστικό αίμα…..
(Στο Μιθραϊκό Τυπικό, ο μυούμενος ήταν ολόκληρος βουτηγμένος στο αίμα του
ταύρου-Μίθρα.)
Για να μην τον αδικήσουν λοιπόν τα φίδια με άδικο δήγμα, τους πρόσφερε κάτι
περισσότερο εύοσμο και εύγευστο. Έριχνε στα φίδια κάποιες επώνυμες και ειδικές
για το Τροφώνειο31 μελλόπιττες.
Αποζήτηση Φώτισης
Ο Πλούταρχος ήταν ο ένας από τους δύο συγγραφείς που έγραψαν από μια ειδική
Πραγματεία, με αυτόν τον τίτλο, για το Τροφώνειο.
( 'ικαίαρχος στον Αθήναιο 'ειπν.13,67 )
'υστυχώς όμως, και τα δύο Έργα απολέσθηκαν. Αυτή ακριβώς η απώλεια δίνει και
τις καθοριστικές απαντήσεις περί της σοβαρότητας και της σπουδαιότητας, που είχε
μια Κατάβαση στον Τάφο του Τροφώνιου…..
8στόσο, κάποια συμφραζόμενα σπαράγματα της Κατάβασης που επισφραγίζονται
από τις ειδικές γνώσεις του Πλούταρχου, αφού άλλωστε φέρεται και ο ίδιος ως
ιερέας του μαντείου των 'ελφών, διασώζονται σ’ ένα παράλληλα έργο του.
Επιγράφεται : ‘’Περί του Σωκράτους Jαιμονίου.’’ Είναι ευτύχημα που και σ’ αυτό
το Έργο ο πατριώτης, δίνει Εικόνες από τα 'ρώμενα μέσα στο άδυτο.
Η Ιστορία αναφέρει ότι κάποιος ονόματι Τίμαρχος, πραγματοποίησε μια Κατάβαση
στο άδυτο του Τροφώνιου, με την επιθυμία να πληροφορηθεί για το δαιμόνιον του
Σωκράτους.
Μιά πλήρης κατανόηση των όσων σύμφωνα με την διήγηση διαμεί<
"Στο τέλος, αυτό για το οποίο μετανιώνουμε περισσότερο είναι οι προσπάθειες τις οποίες ποτέ δεν κάναμε"
|
| |
| |
| Αθηναίος | Date: Κυριακή, 17-ΜΑΡ-2013, 8:07 PM | Message # 4 |
 Ο βασιλιάς των μελών
Group: "Εσπερίτες"
Messages: 10386
Status: Offline
| Μιά πλήρης κατανόηση των όσων σύμφωνα με την διήγηση διαμείφθηκαν μέσα στο
άδυτο, κατά την περιγραφή που παραθέτει ο Πλούταρχος, ασφαλώς και είναι
αδύνατη.
Πρόκεινται εκθέσεις όρων και δεδομένων, που κινούνται σε επίπεδο φαντασίας.
Τουλάχιστον για τα σημερινά δεδομένα, αφού ορισμένοι βασικοί όροι είναι
άγνωστοι, ή συγκεχυμένα εννοούμενοι.
Όπως επί παραδείγματι ο επιγραφικός όρος δαιμόνιον.
Βεβαίως το ζητούμενο εδώ δεν είναι η ανάλυση της μακρήγορης διήγησης, αλλά η
κατά το δυνατόν, Γνώση της εις Τροφωνίου Καταβάσεως
Ακολουθεί ένα απόσπασμα, άκρως διδακτικό, τουλάχιστον για τον μηχανισμό της
Κατάβασης, το οποίο ποτέ δεν αναλύθηκε από τους επίδοξους μελετητές του
μαντείου του Τροφωνίου.
'ιαφορετικά παγιωμένες σήμερα στρεβλές αντιλήψεις, θα είχαν τύχει ορθότερων
εκτιμήσεων, απόψεων και συμπερασμάτων.
31 Μελιτούττα μέν Τροφωνίω ὡς ἀρεστήρ, εἰσήρχοντο (εἰς Τροφώνιο)
ἐντός οἱ χρησόμενοι ἔχοντες ἔν’ ταίν χεροίν πόπανα, ἴνα τοίς ἐκεῖ
ἐμφιλοχωρούσιν ὄφεσι δίδοντες μηδέν ὑπ’ αὐτῶν δυσχερές τί πάσχωσιν.
Σχόλια στον Αριστοφάνη (5014 317 α 2
13
Ο ισχυρισμός θα υποστηριχτεί, από τις αποδείξεις των σχολίων, που ακολουθούν το
απόσπασμα :
( Πλούτ.575 Α – 598 F )
«..ὁ Τίμαρχος εἷς Τροφωνίου κατῆλθεν δράσας
τά νομιζόμενα περί τό μαντεῖον, ἐμμείνας δέ δυό νύκτας
κάτω καί μιάν ἡμέραν, τῶν πολλῶν ἀπεγνωκότων αὐτόν ἤδη
καί τῶν οἰκείων ὀδυρομένων, πρωί μάλα φαιδρός ἀνῆλθε,
προσκυνήσας δέ τόν θεόν, ὡς πρώτον διέφυγε τόν ὄχλον,
διηγεῖτο ἠμίν θαυμάσια πολλά καί ἰδείν καί ἀκοῖσαι. ἔφη
δέ καταβᾶς εἷς τό μαντεῖον, περιτυχείν σκότω πολλῶ τό πρώτον,
εἴτ’ ἐπευξάμενος κέισθαι πολύν χρόνον οὗ μάλα συμφρονῶν ἐναργώς
εἴτ’ ἐγρήγορεν εἴτ’ ὀνειροπολεῖ, πλήν δόξαι γέ τῆς καφαλῆς
ἅμα ψόφω προσπεσόντι πληγείσης τᾶς ραφᾶς διαστάσας μεθιέναι
τήν ψυχήν. Ὡς δ’ ἀναχωροῦσα κατεμίγνυτο πρός ἀέρα διαυγῆ
καί καθαρόν ἀσμένη, πρώτον μέν ἀναπνεῦσαι τότε δοκείν
διά χρόνου συχνοῦ, τεινομένην τέως καί πλείονα γίγνεσθαι
τῆς πρότερον ὥσπερ ἱστίον ἐκπεταννύμενον, ἔπειτα κατακούειν
ἀμαυρῶς ροίζου τίνος ὑπέρ καφαλής περιελαυνομένου φωνήν
ἠδείαν ἰέντος. ἀναβλέψας δέ τήν μέν γῆν οὐδαμοῦ καθορᾶν, νήσους
δ’ λαμπομένας μαλακῶ πυρί κατ’ ἀλλήλων ἀξαμειβούσας ἄλλην
ἄλλοτε χρόαν ὥσπερ βαθήν ἅμα τῷ φώτι ποικιλλομένω κατά
τᾶς μεταβολᾶς. Φαίνεσθαι δ’ πλήθει μέν ἀναρίθμους μεγάθει
δ’ ὑπερφυεῖς, οὐκ ἴσας δέ πάσας ἀλλ’ ὁμοίωε κυκλοτερεῖς οἴεσθαι
δέ ταύταις τόν αἰθέρα κύκλω φερομέναις ὑπορροιζείν λίγυρως.
Εἶναι γάρ ὀμμλογουμένην τή τῆς κινήσεως λειότητι τήν πραότητα
τῆς φωνῆς ἐκείνης ἐκ πασῶν συνηρμοσμένης, διά μέσου δ’ αὐτῶν
θάλασσαν ἤ λίμνην ὑποκεχύσθαι τοίς χρώμασι διαλάμπουσαν διά
τῆς γλαυκότητος ἐπιμιγνυμένοις καί τῶν νήσων ὀλίγας μέν δί
ἐκλπείν κατά πόρον καί διακομίζεσθαι πέραν τοῦ ρεύματος,
ἀλλᾶς δ’ πολλᾶς…ἐφέλκεσαι τή….σχεδόν ὑποφερομένης.
Εἶναι δέ τῆς θαλάσσης πῆ μέν πολύ βάθος κατά νότον μάλιστα,
πῆ δ’ ἀραιά τενάγη καί βραχέα, πολλαχή δέ καί ὑπερχεῖσθαι
καί ἀπολείπειν αὐθίς οὗ μεγάλας ἐκβολάς λαμβάνουσαν, καί τῆς χρόας
τό μέν ἄκρατον καί πελάγιον, τό δ’ οὗ καθαρόν ἀλλά συγκεχυμένον
καί λιμνῶδες..»
Ερμηνεία
14
Κατήλθεν εις το άντρον του Τροφωνίου, αφού ετέλεσε τας νενομισμένας τελετάς εις το
μαντείον τούτο. Αφού δε παρέμεινε κάτω επί δύο νύκτας και μιαν ημέραν, και πολλοί εκ
των φίλων του ήρχισαν πλέον να απελπίζονται ότι δεν θα τον επανίδουν και οι οικείοι
του έκλαιον αυτόν, την πρωίαν φαιδρότατος ανήλθεν. ευθύς δε ως διέφυγε τον
συναθροοισθέντα όχλον, προσκυνήσας τον θεόν, μας διηγείτο πολλά εκπληκτικά, τα
οποία είδε και ήκουσε . Μας είπε λοιπόν ότι όταν κατήλθε εις το μαντείον συνήντησε
πολύ σκότος καταρχάς, ακολούθως ευχηθείς ότι παρέμεινεν εξηπλωμένος επι πολύ
χρόνον, χωρίς να έχει σαφή αντίληψη είτε εάν εγρηγόρει ήτο είτε εάν ωνειρεύετο αλλ’
ότι τω εφάνη ότι εδέχθη πλήγμα κατά της κεφαλής του, συνοδευόμενον με κρότον,
οπότε αι ραφαί του κρανίου του διαστάσαι αφήκαν ελευθέραν την ψυχήν. Καθώς δε
αναχωρούσα εκ του σώματος εισήλθεν εις αέρα διαυγή και καθαρόν πλήρης χαράς, τη
εφάνη ότι τότε πρώτον ανέπνεεν, αφού μέχρι της στιγμής εκείνης είχε παραμείνει
ασφυκτιώσα εντός του σώματος και ότι καθίστατο μεγαλυτέρα ως συμβαίνει με ιστίον
που φουσκώνει κατόπιν ότι ήκουσε να περιφέρεται υπεράνω της κεφαλής κάποιος
υπόκωφος θόρυβος όστις άφηνε γλυκείαν φωνήν. Παρατηρήσας δε ουδαμού μεν
έβλεπεν την γην, το βλέμμα του δε συνήντησε νήσους αι οποίαι έλαμπον με ήρεμον πυρ
και ενήλλασσον τα χρώματα των, κατά δε τας μεταβολάς ταύτας το φως προσελάμβανε
διαφόρους χρωματισμούς .Τω εφαίνοντο δε αναρίθμητοι κατά το πλήθος και
υπερφυσικού μεγέθους, ότι δεν ήσαν πάσαι ίσαι, αλλ’ άπασαι κυκλοτερείς ενόμιζε δε ότι
κατά την κυκλωτερή αυτών κίνησαν, ο αιθήρ παρήγε τον υπόκωφον εκείνον θόρυβον η
δε γλυκύτης του εκπεμπομένου εκείνου ήχου ητο σύμφωνος με την λειότητα της
κινήσεως αυτών και προήρχετο εκ της συνδυασμένης αρμονίας πασών των κινήσεων.
ια μέσου δε των νήσων τούτων ήτο διακεχυμένη θάλασσα ή λίμνη ,διαλάμπουσα από
φωτεινά χρώματα, τα οποία επιμειγνυόμενα προσέδιδον εις το ύδωρ γλαύκον χρώμα
και εκ των νήσων αυτών ολίγαι μεν εξέπλεον δια του στενού και διήρχοντο πέραν του
ρεύματος, αι πλείσται όμως ενέπιπτον και παρεσύροντο υπο της δίνης, και σχεδόν
εβυθίζοντο. Η δε θάλασσα ήτο κάπου μεν πολύ βαθειά, προ πάντων κατά τα νότια μέρη
κάπου πάλιν παρουσίαζεν αραιά τενάγη και βραχέα εις πλέιστα πάλιν μέρη εχύνετο επι
της ξηράς και απεσύρετο πάλιν, χωρίς η κίνησις αυτή να προσλαμβάνει μεγάλην έντασιν
όσον δε αφορά τον χρωματισμόν της θαλάσσης άλλα μέρη αυτής ήσαν χρώματος
αμιγώς θαλασσίου, αλλά δε ουχί καθαρού χρώματος συγκεχυμένου και λιμνώδους.
(μετ.Βαξεβανάκις.Εκδ.ΠΑΠΥΡΟΣ)
Σχόλια
15
τῶν πολλῶ ἀπεγνωκότων
αὐτόν ἤδη καί τῶν οἰκείων ὀδυρομένων
Σ’ αυτήν την πρώτη κιόλας Ενότητα, καταδείχνεται ότι η με οποιονδήποτε τρόπο
παρουσία και επέμβαση ιερέων, όπως πολύ εσφαλμένα υποστηρίζεται, αποκλειόταν
παντελώς.
Ο κατερχόμενος ήταν μόνος του.32
Βρισκόταν εντελώς μόνος, και μάλιστα σ’ έναν αληθινό λάκκο με φίδια.
Οι προτεινόμενες απάτες και εξαπατήσεις των μυουμένων, χαρακτηρίζουν ως
αφελείς, όχι εκείνους προς τους οποίους απευθύνονται, αλλά εκείνους που τις
ισχυρίζονται, υποβιβάζοντας και την οξύνοια των αρχαίων Ελλήνων, αλλά και το
αξιόπιστο της αρχαίας Ελληνικής Θρησκείας στο σύνολό της.33
Με πολύ απλή διατύπωση :
Η μύηση στο άδυτο του Τροφώνιου, ήταν κάτι περισσότερο σοβαρή,
απ’ όσο μπορεί κάποιος σήμερα να υποθέσει, ή να φανταστεί.
ὡς πρώτον
διέφυγε τόν ὄχλον
Τι να σημαίνει άραγε μόλις διέφυγε τον όχλον !!
Τι άλλο από την βάσιμη υπόθεση πως κατά την εξαιρετική και σπανιώτατη34 νύχτα
που διαδραματιζόταν κάποια Κατάβαση, όλη η Πόλη της Λιβαδειάς, βρισκόταν σε
κατάσταση εγρήγορσης. Άλλωστε οι Επιγραφές πληροφορούν ότι ήταν από τις
ελάχιστες Ιερές Πόλεις.
Είναι εύκολο να υποτεθεί ότι όλοι γνώριζαν πως κάποιος πάνω στο όρος, κάποιος
τολμηρός εθέλων και δυνάμενος, αναγόμενος πάνω από την απλή ανθρώπινη
Συνθήκη επιχειρούσε το παράτολμο εγχείρημα. Ο χώρος γύρω από το άδυτο γέμιζε
από κόσμο.
Αυτό έχει μια λογική επίκουρη εξήγηση. Καμία Κατάβαση δεν ήταν ίδια με κάποια
προηγούμενη.
Όλες είχαν μιάν ιδιαιτερότητα. Μιά διαφορετικότητα.
Η διαφορετική επίδραση του βέβαιου Έτερου Χρόνου, ήταν μια από τις αιτίες.
Άλλη αιτία ήταν η δράση και αντίδραση ενός εκάστου των κατερχομένων, στην
αντίστοιχη δράση και επίδραση του πολυσχιδούς ιονισμού, που εκδηλωνόταν μέσα
στο άδυτο. Καθοριστικοί παράγοντες ήταν το DNA, η ομάδα αίματος, η κράση, και
32 «..Ἕν Τροφωνίου τέ μήν καί γάρ τοῦτο μαντεῖον
ἔστι ἕν Βιοωτία ἥρωος Τροφωνίου περί Λεβαδίαν
Ὁ δεόμενος συγγενέσθαι τῷ δαιμόνιῳ, ἐνσκευασάμενος
Ὀθόνη ποδήρει καί φοινικίδι, μάζας τέ ἐν χεροίν ἔχων,
εἰσδύεται ὕπτιος κατά στομίου στενοῦ, καί τά μέν ἰδών,
τά δέ ἀκούσας, ἀνεισιν αὔθις ὑποφήτης αὐτάγγελος..»
Στράβ.9,2,38.
ἐπίσης στόν
Phil.V.A. 8,19
«..μόνον γάρ ἐκεῖνο (τό μαντεῖο) δι’ αὐτοῦ χρά τοῦ χρώμενου..»
33 Κατηγορηματικά όχι. Οι αρχαίοι ιερείς, δεν είχαν την παραμικρή πιθανότητα να επιδράσουν στο 'ρώμενο.
Μετέρχονταν την καλούμενη Ιερατική Τέχνη, αλλά ως εκεί.
Το κάθε μυστήριο ήταν έργο αποκλειστικής συνέργειας και παρουσίας του θείου….
'ιαφορετικά ο Ιερός Τόπος δεν θα ήταν ‘’πλήρης θεού και θειότητος.’’
34 To κείμενο της Επιγραφής IG.VII.3055, καταγράφει ονομαστικά, και με λεπτομέρεια,
όσους είχαν καταφέρει μια Κατάβαση στο άδυτο του Τροφώνιου.
16
βεβαίως ο διαφορετικός ρυθμός της καρδιακής λειτουργίας, αφού ο ανθρώπινος
οργανισμός επηρεαζόταν από το Υψίπεδο.35
Έχει παραμείνει μετέωρος ο λόγος, σχετικά με τα περίεργα και ερωτηματικά
υποδήματα με τις υψηλές σόλες. Από την διήγηση του Πλούταρχου αβίαστα
βγαίνουν πολλά διαφωτιστικά στοιχεία. Πρώτη και κυριότερη η αναμφίλεκτη
πληροφορία :
«..ἔφη δέ καταβᾶς εἷς τό μεντεῖον περιτυχείν σκότω
πολλῶ τό πρώτον, εἴτ’ ἐπευξάμενος κεῖσθαι πολύν
χρόνον οὗ μάλα συμφρονῶν ἐναργώς εἴτ’ ἐγρήγορεν
εἰτ’ ὀνειροπολεῖ..»
Αφού κατέβηκε στο μαντείο, (προφανώς με τη χρήση της κλίμακας) αρχικά βρέθηκε
μέσα σε σκοτάδι. Στην συνέχεια παρέμεινε για πολύ χρόνο ευχόμενος.
Σ’ αυτήν την ενότητα καλό είναι να προσεχθεί το ρήμα ke‹sqai .
Σημαίνει : ήταν πλαγιασμένος, βρισκόταν ξαπλωμένος.
Το κείμενο δεν κάνει λόγο για καταβυθίσεις σε ποτάμια, ούτε και περιπλανήσεις σε
άγνωστους χώρους. Οι οποίοι χώροι, σαφώς όπως υπερτονίζεται, θα υποδήλωναν
μιάν απάτη. Περιγράφεται με σαφήνεια ότι ο κατερχόμενος βρισκόταν απλά
ξαπλωμένος στο δάπεδο του μαντείου. Στο δάπεδο του χρηστηρίου.
Υπάρχει απόδειξη. Επισυνάπτεται στο τέλος της διήγησης.
«..εἴτα μέντοι μετά μικρόν ἀνεγκῶν ὁρᾶν
Αὐτόν ἐν Τροφωνίου παρά τήν εἴσοδον,
οὗπερ ἐξ ἀρχῆς κατεκλίθη, κείμενον..»
Είδε τον εαυτό του στου Τροφωνίου, δίπλα στη είσοδο, εκεί ακριβώς που αρχικά
κατακλίθηκε. Εκεί ακριβώς που ξάπλωσε.
Επιβεβαιώνεται λοιπόν ότι στο μαντείο του Τροφώνιου, οι κατερχόμενοι, απλώς
κάθονταν πάνω στην περιγραφόμενη Οπή.36
Στην συνέχεια της διήγησης την οποία παραθέτει ο Πλούταρχος, συναντιέται ο όρος
ροίζος.
35 Πάνω στο υψίπεδο, πάνω στο Ιερό Όρος του μαντείου του Τροφωνίου, συνέβαιναν τον καιρό της λειτουργίας,
αλλά ασφαλώς συμβαίνουν και σήμερα, κάποιες εύκολο να διαπιστωθούν επιδράσεις.
1) τα ερυθρά αιμοσφαίρια, ανάλογα και με την κράση του μυούμενου, αυξάνονταν κατά 500.000 –
1.000.000,κατά κυβικό χιλιοστόμετρο.
2) η ίδια η αιμοσφαιρίνη παρουσίαζε αύξηση 10-15%
3) επερχόταν πολλαπλασιασμός του αίματος, επειδή στο σπλήνα και το ήπαρ ελαττώνονταν οι αιματαποθήκες.
4) η καρδιακή λειτουργία στρεφόταν σε ρυθμούς ταχύτερους, και εντονώτερους.
5) η αρτηριακή πίεση παρουσίαζε αύξηση.
6) η αγγείωση των ιστών του σώματος, έδειχνε δείκτη υψηλότερο, και η αιμόσταση δυσχεραινόταν.
7) Τέλος, το νευρικό σύστημα, βρισκόταν σε υπερευαισθητοποίηση, και η αναπνοή, το πνεύμα, βαθύτερο.
Όλα αυτά συνέβαιναν, και συμβαίνουν σε κάθε οργανισμό που βρίσκεται σε ύψος πάνω από 500 μέτρα,
«εξ αιτίας της αντισταθμιστικής προσπάθειας του οργανισμού, να προσλάβει την ποσότητα του οξυγόνου που
χρειάζεται, λόγω της ελαττωμένης περιεκτικότητας του οξυγόνου στο βουνό.»
( Ηρ.Γιαννακόπουλου, 'ρος Παν.Αθηνών, Η Θάλασσα…… σελ.43-44)
Απόσπασμα από το Βιβλίο του κ. Στάθη Βαλλά : ΤΟ ΑΝΤΡΟΝ ΤΟΥ ΤΡΟΦ8ΝΙΟΥ, σελ.298
36«..χρηστίριον ἔστι ἕν Λεβαδείαν, οἵτινες καταβάσιον καλούσιν.
Στόμιον γάρ τί ἐστι, ὡς τά ἄκρα δύνασθαι μόνα τῶν ποδῶν
χωρῆσαι. Οἱ οὔν τῷ θεῷ χρώμενοι ἀγνεύσαντας πρώτον
ὠρισμένας ἡμέρας καί κοσμήσαντες ἑαυτούς ἱερῶ τινι σχήματι καί
ἀμφοτέραις ταίς χερσί τοιαύτας μάζας λαβόντες οὕτω καθίζουσιν ἐπί τό στόμιο..»
Σχ.Αριστφν.Νεφ.508,b5 και Σούδα, Τροφωνίου
17
Ο
Added (17-ΜΑΡ-2013, 7:58 PM)
---------------------------------------------
πολύ σημαντικός όρος σχλιάσθηκε ήδη. Ερμηνεύεται όχι αυθαίρετα, ως ο θόρυβος
του αίματος από τον λαιμό του κριού. Η όλη Ακολουθία έχει και συνέπεια και
αποδείξεις.
Μέχρι την στιγμή της εκδήλωσης του ροίζου, βρίσκεται (ενδεχομένως) με την
μεσολάβηση, του προηγηθέντος κρότου και του επακόλουθου πλήγματος, της
κεφαλής, σε κατάσταση ομολογημένης ψυχικής ελευθερίας.
«..Ψυχήν, ὡς δ’ ἀναχωροῦσα κατεμίγνυτο
Πρός ἀέρα διαυγῆ καί καθαρόν ἀσμένη..»
(Η ψυχή, αναχωρούσα εκ του σώματος εισήλθεν
εις αέρα διαυγή και καθαρόν πλήρης χαράς)
Η όλη κατάσταση αρχίζει να διαφοροποιείται αμέσως μετά,
την εκδήλωση του ροίζου - ρόχθου.
(ήκουσε να περιφέρεται υπεράνω της κεφαλής κάποιος υπόκωφος θόρυβος όστις
άφηνε γλυκειάν φωνήν. Παρατηρήσας δε ουδαμού μεν έβλεπεν την γην ,το βλέμμα του
δε συνήντησε νήσους αι οποίαι έλαμπον με ήρεμον πυρ και ενήλλασσον τα χρωματά
των, κατά δε τας μεταβολάς ταύτας το φως προσελάμβανε διαφόρους χρωματισμούς.)
Η αναφορά των χρωμάτων εξακολουθεί σε όλη την διήγηση.
«..τοίς χρώμασι διαλάμπουσαν …καί τῆς χρόας τό μέν ἄκρατον καί πελάγιον..»
(διαλάμπουσα από φωτεινά χρώματα , όσον δε αφορά τον χρωματισμόν της θαλάσσης
άλλα μέρη αυτής ήσαν χρώματος αμιγώς θαλασσίου….)
Το εκπληκτικό και αναφερόμενο στο κείμενο Φαινόμενο, παύει να γεννάει
ερωτηματικά και απορίες, αφού όχι μόνον δικαιολογείται, αλλά και αποδείξεως
δεκτικόν γίνεται, ακόμη και σήμερα, όταν το πυριτολιθικό πέτρωμα αναγκασθεί σε
παραγωγή και εκδήλωση φωταύγειας .
Ένας ιονισμός, και μάλιστα έγχρωμης φωταύγειας επιτυγχάνεται με αίμα….
Συμβαίνει όταν το αίμα έρχεται σε επαφή με τον πυριτόλιθο.
Το κάθε μυστήριον, παλιότερο, αλλά και νεώτερο, περιλαμβάνει προσδοκία, και
εκδήλωση φωτός.
Το ίδιο το μυστήριο είναι ένα Φως.
Έτσι ο κάθε μυούμενος φωτίζεται από την γνώση και την συμμετοχή του σ΄αυτό.
Έτσι εικονίζεται να διαχέει, ή να διαχέεται από φως….
Εκείνος είναι ο κρίσιμος χρόνος της λειτουργίας, των υποδημάτων με τα υψηλά
καττύματα.
Εδώ ακριβώς εντοπίζεται η ανάγκη μιας τέτοιας υπόδησης.
Ο μυούμενος φορώντας υψηλές δερμάτινες σόλες, προστατευόταν από τον ιονισμό.
Από έναν υψηλής ή επικίνδυνης χαμηλής έντασης, ιονισμό. Τότε ακριβώς φέρεται να
μην έχει επαφή με τη Γη.
..Ἀναβλέψας δέ τήν γῆν οὐδαμοῦ καθορᾶν..
(Παρατηρήσας δε ουδαμού μεν έβλεπεν την γην.)
Πρόσθετο αποδεικτικό στοιχείο, της έκθεσης σε μια άκρως επικίνδυνη ακτινοβολία,
και του κινδύνου που διέτρεχε, προκύπτει από την συνάφεια.
«..Ἄδυτα οἴα τά λεγόμενα τοῦ Τροφωνίου ὑπό μυχοίς γῆς
Ὄντα καί τούς ἐκεῖ κατιόντας ἐμπλήττοντα..»
Added (17-ΜΑΡ-2013, 7:59 PM)
---------------------------------------------
Σχόλια στον Κλήμη.(5048)299,29
Η μνημονευόμενη εδώ έμ-πλήξη, στην κύρια ερμηνεία της είναι εκείνη που
εξασκείται επί της κεφαλής. Συνηθέστατα από είδος κεραυνού.
Από κάποιο είδος ιόντος.
Συγγενής όρος είναι η γνωστότερη ηλεκτροπληξία. Αν τώρα κάποιος αντιτείνει λόγο
αμφισβήτησης, στην εκδήλωση έμ-πλήξης μέσα στο άδυτο του Τροφώνιου, και
μάλιστα από καθαρή πρόκληση είδους ήλεκτρο-πληξίας θα πρέπει προηγουμένως, να
δικαιολογήσει την απαραίτητη ύπαρξη ήλεκτρου μέσα σε όλους τους
αρχαιοελληνικούς τάφους……
Μια συνέχεια του 'ρώμενου, που βρίσκεται σε άλλο κείμενο, γίνεται επιβεβαιωτική:
«..τόν δέ ἀναβάντα παρά τοῦ Τροφωνίου παραλαβόντας αὔθις οἱ ἱερεῖς…
κομίζουσι κάτοχον τέ ἔτι τῷ δείματι καί ἀγνώτα ὁμοίως αὐτοῦ τέ καί τῶν
πέλας…ἀποθάνειν δέ οὐδένα τῶν καταβάντων λέγουσιν..»
Παυσανίας ΙΧ,39
Η έκθεση σ’ έναν διαφορετικό κάθε φορά ιονισμό και υπεριονισμό, ήταν βέβαιη,
επιζητούμενη, αλλά και άκρως επικίνδυνη. Οι συνέπειες ήταν αναπόφευκτες.
Ένας ιονισμένος με φωταύγεια άνθρωπος, εύλογα δεν είχε, δεν μπορεί να είχε γνώση
και επίγνωση αυτού τε και των πέλας.
Η έκρυθμη κατάσταση του αναβαίνοντος από το άδυτο του Τροφώνιου, ήταν
παροιμιώδης.
1)Εἴς Τροφωνίου μεμάντευται: ἐπί τῶν σκυθρωπῶν
καί ἀγέλαστων, οἱ γάρ καταβαίνοντας εἷς Τροφωνίου, λέγονται
τόν ἑξῆς χρόνον ἀγέλαστοι εἶναι. Ap.Par.(9009)6,82,1
2)Εἴς Τροφωνίου μεμάνταυται: ἐπί τῶν ἀγέλαστων καί
Συνωφρυωμένων. Φάσι γάρ τούς εἷς Τροφωνίου καταβαίνοντας
ἀφαιρεῖσθαι τόν γέλωτα. Zen.Soph.(0098)1,3,61
3)Ἐν Λεβαδείᾳ…4)Πόπανα…5) Jυσχερές πάσχωσιν…6) Ὅθεν καί παροιμία ἐπί
τῶν ἀγελάστων καί συνωφρυωμένων “ἔς Τροφωνίου μεμάνευται”
Σχόλια στον Αριστοφάνη (5014)1,508,3
Αυτή λοιπόν την σωματική απορρύθμηση, που ασφαλώς δεν ήταν έργο των ιερέων,
αποκαθιστούσε μία επίσης παρερμηνευόμενη Ανάδωση και Ανάπεμψη στη Λοκρίδα
και την Φωκίδα.
Οι άνθρωποι δεν έβγαιναν στην Φωκίδα και την Λοκρίδα, μέσα από υπόγειες
διαδρομές, όπως πολλοί πιστεύουν. Το πραγματικό νόημα προκύπτει από την ορθή
αντίληψη του κειμένου :
«..Ἀναδίδωσι δ’ ἡ γῆ
τούς μέν οὐ πορρώ,
τούς δέ πορρωτάτω, καί γάρ
ὑπέρ Λοκρούς ἀναπέμπονται
καί ὑπέρ Φωκέας, οἱ δέ πλεῖστοι
περί τά Βοιωτῶν ὅρια..»
Φιλόστρατος. Τα εις Απ.Τυαν.ΧΙΧ,ΧΧ
19
Ξαναβγαίνουν στην επιφάνεια της γής, άλλοι εκεί κοντά, άλλοι πολύ μακρυά, και
πολλές φορές μετά τη χώρα των Λοκρών και την Φωκίδα.
Αναδίδωμι : από τις 10 ερμηνείες «επί της γης = παράγω»
Αναπέμπω : από τις 11 ερμηνείες «πέμπω επάνω»
Για την αιτία της Ανάπεμψης στα παράλια της Φωκίδας, διαφωτιστικό γίνεται κάποιο
απόσπασμα από τον Στράβωνα.
Στον χώρο εκείνο, φύτρωνε και ευδοκιμούσε ένα φυτό που έκανε τους ανθρώπους να
γελούν.
Εκεί φύτρωνε ό έλλέβορος ό άστείος.37
Ένα φυτό με γελαστικές ιδιότητες.
Στα παράλια της Φωκίδας, όσοι, για όποιονδήποτε λόγο είχαν χάσει την ευθυμία και
το γέλιο τους, εκεί τα ξανάβρισκαν.
Η δυσερμήνευτη Ανάδωση και Ανάπεμψη στα όρια, και πρωτίστως στα παράλια,
της τριθάλαττης Βοιωτίας, ήταν ο καταλληλότερος τόπος για την επανένταξη του
απορρυθμισμένου, ψυχολογικά και σωματικά ανθρώπου, σε ιαματική επαναφορά, και
κανονικές συνθήκες διαβίωσης.38
'εν «έβγαιναν» στην Φωκίδα μέσα από υπόγειες σήραγγες, όπως αφελώς
διαιωνίζεται, αλλά επισκέπτονταν κυρίως την παραλία της Αντικύρας, επειδή εκεί
υπήρχε βιοτεχνία κατεργασίας ελλέβορου, που ήταν ενδεδειγμένος και
αποτελεσματικός στην αποκατάσταση ψυχικών παθήσεων.
Στην αρχαιότητα περιέπαιζαν μάλιστα τους φρενοβλαβείς, με την παροιμία :
Αντικύρας σε δεί.39
37«..Πόλις ἀρχαία Κίρρα, ἐπί τή θαλάττη ἱδρυμένη,
ἀφ’ ἧς ἀνάβασις εἴς Jελφούς πρόκειται δέ της
Κίρρας τό Κρισαῖον πεδίον εὐδαῖμον.
Εἴτα Ἀντικύρα, καί δή φάσιν ἐκεῖ τόν ἑλλέβορον φύεσθαι
Τόν ἀστεῖον, ἐνταύθα δέ σκευάζεσθαι βέλτιον, καί διά
τοῦτο ἀποδημείν δεῦρο πολλούς καθάρσεως καί θεραπείας
χάριν, γίνεσθαι γάρ τί σησαμοειδές φάρμακον ἐν τή Φωκική,
μεθ’ οὗ σκευάζεσθαι τόν Οἰταῖον ἑλλέβορον..»
Στράβων Γεωγραφικά 9,3,3
38 «…Όλοι οι ειδικοί συμφωνούν ότι το θαλάσσιο κλίμα επιφέρει : 1) Την γαλήνη και την ανάπαυση του
πνεύματος. 2)Μια κατάσταση γενικής χαλαρώσεως, και ηρεμίας που εκδηλώνεται με την καταπράϋνση και
ισορροπία του νευροφυτικού συστήματος. Η θεραπεία κοντά στη θάλασσα εξ άλλου επενεργεί στις διάφορες
λειτουργίες, των σπλάχνων και των άλλων οργανικών συστημάτων, ακόμη και στις διαταραχές του νευροφυτικού
μας συστήματος, και γενικά στην όλη ψυχοσωματική μας κατάσταση. Είναι μια επενέργεια που ευνοεί και
διευκολύνει την επάνοδο του οργανισμού στην ομαλότητα, ενισχύει τις διάφορες τοπικές θεραπείες, και οδηγεί
στην αποκατάσταση των διαταραγμένων σωματικών και ψυχικών λειτουργιών.»
Απόσπ. από την Πραγματεία ‘’Η ΘΑΛΑΣΣΑ’’ του Ηρ.Π.Γιαννακόπουλου,
ρος Παν.Αθηνών.Εκδ. ’’Σκαραβαίος.’’
39 Με επίκαιρο χαρακτήρα :
«..Πλάττων καί μύθους παράγων πραττέω μή πρός
Ἄνδρας, ἀλλά πρός παίδας…. Εἰ μέν οὔν ἠμεῖς σοί
παῖδες ἐφάνημεν, Ἀντίκυρας σοί δεῖ..»
Φλάβιος Κλάυδιος (2003) 1,19,7
(Πλάτωντας και παράγωντας μύθους,
μη το κάνεις απευθυνόμενος προς εχέφρονες άνδρες,
αλλά προς άμυαλα ακόμη παιδιά.
Εάν λοιπόν νομίζεις ότι εμείς είμαστε παιδιά τότε σου πρέπει η Αντίκυρα).
20
Η
Added (17-ΜΑΡ-2013, 8:03 PM)
---------------------------------------------
Η ορθώτερη ωστόσο κατανόησή του Όλου 'ρώμενου, και του αίσιου τέλους που
επερχόταν, εξακριβώνεται στο κείμενο του πολύπαθου Παυσανία.
Ο Περιηγητής σημείωσε ήδη ότι μετά την άνοδο από το άδυτο, οι συνοδοί οδηγούν
τον μυηθέντα :
«..Ἔς τό οἴκημα, ἔνθα καί πρότερο0ν διητάτο παρά
τέ Τύχη καί Jαίμονι ἀγαθοίς, ἔς τοῦτο ἀράμενοι
κομίζιυσι κάτοχον τέ ἔτι τῷ δείματι καί ἄγνωτα ὁμοίως
αὐτοῦ τέ καί τῶν πέλας. Ὕστερον μέντοι τά τέ ἄλλα
οὐδέν τί φρονήσει μεῖον ἤ πρότερον καί γέλως
ἐπάνεισιν οἱ..». Παυσανίας ΙΧ,39,13
(στο οίκημα ,όπου έμενε και πρωτύτερα, πλησίον της καλής Τύχης, και του αγαθού
αίμονος καταφοβισμένον ακόμη και μη δυνάμενον να γνωρίσει μήτε τον εαυτό του,
μήτε τους άλλους. Ύστερον όμως συνέρχεται, και έχει όχι ολιγωτέραν φρόνησιν από
πρωτύτερα, και το γέλιο επανέρχεται σ’ αυτόν. μετ.Βαξεβανάκις)
Όλα δείχνουν ότι ο φωτισμένος και διάπυρος μύστης, είχε ανάγκη απαραίτητης
ενυδάτωσης με το ψυχρό νερό, της Έρκυνας, και των φροντίδων του Ασκληπιείου,
που λειτουργούσε στις πηγές της.
Άλλωστε, όλες οι δοξασίες πρεσβεύουν ότι η κοινωνία με τον Άδη, έχει ως συνέπεια
μια κατάσταση αφυδάτωσης, και μια επακόλουθη έλλειψη υγρασίας.
***
Στο σημείο αυτό, η κατά το δυνατόν, γνωριμία της
‘’εις Τροφωνίου Καταβάσεως,’’
κινούμενη σε μια αποδεκτή και επιστημονικά υποβαλλόμενη μέθοδο ενιαίας
ερμηνείας, περατώνεται.
Η Πανεπιστημιακώς υποστηριζόμενη Ενιαία Ερμηνεία, του όποιουδήποτε κειμένου,
παραστάσεως ή εικόνας, ελαχιστοποιεί τον κίνδυνο παρατηρημένων υποκειμενικών
παρερμηνειών.
Υποκειμενικές και αποσπασματικές προσεγγίσεις αρχαίων μαρτυριών, πάντα θα
διατρέχουν τον κίνδυνο, σπασμωδικών και ανακόλουθων συμπερασμάτων.
Αν ακόμη στην σημερινή Λιβαδειά, μερικοί ερρασιτέχνες, αλλά και επιστήμονες
ψάχνουν για το «άγνωστο μαντείο του Τροφωνίου,» και με επίταση το «τοποθετούν»
στον λόφο του Κάστρου, θα πρέπει να έχουν κατά νού, τις συνεχόμενες
καθοριστικές, όσο και απαράβλεπτες προϋποθέσεις.
Προϋπόθεση πρώτη :
21
Η γραπτή μαρτυρία του Περιηγητή, που ως αυτόπτης μάρτυς καταθέτει το εξής :
«..διείργει δέ ἀπ’ αὐτῆς (τῆς πόλεως)
τό ἄλσος τοῦ Τροφωνίου ὁ ποταμός Ἔρκυνα..»
Κατά λέξη : διαχωρίζει δε από αυτής της πόλεως, το άλσος του Τροφωνίου, ο
ποταμός Έρκυνα.
(Την ξεχωρίζει από το ιερόν δάσος του Τροφωνίου ο ποταμός Έρκυνα.
μεταφρ.Βαξεβανάκη)
Αυτή η φράση θα πρέπει να αναγνωσθεί πάμπολλες φορές για να γίνει κατανοητή.
Αυτή η φράση η οποία διαβάζεται επιδερμικά στο σημασιολογικό της νόημα και
ανάπτυγμα δηλώνει και πιστοποιεί μαθηματικά, γεωμετρικά και αρχιτεκτονικά ότι
μια ολόκληρη Πόλη διαχωρίζεται από ένα ιερό άλσος (δάσος) με ένα ποτάμι.
Από την παρεμβολή ενός επώνυμου ποταμού. Από την παρεμβολή ενός επώνυμου
ποταμού, που το όνομά του σημαίνει : φράγμα, έρκος, Έρκυνα.
Ο αυτόπτης μάρτυς, (και όχι ο σημερινός αυθαίρετος φαντασιοκόπος) περιγράφει ότι
πάνω από το άλσος, πάνω από το συγκεκριμμένο άλσος, που βρίσκεται απέναντι από
την Πόλη, στη κορυφή του όρους βρίσκεται το μαντείο του Τροφωνίου.
Προσωπικά δεν έχω ιδιαίτερες γνώσεις ούτε μαθηματικών, ούτε γεωμετρίας, ούτε
αρχιτεκτονικής, αλλά ωστόσο είμαι σε θέση να διακρίνω ότι ο λόφος του Κάστρου
δεν βρίσκεται ούτε απέναντι από το ποτάμι, ούτε απέναντι από την Πόλη. Ούτε την
σύγχρονη, ούτε και την αρχαία.
Ώστε το βέβαιον είναι ότι, κάποιος, ή κάποιοι αδυνατούν
να κατανοήσουν το αρχαίο κείμενο……
Προϋπόθεση δεύτερη :
«..ἀνάβασι δ’ ἐπί τό μαντεῖον καί αὐτόθεν ἰούσιν ἔς τό πρόσω τοῦ ὅρους, Κόρης
ἐστί καλούμενη θήρα καί Jιός Βασιλέως ναός..»
( Όταν αναβώμεν εις το μαντείον και απ’ αυτού βαδίσωμεν προς τα εμπρός του όρους,
είναι το ονομαζόμενον κυνήγιον της Κόρης, και ναός του Βασιλέως
ιός).
Μετ.Βαξεβανάκη
Εκείνος λοιπόν που θα προσπαθήσει να πείσει τον όποιονδήποτε, ότι βαδίζοντας
μπροστά πάνω στον λόφο του Κάστρου, θα συναντήσει αμέσως μετά τον ναό του
'ιός Βασιλέως, κάπου θα έχει χάσει την επαφή με την πραγματικότητα.
Και μια ακόμη επιβαρυντική παράγραφος :
«..ὀρᾶται (τό μαντεῖον) δ’ οὐκ ἕν τῷ ἱερῷ, μικρόν δ’ ἄνω τοῦ ἱεροῦ ἐν γήλοφο..»
(φαίνεται το μαντείο όχι στο Ιερό, αλλά σε μικρή απόσταση πάρα πάνω σ’ έναν
γήλοφο.)
Το μαντείο φαίνεται πάνω σ΄έναν γήλοφο. Σ’ ένα λόφο από γή, από χώμα.
Εκείνος λοιπόν που θα προσπαθήσει να πείσει τον όποιονδήποτε, ότι ο λόφος του
Κάστρου είναι γήλοφος, πρέπει επίσης, να έχει χάσει την επαφή με την
πραγματικότητα.
22
ΈναAdded (17-ΜΑΡ-2013, 8:07 PM)
---------------------------------------------
Ένα τέταρτο επισυναπτόμενο :
«..Τό ἐνεῦθεν ὑπό τῶν ἱερῶν οὐκ αὐτίκα
Ἐπί τό μαντεῖον, ἐπί δέ ὕδατος πηγᾶς ἄγεται..».
(μετά το λουτρό στον ποταμό από τους ιερείς όχι αμέσως στο μαντείο, αλλά
προηγουμένως σε νερού πηγές οδηγείται.)
Εκείνος λοιπόν που θα προσπαθήσει να πείσει τον όποιονδήποτε, ότι το μαντείο του
Τροφώνιου βρίσκεται στον λόφο του Κάστρου, πρέπει απαραιτήτως να δείξει και
νερού πηγές, (και όχι τις πηγές νερού της Έρκυνας) οι οποίες να παραβρίσκονται
ανάμεσα στο ποτάμι και τον λόφο του Κάστρου.
Υπάρχει και πέμπτο διαλυτικό :
Η Αρχαιολογική Εταιρεία πραγματοποίησε ανασκαφές στον λόφο του Κάστρου, για
την ανακάλυψη του μαντείου του Τροφωνίου. Ο έφορος αρχαιοτήτων που έκανε την
ανασκαφή κατέγραψε τα εξής :
‘’ Ούτω κατελήξαμεν εις την γνώμην, ότι ούτε εν τω Κάστρο, ούτε εν τω κοίλω πως
χώρω, προς Β. αυτού μέχρι της βραχώδους κορυφογραμμής της Αγ.Άννης ήτο ποτέ
αρχαίον τι κτίσμα θαμιζόμενον και λατρευόμενον. Επειδή δε πλήν μεσαιωνικών δια
στιλπνού γανώματος επενδεδυμένων θραυσμάτων αγγείων ουδέν αρχαιότερον λείψανον
εύρομεν, συμπεραίνομεν ότι προ του μεσαίωνος το Κάστρο ήτο βράχος άγριος και
ακατοίκοιτος.
ΠΡΑΚΤΙΚΑ Αρχ.Ετ.1912 σ.28 ‘’
Από ένα τέτοιο ακραίο σημείο αναφοράς, ημίεργο θα φάνταζε να ελλέπει μια νύξη
και προς τους παντοειδούς θέσεως και προαιρέσεως φαντασιόπληκτους ερασιτέχνες
της Λιβαδειάς.
Αναζητείται λοιπόν έστω και μία μόνον μαρτυρία, της εποχής που λειτουργούσε το
αρχαίο μαντείο, η οποία να δηλώνει ότι ο κατερχόμενος στο άδυτο του Τροφώνιου,
περνούσε μέσα από τρύπα, μέσα από όποιουδήποτε είδους τρύπα, και στην συνέχεια,
να έβγαινε σε κάποιον άλλο χώρο.
Τέτοια μαρτυρία δεν υπάρχει. Αντίθετα όλα τα σχετικά Κείμενα περιγράφουν με
σαφήνεια, ότι ο κατερχόμενος απλά καθόταν πάνω σε κάποια οπή, σε κάποιο
κοίλωμα με εύρος δύο σπιθαμών και ύψος μιάς, το οποίο χώραγε μόνον τα άκρα των
ποδιών, και δεν ήταν άλλο, από την αρχική Θήκη.
Την οστεοθήκη στο γάπεδο - δάπεδο του τάφου – αδύτου, στην οποία είχαν
εναποτεθεί τα οστά του επώνυμου ήρωα θεού.
Ώστε εκείνοι που προτείνουν μιαν αντικατάσταση του μαντείου με το «Καταλανικό
δίπατο» Αγία Άννα – Αγία Βαρβάρα, χρειάζεται να επαναθεωρήσουν αυτήν την
άποψη.
Τα πέτρινα τόξα που υποστηρίζουν την ανωδομή, δεν χρησιμοποιήθηκαν ποτέ από
την Ελληνική αρχιτεκτονική.
23
Στην παράγραφο που ακολουθεί διακρίνεται και το Ποιητικόν Αίτιον της σχετικής με
την Μύηση στο Τροφώνειο αναφοράς.
Ο ερευνητής που πραγματοποίησε αρχαιολογικές ανασκαφές ο ίδιος, με τη εποπτεία
και διεύθυνση της Θ΄ Εφορείας Αρχαιοτήτων, πάνω στον λόφο ‘’Προφήτης Ηλίας’’
και λίγο πριν τον ναό του 'ιός Βασιλέως, δείχνει όχι μόνον τα ίχνη, αλλά τον ίδιο τον
λέοντα. 'είχνει το μαντείο του Τροφώνιου.
'είχνει εκείνο ακριβώς που περιέγραψε ο Παυσανίας :
«..Ὀπή μεταξύ τοῦ ἐδάφους τέ καί
τοῦ οἰκοδομήματος σπιθαμῶν τό εὖρος δυό,
τό δέ ὕψος ἐφαίνετο εἶναι σπιθαμῆς..»
Ο ερευνητής δείχνει ως απόδειξη αναμφισβήτητη την οπή στο δάπεδο του αδύτου.
Η οπή είναι ένα κατάλοιπο του μνημείου, που ήταν περίπου αδύνατο να
καταστραφεί…
Επιμέλεια : Γιώτα Βαλλά
Θρησκειολόγος
Το Κείμενο σε πολλά επεξεργάστηκε αλλά και διατυπώθηκε από τον κ.Στάθη Βαλλά
Γης παις ειμί και ουρανού αστερόεντος,
αυτάρ εμοί γένος ουράνιον.
|
| |
| |
| Θνητος | Date: Τετάρτη, 22-ΜΑ-2013, 8:40 AM | Message # 5 |
 Ο βασιλιάς των μελών
Group: "Εσπερίτες"
Messages: 10708
Status: Offline
| ΑΡΧΑΙΑ ΙΕΡΑ ΚΑΙ ΓΕΝΕΤΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ (Η ΕΛΙΑ ΠΟΥ "ΣΤΡΙΦΤΗΚΕ")!!!1:26 π.μ. | Αναρτήθηκε απόΧρονολόγιο Προσκεκλημένος από τον εκλεκτό μου φίλο ΜΕΓΙΣΤΙΑ, βρέθηκα προ ημερών στο Ναό του Στρατίου Διός, στην Αρχαία Στράτο, κοντά στο Αγρίνιο, όπου
επισκεφθήκαμε την αρχαία πόλη, το θέατρο και τον Ναό τουΣτρατίου Διός.
Κατά την παράδοση, σε αυτή την πόλη που ήταν χτισμένη στις όχθες του
πλωτού Αχελώου,γινόταν η στρατολόγηση των Ακαρνάνων και η συγκρότηση
τους σε στρατεύματα. Από εκεί πήρε και το όνομα της, αφού «Στράτος»
σημαίνει συγκέντρωση στρατεύματος.
Το ιερό του Δία στην Στράτο ήταν λατρευτικό και πολιτικό κέντρο όλων των
Ακαρνάνων. Βρίσκεται στο βορειοδυτικό άκρο εντός της ακρόπολης.Ο ναός του
Στρατίου Διός (προστάτης Θεό των Στρατίων) είναι περίφημος δωρικός
διαστάσεων 34,47 μ. X 15,41 μ., με 6 κίονες στη στενή και 11 στη μακριά
πλευρά του. Κτίστηκε μεταξύ 321-312 π.Χ, εξ΄ ολοκλήρου από ντόπιο σκληρό
ασβεστόλιθο, έμεινε όμως ημιτελής λόγω πολεμικών συγκρούσεων με τους
Αιτωλούς. Διαιρούνταν σε σηκό, πρόναο και οπισθόδομο. Οι κίονες του
σηκού ήταν τοποθετημένοι κοντά στον τοίχο του.
Πιθανότατα ένα μέρος του σηκού ήταν υπαίθριο, ενώ η οροφή στηριζόταν από
οκτώ εσωτερικούς κίονες. Όλοι του οι κίονες παρέμειναν αράβδωτοι,
γεγονός που πιθανότατα υποδηλώνει πως ο ναός έμεινε ημιτελής.Οι μετόπες
του θα πρέπει να ήταν ζωγραφιστές. Στα Ν.Α του ναού δεσπόζει ο βωμός και
βάσεις αναθημάτων. Οι πρώτες ανασκαφές του ναού διεξήχθησαν τα χρονικά
διαστήματα 1892-1913 και το 1924 από τη Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή,
οπότε και αυτός δημοσιεύτηκε, μαζί με τις επιγραφές που βρέθηκαν εκεί. Η
σημαντικότερη μελέτη του μνημείου ωστόσο (και η σωστότερη αποκατάστασή
του) δημοσιεύτηκε το1925 από τον Α. Ορλάνδο.
Εντύπωση μου έκαναν οι κίονες που ήταν μόνο στις βάσεις τους οι «οδηγοί» των ραβδώσεων, ενώ σε ένα σημείο όπου υπήρχε εγχάρακτος επιγραφή, είχε καταστραφεί με καλέμι, έτσι που να μη διαβάζονται τα γράμματα.
Ο Μεγιστίας μου εμπιστεύτηκε ότι πιθανά να ήταν μια
ζωτικής σημασίας επιγραφή, η οποία αφού φωτογραφήθηκε και «έδωσε» τη
γνώση της σε "κάποιους", στη συνέχεια κατεστράφη, ούτως ώστε να μην
μπορεί άλλος να έχει πρόσβαση στο περιεχόμενο.
Τέτοιοι «βανδαλισμοί» ασφαλώς έχουν υπάρξει σε πολλούς Ναούς και στα
Ιερά των Ελλήνων. Εκείνο όμως που δεν μπόρεσαν να καταστρέψουν, εκείνο
που δεν φαντάστηκαν ότι πολλά χρόνια αργότερα θα «μαρτυρούσε» μια
μυστική ΓΝΩΣΗ, δεν μπορούσε να το φανταστεί κανείς, ότι θα προέρχονταν
από μια απλή και ευλογημένη ελιά!!!
Ήταν μια μεγάλη ελιά στο εξωτερικό ανατολικό τμήμα του Στρατίου Διός. Η ηλικία της πρέπει να
ήταν μεταξύ 150 και 200 ετών. Το περίεργο με αυτό το μεγαλοπρεπές δέντρο
ήταν ότι ο κορμός του ήταν «στριμμένος», λες και ένα χέρι γίγαντα
κρατώντας την από τη ρίζα έστριψε δεξιόστροφα τον κορμό και τον άφησε
έτσι, σαν στριμμένο λάστιχο, στο διάβα του χρόνου.
Μεγάλωσα μέσα στις ελιές από μικρό παιδί και τέτοιο κορμό ελιάς δεν έχω ξαναδεί στα 56 μου χρόνια.
Τι έκανε τον κορμό αυτής της ελιάς να στρίψει έτσι όπως η διπλή έλικα
του DNA και να μοιάζει ίδια κι απαράλλαχτη με το Κηρύκειο του Ερμή;
Η «λεπτομέρεια» που έκανε την τεράστια διαφορά λοιπόν ήταν ότι η ελιά αυτή δεν μεγάλωσε σε ένα οποιοδήποτε ελαιώνα, αλλά φύτρωσε στον
εξωτερικό περίβολο ενός λαμπρού Ναού του Διός, εφάμιλλου αυτού του
Απόλλωνος του εν Δελφοίς! Οι ρίζες της σαφώς και οδηγούν στο εσώτερο και
υποκάτω του Ναού σημείο,όπου γνωρίζουμε ότι τίποτε δεν ήταν «τυχαίο»,
τόσο στην επιλογή του σημείου,όσο και στο υποκάτω έδαφος του Ναού.
Αυτή η γιγάντια δύναμη που έδωσε ελικοειδές σχήμα σε ένα κορμό ήταν μια
«άγνωστη», αόρατη, αέναη και αείζωος ενέργεια που αναβλύζει από τα
εσώτερα του Ναού. Δεν μπορούμε να τη διακρίνουμε. Δεν μπορούμε να τη
γνωρίσουμε παρά μόνο από τα αποτελέσματά της! Όπως ακριβώς δεν μπορούμε
να δούμε τον άνεμο, παρά μόνο από τα σύννεφα της σκόνης, τις κινήσεις
των νεφών και το άφρισμα των κυμάτων. Έτσι ακριβώς ο νεαρός βλαστός του
ευλογημένου δέντρου της Αθηνάς (δεν ομιλούμε για ένα τυχαίο δέντρο
συνεπώς), από τη νεαρή του ηλικία, άρχισε να στροβιλίζεται δεξιόστροφα,
όπως η έλικα του γενετικού κώδικα DNA.
Από το «τυχαίο» αυτό περιστατικό, δεν μπόρεσε να διαφύγει της
παρατήρησης του ενδελεχούς και πολυδιάστατου ερευνητή και φίλου μου
Μεγιστία, ο οποίος το επεσήμανε πρώτος. Στη συνέχεια διαπίστωσα
έκπληκτος ότι ήταν ακριβώς έτσι όπως το περιέγραψε. Το φωτογράφισα και
σας το παραδίδω δια του λόγου το αληθές.
Τέλος, θα ήθελα να προσθέσω ως επίλογο σ΄ αυτό το άρθρο, ότι οι αρχαίοι
έλληνες γνώριζαν πολύ καλά τη σχηματική αναπαράσταση του γενετικού
κώδικα, αφού ήταν μέγιστοι παρατηρητές της φύσεως.
Απόδειξη αποτελεί το Κηρύκειο του Ερμή που αναπαριστά τον ελικοειδή
σχηματισμό (διπλή έλικα) του DNA. Mια γνώση που εμείς οι σύγχρονοι
«ανακαλύψαμε» το 1953, δηλαδή μόλις 60 χρόνια πριν!
Το DNA πήρε το όνομά του από το «Δε(σ)οξυριβο(ζο)Νουκλεϊ(νι)κό
Οξύ(D.eoxyriboΝ.ucleic Α.cid – D.N.A.) είναι ένα νουκλεϊκό οξύ που
περιέχει τις γενετικές πληροφορίες που καθορίζουν τη βιολογική ανάπτυξη
όλων των κυτταρικών μορφών ζωής και των περισσοτέρων ιών.
Οι αρχαίοι μας πρόγονοι φύλαγαν το ανδρικό σπέρμα ως κόρη οφθαλμού, αφού
ήξεραν ότι περιείχε το «γόνο» ή το γενετικό κώδικα και τον ΙΧΩΡ που
έπρεπε να μεταβιβάσουν στην επόμενη γενιά, έτσι ακριβώς όπως αυτοί τον
παρέλαβαν από την προηγούμενη. Γι΄αυτόν ακριβώς το λόγο, έστελναν στην
πρώτη γραμμή μόνο άνδρες που είχαν αφήσει αρσενικό απόγονο (γιο δηλαδή)
πίσω κι έτσι, αν σε περίπτωση σκοτώνονταν, δεν θα χάνονταν η γεινιά και
το γένος τους (γόνος).
Την πληροφορία αυτή που μεταδίδω με κάθε επιφύλαξη, έρχονται να
επιβεβαιώσουν και δύο πολύ σημαντικές ελληνικές λέξεις που βρίσκονται
σε όλες τις γλώσσες του κόσμου, έτσι διαχρονικές, με το σημαντικό τους
νόημα. Η πρώτη είναι η λέξις «χαρακτήρ» που σημαίνει κάτι χαραγμένο
(εγχάρακτες πληροφορίες όπως του γενετικού κώδικα) και η λέξις
«ένστικτο» που σημαίνει (στίξη +εντός), ένστικτες δηλαδή κουκίδες
πληροφοριών!!!
Τέλος όπως αναφέρει και ο Μέγας διδάσκαλος Αριστοτέλης «χαρακτήρ
εμπέθηκε σώματι» δηλαδή ο χαρακτήρας είναι «φυτεμένος» στο σώμα και
εγχάρακτος, όπως οι διπλοί όφεις του Ερμή, όπως οι διπλές έλικες του
DNA,όπως οι ραβδώσεις στους αρχαίους κίονες και τέλος, όπως οι
ενεργειακές στριφογυριστές γραμμώσεις στον κορμό της ελιάς του Στρατίου
Διός,ζωντανό φυσικό μνημείο κι απόδειξη της καλά κρυμέμης αρχαίας και ιερής γνώσης.
Υ.Γ: Ευχαριστώ τον εκλεκτό μου φίλο και άριστο οδηγό στα της περιοχής της Αιτωλοακαρνανίας, Μεγιστία, διότι
χωρίς αυτόν, αυτή η πληροφορία δεν θα έβλεπε ποτέ το φως της
δημοσιότητας.
Κείμενο-πηγή:Δημήτριος Μαντές-27/04/2013
Η περιστροφική δύνη της αόρατης κοσμικής σήραγγας, η οποία καταλήγει στον ενεργειακό τόπο-ναό. Όπως και σε κάθε Ιερό μας τόπο.
Παρόμοιο φαινόμενο δημοσίευσε πριν χρόνια το Τρίτο Μάτι, πάλι με περιστρεφόμενη
ελιά, στον ναό της Ήρας στην Σάμο (αν θυμάμαι καλά).
Πηγη , http://www.visaltis.net/2013/05/blog-post_22.html
ΚΑΛΟΜΕΛΕΤΑ ΚΙ ΕΡΧΕΤΑΙ
|
| |
| |
| margarita | Date: Τετάρτη, 22-ΜΑ-2013, 10:41 PM | Message # 6 |
|
Ο βασιλιάς των μελών
Group: "Εσπερίτες"
Messages: 12902
Status: Offline
| Quote (Αθηναίος) Αναζητείται λοιπόν έστω και μία μόνον μαρτυρία, της εποχής που λειτουργούσε τοαρχαίο μαντείο, η οποία να δηλώνει ότι ο κατερχόμενος στο άδυτο του Τροφώνιου,
περνούσε μέσα από τρύπα, μέσα από όποιουδήποτε είδους τρύπα, και στην συνέχεια,
να έβγαινε σε κάποιον άλλο χώρο.
Τέτοια μαρτυρία δεν υπάρχει.
"Στο τέλος, αυτό για το οποίο μετανιώνουμε περισσότερο είναι οι προσπάθειες τις οποίες ποτέ δεν κάναμε"
|
| |
| |
| Θνητος | Date: Τετάρτη, 22-ΜΑ-2013, 10:51 PM | Message # 7 |
|
Ο βασιλιάς των μελών
Group: "Εσπερίτες"
Messages: 10708
Status: Offline
| Quote (Θνητος) «ένστικτο» που σημαίνει (στίξη +εντός), ένστικτες δηλαδή κουκίδεςπληροφοριών!!!
ΚΑΛΟΜΕΛΕΤΑ ΚΙ ΕΡΧΕΤΑΙ
|
| |
| |
| margarita | Date: Τετάρτη, 22-ΜΑ-2013, 11:02 PM | Message # 8 |
|
Ο βασιλιάς των μελών
Group: "Εσπερίτες"
Messages: 12902
Status: Offline
| ενδιαφέρον
"Στο τέλος, αυτό για το οποίο μετανιώνουμε περισσότερο είναι οι προσπάθειες τις οποίες ποτέ δεν κάναμε"
|
| |
| |
| Αθηναίος | Date: Τετάρτη, 22-ΜΑ-2013, 11:15 PM | Message # 9 |
|
Ο βασιλιάς των μελών
Group: "Εσπερίτες"
Messages: 10386
Status: Offline
| Quote (margarita) δηλαδή δεν υπήρχε υπόγειος χώρος???
Απ' ό,τι φαίνεται.. όχι!!!!! Είναι όλα θέμα μετάφρασης, ή μάλλον σωστής κατανόησης του τί έλεγαν οι παππούδες μας αλλά και επιτόπιας έρευνας ώστε να μπορούμε να συγκρίνουμε αυτά που διαβάζουμε με αυτά πού βλέπουμε!!!
Γης παις ειμί και ουρανού αστερόεντος,
αυτάρ εμοί γένος ουράνιον.
|
| |
| |
| margarita | Date: Παρασκευή, 20-ΣΕΠ-2013, 8:29 PM | Message # 10 |
|
Ο βασιλιάς των μελών
Group: "Εσπερίτες"
Messages: 12902
Status: Offline
| μάλιστα!πολύ σοβαρό αυτό!! Added (20-ΣΕΠ-2013, 8:29 PM)
---------------------------------------------
http://stinkoiladatonmouson.blogspot.gr/2013/09/blog-post_3738.html
"Στο τέλος, αυτό για το οποίο μετανιώνουμε περισσότερο είναι οι προσπάθειες τις οποίες ποτέ δεν κάναμε"
|
| |
| |
| Αθηναίος | Date: Παρασκευή, 20-ΣΕΠ-2013, 10:08 PM | Message # 11 |
|
Ο βασιλιάς των μελών
Group: "Εσπερίτες"
Messages: 10386
Status: Offline
| Άρα είχα δίκιο!!!
Πολύ καλό άρθρο με σωστά στοιχεία και σωστή ερμηνεία των αρχαίων κειμένων!
Γης παις ειμί και ουρανού αστερόεντος,
αυτάρ εμοί γένος ουράνιον.
|
| |
| |
| Θνητος | Date: Παρασκευή, 20-ΣΕΠ-2013, 11:24 PM | Message # 12 |
|
Ο βασιλιάς των μελών
Group: "Εσπερίτες"
Messages: 10708
Status: Offline
| πω !! και το περασα ετσι πριν (βιαζομουνα)
πολυ ωραιο οντως !!
θελει μελετη αυτο !
ΚΑΛΟΜΕΛΕΤΑ ΚΙ ΕΡΧΕΤΑΙ
|
| |
| |
| Αθηναίος | Date: Σάββατο, 21-ΣΕΠ-2013, 0:18 AM | Message # 13 |
|
Ο βασιλιάς των μελών
Group: "Εσπερίτες"
Messages: 10386
Status: Offline
| Πάρα πολύ καλή δουλειά!!!
Από τα καλύτερα άρθρα!
Γης παις ειμί και ουρανού αστερόεντος,
αυτάρ εμοί γένος ουράνιον.
|
| |
| |
| margarita | Date: Σάββατο, 21-ΣΕΠ-2013, 0:24 AM | Message # 14 |
|
Ο βασιλιάς των μελών
Group: "Εσπερίτες"
Messages: 12902
Status: Offline
| ετσι το εντοπησα για πολυ καλο ,το μισο εχω διαβασει
"Στο τέλος, αυτό για το οποίο μετανιώνουμε περισσότερο είναι οι προσπάθειες τις οποίες ποτέ δεν κάναμε"
|
| |
| |
| Αθηναίος | Date: Σάββατο, 21-ΣΕΠ-2013, 0:38 AM | Message # 15 |
|
Ο βασιλιάς των μελών
Group: "Εσπερίτες"
Messages: 10386
Status: Offline
| Το διάβασα ολόκληρο και είναι άψογο!!!
Γης παις ειμί και ουρανού αστερόεντος,
αυτάρ εμοί γένος ουράνιον.
|
| |
| |
