Την αρχή έκανε το 1763 ο Jonas Dupont ένας Γάλλος, ο οποίος δημοσίευσε μία συλλογή τέτοιων θανατηφόρων περιπτώσεων, συνοδευόμενες από κάποιες προσπάθειες του για να τις εξηγήσει. Έτσι κατά το 18ο και 19ο αιώνα, κατά τους οποίους το ενδιαφέρον για το φαινόμενο αυτό ήταν αυξημένο, έχουμε ένα μεγάλο αρχείο τέτοιων υποθέσεων. Κατά την εκατονταετία 1850-1952, δεν είχαμε νεώτερες υποθέσεις και αν υπήρχαν, κάτι που είναι βέβαιο κανένας δεν μπήκε στον κόπο να τις καταγράψει. Μετά και το 1952 η υπόθεση της Μary Reeser, η οποία αποτεφρώθηκε κυριολεκτικά ήταν αυτή που έκανε συγγραφείς και επιστήμονες να ανασκουμπωθούν και άλλοι με καλές προθέσεις, άλλοι με τις χείριστες προσπαθούσαν απεγνωσμένα να αποδείξουν, είτε πως το SHC υπήρχε και ήταν πραγματικότητα, είτε πως ήταν μια ανοησία, αποτέλεσμα της νοσηρής φαντασίας κάποιων. Δεν μπορούμε να πούμε ποιος είχε δίκιο, αλλά μπορούμε να πούμε με σιγουριά πως και οι δύο είχαν λανθασμένη προσέγγιση. Είναι σίγουρο πως δεν είναι όλες οι υποτιθέμενες SHC υποθέσεις ανεξήγητες, αλλά η πλειοψηφία τους είναι.
Αν και ανεξήγητες οι περιπτώσεις Αυτανάφλεξης, έχουν κάποια κοινά στοιχεία τα οποία στην πλειοψηφία τους εμφανίζονται σε όλες τις υποθέσεις. Για παράδειγμα σχεδόν όλες οι περιπτώσεις SHC έχουν θανατηφόρο αποτέλεσμα. Οι περισσότερες από αυτές είναι εξαιρετικά επιλεκτικές, και επιτίθενται αποκλειστικά σχεδόν μόνο στο θύμα, αφήνοντας το υπόλοιπο δωμάτιο ή και τον ιματισμό του θύματος ανέπαφο. Το θύμα, όπως φαίνεται δεν προλαβαίνει να αντιδράσει διότι καίγεται με εξαιρετική ταχύτητα. Η θερμοκρασίες που αναπτύσσονται είναι εξαιρετικά υψηλές αφού το μόνο που απομένει από το θύμα είναι στάχτες. Ακόμη και τα μεγαλύτερα κόκαλα γίνονται στάχτη.
Για να καταλάβετε το πόσο μεγάλη θερμοκρασία απαιτείται για κάτι τέτοιο, π΄ρεπι να γνωρίζετε πως στα κρεματόρια αναπτύσσονται θερμοκρασίες 1200οC για περίπου οχτώ ώρες, ώστε να μείνουν αναγνωρίσιμα κόκαλα. Το παραπάνω ενισχύεται από το γεγονός πως το ανθρώπινο σώμα είναι το λιγότερο εύφλεκτο σώμα σε ένα δωμάτιο, δεδομένου ότι αποτελείται κατά 75% από νερό. Ακόμη το 75 % των θυμάτων είναι γυναίκες. Στις περισσότερες περιπτώσεις μία κίτρινη στάχτη καλύπτει το γύρω περιβάλλον ενώ σε όσες περιπτώσεις υπήρχαν αυτόπτες μάρτυρες, αναφέρθηκε πως το θύμα πριν ξεσπάσει σε φλόγες είχε τυλιχτεί μερικά δευτερόλεπτα πριν με μία γαλάζια αχλύ.
Το παραπάνω σε συνδυασμό με το γεγονός πως οι επιλεκτικές περιπτώσεις, αυτές δηλαδή κατά τις οποίες καίγεται μόνο το θύμα και όχι ο ιματισμός του, αυξάνονται με την πάροδο του χρόνου, ενισχύει τη θεωρία που θέλει το εν λόγω φαινόμενο, να αποτελεί απόρροια εξωγήινης δραστηριότητας. Ο ισχυρισμός όμως αυτός καταρρίπτεται αν κανείς ελέγξει προσεκτικά τους στόχους. Προσωπικά πιστεύουμε πως το φαινόμενο σχετίζεται με τις γραμμές Λέυ, αλλά αυτό δεν είναι της παρούσης.
Όλα τα παραπάνω λοιπόν συνέβαλαν στο να εισβάλει το φαινόμενο αυτό και στη λογοτεχνία. Αρκετοί συγγραφείς περιέλαβαν στη δουλειά τους τα παραπάνω. Ένας από αυτούς ήταν ο Frederic Marryat ο οποίος στο έργο του Jacob Faithful το χρησιμοποίησε για να σκοτώσει τη μητέρα του ήρωά του. Ένας άλλος γνωστός συγγραφέας, ο οποίος όπως αποδείχτηκε είχε ασχοληθεί αρκετά με το εν λόγω φαινόμενο, ήταν ο Charles Dickens, ο οποίος στο έργο του Bleak House, σκότωσε με αυτό τον τρόπο έναν ήρωα. Ο Charles Dickens είχε αντλήσει πληροφορίες από ένα άρθρο των Times του Λονδίνου, γύρω από μία υπόθεση του 1852.
Με ένα τέτοιο φαινόμενο δεν ήταν δυνατό να μην ασχοληθεί και ο γνωστός Charles Fort. Αξιομνημόνευτη είναι και μία περίπτωση που μας προσφέρει για κάποιον που μπορούσε να βάζει φωτιά σε ξερά φύλλα με την αναπνοή του. Ορμώμενος από αυτό αλλά και από άλλα παρόμοια γεγονότα, εισήγαγε τη θεωρία του για τους Πράκτορες της Φωτιάς. Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, οι άνθρωποι οι οποίοι αναφλέγονται, αποτελούν κατάλοιπα ενός συνηθισμένου κατά την προϊστορία γεγονότος. Οι άνθρωποι αυτοί, πριν γίνει δυνατή η τιθάσευση της φωτιάς, ήταν αυτοί οι οποίοι με το σώμα τους πρόσφεραν φωτιά στην υπόλοιπη κοινότητα. Μετά την τιθάσευση της φωτιάς τα ιερά αυτά πρόσωπα παραμερίστηκαν και ξεχάστηκαν. Ο γενετικός τους κώδικας όμως παρέμεινε, εφεδρικό όπλο στα χέρια των ανθρώπων, αν ενδεχομένως αυτοί ξαναγυρίσουν σε μία τέτοια κατάσταση. Η θεωρία αυτή ενισχύεται από το γεγονός ότι με την πάροδο του χρόνου τα περιστατικά γίνονται πιο σπάνια. Αυτό βέβαια δε συμβαίνει μέσα σε 2-3 χρόνια αλλά μετά από δεκάδες. Έτσι τα άτομα αυτά τα οποία αναφλέγονται είναι όσοι μη έχοντας επίγνωση της δύναμης τους και χωρίς να ξέρουν να τη χρησιμοποιήσουν τη στρέφουν εναντίον τους. Δε θεωρούμε εαυτούς τόσο καλά πληροφορημένους για να αμφισβητήσουμε τον κύριο Fort, αλλά η ύπαρξη ενός τέτοιου μηχανισμού είναι αμφισβητήσιμη, δεδομένου των πηγών που απαιτεί για αναπτύξει τέτοια θερμοκρασία.
Δεν είναι όμως μόνο αυτή η θεωρία που προτάθηκε για την εξήγηση αυτού του φαινομένου. Διάφοροι σκεπτικιστές υποστήριζαν πως τα άτομα αυτά ήταν αλκοολικοί οι οποίοι αφού συσσώρευαν αρκετή ποσότητα οινοπνεύματος στον οργανισμό τους αναφλέγονταν λόγω κάποιας εξωτερικής πηγής. Δεν έλαβαν υπόψη τους πως κάτι τέτοιο θα τους δηλητηρίαζε πολύ πριν ανατιναχτούν. Άλλοι υποστήριξαν πως το γεγονός αυτό ήταν απόρροια κάποιου διαιτολογίου που ακολουθούν μόνο οι δυτικοί μιας και στις άλλες χώρες δε απαντώνται παρόμοια περιστατικά. Η αλήθεια είναι πως και στις υπόλοιπες χώρες, όπως και στην Ελλάδα, έχουμε παρόμοια περιστατικά, αλλά είτε περνούν κάτω από τον τίτλο: « Πήρε φωτιά από αναμμένο τσιγάρο », ή οι χώρες αυτές δεν έχουν την κατάλληλη υποδομή και οργάνωση ώστε να μπορέσουμε να τις ανιχνεύσουμε. Άλλοι πάλι συνδύασαν το παραπάνω με κακή ψυχολογία που σαν αποτέλεσμα έχει την παραγωγή κάποιων πρωτεϊνών οι οποίες και οδηγούν στην αυτανάφλεξη. Γι' αυτό μη στενοχωριέστε!
Εκτός από τους παραπάνω ψευδοεπιστημονικούς λόγους υπάρχουν και άλλοι μεταφυσικής φύσεως. Έτσι είτε το φαινόμενο συνδέεται με κάποιο από τα άκρα του ηλιακού πλέγματος είτε με την αυθόρμητη θερμορύθμιση του σώματος από τον εγκέφαλο. Είναι πράγματι αλήθεια πως ορισμένοι μπορούν να αναπτύξουν τέτοια θερμοκρασία γύρω τους που μπορούν να ζεσταθούν όταν γύρω τους επικρατεί ψύχος ή και να λιώσουν το χιόνι γύρω τους. Αυτό βέβαια είναι αποτέλεσμα πολύχρονού διαλογισμού. Αν και οι δυνατότητες του εγκεφάλου είναι ακόμη ανεξερεύνητες κάτι τέτοιο περιορίζει το φαινόμενο μόνο στους ζωντανούς και όχι στους πεθαμένους όπως συνέβη με κάποιον στο Νιου Τζερσεϋ. Και αν ισχυριστείτε πως ο εγκέφαλος ζει για λίγο μετά του θάνατο του σώματος, να σας ενημερώσουμε πως ο εν λόγω κύριος είχε πεθάνει πριν από εφτά χρόνια.
