Στις αρχές του 19ου αιώνα ο αυστριακός φυσικός Γιόζεφ φον Λίτροβ είχε προτείνει την εκσκαφή γιγαντιαίων γεωμετρικών σχημάτων στη Σαχάρα. Στη συνέχεια θα γέμιζε το εσωτερικό τους με νερό και κηροζίνη και θα άναβε φωτιά, ώστε να λειτουργήσουν ως ένα είδος κοσμικών πυρσών που θα έδειχναν στους κατοίκους του Αρη (αν υπήρχαν) ότι υπάρχει νοήμων ζωή και στη Γη. Θεωρητικώς, και αν υπήρχαν πράγματι Αρειανοί, οι πύρινοι κρατήρες θα έπρεπε να έχουν διάμετρο 40 χλμ. Οι δε Αρειανοί, για να τις διακρίνουν, θα έπρεπε να είχαν κατασκευάσει ένα τεράστιο τηλεσκόπιο διαμέτρου δέκα μέτρων και να το είχαν τοποθετημένο στην ψηλότερη κορυφή του πλανήτη τους (στο όρος Ολυμπος).
Τι γίνεται όμως με τους εξωγήινους που βρίσκονται ακόμη μακρύτερα; Σε μακρινά ηλιακά συστήματα του γαλαξία μας ή και σε άλλους γαλαξίες; Αν έχουν καταφέρει να αναπτύξουν τεχνολογία ανάλογη με τη δική μας και διαθέτουν ισχυρά τηλεσκόπια, θα μπορούν φυσικά να εντοπίσουν τη Γη. Και αν τα τηλεσκόπιά τους είναι ακόμη ισχυρότερα, τότε θα μπορούν να μας δουν από εκατοντάδες ή και χιλιάδες έτη φωτός μακριά. Με φασματοσκοπική ανάλυση του φωτός που βγαίνει από την ατμόσφαιρά μας θα μπορούν επίσης να μάθουν τη χημική της σύσταση. Ετσι θα καταλήξουν στο ασφαλές συμπέρασμα ότι ο τρίτος πλανήτης του Ηλιου φιλοξενεί ζωή. Αν η βιολογία είναι συνηθισμένο φαινόμενο στο Σύμπαν, τότε η Γη θα είναι μία ακόμη προσθήκη στη μακριά λίστα «ζώντων κόσμων» που θα συντάσσει κάποιος εξωγήινος φοιτητής. Και έτσι η ανακάλυψη δεν θα προκαλεί ιδιαίτερο ενδιαφέρον. H απόδειξη ωστόσο της ύπαρξης νοημοσύνης στον πλανήτη μας σίγουρα θα τους ενδιέφερε.
Πώς όμως θα μπορούσαν οι εξωγήινοι να βρουν αποδείξεις για τη νοημοσύνη μας; Δύσκολο να δουν το Σινικό Τείχος ή τα φώτα των πόλεων... Πιο εύκολα θα μπορούσαν να μας ακούσουν. Τα ραδιοσήματα αποτελούν τους ασφαλέστερους μάρτυρες της τεχνολογίας μας.
Τα ραδιοσήματα υψηλής συχνότητας μπορούν και ταξιδεύουν στο Διάστημα σε μεγάλες αποστάσεις. Φυσικά όσο πιο μακριά ταξιδεύει το σήμα τόσο περισσότερο εξασθενεί, ταυτόχρονα όμως αν ο πομπός που το στέλνει είναι ισχυρός (για παράδειγμα, μια τεράστια κεραία) και αν ισχυρός είναι και ο δέκτης, το σήμα μπορεί να ταξιδέψει πολύ μακριά και να φτάσει ακέραιο. Θεωρητικώς, αν είχαμε κατασκευάσει μια κεραία 30.000 στρεμμάτων και στέλναμε το σήμα ενός τηλεοπτικού προγράμματος, όποιος βρίσκεται σε απόσταση 50 ετών φωτός και είχε μια κεραία 30.000 φορές μεγαλύτερη από τη δική μας κεραία (μια κεραία με μέγεθος όσο το Κολοράντο) θα μπορούσε να δει κανονικά και χωρίς προβλήματα την εκπομπή! Επειδή όμως όλα αυτά δεν υπάρχουν, οι εξωγήινοι μπορούν να εντοπίσουν τα σήματα των στρατιωτικών ραντάρ. Αν υπάρχουν εξωγήινοι σε απόσταση 50 ετών φωτός και διαθέτουν μια κεραία χιλίων ποδών, μπορούν να εντοπίσουν τα σήματα των ισχυρών ραντάρ μέσα σε ελάχιστα λεπτά από τη στιγμή που θα φύγουν από τη Γη. Αλλωστε τα σήματα αυτά είναι τα μόνα τακτικά εκπεμπόμενα από τη Γη και εντοπίσιμα από κάποιο προηγμένο τεχνολογικά πολιτισμό. Με απλά λόγια, αν υπάρχουν εξωγήινοι σε κάποιο σημείο μέσα σε αυτά τα 50 έτη φωτός, είναι πιθανό να μας ακούσουν κάποια στιγμή, αν δεν το έχουν ήδη κάνει δηλαδή... Οι αστρονόμοι έχουν εντοπίσει περί τα 5.000 άστρα μέσα σε αυτή την απόσταση, όλοι όμως θεωρούν ότι δεν υπάρχει κανένα ίχνος νοήμονος πολιτισμού στη διαστημική γειτονιά, γιατί είτε θα μας είχε ακούσει είτε θα τον είχαμε ακούσει. Εκτός και αν μας έχουν ακούσει και δεν εμφανίζονται ή τους έχουμε ακούσει εμείς και εκείνοι που τους άκουσαν το κρατούν μυστικό. Ολα αυτά όμως θυμίζουν περισσότερο επεισόδιο των «Χ-Files», παρά επιστημονική πραγματικότητα.
Σήμα από τον έξω κόσμο
Τον Αύγουστο του 1977 επιστήμονες στις ΗΠΑ κατέγραψαν με το τηλεσκόπιο Big Ear του Πανεπιστημίου του Οχάιο ένα ραδιοσήμα το οποίο θεώρησαν ότι πρέπει να είναι προϊόν εξωγήινης νοημοσύνης. Ο αστρονόμος Τζέρι Εμαν το ονόμασε «Wow!» και το σήμα συγκέντρωσε την προσοχή όλων, επειδή είχε όλες τις ιδιότητες που οι ειδικοί περίμεναν από ένα σήμα εξωγήινου πολιτισμού. Ηταν περιορισμένο σε συγκεκριμένες συχνότητες και βρισκόταν κοντά στη «γραμμή του υδρογόνου», η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί από οποιονδήποτε θέλει να στείλει ένα μήνυμα, ως μια φυσική καθοδηγητική ένδειξη από το φάσμα της ακτινοβολίας. Το σήμα ήταν διάρκειας 72 δευτερολέπτων και, παρ' ότι αργότερα οι επιστήμονες κοίταξαν στην ίδια περιοχή του ουρανού, δεν ανακάλυψαν τίποτε. Πριν από λίγο καιρό αμερικανοί αστρονόμοι αποφάσισαν να εξετάσουν ξανά την περιοχή του ουρανού από όπου είχε έλθει το σήμα. Χρησιμοποίησαν ένα τηλεσκόπιο με μεγάλη διακριτική ικανότητα, το VLA (Very Large Array) του Νέου Μεξικού, αλλά δεν μπόρεσαν να διαπιστώσουν τίποτε σημαντικό, και έτσι το μυστήριο του «Wow!» παραμένει άλυτο.
Μηνύματα με λέιζερ
Ενα νέο οπτικό τηλεσκόπιο, το οποίο κατασκευάζεται για λογαριασμό του γνωστού προγράμματος αναζήτησης εξωγήινης νοημοσύνης SETI, θα προσπαθήσει να ανιχνεύσει παλμούς λέιζερ που πιθανόν προέρχονται από εξωγήινους πολιτισμούς. Το υπό κατασκευήν τηλεσκόπιο, διαμέτρου 1,8 μέτρων, θα αναζητήσει μηνύματα που προέρχονται από εξωγήινη νοημοσύνη και «γράφτηκαν» με λέιζερ. Οι ειδικοί του SETI εκτιμούν ότι η ως τώρα εξέταση ραδιοσημάτων δεν έχει αποδώσει καρπούς, επειδή ένας τεχνολογικά προηγμένος πολιτισμός θα προτιμούσε να στείλει κάποιο μήνυμα με λέιζερ. Το νέο τηλεσκόπιο, το οποίο κατασκευάζεται υπό την επίβλεψη του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ και χρηματοδοτείται από την Planetary Society, θα περιέχει ειδική κάμερα με ενσωματωμένους ανιχνευτές, που θα μπορούν να εντοπίσουν παλμούς φωτός με πολύ μικρό μήκος κύματος. Με τα σημερινά τεχνικά μέσα μπορούν να παραχθούν δέσμες λέιζερ οι οποίες σε έναν μακρινό εξωγήινο παρατηρητή που βρίσκεται στην κατεύθυνση της δέσμης θα φαίνονταν χιλιάδες φορές πιο λαμπερές από τον Ηλιο. Επομένως, η διαστρική επικοινωνία με λέιζερ είναι πιο πιθανή επιλογή από εξωγήινους πολιτισμούς που επιθυμούν να έλθουν σε επαφή με άλλους, και γι' αυτό οι επιστήμονες επιθυμούν να στρέψουν την αναζήτησή τους προς αυτή την κατεύθυνση.
