Ωστόσο, έχουν έρθει στο φως άλλες ιστορίες από περιπτώσεις, που αντιστέκονται στις προσπάθειες λογικής εξήγησης. Τη δεκαετία του 1970 για παράδειγμα, οι γιατροί διέγνωσαν σε έναν ασθενή τελικό στάδιο καρκίνου και του είπαν πως του έμεναν μόνο λίγοι ακόμα μήνες ζωής. Αν και ο ασθενής πέθανε στον χρόνο που είχε προβλεφθεί, μια αυτοψία έδειξε ότι οι γιατροί είχαν κάνει λάθος. Υπήρχε ένας μικροσκοπικός όγκος, αλλά δεν είχε επεκταθεί. Φάνηκε σαν η πρόγνωση των γιατρών να ήταν μια θανατική κατάρα.
Αν και ο μηχανισμός παραμένει ένα μυστήριο, τουλάχιστον έχει δοθεί πλέον ένα όνομα στο φαινόμενο αυτό. Το φαινόμενο 'nocebo' είναι το λιγότερο γνωστό αντίθετο αδελφάκι του φαινομένου 'placebo' και περιγράφει κάθε περίπτωση όπου το να βάλεις κάποιον σε αρνητικές σκέψεις έχει αρνητική επίπτωση στην υγεία του. Εάν πει κανείς σε κάποιον πως μια ιατρική διαδικασία θα είναι εξαιρετικά επίπονη, για παράδειγμα, αυτός θα βιώσει περισσότερο πόνο από όσο θα ένιωθε εάν δεν τον είχαν ενημερώσει για τον πόνο που θα περάσει. Παρομοίως, περιστατικά με παρενέργειες στις ομάδες που έπαιρναν το placebo όταν συμμετείχαν σε κλινικές μελέτες φαρμάκων, έδειξαν πως η προειδοποίηση του γιατρού αναφορικά με τις πιθανές παρενέργειες ενός φαρμάκου έκανε πιο πιθανή την αναφορά των παρενεργειών αυτών από τους ασθενείς.
Δεν βρίσκεται λοιπόν μόνο στο μυαλό, αλλά έχει και φυσικές επιδράσεις. Το άγχος που δημιουργείται από το φαινόμενο nocebo μπορεί να έχει μια μακρόχρονη επίδραση στην καρδιά, ίσως αρκετά σοβαρή που να προκαλέσει θανατηφόρα ζημιά.
Το ζήτημα είναι να καταλάβουμε τους ακριβείς μηχανισμούς που βρίσκονται πίσω από το nocebo. Οι ιατρικοί ερευνητές ελπίζουν πως μια τέτοια κατανόηση θα βοηθήσει ώστε να μειώσουμε το άγχος στον κόσμο. Είναι ένας καλός τρόπος να καταλάβουμε το άγχος και να βρούμε μεθόδους για την πρόληψή του, λέει ο Fabrizio Benedetti του Πανεπιστημίου του Τορίνο, στην Ιταλία.
